Podcast
Questions and Answers
Politik ekonominin tarihsel kökenleri nerelere dayanmaktadır?
Politik ekonominin tarihsel kökenleri nerelere dayanmaktadır?
Alfred Marshall'ın ekonomi tanımına göre, ekonomi neden "politik ekonomi" olarak adlandırılmamaktadır?
Alfred Marshall'ın ekonomi tanımına göre, ekonomi neden "politik ekonomi" olarak adlandırılmamaktadır?
Politik iktisadın modern dünyadaki temel konusu, devlet ve piyasanın paralel varlığı ve karşılıklı etkileşimi kavramının incelenmesidir.
Politik iktisadın modern dünyadaki temel konusu, devlet ve piyasanın paralel varlığı ve karşılıklı etkileşimi kavramının incelenmesidir.
True
Merkantilistler, ekonomiyi nasıl tanımlıyorlardı?
Merkantilistler, ekonomiyi nasıl tanımlıyorlardı?
Signup and view all the answers
Merkantilistlerin temel amacı neydi?
Merkantilistlerin temel amacı neydi?
Signup and view all the answers
Merkantilistler, hangi dönemde etkiliydiler?
Merkantilistler, hangi dönemde etkiliydiler?
Signup and view all the answers
Merkantilistler, zenginliği nasıl tanımlıyorlardı?
Merkantilistler, zenginliği nasıl tanımlıyorlardı?
Signup and view all the answers
Fransız Fizyokratlar, zenginliğin kaynağını ne olarak görüyorlardı?
Fransız Fizyokratlar, zenginliğin kaynağını ne olarak görüyorlardı?
Signup and view all the answers
Klasik iktisatçılar, toplumsal yaşamın ekonomi alanının bilimini ne olarak adlandırıyorlardı?
Klasik iktisatçılar, toplumsal yaşamın ekonomi alanının bilimini ne olarak adlandırıyorlardı?
Signup and view all the answers
Adam Smith, uluslararası ticaret konusunda, serbest ticaretin en büyük düşmanı olarak devletin müdahalesini görür.
Adam Smith, uluslararası ticaret konusunda, serbest ticaretin en büyük düşmanı olarak devletin müdahalesini görür.
Signup and view all the answers
Adam Smith'e göre, "görünmez el", devletin zenginleştirme politikasıyla uyumludur.
Adam Smith'e göre, "görünmez el", devletin zenginleştirme politikasıyla uyumludur.
Signup and view all the answers
David Ricardo'ya göre, p.ekonominin temel sorunu, malların üretiminden ziyade, malların paylaşımından kaynaklanmaktadır.
David Ricardo'ya göre, p.ekonominin temel sorunu, malların üretiminden ziyade, malların paylaşımından kaynaklanmaktadır.
Signup and view all the answers
David Ricardo, "emek-değer teorisi" konusunda ne savunuyordu?
David Ricardo, "emek-değer teorisi" konusunda ne savunuyordu?
Signup and view all the answers
Neoklasik iktisatçılar, "politik iktisat" adını kullanmayı tercih ediyorlardı.
Neoklasik iktisatçılar, "politik iktisat" adını kullanmayı tercih ediyorlardı.
Signup and view all the answers
Karl Marx, hangi eserinde, politik iktisadın eleştirisini yapmaktadır?
Karl Marx, hangi eserinde, politik iktisadın eleştirisini yapmaktadır?
Signup and view all the answers
Marksist politik ekonomi, toplumdaki sınıf çatışmalarının, özellikle de işçi sınıfının sömürüsünün analizi üzerine odaklanır.
Marksist politik ekonomi, toplumdaki sınıf çatışmalarının, özellikle de işçi sınıfının sömürüsünün analizi üzerine odaklanır.
Signup and view all the answers
Marksist politik ekonomiye göre, sermaye birikiminin kaynağı, artı değer olarak sermayedara kalıp işçiden sömürülen emektir.
Marksist politik ekonomiye göre, sermaye birikiminin kaynağı, artı değer olarak sermayedara kalıp işçiden sömürülen emektir.
Signup and view all the answers
Keynesyen ekonomi, devletin piyasalara aktif olarak müdahalesini savunur.
Keynesyen ekonomi, devletin piyasalara aktif olarak müdahalesini savunur.
Signup and view all the answers
Keynesyen ekonomi, özellikle 1929 büyük buhranı sonrası ortaya çıkmıştır.
