Pananaliksik: Kahalagahan at Katangian

Pananaliksik

• Ito'y sistematikong pagkuha at pagsusuri ng impormasyon upang bumuo ng kaalaman sa isang paksa.
• Layunin nito na tumuklas ng bagong ideya, paliwanag, o solusyon sa mga problema.
• Maaaring qualitative (pag-aaral ng di-numerikal na datos) o quantitative (pag-aaral ng numerikal na datos).

Kahalagahan ng Pananaliksik

• Mahalaga sa iba't ibang uri ng tao at sa iba't ibang larangan ng pamumuhay.
• Nagiging solusyon sa suliranin.
• Nakakatuklas ng bagong kaalaman, konsepto, at impormasyon.
• Nagpapaunlad at nagpapalawak ng kaalaman ng mga mag-aaral.

Katangian ng Mabuting Pananaliksik (Bernales et al., 2007)

• Sistematiko: May sinusunod na organisadong proseso.
• Kontrolado: May tiyak na kondisyon at variable na kinokontrol.
• Empirikal: Nakabatay sa karanasan at obserbasyon.
• Mapanuri: Gumagamit ng kwantitatib o istatistikal na metod.
• Orihinal na akda.
• Obhetibo, lohikal, at walang pagkiling.

Sistematikong Pananaliksik

• Sumusunod sa malinaw at organisadong proseso.
• May tiyak na hakbang mula sa pagtukoy ng problema hanggang sa pagbibigay ng konklusyon.

Kontroladong Pananaliksik

• May tiyak na kondisyon at variable na kinokontrol.
• Mahalaga upang masiguro na hindi maaapektuhan ang resulta ng hindi inaasahang salik.

Empirikal na Pananaliksik

• Nakabatay sa karanasan at obserbasyon sa totoong mundo.
• Kinokolekta ang datos mula sa aktuwal na sitwasyon o eksperimento, hindi lamang sa teorya o haka-haka.

Kwantitatib o Istatistikal na Metod

• Gumagamit ng numerikal na datos at istatistika upang masuri ang resulta.
• Tumutukoy sa mga sukat at bilang upang makuha ang impormasyon.

Orihinal na Akda sa Pananaliksik

• Naglalaman ng bagong ideya, tuklas, o impormasyon na hindi pa naipapahayag.
• Maaaring mula sa bagong eksperimento, teorya, o pagsusuri.

Hakbang at Kasanayan sa Pananaliksik

• Pagpili ng Paksa: Pinakamahirap na bahagi.
• Pangangalap ng Datos: Kailangan ng tiyaga at oras.
• Pagsusuri sa Mga Talang Nakalap: Para malaman kung magkakasama ang impormasyon.
• Paggawa ng Balangkas: Nagiging gabay sa maayos na pagkakabuo.
• Pagsulat ng Draft: Hindi natatapos sa isang upuan lamang.
• Pagtitiyak sa Dokumento at Pormat ng Papel: May tiyak na pormat na sinusunod.
• Pagrerebisa sa Draft: Para maiwasto ang kamalian at pagkamalian sa gramatika.
• Pagsulat ng Pinal na Papel: Huling hakbang, tandaan ang kaayusan, kalinisan, kawastuhan.

Mga Bahagi ng Pananaliksik

• Kabanata I: Suliranin at Kaligiran nito.
• Kabanata II: Mga Kaugnay na Literatura at Pag-aaral.
• Kabanata III: Metodolohiya.
• Kabanata IV: Presentasyon at Interpretasyon ng mga Datos.
• Kabanata V: Buod, Konklusyon at Rekomendasyon.

Mga Bahagi ng Pananaliksik (IMRAD)

• Kabanata I: Suliranin at Kaligiran nito
• Kabanata II: Mga Kaugnay na Literatura at Pag-aaral
• Kabanata III: Metodolohiya
• Kabanata IV: Resulta
• Kabanata V: Buod, Konklusyon at Rekomendasyon

Kabanata 1: Suliranin at Kaligiran Nito

• Introduction o Panimula: Rasyonale o kadahilanan ng pag-aaral.
• Pagpapahayag ng mga Suliranin: Ipinapahayag ang ibig pag-aralan tungkol sa paksa.
• Saklaw at Delimitasyon ng Pag-aaral: Tumutukoy sa simula at hangganan ng pananaliksik.
• Lokasyon: Pook na pagdarausan at kung saan makukuha ang datos.
• Populasyon: Kung saan manggagaling ang mga kalahok o respondents.

