Pag-alis ni Rizal sa Pilipinas

Pag-alis ni Rizal sa Pilipinas

• Noong Mayo 3, 1882, si Rizal ay lihim na umalis ng Pilipinas gamit ang barkong S.S. Salvadora.
• Kakaunti lamang ang nakaalam ng kaniyang pag-alis.
• Tanging si Paciano, dalawang kapatid na babae, at ilang malalapit na kaibigan niya ang may alam na siya ay aalis.
• Hindi ito batid ng kaniyang mga magulang dahil alam niyang hindi sila papayag at mangangamba sila.
• Nang malaman ito ng kaniyang mga magulang, sila ay labis na nalungkot.
• Malaki ang papel ni Paciano sa pag-alis ni Rizal upang hindi siya mapansin ng mga awtoridad ng Espanya.
• Ang pangunahing dahilan ng pag-alis ni Rizal ay upang magpatuloy ng pag-aaral sa Europa.
• Mayroon din siyang isang sikretong misyon.
• Noong 19th century, hindi pa uso ang direktang lipad patungong Europa kaya dumaan muna siya sa iba't ibang bansa.
• Noong Hunyo 16, 1882, nakarating si Rizal sa Barcelona pagkatapos ng isa’t kalahating buwang paglalakbay.

Barcelona at Madrid

• Sa Barcelona, nakipagkita si Rizal sa kaniyang mga kakilala at dating kamag-aral sa Ateneo.
• Mula Barcelona, nagtungo si Rizal sa Madrid.
• Nais ni Paciano na manatili si Rizal sa Madrid dahil ito ang sentro ng Espanya at lalawigan kung saan siya lubos na matututo.
• Sa Madrid, agad na ginamit ni Rizal ang kaniyang talento sa pagsusulat.
• Nagsimula siyang magsulat para sa Diariong Tagalog sa ilalim ng pseudonym na Laong Laan, na nangangahulugang "ever prepared".
• Noong Agosto 20, 1882, nailathala ang kaniyang essay na "El Amor Patrio" o "Love of Country".
• Itinigil ni Rizal ang pagsusulat tungkol sa Pilipinas dahil tinutulan ito ng kaniyang ina.
• Natakot ang ina ni Rizal sa maaaring kahinatnan ng kaniyang anak dahil sa nationalistic tendencies na nakita sa essay.
• Nagpasya si Rizal na mag-focus sa pag-aaral.

Universidad Central de Madrid

• Noong Nobyembre 3, 1882, nag-enroll si Rizal sa Universidad Central de Madrid kung saan siya nag-aral ng medisina at philosophy and letters.
• Nag-aral din siya ng painting at sculpture sa Academy of San Carlos at drawing sa Academia de Bellas Artes de San Fernando.
• Nag-aral rin siya ng French, German, at English.
• Sumali si Rizal sa Circulo Hispano-Filipino, isang Filipino student organization na nagpupulong upang talakayin ang mga political issues at ipahayag ang kanilang mga saloobin tungkol sa pamahalaang Espanyol.
• Hindi nagtagal ang publikasyon nito dahil sa kakulangan sa pondo at magkakasalungat na pananaw ng mga miyembro.
• Sina Jose Rizal, Marcelo H. del Pilar, Juan Luna, at Graciano Lopez Jaena ay ilan sa mga kilalang miyembro ng Circulo Hispano-Filipino.
• Lumabas na nahihirapan siya sa pinansyal dahil bumaba ang financial status ng kaniyang pamilya dahil sa ani.
• Ang angkan ni Rizal ay mga Inquilino at hindi maganda ang kanilang ani at tinaasan ng mga prayle ang presyo ng lupain.
• Ang monthly allowance ni Rizal mula sa Pilipinas ay madalas na naaantala o hindi sapat.

Buhay Estudyante sa Spain

• Bilang estudyante sa Spain, umaasa lamang si Rizal sa perang ipinapadala ng kaniyang kuya Paciano at pinagbilinan siya na huwag magtrabaho upang hindi siya ma-distract.
• Karamihan sa kaniyang pera ay napupunta sa pag-aaral.
• May mga panahon na pumapasok si Rizal sa klase nang walang laman ang tiyan upang makabayad sa exam fees at makabili ng libro.
• Upang iwasan ang gutom at malibang, bumibisita siya sa mga museo at nagbabasa ng mga libro.
• Naglilibot din siya sa mga restaurant at café at sinusubukang busogin ang sarili sa amoy ng mga pagkain.
• Hindi rin siya madalas nakakaligo dahil may bayad ang bawat ligo sa tinutuluyan niya.
• Si Rizal hindi nakaligo ng halos isang buwan.
• Noong gabi ng Hunyo 25, 1884, dumalo si Rizal sa isang banquet o piging sa Madrid upang ipagdiwang ang tagumpay ng dalawa niyang kaibigang pintor.
• Sina Juan Luna at Felix Resurreccion Hidalgo ay nanalo sa National Exposition of Fine Arts o Expocision Nacional de Bellas Artes.
• Si Luna ay nanalo ng gold medal sa kaniyang painting na Spoliarium at si Hidalgo ay nanalo ng silver medal.

Paglalahad ng Talumpati ni Rizal

• Sa piging, nagbigay ng talumpati si Rizal at ang talumpating ito ay naitala ng mga reporters at nailathala.
• Kinabukasan, sumikat si Rizal at ang mga Espanyol na sumuporta sa pagkakapantay-pantay ng mga Pilipino ay tinanggap ang talumpati bilang progresibo at napapanahon.
• Nagpadala ng mga sulat ang mga Pilipinong sumuporta sa Propaganda Movement para batiin si Rizal ngunit mayroong ding mga kritiko.
• Nagalit sa talumpati ni Rizal ang mga kritiko ng mga Filipinong Ilustrado at kabilang dito ang mga prayle.
• Nag-alala ang kaniyang mga magulang sa maaring epekto ng “toast speech” niya.
• Ipinabatid ni Paciano na sumama ang loob ng kanilang ina sa biglaang political impact.
• Maaaring hindi na siya tanggapin ng pamilya kapag umuwi siya sa Pilipinas.
• Ipinagpatuloy ni Rizal ang kaniyang pag-aaral para sa doctorate in medicine.
• Hindi siya binigyan ng Doctor's diploma dahil hindi niya naisumite ang thesis.

Pagkuha ng Lisensya sa Panggagamot

• Hindi rin siya nakabayad ng mga fees.
• Noong 1885, natapos ni Rizal ang kaniyang licentiate sa Philosophy and Letters pagkatapos niyang makuha ang licentiate sa medicine.
• Noong Nobyembre 1885, lumipat si Rizal mula Madrid patungong Paris upang magpakadalubhasa sa ophtalmology.
• Nagtrabaho siya bilang assistant ni Dr. Louis de Wecker, isang kilalang French ophthalmologist.
• Natutunan niya kung paano mag-conduct ng eye operations, mag-diagnose ng eye ailments, at gumamit ng iba't ibang techniques ng eye surgery.
• Nakakalahati na ni Rizal ang nobelang Noli Me Tangere.
• Noong Pebrero 1886, umalis si Rizal sa Paris at nagtrabaho bilang assistant ni Dr. Otto Becker, isang German ophthalmologist sa University Eye Hospital.
• Nakilala ni Rizal si Blumentritt at habang nagpapatuloy sa kaniyang pag-aaral sa Germany, nalaman ni Rizal ang tungkol sa isang Austrian scholar sa Leitmeritz na interesado sa Pilipinas.

Pagkakaibigan ni Rizal at Blumentritt

• Nang malaman ni Rizal na nag-aaral si Blumentritt ng wikang Tagalog, pinadalhan niya ito ng liham at regalo kaya't natuwa si Blumentritt.
• Naging matalik na magkaibigan si Rizal at Blumentritt at nagsusulatan sila tungkol sa Pilipinas, Europe, government, science, ethnology, iba't ibang kultura, at personal matters.
• Nagpalitan rin sila ng mga libro, manuskrito, at mapa.
• Naglakas loob si Rizal na magpalitan sila ng litrato ni Rizal sa ikaapat na buwang pagsusulatan.
• Marami ang nag-uusap at nagtatalakay tungkol sa sexual orientation ni Rizal.
• Nag-aral din si Rizal sa Leipzig noong Agosto 14, 1886.
• Isinalin rin niya ang ilang mga German works sa Tagalog, kabilang dito ang "William Tell".
• Nagsalin rin siya ng mga sinulat na fairy tale ni Hans Christian Andersen at sinigurado na kahit sa translation ay maipapahayag niya ang mga abstract concepts.