Keynesyen ekonomi, özellikle 1929 büyük buhranı sonrası ortaya çıkmıştır.
Signup and view all the answers
Breton Woods sistemi, II. Dünya Savaşı sonrası ABD’nin hegemonik gücüne dayalı olarak kurulmuştur.
Breton Woods sistemi, II. Dünya Savaşı sonrası ABD’nin hegemonik gücüne dayalı olarak kurulmuştur.
Signup and view all the answers
Breton Woods sisteminin çöküşü, ABD’nin hegemonik gücünün zayıflamasına neden olmuştur.
Breton Woods sisteminin çöküşü, ABD’nin hegemonik gücünün zayıflamasına neden olmuştur.
Signup and view all the answers
Uluslararası Politik Ekonomi’nin (UPE) temel aktörleri hangileridir?
Uluslararası Politik Ekonomi’nin (UPE) temel aktörleri hangileridir?
Signup and view all the answers
UPE’nin temel çalışma konusu, Bretton Woods sisteminin çöküşü sonucunda ortaya çıkan hangi sistemin nasıl işleyeceği sorusudur?
UPE’nin temel çalışma konusu, Bretton Woods sisteminin çöküşü sonucunda ortaya çıkan hangi sistemin nasıl işleyeceği sorusudur?
Signup and view all the answers
UPE’nin temel çalışma alanlarını eşleştirin.
UPE’nin temel çalışma alanlarını eşleştirin.
Signup and view all the answers
Realizme göre dünya siyaseti, çatışmalarla doludur ve bu çatışmaların temel nedeni, devletlerin egemenliğini koruma ve güvenliği sağlama ihtiyacından kaynaklanır.
Realizme göre dünya siyaseti, çatışmalarla doludur ve bu çatışmaların temel nedeni, devletlerin egemenliğini koruma ve güvenliği sağlama ihtiyacından kaynaklanır.
Signup and view all the answers
Realist yaklaşıma göre, devletler, uluslararası rekabete katılmaktan ziyade, kendi çıkarlarını öncelemeli ve korumacı ekonomik politikalar uygulamalıdır.
Realist yaklaşıma göre, devletler, uluslararası rekabete katılmaktan ziyade, kendi çıkarlarını öncelemeli ve korumacı ekonomik politikalar uygulamalıdır.
Signup and view all the answers
Realistler, dünya ekonomisinde, piyasa güçlerinin egemenliğini savunur ve devletin müdahalesini sınırlandırmayı tercih ederler.
Realistler, dünya ekonomisinde, piyasa güçlerinin egemenliğini savunur ve devletin müdahalesini sınırlandırmayı tercih ederler.
Signup and view all the answers
Merkantilizm, devletlerin kendi ekonomik çıkarlarını korumak amacıyla, dış ticaret fazlası yaratmayı ve ekonomik büyüme ve gücü artırmayı hedefleyen bir dış ticaret politikasıdır.
Merkantilizm, devletlerin kendi ekonomik çıkarlarını korumak amacıyla, dış ticaret fazlası yaratmayı ve ekonomik büyüme ve gücü artırmayı hedefleyen bir dış ticaret politikasıdır.
Signup and view all the answers
Kötü huylu merkantilist politikalar, saldırgan ve yayılmacılık maksadıyla, ekonomik etki alanını büyütmeye çalışır.
Kötü huylu merkantilist politikalar, saldırgan ve yayılmacılık maksadıyla, ekonomik etki alanını büyütmeye çalışır.
Signup and view all the answers
Neomerkantilizm, klasik merkantilizmden ayrışır ve modern ekonomik sistem içinde, korumacı politikalar ile dış ticaret fazlası oluşturmayı ve serbest piyasayı savunur.
Neomerkantilizm, klasik merkantilizmden ayrışır ve modern ekonomik sistem içinde, korumacı politikalar ile dış ticaret fazlası oluşturmayı ve serbest piyasayı savunur.
Signup and view all the answers
Liberaller, uluslararası ilişkilerin temelinde, anarşi olduğunu ve devletin bu anarşik ortamda, diğer devletin ve bireylerin çıkarlarını öncelemesini savunurlar.
Liberaller, uluslararası ilişkilerin temelinde, anarşi olduğunu ve devletin bu anarşik ortamda, diğer devletin ve bireylerin çıkarlarını öncelemesini savunurlar.
Signup and view all the answers
Liberaller, insanın doğası hakkında hangi görüşü savunurlar?