Kabanata 2: Mga Kaugnay na Literatura at Pag-aaral

• Ipinapakita ang ganap na kaalaman tungkol sa mga kaugnay na pag-aaral.
• Naglalahad ng impormasyon tungkol sa paksang tinatalakay.

Mga Dapat Tandaan sa Kabanata 2

• Tukuyin ang mga may-akda o taong pinagmulan ng datos.
• Ihiwalay ang mga lokal at banyagang literatura.
• Paglalahad at pagtalakay sa pagkakatulad at pagkakaiba.

Pamamaraan o Metodolohiya ng Pananaliksik

• Pangkasaysayan (Historical)
• Eksperimental (Experimental)
• Palarawan (Descriptive)
• Pag-aaral ng Kaso (Case study)
• Serbiyon (Survey)
• Pagsubaybay na Pag-aaral (Follow-up Studies)
• Pagsusuri ng Dokumento
• Kalakaran Pagsusuri (Trend Analysis)

Metodo (Pamamaraan)

• Balangkas na pangkonteksto para sa pagsasaliksik.
• Magkakaugnay at lohikal na pamamaraan batay sa pananaw at paniniwala.
• Binubuo ng Disenyo ng Pag-aaral, Mga kalahok ng sampling, at Kasangkapan sa pangangalap ng datos.

Disenyo ng Pag-aaral

• Ipinapaliwanag ang disenyo ng pananaliksik.
• Binabanggit kung anong uri maibibilang ang isasagawang pag-aaral.

Pananaliksik Bilang Sistematikong Pag-aaral

• Sistematikong pag-aaral o imbestigasyon upang masagot ang mga katanungan.

Uri ng Pananaliksik Ayon sa Pamamaraan

• Eksperimental: Nakatuon sa hinaharap at kung ano ang mangyayari.
• Korelasyonal: Pag-alam sa relasyon ng dalawa o maraming bagay.
• Hambing-Sanhi: Pag-alam sa dahilan o pagkakaiba ng dalawang bagay o tao.
  • Halimbawa: Paghahambing sa kahusayan ng mga mag-aaral sa pribado at pampublikong paaralan.
• Sarbey: Pagpapayaman at pagpaparami ng datos.
  • Halimbawa: Pagkuha ng persepsyon ng mga mag-aaral sa pagtaas ng matrikula.
• Etnograpiko: Kultural na pananaliksik.
  • Halimbawa: Uri ng pamumuhay ng mga Igorot.
• Historikal: Pagtuon sa nagdaang pangyayari.
  • Halimbawa: Pag-alam sa lawak ng angkan.
• Kilos-Saliksik (Action Research):
  • Suliraning kailangan tugunan at nagbibigay ng solusyon.
  • Halimbawa: Pagtukoy ng suliranin sa lipunan at paghahanap ng solusyon dito, gaya ng polusyon sa isang komunidad.
• Deskriptibo: Paglalarawan ng isang penomenong nagaganap.
  • Halimbawa: Pagtukoy sa iba't ibang halamang gamot sa Pilipinas at paglalarawan ng mga ito.

Uri ng Pananaliksik Ayon sa Pagsisiwalat ng Datos

• Kwantitatib: Ginagamit ang numeriko o estadistikal na datos para makabuo ng pangkalahatang pananaw.
• Kwalitetib: Ginagamit ang datos ng karanasan ng tao sa lipunan.

Mga Kalahok at Sampling

• Naglalaman ng tiyak na bilang ng mga kasangkot sa pag-aaral.
• Tiyak na lugar at hangganan ng paksang tatalakayin.
• Detalye ng mga partisipante, lokasyon, at timeframe ng pag-aaral.

