Podcast
Questions and Answers
Jakie osoby mogły znajdować się pod opieką prawną w rzymskim prawie?
Jakie osoby mogły znajdować się pod opieką prawną w rzymskim prawie?
- Osoby pełnoletnie, które nie mają majątku
- Osoby w każdym wieku
- Osoby poniżej 25. roku życia (correct)
- Osoby powyżej 25. roku życia
Co to jest peculium w kontekście rzymskiego prawa?
Co to jest peculium w kontekście rzymskiego prawa?
- Majątek przekazywany z pokolenia na pokolenie
- Majątek powierzony niewolnikowi lub osobie pod władzą ojcowską (correct)
- Majątek należący do spadkobierców
- Majątek gromadzony przez korporacje miejskie
Jakie rodzaje umów zaliczano do pacta w rzymskim prawie?
Jakie rodzaje umów zaliczano do pacta w rzymskim prawie?
- Pacta społeczne i gospodarcze
- Pacta verbalne i pisemne
- Pacta adiecta, legitima i praetoria (correct)
- Pacta formalne i nieformalne
Jakie formy substytucji wyróżniano w testamencie?
Jakie formy substytucji wyróżniano w testamencie?
Które z poniższych zobowiązań nie jest źródłem w rzymskim prawie?
Które z poniższych zobowiązań nie jest źródłem w rzymskim prawie?
Jakie prawa rzeczowe istniały w prawie rzymskim?
Jakie prawa rzeczowe istniały w prawie rzymskim?
Czym był spadek (hereditas) według rzymskiego prawa?
Czym był spadek (hereditas) według rzymskiego prawa?
Jakie były sposoby ustanawiania posagu?
Jakie były sposoby ustanawiania posagu?
Czym różni się fideikomis uniwersalny od legatu?
Czym różni się fideikomis uniwersalny od legatu?
Jaką funkcję pełnił edykt pretorski?
Jaką funkcję pełnił edykt pretorski?
Co oznacza dzierżawa wieczysta?
Co oznacza dzierżawa wieczysta?
Czym zajmowała się geneza procesu formułkowego?
Czym zajmowała się geneza procesu formułkowego?
Jakie prawo regulowały Instytucje Gajusa?
Jakie prawo regulowały Instytucje Gajusa?
Czym różni się egzekucja majątkowa uniwersalna od egzekucji częściowej?
Czym różni się egzekucja majątkowa uniwersalna od egzekucji częściowej?
Jakie były zmiany w charakterze testamentu na przestrzeni historii?
Jakie były zmiany w charakterze testamentu na przestrzeni historii?
Jakie były główne funkcje interdyktów wydawanych przez pretora?
Jakie były główne funkcje interdyktów wydawanych przez pretora?
Co to jest zapis testamentowy?
Co to jest zapis testamentowy?
Jakie są wymogi zasiedzenia dla rzeczy nieruchomych?
Jakie są wymogi zasiedzenia dla rzeczy nieruchomych?
Co oznacza zastaw ręczny?
Co oznacza zastaw ręczny?
Co to jest zawłaszczenie?
Co to jest zawłaszczenie?
Jakie ograniczenia ma zdolność do czynności prawnych?
Jakie ograniczenia ma zdolność do czynności prawnych?
Jak przebiega zmiana wierzyciela w prawie rzymskim?
Jak przebiega zmiana wierzyciela w prawie rzymskim?
Jakie znaczenie mają zobowiązania w obrocie gospodarczym?
Jakie znaczenie mają zobowiązania w obrocie gospodarczym?
Co oznacza actio iniuriarum?
Co oznacza actio iniuriarum?
Co oznacza prawo podmiotowe w kontekście systemu prawnego?
Co oznacza prawo podmiotowe w kontekście systemu prawnego?
Jaką rolę pełni prawo publiczne w systemie prawnym?
Jaką rolę pełni prawo publiczne w systemie prawnym?
Jakie znaczenie miało prawo rzymskie w historii Polski?
Jakie znaczenie miało prawo rzymskie w historii Polski?
Czym charakteryzuje się prawo bezwzględne?
Czym charakteryzuje się prawo bezwzględne?
Jak należy rozumieć proces kognicyjny w kontekście zmian prawnych?
Jak należy rozumieć proces kognicyjny w kontekście zmian prawnych?
Co oznacza negotiorum gestio?
Co oznacza negotiorum gestio?
Jakie były początki zastawu w prawie rzymskim?
Jakie były początki zastawu w prawie rzymskim?