Liberaller, insanın doğası hakkında hangi görüşü savunurlar?
Signup and view all the answers
Liberal teori, ekonomi politik disiplinde kaç farklı türe ayrılır?
Liberal teori, ekonomi politik disiplinde kaç farklı türe ayrılır?
Signup and view all the answers
Ortodoks liberaller, minimum devlet müdahalesini savunur.
Ortodoks liberaller, minimum devlet müdahalesini savunur.
Signup and view all the answers
Mücadeleci liberaller, piyasaların kendi kendine dengeye ulaşacağı görüşünü savunur, ancak bazı durumlarda devletin müdahalesini gerekli görür.
Mücadeleci liberaller, piyasaların kendi kendine dengeye ulaşacağı görüşünü savunur, ancak bazı durumlarda devletin müdahalesini gerekli görür.
Signup and view all the answers
Kurumsal liberaller, devletin uluslararası kurumlar aracılığıyla piyasa ekonomisi düzeninin işleyişini sağlamasının gerekli olduğuna savunur.
Kurumsal liberaller, devletin uluslararası kurumlar aracılığıyla piyasa ekonomisi düzeninin işleyişini sağlamasının gerekli olduğuna savunur.
Signup and view all the answers
Marksist düşünce sisteminde, alt yapı ve üst yapı kavramları nasıl ilişkilendirilir?
Marksist düşünce sisteminde, alt yapı ve üst yapı kavramları nasıl ilişkilendirilir?
Signup and view all the answers
Marksist teoriye göre, kapitalist toplumda, üretim araçlarını elinde bulunduran burjuvazi ile emek gücünü satan işçi sınıfı arasında sürekli bir çatışma yaşanmaktadır.
Marksist teoriye göre, kapitalist toplumda, üretim araçlarını elinde bulunduran burjuvazi ile emek gücünü satan işçi sınıfı arasında sürekli bir çatışma yaşanmaktadır.
Signup and view all the answers
Marksist teoriye göre, köleci toplumdan feodal topluma geçiş, kölelerin özgürleşmesi ve serflerin ortaya çıkmasıyla gerçekleşmiştir.
Marksist teoriye göre, köleci toplumdan feodal topluma geçiş, kölelerin özgürleşmesi ve serflerin ortaya çıkmasıyla gerçekleşmiştir.
Signup and view all the answers
Marksist teoriye göre, feodal toplumdan kapitalist topluma geçiş, serflerin sermaye sahibi olması ve endüstriyel üretim ilişkilerinin gelişmesiyle gerçekleşmiştir.
Marksist teoriye göre, feodal toplumdan kapitalist topluma geçiş, serflerin sermaye sahibi olması ve endüstriyel üretim ilişkilerinin gelişmesiyle gerçekleşmiştir.
Signup and view all the answers
Marksist teoriye göre, kapitalist toplumda, üretim ilişkilerinde yaşanan çatışmalar, sonunda kapitalizmin çöküşüne ve sosyalist bir toplumun kurulmasına yol açacaktır.
Marksist teoriye göre, kapitalist toplumda, üretim ilişkilerinde yaşanan çatışmalar, sonunda kapitalizmin çöküşüne ve sosyalist bir toplumun kurulmasına yol açacaktır.
Signup and view all the answers
Marksist teoriye göre, sosyalist toplumda sınıf çatışmaları ortadan kalkar, herkese yeterince üretim aracı verilir ve herkes ihtiyacına göre tüketir.
Marksist teoriye göre, sosyalist toplumda sınıf çatışmaları ortadan kalkar, herkese yeterince üretim aracı verilir ve herkes ihtiyacına göre tüketir.
Signup and view all the answers
Hegemonya kavramı, modern uluslararası ilişkiler teorisinde, güçlü bir devletin diğer devletler üzerindeki siyasi, ekonomik ve kültürel etkisiyle yönetim sağlamasını ifade eder.
Hegemonya kavramı, modern uluslararası ilişkiler teorisinde, güçlü bir devletin diğer devletler üzerindeki siyasi, ekonomik ve kültürel etkisiyle yönetim sağlamasını ifade eder.
Signup and view all the answers
Zorlayıcı hegemonya, bir devletin diğer devletlerine, askeri güç, ekonomik yaptırım veya tehdit yoluyla nüfuz sağlamasını ifade eder.
Zorlayıcı hegemonya, bir devletin diğer devletlerine, askeri güç, ekonomik yaptırım veya tehdit yoluyla nüfuz sağlamasını ifade eder.
Signup and view all the answers
Rızaya dayalı hegemonya, bir devletin diğer devletlerine, kültürel üstünlük, ikna gücü veya ideolojik araçlar kullanarak nüfuz sağlamasını ifade eder.
Rızaya dayalı hegemonya, bir devletin diğer devletlerine, kültürel üstünlük, ikna gücü veya ideolojik araçlar kullanarak nüfuz sağlamasını ifade eder.
Signup and view all the answers
Antonio Gramsci'ye göre, hegemonya, bir grubun ya da sınıfın, zorla değil aynı zamanda rıza yoluyla da diğer gruplar üzerinde kurduğu egemenlik biçimidir.
Antonio Gramsci'ye göre, hegemonya, bir grubun ya da sınıfın, zorla değil aynı zamanda rıza yoluyla da diğer gruplar üzerinde kurduğu egemenlik biçimidir.
Signup and view all the answers
Antonio Gramsci'ye göre, hegemonya oluşmasında hangi unsur önemli rol oynar?
Antonio Gramsci'ye göre, hegemonya oluşmasında hangi unsur önemli rol oynar?
Signup and view all the answers
Hegemon devlet, devletin baskı aygıtı (askeri güç) ile rıza aygıtı (medya) arasında denge kurması gerekir.
Hegemon devlet, devletin baskı aygıtı (askeri güç) ile rıza aygıtı (medya) arasında denge kurması gerekir.
Signup and view all the answers
Hegemon devlet, kendi çıkarlarını yaymak için aydınlar sınıfını kullanabilir.
Hegemon devlet, kendi çıkarlarını yaymak için aydınlar sınıfını kullanabilir.
Signup and view all the answers
Hegemonik döngü, bir hegemon devlet güç ve rıza dengesini yitirirse, bozulursa o hegemon devlet gücünü kaybeder. Ve yeni bir hegemon güç ortaya çıkar.
Hegemonik döngü, bir hegemon devlet güç ve rıza dengesini yitirirse, bozulursa o hegemon devlet gücünü kaybeder. Ve yeni bir hegemon güç ortaya çıkar.
Signup and view all the answers
Uluslararası ilişkilerde hegemonya, genellikle bir devletin ekonomik ya da teknolojik üstünlüğünü kullanarak diğer devletler üzerinde üstünlük kurmasıyla gerçekleşir.
Uluslararası ilişkilerde hegemonya, genellikle bir devletin ekonomik ya da teknolojik üstünlüğünü kullanarak diğer devletler üzerinde üstünlük kurmasıyla gerçekleşir.
Signup and view all the answers
Devlet hegemonyasına örnek olarak, çinin teknolojik gözetim ve ideolojik eğitim yoluyla toplum üzerinde kontrol kurarak hegemonya yapmaya çalışması gösterilebilir.
Devlet hegemonyasına örnek olarak, çinin teknolojik gözetim ve ideolojik eğitim yoluyla toplum üzerinde kontrol kurarak hegemonya yapmaya çalışması gösterilebilir.
Signup and view all the answers
Rızaya dayalı hegemonya, bir devletin ideolojik araçlar kullanarak diğer devletleri ya da toplumları kendi hegemonya fikrine razı etmelerini ifade eder.
Rızaya dayalı hegemonya, bir devletin ideolojik araçlar kullanarak diğer devletleri ya da toplumları kendi hegemonya fikrine razı etmelerini ifade eder.
Signup and view all the answers
Hegemonya kavramı, belli bir hegemonik gücün ekonomik ve ideolojik unsurlarını uyumlu bir şekilde birleştirerek kendi hegemonya sürdürebilecek düzeni oluşturmasına denir
Hegemonya kavramı, belli bir hegemonik gücün ekonomik ve ideolojik unsurlarını uyumlu bir şekilde birleştirerek kendi hegemonya sürdürebilecek düzeni oluşturmasına denir
Signup and view all the answers
Study Notes
Politik Ekonomi Ders Notları
- Politik ekonomi, ekonomi alanının incelenmesidir.
- Ekonomi, ideolojiden soyutlanmış bir bilim haline gelmiştir ve artık bir bilim dalı olarak kabul edilmektedir.
- Politik ekonomi, 17. yüzyılda Avrupa'da ortaya çıkmıştır.
- Politik ekonomi, devlet ile piyasa arasındaki ilişkiyi inceler.
- Politik ekonominin temelinde devlet ve piyasa arasındaki doğal gerginlik vardır.
- Politik ekonomi, siyaset ve iktisat arasındaki etkileşimleri inceler.
- Politik ekonominin tarihsel kökenleri, antik Yunan düşüncesine, özellikle de Ksenophon, Platon ve Aristoteles'in çalışmalarına dayanmaktadır.
- Politik ekonomi, devlet giderlerinin karşılanması için vergi konulması anlamında Aristoteles tarafından ele alınmıştır.
- 1611'de Fransız Louis de Mayerne, devlet ve yurttaşlar arasındaki görevi politik ekonomi olarak tanımlamıştır.
- 16.-17. yy'da politik ekonomi kavramının ortaya çıkışının nedenleri merkantalizm, coğrafi keşifler, sömürgecilik ve aydınlanma çağıdır.
- Merkantalistler, devletçi yaklaşıma sahipti.
- Onlara göre ekonomi "bir bireyi yönetme sanatı"; politik ekonomi ise "bir devleti yönetme sanatı"dır.
- Merkantalistler, ulus devletin zenginliğini arttırmayı amaçlamışlardır.
- Politik iktisat, merkantalist düşünürlerin çalışmalarından doğmuştur.
- Merkantalistler için zenginlik, altın ve gümüşle temsil edilen paradır ve ticaretle elde edilir.
- Fransız fizyokratlar için zenginlik, tarımsal üretimdir.
- Klasik iktisatçıların en ünlülerinden biri Adam Smith'tir.
- Smith, insanların kendi çıkarlarını gözeterek hareket ettiklerinde toplumun da faydasını sağladığını, yani bir "görünmez el"in faydalarını ele almıştır.
- Klasik iktisatçıların bir diğer önemli ismi David Ricardo'dur.
- Ricardo, iktisadın temel sorununun bölüşüm olduğunu savunmuştur.
- Neoklasik iktisatta en ünlü isimlerden biri ise Alfred Marshall'dır.
- Marshall, ekonomiyi bir bilim dalı olarak ele almış ve "ekonomi" kelimesini ismini kullanmıştır.
- Karl Marx, kapitalist sistemin analizini emek-değer teorisine dayandırmıştır.
- Marx'a göre, toplumdaki en önemli çatışma, işçi sınıfı ile sermaye sahipleri olan burjuvazi arasındadır.
- Keynesyen politik ekonomi, 1929 Büyük Buhranı'ndan sonra ortaya çıkmıştır.
- Keynesyenlere göre, devletin ekonomik süreçlere müdahalesi gerekli olabilir.
- Uluslararası politik ekonomi, Bretton Woods sistemi çöküşü, petrol krizi ve Keynesyen kuramın geçerliliğini kaybetmesi gibi olaylardan sonra ilgi çekmiş ve gelişmiştir.
- Uluslararası politik ekonomi, küresel ekonomik ilişkilere ve uluslararası politikaların ekonomiler üzerindeki etkisine odaklanır.
- Uluslararası politik ekonominin temel teorileri arasında; ekonomik milliyetçilik, liberalizm ve marksist teoriler bulunur.
Politik Ekonomi Yaklaşımları
- Merkantilizm: Devletçi bir yaklaşımla, ulusal çıkarları ön planda tutarak zenginliği arttırır.
- Liberalizm: Piyasaların kendiliğinden dengelenebildiği ve devletin müdahalesinin minimuma indirilmesi gerektiği fikri.
- Marksizm: Sınıf mücadelesi ve sermaye birikimi üzerine odaklanarak, kapitalizmin eleştirisini yapar.
Uluslararası Politik Ekonomi
- Uluslararası politik ekonomi (UPE), uluslararası ekonomik ilişkiler, politikalar ve kurumlar üzerine odaklanır.
- UPE, liberalizm, merkantalizm ve marksizm gibi birtakım yaklaşımlara sahiptir.
- UPE, küreselleşmenin etkilerini ve uluslararası örgütlerin rolünü araştırır.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Bu quiz, politik ekonominin temel kavramlarını, tarihsel kökenlerini ve devlet-piyasa ilişkisini içermektedir. Öğrenciler, politik ekonominin gelişimini ve olgular arasındaki etkileşimleri anlamaya yönelik sorularla karşılaşacaklardır. Ayrıca, politik ekonominin tarihsel bağlamda nasıl şekillendiği üzerinde durulacaktır.
