Podstawy Prawa - Prezentacja prof. Góralczyka
38 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

W jaki sposób pozytywizm prawniczy definiuje prawo?

  • Prawo łączy się z moralnością, obyczajami lub normami społecznymi w danej grupie.
  • Prawo jest zbiorem norm ustanowionych przez państwo, które zapewnia ich przestrzeganie, często groźbą przymusu. (correct)
  • Prawo wynika z natury ludzkiej, a nie aktu woli ustawodawcy.
  • Prawo jest zjawiskiem psychologicznym, powstającym z emocji i interakcji społecznych.

Który z poniższych elementów nie należy do składowych normy prawnej?

  • Dyspozycja
  • Sankcja
  • Interpretacja (correct)
  • Hipoteza

Który z poniższych poglądów na prawo nie jest zgodny z pozytywizmem prawniczym?

  • Istotna jest formalna poprawność ustanowienia normy, a nie jej zgodność z moralnością.
  • Prawo i moralność są zintegrowane; prawo pozytywne powinno być zgodne z zasadami moralnymi. (correct)
  • Prawo należy badać w oderwaniu od czynników społecznych czy moralnych.
  • Prawo jest wytworem woli państwa i jest wystarczające samo w sobie.

Co to jest abstrakcyjność normy prawnej?

<p>Norma dotyczy wszelkich sytuacji w danej dziedzinie. (B)</p> Signup and view all the answers

Co nie jest cechą prawa jako systemu?

<p>Subiektywność (A)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych aktów prawnych nie należy do katalogu źródeł prawa w Polsce?

<p>Dekret (C)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych organów nie jest uprawniony do zgłaszania projektów ustaw w Polsce?

<p>Sędzia Sądu Najwyższego (C)</p> Signup and view all the answers

Czym jest ratyfikacja umowy międzynarodowej?

<p>Zatwierdzenie umowy przez parlament i prezydenta. (C)</p> Signup and view all the answers

Co nie należy do zakresu prawa materialnego?

<p>Określenie trybu dochodzenia i realizacji praw. (B)</p> Signup and view all the answers

Prawo materialne i formalne są od siebie całkowicie niezależne.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykładów nie należy do zakresu prawa podmiotowego?

<p>Prawo do wypowiedzenia umowy najmu. (A)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykładów nie należy do gałęzi prawa publicznego?

<p>Prawo cywilne (B)</p> Signup and view all the answers

Czym jest konstytucja?

<p>Najwyższy akt prawny w państwie, określający podstawowe zasady ustroju i funkcjonowania państwa, prawa i wolności obywateli.</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykładów nie należy do gałęzi prawa prywatnego?

<p>Prawo administracyjne (B)</p> Signup and view all the answers

Czym jest wykładnia prawa?

<p>Proces interpretacji norm prawnych w celu ustalenia ich znaczenia i zakresu zastosowania. (B)</p> Signup and view all the answers

Która z poniższych wykładni prawa nie jest dokonywana przez prawodawcę?

<p>Doktrynalna (A)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykładów nie należy do metod wykładni prawa?

<p>Ekonomiczna (A)</p> Signup and view all the answers

Wykładnia prawa może być dokonywana tylko przez sądy.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Który z pojęć nie jest związany z prawem administracyjnym?

<p>Umowa (D)</p> Signup and view all the answers

Co nie należy do typowych typów stosunków prawnych?

<p>Rodzinne (C)</p> Signup and view all the answers

Zdolność prawna jest nabywana przez osoby fizyczne w momencie ukończenia 18. roku życia.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Które z pojęć nie należy do elementów stosunku prawnego?

<p>Sankcja (D)</p> Signup and view all the answers

Które z pojęć nie należy do typów organów władzy publicznej?

<p>Ekonomiczne (C)</p> Signup and view all the answers

Czym jest kompetencja organu władzy publicznej?

<p>Zakres uprawnień i obowiązków organu.</p> Signup and view all the answers

Która z poniższych funkcji nie jest wykonywana przez organy władzy publicznej?

<p>Wprowadzanie nowych produktów na rynek (C)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych czynników nie jest elementem zakresu działania organu władzy publicznej?