Jak można opisać prawo zwyczajowe w kontekście prawa rzymskiego?
Jak można opisać prawo zwyczajowe w kontekście prawa rzymskiego?
Czym jest przypadek zwykły (casus)?
Czym jest przypadek zwykły (casus)?
Jaki cel miała skarga negatoryjna (Actio negatoria)?
Jaki cel miała skarga negatoryjna (Actio negatoria)?
Jakie skutki miało litis contestatio?
Jakie skutki miało litis contestatio?
Co następuje w przypadku niewykonania zobowiązania przez dłużnika?
Co następuje w przypadku niewykonania zobowiązania przez dłużnika?
Czym są służebności gruntowe?
Czym są służebności gruntowe?
Jaka jest charakterystyka skarg prawa pretorskiego?
Jaka jest charakterystyka skarg prawa pretorskiego?
Jakie są skutki prawne posiadania?
Jakie są skutki prawne posiadania?
Czym jest spółka (societas)?
Czym jest spółka (societas)?
Jakie środki obejmowały reakcje na wyroki nieprawidłowe w prawie rzymskim?
Jakie środki obejmowały reakcje na wyroki nieprawidłowe w prawie rzymskim?
Co oznaczał termin 'termin' w prawie rzymskim?
Co oznaczał termin 'termin' w prawie rzymskim?
Jakie było znaczenie testamentu emancypacyjnego?
Jakie było znaczenie testamentu emancypacyjnego?
Jakie były początki charakteru uchwał senatu?
Jakie były początki charakteru uchwał senatu?
Jakie były ograniczenia dotyczące prawa własności w prawie rzymskim?
Jakie były ograniczenia dotyczące prawa własności w prawie rzymskim?
Na czym polegało umocnienie zobowiązań?
Na czym polegało umocnienie zobowiązań?
Czym był testament prawa pretorskiego?
Czym był testament prawa pretorskiego?
Co określała ustawa o cytowaniu?
Co określała ustawa o cytowaniu?
Flashcards
Prawo materialne
Prawo materialne
Określa reguły dotyczące stosunków prawnych, np. prawa własności, zobowiązań.
Prawo formalne
Prawo formalne
Dotyczy procedur dochodzenia prawa, np. jakiego sądu użyć, jakie dokumenty złożyć.
Prawo podmiotowe
Prawo podmiotowe
Upoważnienia jednostki wynikające z norm prawnych, np. prawo do własności.
Prawo przedmiotowe
Prawo przedmiotowe
Signup and view all the flashcards
Prawo publiczne
Prawo publiczne
Signup and view all the flashcards
Prawo prywatne
Prawo prywatne
Signup and view all the flashcards
Prawo zastawu
Prawo zastawu
Signup and view all the flashcards
Prawo zwyczajowe
Prawo zwyczajowe
Signup and view all the flashcards
Edykt pretorski
Edykt pretorski
Signup and view all the flashcards
Fideikomisy
Fideikomisy
Signup and view all the flashcards
Fideikomis uniwersalny
Fideikomis uniwersalny
Signup and view all the flashcards
Dzierżawa wieczysta
Dzierżawa wieczysta
Signup and view all the flashcards
Egzekucja majątkowa uniwersalna
Egzekucja majątkowa uniwersalna
Signup and view all the flashcards
Hipoteka
Hipoteka
Signup and view all the flashcards
Historyczny rozwój testamentu
Historyczny rozwój testamentu
Signup and view all the flashcards
Instytucje Gajusa
Instytucje Gajusa
Signup and view all the flashcards
Okres prawa klasycznego
Okres prawa klasycznego
Signup and view all the flashcards
Opieka nad niedojrzałymi (tutela lub cura)
Opieka nad niedojrzałymi (tutela lub cura)
Signup and view all the flashcards
Osoby prawne
Osoby prawne
Signup and view all the flashcards
Pacta
Pacta
Signup and view all the flashcards
Pactum de non petendo
Pactum de non petendo
Signup and view all the flashcards
Peculium
Peculium
Signup and view all the flashcards
Podstawienie (substytucja)
Podstawienie (substytucja)
Signup and view all the flashcards
Podział skarg
Podział skarg
Signup and view all the flashcards
Przypadek zwykły (casus)
Przypadek zwykły (casus)
Signup and view all the flashcards
Skarga negatoryjna (Actio negatoria)
Skarga negatoryjna (Actio negatoria)
Signup and view all the flashcards
Skargi prawa pretorskiego
Skargi prawa pretorskiego
Signup and view all the flashcards
