Pedagogische opdracht basisschool

De pedagogische opdracht van de basisschool heeft te maken met het begeleiden van kinderen bij hun ontwikkeling tot zelfstandige mensen die kunnen samenwerken.
De pedagogische kwaliteit van een school weerspiegelt de waarden die het team belangrijk vindt bij de opvoeding van kinderen.
Deze keuzes hebben te maken met zelfstandigheid, keuzevrijheid en samenwerking.
Pedagogische opdracht omvat het doelbewust handelen van leraren rond maatschappelijke en ontwikkelingsgerichte leerdoelen, zoals waardengerichte vorming, opvoeding, burgerschap en sociale competenties.
De rol van de basisschool bij de opvoeding van kinderen is onderwerp van discussie, met verschillende visies over de mate waarin de school verantwoordelijk is voor de opvoeding van leerlingen.
De taak van de school is leerlingen voor te bereiden op het leven in een democratische samenleving.
Er is hernieuwde aandacht voor de rol van de school bij het welbevinden van leerlingen en het bijbrengen van waarden en normen.

Het woord 'pedagogie' komt van de Griekse woorden 'pais' (kind) en 'agogein' (leiden).
'Paideia' betekent eigenlijk het begeleiden of leiden van kinderen.
Het klassieke ideal van 'Bildung' was gericht op hogere geestelijke vermogens en vooral het cultive- ren van kennis over de hogere cultuur.
Deze visie stond in spanning met het verlangen naar maatschappelijke bruikbaarheid.
De realistische vorming was gericht op socialisatie, beroepsvoorbereiding en zich leren gedragen volgens maatschappelijke normen.
De humanistische vorming was gericht op individuele vervolmaking en menselijkheid en zag socialisatie op een afstand staan.
Friedrich Nietzsche (1844-1900) gaf een kritische blik op het klassieke Bildungsideaal.
In de negentiger jaren kwam er weer meer focus op de pedagogische kant van het onderwijs.
Momenteel is er aandacht voor brede persoonlijke, culturele en maatschappelijke vorming in het onderwijs.

Psychologie is de wetenschap die zich bezig houdt met het menselijke gedrag en de achtergronden hiervan.
Dieptepsychologie gaat ervan uit dat de menselijke geest bestaat uit een bewuste en een onbewuste deel.
De Oostenrijkse Sigmund Freud (1856-1939) was een vooraanstaande figur in de dieptepsychologie. Freud ontwikkelde de psychoanalyse.
Hij onderscheidde drie aspecten van de menselijke geest: Es (Id), Ich (Ego) en Über-ich (Superego).
Carl Gustav Jung (1875-1961), een leerling van Freud, breidde de psychoanalyse verder uit met het concept van het collectief onbewuste.
De droom is de kleine verborgen deur naar het diepste en intiemste gebied van de ziel.
De mens is een driftwezen, een conflictwezen, is niet vrij in het bepalen van zijn gedrag en is van nature geneigd tot agressie.

Opvoeding en onderwijs begeleiden kinderen op weg naar hun menswording.
Ouders, de gemeenschap en de school hebben een belangrijke rol in de opvoeding van het kind.
De pedagogische opdracht van de basisschool is de kern van het onderwijs.
De leraar is niet alleen leraar maar ook voorbeeld, ideaal, cultuurdrager, vertrouwenspersoon en medespeler.
Het kind en de leraar moeten elkaar in de volle omvang leren kennen.
Mensen handelen vanuit een bedoeling en door die bedoelingen te kennen leer je mensen beter kennen.
Menswording is een proces.

Het is van belang om voor onderwijs te kiezen omdat dat omgaan met mensen inhoudt.
Visies over de mens zijn van belang voor het onderwijs.
Een naturalistische mensbeeld ziet de mens als onderdeel van de natuur
Een cultuur-historisch mensbeeld ziet de mens als een rationeel wezen.
In het religieuze mensbeeld wordt de mens gezien als Gods schepsel.
Een antropologisch mensbeeld ziet de mens als een wezen dat altijd op zoek is naar een antwoord op de vraag "Wie of wat is de mens?".
Het mensbeeld van de leraar beïnvloedt de manier waarop hij met kinderen omgaat.

Opvoeding legt de basis voor de ontwikkeling van kinderen tot mens.
Opvoeders hebben de verantwoordelijkheid om kinderen met respect en zorgvuldigheid te behandelen.
Het kind heeft te maken met verschillende opvoeders naast de ouders, zoals familie, school en andere instanties.
De school heeft in principe een deel opvoedingsverantwoordelijkheid.
Opvoedigingsrelatie kan vanuit diverse invalshoeken (visies) beschouwd worden.
Opvattingen over opvoeding veranderen met de tijd.
Kinderen leren waarden en normen in hun relatie met anderen.
Het is belangrijk dat school en thuis consistent zijn in hun afspraken.
Orde, regels en structuur zijn nodig om een veilige leeromgeving te creëren.
Een goed pedagogisch klimaat is belangrijk om effectief te leren.
Een goed pedagogisch klimaat is het totaal aan aanwezige en bewust gemaakte omgevingsfactoren die invloed hebben op het welbevinden van het kind en hun ontwikkeling.

Diverse mensbeelden ontstaan uit de dieptepsychologie.
Mensen worden vaak gezien als driftwezens en conflictwezens.
Mensen hebben een onbewust deel en dat wordt tot expressie gebracht in de droom.
Kritische visies op bepaalde mensbeelden komen steeds weer vooraan.