Politiewet: Wetgeving en opdrachten

Wetgeving en opdrachten politiediensten

• Artikel 1 stelt dat politiediensten hun opdrachten uitvoeren onder het gezag en de verantwoordelijkheid van de overheden, aangewezen door de wet.
• De individuele rechten en vrijheden van burgers zijn prioriteit bij het uitvoeren van bestuurlijke en gerechtelijke politietaken.
• Artikel 14 bepaalt dat de politie toeziet op de handhaving van de openbare orde.
• Openbare orde handhaving omvat rust (afwezigheid van wanordelijkheden), veiligheid (afwezigheid van gevaarlijke situaties voor personen en goederen), en gezondheid (afwezigheid van ziekten).
• Er is toezicht en controle op plaatsen waar de politie wettelijk toegang heeft ter voorkoming van misdrijven en bescherming van burgers/goederen

Bestuurlijke en gerechtelijke overheden

• Bestuurlijke overheden handhaven de openbare orde en houden toezicht voor misdrijfpreventie.
• Gerechtelijke overheden sporen misdrijven op, verzamelen bewijzen en houden verdachten aan.
• Beide typen overheden dragen bij aan de handhaving van de openbare orde, met beheersing als bestuurlijke finaliteit en opheldering als gerechtelijke finaliteit

ABP en OBP bevoegdheden bij openbare orde

• ABP/OBP houdt zich in de buurt van een volkstoeloop om maatregelen te nemen voor een rustig verloop en is belast met het uiteendrijven van menigten.
• ABP/OBP is belast met de politie van het wegverkeer en dient te allen tijde verkeer vrij te houden.
• Bij brand, ongevallen of storingen begeven ze zich ter plaatse en waarschuwen bevoegde overheden.
• In geval van volstrekte noodzaak zijn bestuurlijke aanhoudingen toegestaan.
• OBP bevoegdheden omvatten het beslissen tot ontruiming van gebouwen, fouilleren, bevelen bestuurlijke identiteitsbewijs, bekrachtigen bestuurlijke aanhouding en voorschrijven identiteitscontroles.
• OBP is verantwoordelijk voor adequaat gebruik van geweld en kan bijstand vorderen van andere bevoegde partijen in uitzonderlijke omstandigheden.

Andere diensten met bijzondere bevoegdheden

• Nemen deel aan civiele bescherming en er zijn diensten als brandweer, DVZ, veiligheid van de Staat, sociale inspectie, douane en accijnzen, en FAVV.

Verplichtingen gebruik geweld

• Het gebruik van geweld is wettelijk geregeld (art. 1, 37 en 38 WPA) en moet voldoen aan de principes van wettelijkheid, opportuniteit en proportionaliteit.
• Een waarschuwing vooraf is verplicht, tenzij dit onwerkzaam is.

GBOR

• GBOR staat voor handhaving en herstel van openbare orde, en genegotieerd beheer van een publieke ruimte.
• Crowd management omvat het systematisch plannen en sturen van ordelijke gebeurtenissen met grote mensenmassa's en het voorkomen van hoge publieksdichtheid.
• Een multidisciplinaire aanpak is hierbij vereist, met de politie in zowel toezichts- als interventiefunctie.

Referentiekader GGPZ

• GGPZ (Gemeenschappelijke Grondslagen Politie Zorg) ziet volkstoelopen als gelegitimeerde politieke participatie in democratische maatschappijen.
• De verantwoordelijkheid ligt niet enkel bij de politie, maar ook bij organisatoren, overheid en partners.
• Uitgangspunten zijn recht op vrije meningsuiting en vergadering, maximale beschikbaarstelling van publieke ruimte, afspraken over organisatie, wederzijds begrip en vastgestelde tolerantiegrenzen.

Verschillende taken GBOR

• De onthaalfunctie omvat toezicht baserend op communicatie en bemiddeling door zichtbare maar niet overmatig aanwezige politie met aanspreekbare kledij, het oplossen van "low level conflicten" en nazorg.
• De interventiefunctie is een ultiem middel bij overschrijding van tolerantiegrenzen en omvat herstel van de orde met dwang indien nodig, discrete aanwezigheid en het werken met speciale middelen.