Uri o Anyo ng Tala

• Direktang Sipi: Bahagi lamang ng akda ang sinisipi, dapat lagyan ng panipi ("...").
• Buod ng Tala: Pinakamahalagang ideya, tinatawag ding synopsis.
• Presi: Buod ng isang tala, hango sa salitang Frances na "pruned or cut down".
• Sipi ng Sipi: Sinipi mula sa isang mahabang sipi, ginagamitan din ng panipi.
• Hawig o Paraphrase: Paglalahad ng ideya gamit ang sariling salita ng mananaliksik.
• Salin/Sariling Salin: Paglilipat ng ideya mula sa isang wika tungo sa iba.

Bibliyograpiya o Talasanggunian

• Talaan ng mga aklat, dyornal, pahayagan, magasin, at iba pang batis na pinagkunan ng impormasyon.

Kahalagahan ng Pagbuo ng Balangkas

• Nabibigyang-diin ang paksa.
• Nakakapagpadali sa pagsulat.
• Nakakatukoy ng mahinang argumento.
• Nakakatulong maiwasan ang writer's block.

Pagbuo ng Bibliyograpiya

• Talaan o listahan ng mga sanggunian na ginamit sa pananaliksik.
• Nakaayos nang paalpabeto ayon sa apelyido ng awtor.

Sanggunian o Bibliyograpiya sa Pananaliksik

• Isinusulat sa panibagong pahina, may titulong "Talaan ng Sanggunian" o "Bibliyograpiya".
• Mahalaga sapagkat nagpapakita ito ng kredibilidad at nagbibigay ng oportunidad sa mga mambabasa na suriin ang datos.

Mga Paraan ng Pagsulat ng Bibliograpiya

• APA (American Psychological Association)
• MLA (Modern Language Association)
• Chicago Manual of Style

Pagsulat ng Bibliograpiya Gamit ang Chicago at APA Format (Aklat)

• Chicago: Ihanay ang may-akda, pamagat, at tala ng publikasyon; unahin ang apelyido ng may-akda.
• APA: Ihanay ang may-akda, pamagat, at tala ng publikasyon; unahin ang apelyido at sundan ng initials ng may-akda.

Detalye sa Pagsulat (Chicago)

• Isulat ng buo ang subtitle.
• Paghiwalayin ng tuldok ang impormasyon, lugar ng publikasyon at publisher, at kuwit ang publisher at taon.
• Naka-italicize ang pamagat ng aklat.

Detalye sa Pagsulat (APA)

• Isulat ang taon sa panaklong.
• Isulat ng buo ang subtitle.
• Paghiwalayin ng tuldok ang tatlong pangkat ng impormasyon.
• Naka-italicize ang pamagat.

Peryodikal sa Bibliyograpiya

• Tala tungkol sa may-akda, pamagat ng artikulo, at publikasyon.
• Pangalan ng peryodiko, bilang ng volyum at isyu, petsa, at pahina.
• Journal: Pang-akademikong komunidad.
• Magasin: Para sa publiko.
• Pahayagan: Araw-araw kung lumabas.

Di-Nakalathalang Sanggunian

• May-akda, pamagat, anyo ng manuskrito.
• Lokasyon ng sanggunian at petsa ng pagkasulat.

Halimbawa ng Bibliyograpiya sa Estilong APA

• Aklat: Mejia, M. (2021). Mga Tala at Tula sa Panahon ng Pandemya. Pangasinan: St. Adelaide Printing Press.
• Website: Mejia, M. (2021, Agosto 25). Mga Tala at Tula sa Panahon ng Pandemya. https://pogingguro.wordpress.com/2021/08/25/mga-tala-at-tula-sa-panahon-ng-pandemya/
• Magasin: Mejia, M. (2021, Agosto 25). Mga Tala at Tula. Liwayway, 120, 7-10.
• Pahayagan: Mejia, M. (2021, Agosto 25). TitsersMJTV Youtube Channel won Best Educational Program 2021. Philippine Star, p. 21B.