Politik Ekonomi Ders Notları

Politik ekonominin tarihsel kökenleri nerelere dayanmaktadır?

Alfred Marshall'ın ekonomi tanımına göre, ekonomi neden "politik ekonomi" olarak adlandırılmamaktadır?

Politik iktisadın modern dünyadaki temel konusu, devlet ve piyasanın paralel varlığı ve karşılıklı etkileşimi kavramının incelenmesidir.

Merkantilistler, ekonomiyi nasıl tanımlıyorlardı?

Merkantilistlerin temel amacı neydi?

Merkantilistler, hangi dönemde etkiliydiler?

Merkantilistler, zenginliği nasıl tanımlıyorlardı?

Fransız Fizyokratlar, zenginliğin kaynağını ne olarak görüyorlardı?

Klasik iktisatçılar, toplumsal yaşamın ekonomi alanının bilimini ne olarak adlandırıyorlardı?

Adam Smith, uluslararası ticaret konusunda, serbest ticaretin en büyük düşmanı olarak devletin müdahalesini görür.

Adam Smith'e göre, "görünmez el", devletin zenginleştirme politikasıyla uyumludur.

David Ricardo'ya göre, p.ekonominin temel sorunu, malların üretiminden ziyade, malların paylaşımından kaynaklanmaktadır.

David Ricardo, "emek-değer teorisi" konusunda ne savunuyordu?

Neoklasik iktisatçılar, "politik iktisat" adını kullanmayı tercih ediyorlardı.

Karl Marx, hangi eserinde, politik iktisadın eleştirisini yapmaktadır?

Marksist politik ekonomi, toplumdaki sınıf çatışmalarının, özellikle de işçi sınıfının sömürüsünün analizi üzerine odaklanır.

Marksist politik ekonomiye göre, sermaye birikiminin kaynağı, artı değer olarak sermayedara kalıp işçiden sömürülen emektir.

Keynesyen ekonomi, devletin piyasalara aktif olarak müdahalesini savunur.

Keynesyen ekonomi, özellikle 1929 büyük buhranı sonrası ortaya çıkmıştır.

Breton Woods sistemi, II. Dünya Savaşı sonrası ABD’nin hegemonik gücüne dayalı olarak kurulmuştur.

Breton Woods sisteminin çöküşü, ABD’nin hegemonik gücünün zayıflamasına neden olmuştur.

Uluslararası Politik Ekonomi’nin (UPE) temel aktörleri hangileridir?

UPE’nin temel çalışma konusu, Bretton Woods sisteminin çöküşü sonucunda ortaya çıkan hangi sistemin nasıl işleyeceği sorusudur?

UPE’nin temel çalışma alanlarını eşleştirin.

Realizme göre dünya siyaseti, çatışmalarla doludur ve bu çatışmaların temel nedeni, devletlerin egemenliğini koruma ve güvenliği sağlama ihtiyacından kaynaklanır.

Realist yaklaşıma göre, devletler, uluslararası rekabete katılmaktan ziyade, kendi çıkarlarını öncelemeli ve korumacı ekonomik politikalar uygulamalıdır.

Realistler, dünya ekonomisinde, piyasa güçlerinin egemenliğini savunur ve devletin müdahalesini sınırlandırmayı tercih ederler.

Merkantilizm, devletlerin kendi ekonomik çıkarlarını korumak amacıyla, dış ticaret fazlası yaratmayı ve ekonomik büyüme ve gücü artırmayı hedefleyen bir dış ticaret politikasıdır.

Kötü huylu merkantilist politikalar, saldırgan ve yayılmacılık maksadıyla, ekonomik etki alanını büyütmeye çalışır.

Neomerkantilizm, klasik merkantilizmden ayrışır ve modern ekonomik sistem içinde, korumacı politikalar ile dış ticaret fazlası oluşturmayı ve serbest piyasayı savunur.

Liberaller, uluslararası ilişkilerin temelinde, anarşi olduğunu ve devletin bu anarşik ortamda, diğer devletin ve bireylerin çıkarlarını öncelemesini savunurlar.

Liberaller, insanın doğası hakkında hangi görüşü savunurlar?

Liberal teori, ekonomi politik disiplinde kaç farklı türe ayrılır?