Skutki litis contestatio
Skutki litis contestatio
Signup and view all the flashcards
Skutki niewykonania zobowiązania
Skutki niewykonania zobowiązania
Signup and view all the flashcards
Skutki prawne posiadania
Skutki prawne posiadania
Signup and view all the flashcards
Służebności gruntowe (servitutes)
Służebności gruntowe (servitutes)
Signup and view all the flashcards
Służebności osobiste
Służebności osobiste
Signup and view all the flashcards
Termin w prawie rzymskim
Termin w prawie rzymskim
Signup and view all the flashcards
Tradycja
Tradycja
Signup and view all the flashcards
Treść prawa własności
Treść prawa własności
Signup and view all the flashcards
Testament emancypacyjny
Testament emancypacyjny
Signup and view all the flashcards
Testament prawa pretorskiego
Testament prawa pretorskiego
Signup and view all the flashcards
Testament - rozwój historyczny
Testament - rozwój historyczny
Signup and view all the flashcards
Umocnienie zobowiązań
Umocnienie zobowiązań
Signup and view all the flashcards
Umorzenie zobowiązania wg prawa pretorskiego
Umorzenie zobowiązania wg prawa pretorskiego
Signup and view all the flashcards
Zapis testamentowy
Zapis testamentowy
Signup and view all the flashcards
Zawłaszczenie
Zawłaszczenie
Signup and view all the flashcards
Zastaw ręczny
Zastaw ręczny
Signup and view all the flashcards
Zdolność do czynności prawnych
Zdolność do czynności prawnych
Signup and view all the flashcards
Zdolność prawna
Zdolność prawna
Signup and view all the flashcards
Actio iniuriarum
Actio iniuriarum
Signup and view all the flashcards
Zasiedzenie
Zasiedzenie
Signup and view all the flashcards
Zmiana podmiotu zobowiązania
Zmiana podmiotu zobowiązania
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Prawo Rzymskie - Podstawowe Koncepcje
- Actio: Powództwo, środek prawny do dochodzenia roszczeń przed sądem. Było kluczowe w Rzymie.
- Bezpodstawne wzbogacenie: Uzyskanie korzyści kosztem innej osoby bez podstawy prawnej. Zasada zwrotu nienależnych świadczeń.
- Bezprawne uszkodzenie cudzej rzeczy: Zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Powodowało odpowiedzialność deliktową (lex Aquilia).
- Formułka procesowa: Składa się z intentio (twierdzenie powoda), condemnatio (zasądzenie), demonstratio (opis faktu) i exceptio (zarzut pozwanego).
- Czynność prawna: Działanie mające wywołać skutki prawne. Dzieli się na jednostronne (np. testament) i dwustronne (np. umowy).
- Darowizna między małżonkami: W prawie rzymskim generalnie zakazana. Często obwarowana warunkami.
- Darowizna: Nieodpłatne przeniesienie własności na inną osobę.
- Delikty prawa pretorskiego: Naruszenia prawa nieobjęte ius civile, chronione przez pretora. Przykłady metus (wymuszenie) i dolus (podstęp).
- Depozyt: Umowa przekazania rzeczy do przechowania. Depozytariusz ponosi odpowiedzialność za jej zniszczenie z powodu niedbalstwa.
- Dziedziczenie beztestamentowe: Zgodnie z zasadami agnacji – dziedziczą najpierw potomkowie, potem krewni agnacyjni, następnie członkowie rodu (gentyle). Justynian uprościł zasady dziedziczenia.
- Zachowek: Część spadku przypisana bliskim krewnym spadkodawcy. Ma na celu ochronę bliskich.
- Dziedziczenie beztestamentowe wg ustawy XII tablic: Opierało się na agnacji (rodzinny związek).
- Dziedziczenie powołania, transmisja: Prawo przechodzi na następców, jeśli dziedzic umrze przed objęciem spadku.
- Dziedziczenie przeciwtestamentowe formalne: Jeżeli testament zostaje uznany za niezgodny z prawem ius civile, dziedziczenie następuje bez niego.
- Dzierżawa wieczysta: Użytkowanie gruntów państwowych/miejskich, przypominające własność z możliwością przeniesienia na innych.
Prawo Rzymskie - Zaawansowane Koncepcje
- Fideikomis uniwersalny: Zobowiązanie spadkobiercy do przekazania wszystkiego spadkobiercy.