<p>Finansowy (B)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykładów nie należy do praw majątkowych?

<p>Prawo do nauki (D)</p> Signup and view all the answers

Czynności faktyczne nie mają żadnego znaczenia prawnego.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Która z poniższych czynności nie jest czynnością prawną?

<p>Przygotowanie posiłku (C)</p> Signup and view all the answers

Która z poniższych gałęzi prawa nie reguluje stosunków między pracownikami a pracodawcami?

<p>Prawo rodzinne (A)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych pojęć nie należy do rodzajów zobowiązań?

<p>Procesy (D)</p> Signup and view all the answers

Które z praw nie należy do prawa własności intelektualnej?

<p>Prawo własności nieruchomości (D)</p> Signup and view all the answers

Która z poniższych gałęzi prawa nie reguluje zasad organizacji i funkcjonowania państwa?

<p>Prawo pracy (D)</p> Signup and view all the answers

Która z poniższych zasad nie należy do zasad konstytucyjnych Rzeczypospolitej Polskiej?

<p>Zasada monarchii konstytucyjnej (A)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykłładów nie należy do zakresu prawa międzynarodowego publicznego?

<p>Umowy najmu mieszkań (D)</p> Signup and view all the answers

Prawo Unii Europejskiej ma wyższość nad prawem krajowym wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Który z aktów prawnych Unii Europejskiej obowiązuje bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich?

<p>Rozporządzenie (C)</p> Signup and view all the answers

Który z aktów prawnych Unii Europejskiej wymaga implementacji do prawa krajowego?

<p>Dyrektywa (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Prawo pozytywne

Zbiór norm ustanowionych przez państwo, które zapewnia ich przestrzeganie, często groźbą przymusu.

Prawo naturalne

Definicja prawa opartego na uniwersalnych wartościach moralnych i etycznych, istniejących niezależnie od woli człowieka.

Norma prawna

Reguła postępowania wynikająca z systemu prawnego, określająca, co jest dozwolone, nakazane lub zakazane w określonych sytuacjach.

Hipoteza normy prawnej

Opisuje warunki, w których norma znajduje zastosowanie (np. "Jeśli ktoś ukradnie...").

Signup and view all the flashcards

Dyspozycja normy prawnej

Wskazuje, jakie działanie jest wymagane, zakazane lub dozwolone (np. "...powinien zwrócić przedmiot").

Signup and view all the flashcards

Sankcja normy prawnej

Określa konsekwencje za naruszenie normy (np. "...w przeciwnym razie podlega karze więzienia do 5 lat").

Signup and view all the flashcards

System prawa

Zbiór norm prawnych tworzących spójny i niesprzeczny układ, którego celem jest regulowanie stosunków społecznych.

Signup and view all the flashcards

Zasada zupełności systemu prawa

Zasada, która mówi, że każdy możliwy przypadek powinien być objęty regulacją prawną.

Signup and view all the flashcards

Zasada niesprzeczności systemu prawa

Zasada, która mówi, że normy w systemie prawa nie mogą być wzajemnie sprzeczne, aby zapewnić spójność i przewidywalność stosowania prawa.

Signup and view all the flashcards

Konstytucja

Najwyższy akt prawny, który reguluje strukturę państwa, prawa obywateli i podstawowe zasady funkcjonowania systemu prawnego.

Signup and view all the flashcards

Trybunał Konstytucyjny

Organ kontrolujący zgodność ustaw i innych aktów prawnych z Konstytucją RP.

Signup and view all the flashcards

Ustawa

Podstawowy akt prawny o charakterze powszechnie obowiązującym, uchwalany przez Sejm i Senat.

Signup and view all the flashcards

Umowa międzynarodowa

Porozumienie zawierane między państwami lub innymi podmiotami prawa międzynarodowego, regulowane prawem międzynarodowym.

Signup and view all the flashcards

Rozporządzenie

Akt prawny wydawany przez organy wykonawcze (np. Radę Ministrów) na podstawie upoważnienia ustawowego.

Signup and view all the flashcards

Prawo miejscowe

Normy prawne uchwalane przez organy samorządowe lub administrację rządową na danym obszarze (np. województwa, gminy).

