Oskültasyon - Aile Hekimliği 4. Dönem

Oskültasyon

• Vücutta oluşan seslerin dinlenmesi tekniğidir.
• Tam ve doğru oskültasyon için gerekli koşullar: sağlam duyma, iyi bir stetoskop, stetoskopun nasıl kullanılacağı bilgisi, sessiz ortam, seslerin ne anlama geldiğini bilmelidir.

Stetoskop

• Diyafram, çan, tüp, kulaklık bölümlerinden oluşur.
• Diyafram kısmı ile en iyi yüksek perdeli vücut sesleri (barsak sesleri) dinlenirken, çan kısmı alçak perdeden sesleri (kalp sesleri) yükseltmeye yarar.
• Stetoskopla en çok kalp sesleri, solunum sesleri, sindirim sistemine ait sesler, nabızlar, kan basıncı ölçerken kanın akış sesi dinlenir.

Fetüs Kalp Sesleri

• Eskiden kullanılan ÇKS (çocuk kalp sesleri) borusunun yerini günümüzde el Doppler cihazları almıştır.
• ÇKS borusu (Pinard Stetoskopu), gebenin karnına koyulan ve küçük ucundan doktorun veya ebenin kulağını dayayarak bebek kalp atım seslerini dinlediği metal, ahşap veya plastikten, huni-boru biçiminde bir alettir.

Tiroid Oskültasyonu

• Tiroid oskültasyonu ile üfürüm olup olmadığı araştırılır.
• Büyümüş bir tiroid bezinde damarlanma artışına bağlı üfürüm duyulabilir.

Solunum Sesleri

• Solunum sesleri oskültasyonla normalde vezikülerdir.
• Azalma veya artma Çeşitli ek sesler (çıtırtı, ıslık, horlama, fokurtu benzeri sesler) duyulması akciğer patolojilerini düşündürür.

Solunum Sesleri Oskültasyonu

• Muayene öncesinde ve sonrasında eller yıkanır ve stetoskop alkol solüsyonu ile temizlenir.
• Stetoskop göğüs duvarına tam olarak yerleştirildikten sonra hastadan ağızdan derin soluk alıp vermesi istenir.
• Oskültasyon göğüs kafesinde yukarıdan aşağıya doğru simetrik şekilde yapılır.

Kalp - Damar Sistemi Oskültasyonu

• Stetoskopun hem diyafram kısmı (yüksek frekanslı sesler için) hem de çan kısmı (düşük frekanslı sesler için) kalp oskültasyonu için kullanılır.
• Kalbin bütün odakları tek tek bir düzen dahilinde dinlenir.

Damarların Oskültasyonu

• Karotis arter oskültasyonu
• Aorta
• Renal arterler
• İliak arterler
• Femoral arterler
• Pıhtı ve yağ plakları nedeniyle damarlarda oluşan darlıklardan geçen kan akımı, üfürüm benzeri seslere neden olur.

Karın-Batın Oskültasyonu

• Bağırsak hareketlerini artırmamak için oskültasyon palpasyondan önce yapılmalıdır.
• Dört kadran ayrı ayrı en az birer dakika dinlenmelidir.
• Bağırsak sesleri değerlendirilir.
• Karaciğerin oskültasyonu yapılarak üfürüm varlığı araştırılır.

Başın Oskültasyonu

• Yeni doğan bebeklerde başın oskültasyonu damar anomalilerinin tespitinde önemli bir yer tutar.
• Başın oskültasyonu orbitalar, kemiklerin üstü dahil başın her bölgesi dinlenerek yapılır.

OsKültasyon tekniği, vücutta oluşan seslerin dinlenmesi için kullanılır. Sağlam duyma, iyi stetoskop, sessiz ortam ve yeterli bilgiye sahip olma gibi koşulların yerine getirilmesi gerekir.