- Fideikomisy: Zobowiązanie spadkobiercy do przekazania całości lub części spadku innemu odbiorcy. Elastyczniejsza niż legaty.
- Geneza procesu formułkowego: Usprawnienie procedury sądowej w Rzymie poprzez ustalone formuły.
- Hipoteka: Zabezpieczenie wierzytelności na nieruchomości bez przekazania jej wierzycielowi.
- Historyczny rozwój testamentu: Od ustnego do pisemnego, z coraz bardziej złożonymi regulacjami.
- Instutycje Gajusa: Systematyzacja prawa rzymskiego w czterech księgach.
- Instutycje Justyniańskie: Podręcznik prawa rzymskiego, część kodyfikacji.
- Interdykty: Nakazy lub zakazy pretora, mające chronić posiadanie przed naruszeniem, głównie doraźne.
- Interpretacja prawa: Wyjaśnianie i stosowanie praw przez sędziów i jurystów (metoda literalna, systemowa, celowościowa).
- Istota zobowiązania w odróżnieniu od praw rzeczowych: Zobowiązanie odnosiło się do relacji między osobami, natomiast prawa rzeczowe do rzeczy.
- Kompensacja w iudicium stricte iuris: Wyrównanie wzajemnych wierzytelności w określonych procesach.
- Kondemnacja pieniężna: Wyrok w procesie formułkowym zawsze dotyczył kwoty pieniężnej.
- Konstytucje cesarskie i ich zbiory: Akty prawne cesarza regulujące różne dziedziny prawa, skodyfikowane m.in. w Kodeksie Teodozjańskim i Kodeksie Justyniańskim.
- Legat: Zapis testamentowy obciążający spadkobiercę przekazaniem określonej rzeczy lub sumy pieniężnej.
- Legat damnacyjny: Zobowiązanie spadkobiercy do przekazania określonej wartości.
- Legat windykacyjny: Odstępuje spadkobierca praw własności na rzecz osoby wskazanej w testamencie.
- Litis contestatio: Zatwierdzenie przebiegu sprawy w procesie formułkowym, które uniemożliwiało rozpoczęcie nowego procesu o tej samej sprawie.
Dodatkowe tematy
- Majątek niewolnika (peculium).
- Małżeństwo i konkubinat.
- Nabycie i utrata władzy ojcowskiej.
- Nabycie spadku.
- Obligacja (pojęcie).
- Ochrona posiadania.
- Odpowiedzialność za wady rzeczy.
- Odpowiedzialność za długi spadkowe.
- Odpowiedzialność za zobowiązania niewolnika.
- Ograniczenia prawa własności.
- Ograniczenia zdolności prawnej.
- Opieka nad niedojrzałymi.
- Osoba prawna.
- Pacta.
- Pojęcie i rodzaje praw rzeczowych.
- Pojęcie spadku.
- Posag.
- Potrącenie (compensatio).
- Proces kognicyjny. -Proces formułkowy
- Prawa bezwzględne i względne.
- Prawo materialne i formalne.
- Prawo podmiotowe i przedmiotowe.
- Prawo publiczne i prywatne.
- Procedura egzekucyjna (akcja per manus iniectio).
- Próby definicji własności.
- Recepcja prawa rzymskiego w innych systemach prawnych.
- Rodzaje actiones.
- Rzeczy – pojęcie i podział.
- Skutki litis contestatio.
- Skutki niewykonania zobowiązania.
- Skutki prawne posiadania.
- Spółka (societas).
- Stypulacja.
- Testament.
- Uchwała senatu (senatus consulta).
- Umorzenie zobowiązania.
- Umowy (kontrakty).
- Upoważnienie przemienne.
- Ustawa XII Tablic.
- Wady oświadczenia woli.
- Warunek i termin.
- Własność – pojęcie i ograniczenia.
- Wielość podmiotów zobowiązania.
- Wyzwolenia niewolników.
- Zapis testamentowy.
- Zasiedzenie.
- Zdolność do czynności prawnych.
- Zastaw ręczny.
- Zastępstwo pośrednie/bezpośrednie
- Zawłaszczenie.
- Źródła prawa rzymskiego.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Zgłębiaj podstawowe koncepcje prawa rzymskiego, w tym actio i bezpodstawne wzbogacenie. Dowiedz się, jakie były zasady odpowiedzialności deliktowej oraz jak wyglądały czynności prawne w Rzymie. Quiz ten pomoże w utrwaleniu wiedzy na temat fundamentalnych zasad rzymskiego prawa cywilnego.