Signup and view all the flashcards

Promulgacja

Oficjalne ogłoszenie aktu prawnego, które jest warunkiem jego wejścia w życie.

Signup and view all the flashcards

Utrata mocy obowiązującej aktu normatywnego

Akt prawny traci moc w wyniku: uchwały uchylającej przez organ, który go wydał, upływu terminu obowiązywania, uznania go za niezgodny z konstytucją przez Trybunał Konstytucyjny.

Signup and view all the flashcards

Nowelizacja

Wprowadzenie zmian do istniejącego aktu prawnego.

Signup and view all the flashcards

Kodyfikacja

Kompleksowe uregulowanie danej dziedziny prawa w jednym akcie (np. Kodeks Cywilny).

Signup and view all the flashcards

Stosunek prawny

Relacja między co najmniej dwoma podmiotami, regulowana przez normy prawne, w której podmioty mają określone prawa i obowiązki.

Signup and view all the flashcards

Zdolność prawna

Zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków; przysługuje każdej osobie fizycznej od urodzenia.

Signup and view all the flashcards

Zdolność do czynności prawnych

Zdolność do samodzielnego dokonywania czynności prawnych (np. zawierania umów).

Signup and view all the flashcards

Organ władzy publicznej

Instytucja wykonująca zadania z zakresu administracji publicznej, sądownictwa lub stanowienia prawa.

Signup and view all the flashcards

Kompetencja organu władzy publicznej

Zakres uprawnień i obowiązków organu.

Signup and view all the flashcards

Akt administracyjny

Jednostronne rozstrzygnięcie organu administracji publicznej dotyczące indywidualnej sprawy (np. decyzja o pozwoleniu na budowę).

Signup and view all the flashcards

Prawo przedmiotowe

Zbiór norm regulujących zachowania w społeczeństwie (np. przepisy kodeksu cywilnego).

Signup and view all the flashcards

Prawo podmiotowe

Uprawnienia jednostki wynikające z norm prawa przedmiotowego (np. prawo własności).

Signup and view all the flashcards

Wykładnia prawa

Proces interpretacji norm prawnych w celu ustalenia ich znaczenia i zakresu zastosowania.

Signup and view all the flashcards

Obowiązywanie prawa

Prawo wchodzi w życie po publikacji i po upływie vacatio legis.

Signup and view all the flashcards

Stosowanie prawa

Proces decyzyjny organów państwa (np. sądów), które interpretują i wdrażają normy prawne w konkretnych sprawach.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Zagadnienia do wykładu prof. Wojciecha Góralczyka - Podstawy Prawa