Berlin

• Ang "twit twit" para sa ibon ay isinalin niya sa "kuirrebirrebit".
• Lumipat si Jose Rizal sa Berlin noong Nobyembre 1886 at nagtrabaho bilang assistant sa clinic ni Dr. Schweigger tuwing umaga at umaattend siya ng klase sa University of Berlin tuwing gabi.
• Walang pera si Rizal dahil hindi napapadala ng kaniyang kuya Paciano ang kaniyang monthly allowance dahil sa matumal na inaani.
• Isinangla ni Rizal ang singsing at binenta ang mga libro.
• Nagkaroon siya ng tubercolosis at naisip na sunugin ang manuscript ng kaniyang nobela.
• Binista siya ni Maximo Viola at pinahiram siya ng pera para sa printing at allowance.

Noli Me Tangere

• Noong 1887, dalawang libong kopya ng Noli Me Tangere ang ginawa at ipinamahagi kung saan kabilang si Dr. Blumentritt.
• May mga bound copies na naka-box ang pinadala sa Barcelona at Madrid at may naisip ang mga kaibigan niya na plano para mapasok sa Pilipinas.
• Binisita niya ang Germany, Switzerland, at Austria kasama si Viola.
• Handa siyang operahan ang katarata ng kaniyang ina.
• Ilalahad muna ang Propaganda Movement.

Propaganda Movement

• Karamihan sa mga miyembro ng kilusan ay mga Ilustrado at nag-aaral sa ibang bansa at interesado sa mga progresibo at makabayang ideya.
• Nagaling sila sa may kaya at mayayamang pamilya.
• Nabigla sila sa kalayaan na natatamasa nila sa Espanya at nag-experience sila ng isang society kung saan malayang tinatalakay ang mga ideya.
• Ang La Solidaridad ay piniprint every two weeks.
• Ang unang isyu ng La Solidaridad ay pinamunuan ni Graciano Lopez Jaena at pinalitan ni Marcelo H. Del Pilar at ang newspaper ay kulang sa pondo.
• Layunin ng Propaganda Movement ay ang assimilation.
• Ninanais nilang tatratuhin nang tama ang mga Filipino katulad ng mga Espanyol.
• Nilalayon ding palayasin ang mga prayle at ang mga paring Filipino na magturo dapat ng Salita ng Diyos.
• Nais ipamalas ang intellectual sophistication.

Pagbabalik sa Pilipinas

• Bumalik si Rizal sa Pilipinas noong Agosto 1887 pagkatapos manirahan sa ibang bansa.
• Sinalubong siya ng kontrobersya at tinangka siyang pabalikin sa dating pananampalatata.
• Sinabihan siya ni Padre Faura na maraming mali sa Noli Me Tangere pero nanindigan si Rizal.
• Naniniwala si Rizal na tama ang kaniyang sinabi kaya nagsermon ang mga prayleng may ayaw sa kaniya kung kaya siya sinisiraan at nagsusulat ng mga pamphlets that denounce him and his work.
• Naglabasan ang tsismis na si Rizal ay isang espiya na ipinidala ng mga German at isa siyang mason kaya siya ay isang subersibo.
• Araw-araw ay nakakatanggap si Rizal ng mga death threats at worried ang kaniyang mga magulang sa nangyayari sa kanilang mga anan.

Doctor Uliman

• Gumamit si Rizal ng mga silver utensils kung kakain dahil baka raw kasi siya lasunin.
• Hindi rin pinapayagan ni Don Kiko na umalis mag-isa ang kaniyang anak kung kaya kahit saan pumunta si Rizal ay kasama ang kaniyang kuya na si Paciano.
• Nag-establish siya ng isang medical clinic at ang kaniyang unang pasyente ay ang kaniyang ina.
• Hindi niya napagaling ang mga mata ng ina kung kaya siya lang ang naoperahan ng kaniyang ina noong sila ay nasa Hong Kong.
• Ang katarata sa kaliwang mata ay naging successful.
• Hindi sumunod si Teodora ang mga instructions at tinanggal agad yung bandage at naimpeksyon ang mata.
• Kaya tinawag ang kaniyang Uliman nang siya ay nasa Calamba.
• Naalala ng mga tao na siya ay isang German.
• Marami ang conspiracy theories about kay Rizal at naglabasan ang iba’t ibang bersyon.

