Plaats en Ruimte

Plaats (Place)

• Plaats is meer dan een locatie; het omvat de verbinding die mensen met die locatie hebben.
• Plaatsen zijn sociaal geconstrueerd, met een gelaagde geschiedenis en identiteit. Ze hebben "meerdere betekenissen" en roepen emoties op.
• Plaatsen hebben "macht": ze belichamen ideologieën en wereldbeelden.
• Placemaking kan leiden tot exclusie.
• Territorialiteit is het claimen van een ruimte door een individu of politieke eenheid.
• Vroeger werden regio's beschouwd als gesloten systemen met een specifieke manier van leven.
• De focus verschoof later naar de beschrijving van regionale verschillen en de processen die een regio uniek maken.
• Uiteindelijk kwam de nadruk te liggen op ruimtelijke relaties en verspreiding, waarbij regio's niet langer als afgescheiden entiteiten werden beschouwd.
• Globalisering en theoretische/filosofische veranderingen hebben het denken over regio's beïnvloed.
• Absolute ruimte is een fysieke, begrensde ruimte waarin menselijke activiteit plaatsvindt.
• Ruimte krijgt betekenis door de manier waarop mensen ermee omgaan.

Globalisering

• Globalisering is een complex proces met maatschappelijke, sociaal-culturele en economische dimensies.
• Het kan worden gezien als zowel een maatschappelijke context als een politiek project.
• De Chicago Convention (1944) stimuleerde de internationale luchtvaart en droeg bij aan de groei van het massatoerisme.

Internationale Milieupolitiek

• Veel milieu-uitdagingen beperken zich niet tot nationale grenzen, zoals luchtvervuiling en het beheer van gedeelde natuurlijke bronnen.
• Nationale beleidsmaatregelen op milieugebied kunnen grensoverschrijdende effecten hebben.
• De globalisering van de wereldeconomie heeft geleid tot een globalisering van milieuproblemen.
• Transnationale bewegingen spelen een belangrijke rol in het bevorderen van milieubescherming op internationaal niveau.
• Publicaties zoals "Limits to Growth" van de Club van Rome (1972) en de VN-conferentie over de Menselijke Omgeving in Stockholm (1972) hebben het bewustzijn van milieu-uitdagingen vergroot.
• Het Brundtland-rapport "Our Common Future" (1987) introduceerde het concept van duurzame ontwikkeling.
• Governance by Goals kenmerkt internationaal bestuur door het stellen van gezamenlijke, niet-bindende doelen en het gebruik van "zachte" instrumenten.

Mobiliteit als GPM-Thema

• Modal split is de verdeling van vervoerswijzen die mensen gebruiken, zoals auto, fiets en openbaar vervoer.
• "Space of flows" legt de nadruk op stromen van informatie, goederen, mensen en kapitaal.
• Nodes zijn knooppunten in de "space of flows", zoals steden, havens en luchthavens.
• Non-Places ontbreken identiteit, geschiedenis en sociale relaties.
• Genius Loci & Genius Fluvii verwijzen naar de "geest" of identiteit van een plaats, respectievelijk gerelateerd aan de fysieke locatie en de stromen die er doorheen bewegen.
• Transit Oriented Development (TOD) creëert synergie tussen openbaar vervoer en andere stedelijke functies.
• Livelihoods omvatten de diverse activiteiten waarmee mensen in hun levensonderhoud voorzien.
• Translocality benadrukt de verwevenheid van lokale en globale processen.
• Mobilités Turn is een perspectief dat mobiliteit centraal stelt in het begrijpen van de sociale wereld.
• Mobility Justice benadrukt de ongelijke toegang tot mobiliteit en de gevolgen daarvan voor sociale rechtvaardigheid.
• Mobiliteitsrelaties zijn de complexe relaties tussen verschillende vormen van mobiliteit en de invloed daarvan op individuen, gemeenschappen en de ruimtelijke ordening.

Van Onderliggende Oorzaken tot Transformatieve Verandering

• Transformatieve verandering gaat om het aanpakken van onderliggende maatschappelijke oorzaken en waarden.
• Governance omvat alle formele en informele regels, regelgevende systemen en actor-netwerken die transformatieve verandering mogelijk maken.
• De huidige structuren dragen bij aan milieuproblemen.
• De Neolithische landbouwrevolutie (~10.000 jaar geleden) bracht een verschuiving van jager-verzamelaars naar een agrarische samenleving.
• De Industriële Revolutie (18e eeuw) leidde tot mechanisatie van landbouw, productie en transport.
• Er is veel ambitie, maar weinig implementatie op het gebied van duurzaamheid.
• Afspraken worden niet nagekomen en patronen blijven grotendeels ongewijzigd.

Verschillende Scholen van Denken over Duurzaamheid

• Commons School richt zich op het behoud van gedeelde hulpbronnen.
• Prioriteringsschool stelt dat economische belangen vaak de oorzaak zijn van milieuproblemen.
• Economische Optimalisatieschool ziet alle problemen als economisch optimaliseerbaar.
• Compromisschool zoekt een evenwicht tussen economische voordelen en sociale en milieudoelen.