Ortodoks liberaller, minimum devlet müdahalesini savunur.

Mücadeleci liberaller, piyasaların kendi kendine dengeye ulaşacağı görüşünü savunur, ancak bazı durumlarda devletin müdahalesini gerekli görür.

Kurumsal liberaller, devletin uluslararası kurumlar aracılığıyla piyasa ekonomisi düzeninin işleyişini sağlamasının gerekli olduğuna savunur.

Marksist düşünce sisteminde, alt yapı ve üst yapı kavramları nasıl ilişkilendirilir?

Marksist teoriye göre, kapitalist toplumda, üretim araçlarını elinde bulunduran burjuvazi ile emek gücünü satan işçi sınıfı arasında sürekli bir çatışma yaşanmaktadır.

Marksist teoriye göre, köleci toplumdan feodal topluma geçiş, kölelerin özgürleşmesi ve serflerin ortaya çıkmasıyla gerçekleşmiştir.

Marksist teoriye göre, feodal toplumdan kapitalist topluma geçiş, serflerin sermaye sahibi olması ve endüstriyel üretim ilişkilerinin gelişmesiyle gerçekleşmiştir.

Marksist teoriye göre, kapitalist toplumda, üretim ilişkilerinde yaşanan çatışmalar, sonunda kapitalizmin çöküşüne ve sosyalist bir toplumun kurulmasına yol açacaktır.

Marksist teoriye göre, sosyalist toplumda sınıf çatışmaları ortadan kalkar, herkese yeterince üretim aracı verilir ve herkes ihtiyacına göre tüketir.

Hegemonya kavramı, modern uluslararası ilişkiler teorisinde, güçlü bir devletin diğer devletler üzerindeki siyasi, ekonomik ve kültürel etkisiyle yönetim sağlamasını ifade eder.

Zorlayıcı hegemonya, bir devletin diğer devletlerine, askeri güç, ekonomik yaptırım veya tehdit yoluyla nüfuz sağlamasını ifade eder.

Rızaya dayalı hegemonya, bir devletin diğer devletlerine, kültürel üstünlük, ikna gücü veya ideolojik araçlar kullanarak nüfuz sağlamasını ifade eder.

Antonio Gramsci'ye göre, hegemonya, bir grubun ya da sınıfın, zorla değil aynı zamanda rıza yoluyla da diğer gruplar üzerinde kurduğu egemenlik biçimidir.

Antonio Gramsci'ye göre, hegemonya oluşmasında hangi unsur önemli rol oynar?

Hegemon devlet, devletin baskı aygıtı (askeri güç) ile rıza aygıtı (medya) arasında denge kurması gerekir.

Hegemon devlet, kendi çıkarlarını yaymak için aydınlar sınıfını kullanabilir.

Hegemonik döngü, bir hegemon devlet güç ve rıza dengesini yitirirse, bozulursa o hegemon devlet gücünü kaybeder. Ve yeni bir hegemon güç ortaya çıkar.

Uluslararası ilişkilerde hegemonya, genellikle bir devletin ekonomik ya da teknolojik üstünlüğünü kullanarak diğer devletler üzerinde üstünlük kurmasıyla gerçekleşir.

Devlet hegemonyasına örnek olarak, çinin teknolojik gözetim ve ideolojik eğitim yoluyla toplum üzerinde kontrol kurarak hegemonya yapmaya çalışması gösterilebilir.

Rızaya dayalı hegemonya, bir devletin ideolojik araçlar kullanarak diğer devletleri ya da toplumları kendi hegemonya fikrine razı etmelerini ifade eder.

Hegemonya kavramı, belli bir hegemonik gücün ekonomik ve ideolojik unsurlarını uyumlu bir şekilde birleştirerek kendi hegemonya sürdürebilecek düzeni oluşturmasına denir

Politik Ekonomi

Uluslararası Politik Ekonomi

Ekonomi ve Politika Kavramları

Alfred Marshall

Merkantilizm

Coğrafi Keşifler

Aydınlanma Çağı

Klasikler Öncesi̇ Ekonomi Politik

Merkantilistler

Birey Merkezli Yaklaşım

Ulus Merkezli Yaklaşım

Sınıf Merkezli Yaklaşım

Politik İktisat

Ulus-Devlet

Piyasa