Principe van de-escalerend optreden

• De initiële basisopstelling van de politie is fundamenteel voor de sfeerbepaling en de interactie.

Geplande operaties / reactie

• Omvat reactie op incidenten, geplande operaties (reactie op voorbereide hypothese), en onvoorziene operaties, noodplanning op basis van PIP (bestuurlijk bomincident, ramp, ongeval; gerechtelijk onrustwekkende verdwijning of gijzeling).

Chronologische werkwijze

• Een grondige situatieanalyse is cruciaal voor doordachte beslissingen bij de uit te voeren opdracht.

Operationele activiteitencyclus

• De cyclus omvat informatievergaring, operationele beoordeling, beslissing, uitvoering en evaluatie/bijsturing.

Sectie- en pelotonsformaties, en uitrusting/organizatie

• De uitrusting is onderverdeeld in GBOR niveau A (HYCAP A) en niveau B (HYCAP B) met bijbehorende uitrusting.
• Bestaat uit HO (light of full), full protection.
• Een sectie bestaat uit een sectiecommandant, chauffeur en sectieleden binnen een voertuig.
• Formates omvatten verzameling, in tirailleur, in slagorde, per één en per twee

Peloton onderdelen

• Een peloton bevat voertuigen per sectie en een voertuig met de pelotonscommandant, adjunct en radio operator.
• Het peloton gebruikt een cellular (celwagen) voor overbrenging en telt vier secties

Pelotonformaties

• Operationele verzameling
• In lijn
• In vierkant
• In driehoek
• In kolonne

Bijzondere middelen DAS en DAP

• Directie openbare veiligheid (DAS) en Directie openbare bescherming (DAP), arrestatieteams, collectieve pepperspray.
• Cavalerie (CAV) heeft voordelen (proactief, reactief, snel, overwicht), maar ook nadelen (niet binnen, geen aanhoudingen, ruimte).
• Spaanse ruiters (SpR) vormen stevige versperringen en sparen politiepersoneel.
• Een sproeiwagen (SpW) heeft een groot reservoir en kan ingezet worden voor offensieve en humanitaire doeleinden.
• Een pantservoertuig (APC) biedt beveiliging en ondersteuning bij het opruimen van barricades.

Verdere bijzondere middelen

• Patrouillehonden (PatH) zijn flexibel inzetbaar en relatief ongevoelig voor traangas, maar vereisen training en zijn kwetsbaar.
• De luchtsteundienst (DAFA) kan verkeer controleren, toezicht houden en zoeken naar vermisten, maar is duur en beperkt beschikbaar.
• Astrid posten

Actie modi inleiding

• Actiemodi gebruikt mensen en middelen op een bepaalde locatie in een specifieke tijdsperiode om veiligheidsproblemen te beheren.
• Een adequate politie-attitude heeft de focus op bejegening, tolerantie, uitgestelde dwang en geweld enzovoort.
• In overeenstemming met democratische interventieprincipes

Preventieve en Reactieve Actiemodi

• Preventieve actiemodi: Gericht op bescherming en preventie zoals patrouilleren, controleren, afzonderen, kanaliseren en escorteren.
• Reactieve actiemodi: Gericht op heroveren en reactie zoals doorzoeken, ontruimen, omsluiten, terugdringen en uiteendrijven.

Moduselementen

• Actiemodi zijn tactische scenario's gebaseerd op 5 elementen
• Finaliteit (Doel of effect), Objectief (terrein, actiezone), richting (front actie), dispositief (Articulatie), Termijn (begin, einde actie)

GBOR inplaatsstelling

• Punt Eerste Bestemming (PEB) = eerste plaats afspraak
• Voorwaartse Verzamelzone (Vw VzZ) = plaats waar eenheden verzamelen
• Ontplooiingsstelling (Depl Posn) = plaats waar eenheden ontplooien
• HKl (hoofdkrachtinspanning) = waar meeste risico's/problemen zich kunnen stellen
• Coördinatietransversaal (CoordTrans) = denkbeeldige lijn op het terrein voor coördinatie met neveneenheden

NAP en PAP

• NAP (Negatief AantrekkingsPunt) = locatie op het terrein die aantrekkelijk kan zijn voor mensen die de openbare orde willen verstoren.
• PAP (Positief AantrekkingsPunt) = locatie op het terrein dat bijdraagt tot een vlot en veilig verloop.

Paraatheid van de eenheid

• PREA (preadviezen) omvat uitgesteld vertrek, om compromis te sluiten en beschikking te hebben vanaf opdracht.
• Kolonne kan verschillen hebben, van motoren aan hebben tot uitgekleed rusten.

Paraatheidsgraden

• Uitgestelde uitvoering of bevel
• ZKO omvat één/meer opdrachten mogelijk
• ZKOO omvat slechts één opdracht mogelijk

Soorten actiemodi: Patrouilles

• Contact met bevolking en toezicht, door het ontmoedigen van overtreders.

Soorten actiemodi: Controleren

• Gerichte nazicht van één of meerdere toegangen tot een plaats.
• Het is effectief van controle of tot ontzegging van toegang.

Soorten actiemodi: Cordon, Stoten, Interceptie

• Een cordon heeft tot doel om de baan vrij te houden langs de reisweg.
• Reserven opdrachten zijn het versterken of aflossen van een linie, een vervanging van gekwetsten, of aanhoudingen Interceptieopdrachten

Soorten actiemodi: Afzonderen

• Nazicht van alle toegangen tot een zone of gebouw, met reserve.
• Afhankelijk van dreiging kan zich dit binnen of buitenzijde objectief bevinden.

Soorten actiemodi: Kanaliseren

• Bewegingen van personen in bepaalde zone regelen, voor de vlotheid en de veiligheid.
• Bestemming en effectiviteit is een terreingedeelte

Soorten actiemodi: Escorteren

• Begeleiden van personen/voertuigen in beweging, voor de veiligheid en bescherming.

Soorten actiemodi: Doorzoeken

• Een zone of gebouw systematisch en zorgvuldig onderzoeken.
• Het doel is het vinden van een op te sporen object.

Soorten actiemodi: Ontruimen

• Het verwijderen van álle aanwezigen van een bepaalde zone of gebouw.
• Het doel is een effectief of potentieel gevaar

Soorten actiemodi: Omsluiten

• Dwingen van één of meerdere personen op een bepaalde plaats te blijven.
• Het doel is een beperking van de dreiging.

Soorten actiemodi: Terugdrijven

• Met als doel terugduwen en gegroepeerd houden.
• Vermijden dat ze de plaats terug bereiken.

Soorten actiemodi: Uiteendrijven

• Een menigte opsplitsen
• Tot aan de uiteendrijvingslimiet

Bijzondere technieken: Egelstellingen

• Bij bedreiging kan een eenheid geen hulp krijgen, en dit kan ingezet worden bij niveau sectie en peloton.

Bijzondere technieken: Ontzetten van een persoon of goed in gevaar

• Het is het bereiken en ontzetten van mensen die geïsoleerd in gevaar zijn.
• De veiligheid staat primair en wordt bereikt door pijlvorm.

Aanhoudingstechniek

• Samenstelling secties 2+4 zijn het beschermingselement
• Sectie 6+8 zijn het aanhoudingselement

Spaanse ruiters, integratie en ontruiming

• Plaatsing op de aangewezen plaats en ze aan elkaar vastmaken beginnende vanaf rechts.
• Vervolgens wordt de sproeiwagen ingezet en anders wordt er een sectie opgeofferd.

Integratie cavalerie/ politie te paard

• Ontplooid achter de infanterie lopen cavalerie op vole snelheid achter een ander aan om dan rond de infanterie te gaan.
• Waarschuwingen is essentieel