10 Halimbawa ng Creole at Ano ang Dayalek

Study Notes

Pagkakaiba ng mga Dayalek

Ang mga dayalek ng isang wika ay nagkakaintindihan, subalit mayroong pagkakaiba sa mga salitang ginagamit.
Halimbawa:
- "Banas" sa Quezon ay nangangahulugang maalinsangan.
- "Banas" sa Maynila ay salitang balbal na ang ibig sabihin ay asar.
Iba't ibang tanong ang ginagamit sa iba't ibang pook:
- "Bakit?" sa Maynila at "Bakit ga?" sa Batangas.

Sosyolek

Tinatawag na pansamantala at nagde-develop sa interaksyong sosyal ng tao sa isang partikular na grupo.
Sinasalita ng mga tao sa isang lipunan na may kani-kaniyang relasyong sosyal.
Halimbawa ng sosyolek: wika ng mga magtatrabaho sa parlor, bangko, opisina, call center, at mga estudyante.

Etnolek

Wika na nagmula sa mga etnolingguwistikong grupo at mga salitang katutubo.
Halimbawa:
- "Vakul" (Ivatan) – kasuotan sa ulo laban sa init at ulan.
- "Falendag" (Tiruray) – plawtang pambibig na may dahon sa ihipan.

Ekolek

Tumutukoy sa mga salita na ginagamit sa loob ng bahay.
Objectics: Paggamit ng bagay sa pagpapahayag ng mensahe.
- Halimbawa: Pagdampot ng tsinelas ng ama bilang babala.
Olfactorics: Paggamit ng pang-amoy sa mensahe.
- Halimbawa: Amoy ng basura o adobo.
Colorics: Ang kulay ay may simbolikong kahulugan.
Pictics: Galaw ng mukha na nagpapahayag ng emosyon.
- Halimbawa: Paggalaw ng labi bilang senyales ng inis.
Iconics: Paggamit ng mga simbolo o icon upang ipahayag ang nararamdaman.
- Halimbawa: Paggamit ng emoticons.
Chronemics: Kahalagahan ng oras sa komunikasyon.
- Halimbawa: Oras ng tanghalian na may kinalaman sa oras.
Vocalics: Tunog na nalilikha ng tao.
- Halimbawa: Pagsutsot bilang pantawag-pansin.
Proximics: Distansya sa komunikasyon.
- Halimbawa: Malapit na distansya ay may malalim na relasyon, habang mas malayo ay pampublikong pananalita.

Description

Alamin ang pagkakaiba sa dayalek ng wika sa pamamagitan ng mga halimbawa mula sa iba't ibang lugar. Tuklasin kung bakit maaaring magkaibang-kahulugan ang mga salita sa iba't ibang dayalek ng isang wika.

Pagkakaiba sa Dayalek ng Wika

Podcast Beta

Questions and Answers

Ano ang tawag sa makeshift language na nagiging sanhi ng pangangailangan na makabuo ng isang pahayag?

Ano ang natatanging katangian ng creole bilang wikang natisod sa pidgin?

Ano ang tumutukoy sa mga salita na espesyalisadong nagagamit sa isang partikular na domeyn?

Saan karaniwang ginagamit ang wikang pambansa?

Ano ang tawag sa organisasyon ng wika na kinikilala at ginagamit ng karamihang nakapag-aral sa wika?

Anong wika ang hindi masasabing purong Kastila dahil sa impluwensya ng katutubong wika sa estruktura nito?

'Ikaw bili pagkain sakin, bigay ako diskawnt.' Anong uri ng wika ang ginamit sa pangungusap na ito?

Ano ang tawag sa wikang produkto ng pidgin na nadedevelop naman ang pormal na estruktura nito?

'Virus sa larangan ng teknolohiya ay malware of software na nakaksira sa computer.' Ano ang terminolohiyang tumutukoy sa ganitong uri ng wika?

'Ang wika ay mahalaga sa ating lipunang ginagalawan.' Ano ang katumbas na salita ng 'ginagalawan'?