Polityka i Kultura Rzymu

Polityka Rzymu

• Założenie Rzymu datowane jest na 753 rok p.n.e.
• Republika rzymska powstała w 509 roku p.n.e.
• Plebejusze otrzymali równe prawa z patrycjuszami ok. 300 roku p.n.e.
• Śmierć Juliusza Cezara miała miejsce w 44 roku p.n.e.
• Republika upadła w 30 roku p.n.e.
• Imperium Rzymskie zostało podzielone w 395 roku n.e. na dwie części.
• Upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego nastąpił w 476 roku n.e.

Wojny Rzymskie

• Zakończenie podboju Italii przez Rzym miało miejsce w 264 roku p.n.e.
• Trzy wojny punickie trwały od 264 do 146 roku p.n.e.
• Podbój Galii nastąpił w 51 roku p.n.e.
• Podbój Dacji przez Rzym miał miejsce w latach 101-105 n.e.
• Początek wędrówki ludów datowany jest na rok 375 n.e.

Kultura i Religia Rzymska

• Prawo XII tablic zostało spisane w 449 roku p.n.e.
• Śmierć Jezusa datowana jest na ok. 30 rok n.e.
• Pierwsze prześladowania chrześcijan miały miejsce w 64 roku n.e.
• Edykt mediolański z 313 roku n.e. zapewnił swobodę religijną dla chrześcijan.
• Chrześcijaństwo zostało uznane za religię państwową w Rzymie w 392 roku n.e.

Urzędy w Republice Rzymskiej

• Konsul: Najwyższy urzędnik z władzą wykonawczą i wojskową, wybierany na roczną kadencję.
• Pretor: Urzędnik nadzorujący wymiar sprawiedliwości, zastępujący konsula w razie potrzeby.
• Edyl: Urzędnik zajmujący się bezpieczeństwem miasta, pracami publicznymi i igrzyskami.
• Kwestor: Urzędnik zarządzający finansami państwa.
• Dyktator: Urzędnik wybierany na pół roku w czasie kryzysu.
• Cenzor: Urzędnik wybierany na 5 lat, odpowiedzialny za spis ludności i moralność obywateli.

Od Królestwa do Republiki

• Tradycyjne założenie Rzymu przypada na 753 rok p.n.e.
• Początkowo Rzym był rządzony przez królów.
• Władza królów obejmowała: dowództwo wojskowe, sądownictwo i administrację.
• Istniały także zgromadzenie ludowe i senat.
• Republika zastąpiła monarchię w 509 roku p.n.e.
• Władzę wykonawczą sprawowali wybierani urzędnicy, a senat pełnił rolę organu doradczego zajmującego się polityką zagraniczną.
• Zgromadzenie ludowe uchwalało prawa i decydowało o wojnie i pokoju.

Ekspansja Terytorialna

• Podbój Italii trwał najdłużej.
• Wojny z Kartaginą (trzy wojny punickie) doprowadziły do ogromnego rozrostu terytorialnego Rzymu.
• Podboje hellenistycznych państw miały miejsce w II w.p.n.e.
• Limes był linią obronną na północy imperium.

Cesarstwo Rzymskie

• Wojny domowe w I wieku p.n.e.
• Oktawian August został pierwszym cesarzem w 30 roku p.n.e.
• Urzędnicy, senat i zgromadzenia podporządkowane były władcy.
• Prowincje połączone i podzielone na cesarskie i publiczne, aby ograniczyć potencjalne bunty.
• Cesarze uważani byli za „pierwszych obywateli”.
• Ustrój w I-III w. n.e. nazywano pryncypatem.

Kultura Rzymska

• Rzymianie byli politeistami z zbliżonymi do greckich bóstwami.
• Religia rzymska była konserwatywna.
• Rozrywki publiczne obejmowały teatry, wyścigi rydwanów i walki gladiatorów.
• Rzymianie byli biegłymi prawnikami i mówcami.
• Literatura łacińska rozwijała się w III w. p.n.e.
• Twórcy epoki Augusta: Wergiliusz, Horacy i Owidiusz.
• Realizm i elementy szacunku w sztuce rzymskiej.

Architektura i Budownictwo

• Akwedukty dostarczały wodę do miast.
• Kompleksowa sieć dróg pokrywała imperium.
• Forum było centralnym placem w każdym mieście.
• Budownictwo obejmowało bazyliki, łaźnie, amfiteatry, cyrki, łuki tryumfalne.
• Rzymianie korzystali z betonu i cementu, łuków w konstrukcjach.
• Insule były wielopiętrowymi budynkami mieszkalnymi o słabej jakości wykonania.

Chrześcijaństwo w Rzymie

• Nieufne podejście Rzymian do chrześcijan przed 312 n.e., obawy o równowagę religijną
• Prześladowania chrześcijan począwszy od 64 n.e.
• Chrześcijaństwo początkowo religią ludzi ubogich.
• Apostołowie: Piotr i Paweł.
• W 313 n.e. edykt mediolański tolerował chrześcijaństwo.
• W 392 n.e. chrześcijaństwo zostało religią państwową.

Upadek Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego

• Kryzys polityczny, ekonomiczny i demograficzny w III w. n.e.
• Reforma tetrarchii Dioklecjana.
• Zamiana pryncypatu na dominat.
• Słabość wewnętrzna imperium i napór barbarzyńców.
• Podział cesarstwa na część zachodnią i wschodnią w 395 n.e.
• Zwiększenie ilości barbarzyńców w armii.
• Napływ Hunów i migracja ludów w IV w. n.e.
• Upadek cesarstwa zachodniego w 476 n.e.

Sprawdź swoją wiedzę na temat polityki, wojen oraz kultury i religii Rzymu. Quiz obejmuje kluczowe wydarzenia od założenia Rzymu po upadek Cesarstwa. Dowiedz się więcej o istotnych faktach z historii tego potężnego imperium.