Produksyon at Pagkonsumo

Study Notes

Ang produksyon ay ang paglikha ng mga produkto at serbisyo na tumutugon sa mga pangangailangan at kagustuhan ng tao.
Ito ang proseso kung saan pinagsasama ang mga salik ng produksyon (lupa, paggawa, kapital, at entrepreneurship) upang mabuo ang isang produkto (output).

Ang pagkonsumo ay tumutukoy sa paggamit o pagbili ng mga produkto at serbisyo upang matugunan ang ating mga pangangailangan.
Ang mamimili ay ang mga taong bumibili at gumagamit ng mga produkto at serbisyo.
Ang mga matalinong mamimili ay may mga sumusunod na katangian:
- Nakakakilala ng pangangailangan at kagustuhan
- Nakakapag-budget
- Nakakapaghambing ng presyo at kalidad
- Nakakapamili ng produkto at serbisyong ligtas at maayos
- Maingat sa paggastos
- Nakakaunawa ng kanilang mga karapatan
- Naghahanap ng impormasyon upang magkaroon ng mas mahusay na desisyon
Ang mga karapatan ng mamimili ay kinabibilangan ng:
- Karapatan na magkaroon ng pangunahing pangangailangan
- Karapatan na magtamo ng kaligtasan
- Karapatan sa Patalastas
- Karapatan sa Pagpili
- Karapatang Dinggin
- Karapatang Mabayaran at Matumbasan sa Anumang Kapinsalaan
- Karapatan na Maturuan Tungkol sa Pagiging Matalinong Mamimili
- Karapatan sa Isang Malinis na Kapaligiran

Ang negosyo ay anumang gawaing pang-ekonomiya na may layuning kumita o tumubo.
Ang apat na pangkalahatang uri ng organisasyon ng negosyo ay:
- Sole proprietorship
- Partnership
- Corporation
- Cooperative

Nagmula ang ekonomiks sa salitang Griyego na "Oikonomia".
- Oikos = Tahanan
- Nomos = Pamamahala
Ito ang sangay ng agham panlipunan na nag-aaral kung paano tutugunan ang tila walang katapusang pangangailangan at kagustuhan ng tao gamit ang limitadong pinagkukunang yaman.
Ang trade-off ay sitwasyon ng pagpili o pagsasakripisyo ng isang bagay kapalit ng ibang bagay.
Ang opportunity cost ay tumutukoy sa halaga ng bagay na handa mong isakripisyo sa iyong pagdedesisyon.
Ang incentives ay ang dagdag na kapakinabangan na maaaring makaapekto sa iyong pagpili.
Ang marginal thinking ay tumutukoy sa karagdagang benipisyo at kabawasan sa sakripisyo sa gagawing desisyon.
Ang maykroekonomiks ay tumutukoy sa ugnayan sa desisyong binubuo ng bawat sambahayan at bahay-kalakal. Sinusuri ng maykoekonomiks ang galaw ng bawat negosyo at bawat konsyumer.
Ang makroekonomiks ay tumutukoy sa kabuuang ekonomiya. Tinatalakay ng Makroekonomiks ang kabuuang salik ng produksyon ng bansa, maging ang pambansang kita.

Ang pangangailangan ay ang mga bagay na mahalaga sa pananatili ng buhay ng tao, tulad ng pagkain, damit, at bahay.
Ang kagustuhan ay mga bagay na maaaring tugunan o hindi tugunan sapagkat hindi nakasalalay ang buhay ng tao dito.

Ang alokasyon ay isang paraan upang maayos na maipamahagi at magamit ang lahat ng pinagkukunang-yaman ng bansa.
Ito rin ang paraan upang ang lipunan ay makaagapay sa suliraning dulot ng kakapusan.
Ang kakapusan ay umiiral dahil limitado ang pinagkukunang-yaman at walang katapusang pangangailangan at kagustuhan ng tao.
Ang kakulangan ay nagaganap kung may pansamantalang pagkukulang sa supply ng isang produkto.

Ang sistemang pang-ekonomiya ay tumutukoy sa isang institusyonal na kaayusan at paraan upang maisaayos ang paraan ng produksyon, pagmamay-ari at paglinang ng pinagkukunang-yaman, at pamamahala ng gawaing pang-ekonomiko ng isang lipunan.
Ang apat na sistemang pang-ekonomiya ay:
- Tradisyonal na ekonomiya
- Market economy
- Command economy
- Mixed economy