Adolf Hitler

• May mga tao na nagsasabi na si Rizal daw ang tatay ni Adolf Hitler.
• Kaya pumunta si Rizal sa Calamba ay upang makita ang Goevenor-General noon na si Emilio Terrero para pag-usapan ang kaniyang nobela.
• Si Terrero ay liberal-minded at wala siyang nakikitang mali sa nobela.
• Ayaw ni Bernardo Nozaleda (Arbishop of Manila).
• Hindi dapat ipasok, iimprinta, ipamahagi, at ipagpossess ang nobela.

Jose Taviel de Andrade

• Kung kaya si ni-assign si Lieutenant Jose Taviel de Andrade para protektahan si Pepe.
• Si-ni-request niya rin sa bayani na sa pumumta na lang sa ibang bansa.
• Bumalik siya Calamba.

Pamilya ni Rizal

• Sinabi na tinaasan daw ng mga prayle ang renta ng lupa
• Ang Pamilya Ni Rizal ay kabilang sa tenant na kumita
• Demanda ng mamatay ang prayle kay terrero na patalsikin ang si Rizal sa ibang bansa.
• Inadvise’an niya ulit ang bayani na mas magiging ligtas nga ito kung kailangan niyang umalis.

Pagpunta ni Rizal sa Hong Kong

• Pagkatapos ang anim na buwan na nasa Pilipinas bumalik si Rizal upang pumunta ng Hong Kong.
• Nagkita niya rin ang mga filipino exile na sina sina Jose Maria Basa, Balbino Mauricio, at Manuel Yriarte.
• Nag-aral din siya ng Chinese, drama, Theater, Chinese culture at values.
• Dumating si Rizal sa Yokohama, Japan.
• Mag-aaral siya ng Japanese.

Pagpunta sa Japan

• Nanatili siya sa Tokyo Hotel kung saan siya ay nakilala si O-Sei-San at sila ay naging magkaibigan at nagmahalan. Nagbigay ng tulong sa kultura.
• Isang Japanese culture ay tinulungang magtuloy sa Japang cultura
• Gagamitin niyaa itong paghahaw na sa mas maraming mission na kailangan taparin para sa kaniyang bansa.
• Kaya pagkatapos ng isang buwan nilang pagmamahalan
• Nagpaalam si ng japanay
• Kinarantine ni Rizal san Francisco ng 1888 kaya maraming chinese japan labor.

Hiligaynon sa Estados Unidos

• Hindi sila papababa ng barko
• Si Rizal pumunta ulit ng Reno ang Utah, Colorado at iba pa.
• Maraming bagay.
• Tinrato ang mga tao
• Hindi sila tumatrato ng mabuti tsino ng hapon
• Magpunta siya sa london

London

• Gusto niya pagalingin ng English
• Sucesas hiligaynon pilipinas Antonio Morga
• Magsulat sa solidaridad
• Upang mahigitahan ang kabayan laban sa Spanish trayani
• Si Rizal ay kinilala bilang doctor reynold rost
• Walang kinailangan si doktora ay magtrabaho kung saan pwede ma research si rizal
• Kinalabasan daw ang noli metangere
• Niligtas nmn kay vicente gracia si pilan
• Nabilang ang tinutulungan anti friar kay Rizal o Pamilya
• Laureño vidaa pinahuli para tumatago ng kopya ng noli mitangere

Paris

• Rizal umalis in museum pagpatuloy aklat
• Rizal pumupunta sa bulkan para takasan Paris social life
• Paglimita at gumawa niya ulit
• Kay rizal magbalitan na hindi kinalabasan ang nagtrabajo para sa kalayaan hiligaynon

Duelo

• Kaya hinamon
• Sa article kasi nilathaanan ng buwis ni Rizal
• Hinamo pagduelo ang resulta sa public apology hiligaynon
• Para harangan o ayaw ni dela Pilar noong 1890
• Rizal di ka swundo kay del Pilar
• Nagdesisyon gawin.

Responsibilidad

• Mapapili daw dahil 2/3 ng boto
• Dalawa lang ang Grupo.
• Napili Si Rizal at si Rizal ang sinira hindi silw nagkasundo.
• Nagdedisyon si Rizal na mag pag-practisan ng magdicina sa Hong Kong at binigyan siya. At pinuntahan ng pamilya. Maraming nagdedisyon ni Rizal na magtrabo sa Hongkong. Tinititnan nmn at si rizal.

Kahanay

• Siya daw ay may magandang buhay
• Ang layunin ng lipi ay na hindi pwede.sa kalamb. kabalitan ng pilanon tungkol ang tinuring si Rizal.
• tungkol sa mga kabalitanang tao, naglalalakbay ng Rizal.