  • Sposoby definiowania prawa: Prawo definiowane jest różnie w zależności od podejścia filozoficznego, społecznego czy praktycznego. Pozytywizm prawniczy traktuje prawo jako zbiór norm ustanowionych przez państwo. Koncepcje społeczne, jak ta Leon Petrażyckiego, postrzegają prawo jako zjawisko psychologiczne, wynikające z emocji i interakcji społecznych. Prawo naturalne uważa, że wynika ono z natury ludzkiej, a nie woli ustawodawcy.
  • Norma prawna - pojęcie i elementy: Norma prawna to reguła postępowania, która określa co jest dozwolone, nakazane lub zakazane w danej sytuacji. Składa się z hipotezy (warunków zastosowania), dyspozycji (co należy zrobić) i sankcji (konsekwencje za naruszenie).
  • Pozytywizm prawniczy: Prawo to zbiór norm ustanowionych przez państwo, niezależne od wartości moralnych czy religijnych.
  • Norma prawna jako norma społeczna: Leon Petrażycki uważał, że prawo jest zjawiskiem psychologicznym, zakorzenionym w emocjach społecznych.
  • Generalność i abstrakcyjność normy prawnej: Normy są sformułowane w sposób ogólny i abstrakcyjny, odnosząc się do szerokich kategorii sytuacji, a nie do pojedynczych zdarzeń.
  • Prawo a moralność: Pozytywizm prawniczy rozdziela prawo od moralności, traktując je jako odrębne sfery. Prawo naturalne natomiast integruje oba aspekty, zakładając że prawo pozytywne powinno być zgodne z zasadami moralnymi.
  • Obowiązywanie normy prawnej w czasie i w przestrzeni: Norma prawna obowiązuje od ustalonego momentu (często po ogłoszeniu) i w określonym terytorium (np. w granicach państw). Zasada lex retro non agit oznacza, że prawo nie działa wstecz.
  • Źródła prawa: Źródła prawa to sposoby powstawania prawa. Źródła formalne to akty normatywne (ustawy, konstytucje), materialne to procesy społeczne i wartości, historyczne to dokumenty np. Kodeks Napoleona, a nieformalne to zwyczaj, precedensy i doktryna.
  • Zwyczaj i prawo zwyczajowe: Zwyczaj jest długotrwałą praktyką społeczną, uznaną przez organy władzy jako obowiązujące prawo.
  • Precedens jako źródło prawa: Precedens to orzeczenie sądu, które staje się wzorem dla podobnych spraw w przyszłości.
  • Umowa jako źródło prawa: Umowy mogą stanowić źródło prawa w określonych przypadkach, np. umowy międzynarodowe.
  • Rola doktryny w tworzeniu prawa: Doktryna to poglady naukowców i praktyków prawa, które mogą wpływać na rozwój i interpretację prawa.
  • System prawa stanowionego: System prawa stanowionego w Polsce opiera się na zasadzie hierarchii aktów prawnych: konstytucja, ustawy, rozporządzenia.
  • Podmioty prawa (osoby fizyczne i prawne): Każdy człowiek od urodzenia posiada zdolność prawną i ma prawo do czynności prawnych, w pełnym lub ograniczonym zakresie. Osoba prawna powstaje na podstawie aktu rejestracji lub ustawy.
  • Norma prawna a przepis prawa: Norma prawna to abstrakcyjna reguła, przepis to jej zapis w akcie prawnym.
  • Rodzaje sankcji: Sankcje to konsekwencje naruszenia normy prawnej (karne, cywilne, administracyjne). Skuteczność sankcji zależy od ich proporcjonalności i egzekwowalności.
  • Elementy stosunku prawnego: Podmioty, przedmiot i treść (prawa i obowiązki stron).
  • Rodzaje postępowań: Sądowe, administracyjne, mediacyjne i arbitrażowe.
  • Prawo materialne i formalne: Prawo materialne określa prawa i obowiązki podmiotów, prawo formalne opisuje tryb ich dochodzenia i realizacji.
  • Prawo publiczne i prywatne: Prawo publiczne reguluje relacje między państwem a obywatelami, a prywatne relacje pomiędzy równymi podmiotami.
  • Zasada zupełności i niesprzeczności systemu prawa: System prawa powinien być zgodny z sobą i obejmować regulacje wszystkich możliwych sytuacji/zdarzeń.
  • Kontrola legalności rozporządzeń: Przez Trybunał Konstytucyjny i sądy administracyjne, mające sprawdzać zgodność tych aktów z konstytucją.
  • Podział władzy: Władza jest podzielona na ustawodawczą (Sejm, Senat), wykonawczą (Rząd) i sądowniczą.
  • Inicjatywa ustawodawcza: Posłowie, senatorowie, Rada Ministrów i obywatele.
  • Umowy Międzynarodowe: Ratyfikowane umowy mają pierwszeństwo względem innych ustaw.
  • Źródła prawa materialnego: Wszystkie akty prawne, które tworzą obowiązujący system prawa.
  • Stosowanie prawa: Proces decyzyjny organów władzy/sądów.
  • Konstytucja RP: Najwyższy akt prawny.
  • Wykładnia prawa: Interpretacja prawa ze względu na jej kontekst.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Zagadnienia z Prawa - PDF

Description

Quiz dotyczący podstaw prawa, w tym definicji prawa oraz norm prawnych. Porusza pojęcia pozytywizmu prawniczego oraz różne podejścia do prawa jako zjawiska społecznego i psychologicznego. Idealny dla studentów i zainteresowanych prawem.

More Like This

Sociology of Law: Definition and Concepts
18 questions
Sociology of Law Definitions
18 questions

Sociology of Law Definitions

ExtraordinaryViolet avatar
ExtraordinaryViolet
Normas y Leyes en Derecho
83 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser