Podcast
Questions and Answers
Сілтеу есімдіктері қандай сұрақтарға жауап береді?
Сілтеу есімдіктері қандай сұрақтарға жауап береді?
- Кім? Не?
- Нешінші? Қанша?
- Қайда? Қалай? (correct)
- Қалай? Қашан?
Сілтеу есімдіктерінің қайсысы зат есіммен тіркесіп, заттың орнына қолданылады?
Сілтеу есімдіктерінің қайсысы зат есіммен тіркесіп, заттың орнына қолданылады?
- Мұнда, сонда
- Бұл, сол (correct)
- Сондай, осындай
- Осы, анау
"Мына кітап қызық екен" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі қандай сөйлем мүшесінің қызметін атқарып тұр?
"Мына кітап қызық екен" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі қандай сөйлем мүшесінің қызметін атқарып тұр?
- Анықтауыш (correct)
- Толықтауыш
- Баяндауыш
- Бастауыш
"Осы – менің досым" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі қандай сөйлем мүшесі болып табылады?
"Осы – менің досым" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі қандай сөйлем мүшесі болып табылады?
"Мен ананы көрдім" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі қандай сөйлем мүшесі?
"Мен ананы көрдім" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі қандай сөйлем мүшесі?
Қай сөйлемде сілтеу есімдігі пысықтауыш қызметін атқарып тұр?
Қай сөйлемде сілтеу есімдігі пысықтауыш қызметін атқарып тұр?
"Бұл – менің үйім" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі қандай сөйлем мүшесі?
"Бұл – менің үйім" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі қандай сөйлем мүшесі?
"Осы жерде демалу жақсы" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі қандай сөз табымен байланысып тұр?
"Осы жерде демалу жақсы" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі қандай сөз табымен байланысып тұр?
"Мұнда" және "сонда" сілтеу есімдіктері қандай сөз табымен тіркесіп, мекеннің орнына қолданылады?
"Мұнда" және "сонда" сілтеу есімдіктері қандай сөз табымен тіркесіп, мекеннің орнына қолданылады?
Сілтеу есімдіктерін қолдануда қандай стильдік мәселеге назар аудару керек?
Сілтеу есімдіктерін қолдануда қандай стильдік мәселеге назар аудару керек?
Төмендегі сөйлемдердің қайсысында сілтеу есімдігі септелген?
Төмендегі сөйлемдердің қайсысында сілтеу есімдігі септелген?
Төмендегі сөйлемдердің қайсысында сілтеу есімдігі тәуелденген?
Төмендегі сөйлемдердің қайсысында сілтеу есімдігі тәуелденген?
Төмендегі сөйлемдердің қайсысында сілтеу есімдігі жіктелген?
Төмендегі сөйлемдердің қайсысында сілтеу есімдігі жіктелген?
Қайсы қатарда тек сілтеу есімдіктері ғана көрсетілген?
Қайсы қатарда тек сілтеу есімдіктері ғана көрсетілген?
"Сондай әңгіме естіген емеспін" деген сөйлемдегі «сондай» сілтеу есімдігі нені білдіреді?
"Сондай әңгіме естіген емеспін" деген сөйлемдегі «сондай» сілтеу есімдігі нені білдіреді?
Сілтеу есімдігіне жатпайтын сөзді табыңыз:
Сілтеу есімдігіне жатпайтын сөзді табыңыз:
Сілтеу есімдіктерінің қызметі не?
Сілтеу есімдіктерінің қызметі не?
"Сен мұнда тұрасың ба?" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі нені білдіреді?
"Сен мұнда тұрасың ба?" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі нені білдіреді?
"Осындай киім кигенмін" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі нені білдіреді?
"Осындай киім кигенмін" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі нені білдіреді?
"Ол осынша ақша тапты" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі нені білдіреді?
"Ол осынша ақша тапты" сөйлеміндегі сілтеу есімдігі нені білдіреді?
Flashcards
Сілтеу есімдіктері дегеніміз не?
Сілтеу есімдіктері дегеніміз не?
Затты, сын-сапаны, мекенді сілтеу арқылы білдіретін есімдіктер.
Сілтеу есімдіктерінің қызметі?
Сілтеу есімдіктерінің қызметі?
Затты немесе сынды нақтылау үшін қолданылады.
Сілтеу есімдіктері қалай өзгереді?
Сілтеу есімдіктері қалай өзгереді?
Септелу, тәуелдену және жіктелу.
Сөйлемдегі сілтеу есімдіктерінің қызметтері?
Сөйлемдегі сілтеу есімдіктерінің қызметтері?
Signup and view all the flashcards
Сілтеу есімдіктерінің ерекшеліктері?
Сілтеу есімдіктерінің ерекшеліктері?
Signup and view all the flashcards
Сілтеу есімдіктерін қолданудағы стильдік мәселелер?
Сілтеу есімдіктерін қолданудағы стильдік мәселелер?
Signup and view all the flashcards
Сілтеу есімдіктеріне мысалдар?
Сілтеу есімдіктеріне мысалдар?
Signup and view all the flashcards
"Бұл" және "сол" есімдіктерінің ерекшелігі?
"Бұл" және "сол" есімдіктерінің ерекшелігі?
Signup and view all the flashcards
"Осы" және "анау" есімдіктерінің ерекшелігі?
"Осы" және "анау" есімдіктерінің ерекшелігі?
Signup and view all the flashcards
"Мұнда" және "сонда" есімдіктерінің ерекшелігі?
"Мұнда" және "сонда" есімдіктерінің ерекшелігі?
Signup and view all the flashcards
Study Notes
- Есімдік — заттың, сынның, санның орнына жүретін сөз табы.
- Есімдіктер затты, сынды, санды тікелей атамай, жалпылама түрде ғана білдіреді.
- Мысалы: Мен, сен, ол, біз, сіздер, олар, әркім, кейбіреу, бірнеше, әлдекім, өзім, сол, осы, анау, мынау, қанша, әрқашан, бүкіл.
Есімдіктердің мағыналық түрлері
- Жіктеу есімдіктері: кім? не? деген сұрақтарға жауап береді және жіктеліп қолданылады.
- Сілтеу есімдіктері: затты, сын-сапаны, мекенді, қимыл-әрекетті сілтеу арқылы білдіреді.
- Сұрау есімдіктері: затты, сын-сапаны, санды сұрау арқылы білдіреді.
- Өздік есімдігі: іс-әрекеттің иесін күшейтіп, нақтылай түседі.
- Белгісіздік есімдіктері: заттың, сын-сапаның, санның белгісіз екенін білдіреді.
- Жалпылау есімдіктері: заттың, сын-сапаның, санның жалпылама мағынасын білдіреді.
- Болымсыздық есімдіктері: заттың, сын-сапаның, санның жоқтығын білдіреді.
Сілтеу есімдіктері
- Сілтеу есімдіктері затты, сапаны, мекенді, амалды сілтеу арқылы білдіреді.
- Мысалы: бұл, сол, осы, мына, ана, әне, міне, сондай, осындай, осынша, сонша, мұнда, сонда.
Сілтеу есімдіктерінің түрленуі
- Сілтеу есімдіктері септеледі, тәуелденеді және жіктеледі.
- Мысалы:
- Септелуі: бұл, бұның, бұған, бұны, бұнда, бұдан, бұнымен
- Тәуелденуі: мынау, мынауым, мынауың, мынауыңыз, мынауы, мынауымыз, мынауыңыз, мынаулары
- Жіктелуі: мен мынаумын, сен мынаусың, сіз мынаусыз, ол мынау, біз мынаумыз, сендер мынаусыңдар, сіздер мынаусыздар, олар мынаулар
Сілтеу есімдіктерінің сөйлемдегі қызметі
- Сілтеу есімдіктері сөйлемде әртүрлі қызмет атқара алады:
- Анықтауыш: Мына кітап қызық екен.
- Бастауыш: Осы – менің досым.
- Толықтауыш: Мен ананы көрдім.
- Пысықтауыш: Осында тұрамын.
- Баяндауыш: Бұл – менің үйім.
Кейбір сілтеу есімдіктерінің ерекшеліктері
- "Бұл" және "сол" есімдіктері зат есімдермен тіркесіп, заттың орнына қолданылады.
- "Осы" және "анау" есімдіктері сын есімдермен тіркесіп, сынның орнына қолданылады.
- "Сондай" және "осындай" есімдіктері сын есімдермен тіркесіп, сапаның орнына қолданылады.
- "Мұнда" және "сонда" есімдіктері үстеулермен тіркесіп, мекеннің орнына қолданылады.
Сілтеу есімдіктерін қолданудағы стильдік мәселелер
- Сілтеу есімдіктерін орынды қолдану тілдің көркемдігін арттырады.
- Кейбір жағдайларда сілтеу есімдіктерін қайталау стилистикалық қате болып саналады.
- Сілтеу есімдіктерін қолдану кезінде контекстке назар аудару керек.
Сілтеу есімдіктеріне мысалдар
- Осы жерде демалу жақсы.
- Бұл — менің кітабым.
- Анау ағаш биік екен.
- Мен сонда барғанмын.
- Мына бала ақылды.
- Сен мұнда тұрасың ба?
- Сондай әңгіме естіген емеспін.
- Осындай киім кигенмін.
- Ол осынша ақша тапты.
- Сонша жұмыс істеуге болмайды.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
