Organisatiekunde: Geschiedenis en Paradigma's

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is de kern van de handelings- of actorbenaderingen in de organisatiekunde?

Ze zijn voornamelijk gericht op technologische ontwikkelingen.

Ze benadrukken het belang van economische factoren.

Ze kijken door de ogen van de organisatie naar mensen.

Ze bekijken sociale situaties vanuit de betrokkenen. (correct)

Welke stroming heeft invloed gehad op de handelingsbenadering in de organisatiekunde?

Structuralisme

Behaviorisme

Symbolisch interactionisme (correct)

Functionalisme

Wat ontbreekt er in het postmodernisme volgens Gergen?

De impact van technologie.

Een duidelijk structurering van organisaties.

Een transcendente waarheid. (correct)

Het belang van kennisdeling.

Hoe worden organisaties beschreven in verhouding tot hun omgeving?

Als open systemen die met de omgeving interageren. Signup and view all the answers

Wat maakt volgens de tekst het bestaan van organisaties mogelijk?

De maatschappelijke omgeving met cultuur en instituties. Signup and view all the answers

Wat zijn de grensgevallen tussen organisatie en omgeving afhankelijk van?

Waar men naar kijkt en de logica van de grenzen. Signup and view all the answers

Wat wordt verstaan onder de 'empty world hypothesis' van Herbert Simon?

De wereld kan als leeg worden beschouwd in termen van organisatiegrenzen. Signup and view all the answers

Welke factor heeft bijgedragen aan de zoektocht naar nieuwe organisatievormen?

Globalisering Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen is waar over de interactie tussen een organisatie en haar omgeving?

Het vertoont kenmerken van een natuurlijk systeem. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van postmodern denken in de organisatiekunde?

De nadruk op menselijk handelen en betekenis Signup and view all the answers

Wat hebben de sociologen Gibson Burrell en Gareth Morgan in 1979 bijgedragen aan de organisatiekunde?

Zij identificeerden verschillende paradigma's in de organisatiekunde. Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van de opkomst van de kenniseconomie voor leidinggeven?

Kenniswerkers hebben andere leiding nodig dan traditionele arbeiders. Signup and view all the answers

Hoe heeft de aandacht voor netwerkstructuren de organisatiekunde beïnvloed?

Samenwerking tussen organisaties werd belangrijker. Signup and view all the answers

Wat beschrijft het concept van paradigma's binnen de organisatiekunde het beste?

Manieren van denken die de waarneming en acties bepalen. Signup and view all the answers

Wat heeft geleid tot de kritiek op de adviessector in de organisatiekunde?

De rol van universiteiten als kritische volgers. Signup and view all the answers

Welke theorie heeft binnen de organisatiekunde invloed gekregen door een groeiende aandacht voor processen?

De systeemtheorie. Signup and view all the answers

Welke van de volgende kenmerken is typisch voor het ambachtelijk paradigma?

Kleinschaligheid Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke eigenschap van het monolithisch paradigma?

Functionele afdelingen met alle competenties gebundeld Signup and view all the answers

In welke markten is concurrentie typisch voor het netwerkparadigma?

Geografisch gefragmenteerde markten Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een organisatievorm in het ambachtelijk paradigma?

Gilden Signup and view all the answers

Welke periode is het netwerkparadigma in opkomst gekomen?

Vanaf 1970 Signup and view all the answers

Wat typeert de concurrentiekracht in het ambachtelijk paradigma?

Focus op gepersonaliseerde markten Signup and view all the answers

Welke coördinatiemechanismen worden typisch gebruikt in het monolithisch paradigma?

Direct toezicht Signup and view all the answers

Welke eigenschap is typerend voor het netwerkparadigma?

Samenwerking tussen partijen Signup and view all the answers

Welke strategie is volgens de literatuur het meest relevant voor lokale markten?

Ambachtelijke strategie Signup and view all the answers

Wat beschrijft de emische benadering?

De unieke inhoud van culturen staat centraal. Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken is waar over de etische benadering?

Deze benadering kijkt naar cultuur vanuit algemene uitgangspunten. Signup and view all the answers

Wat wordt verstaan onder cultuurcompetentie?

Het vermogen om in een andere cultuur actief te functioneren. Signup and view all the answers

Waarom is het belangrijk om Hofstede's theorie niet voor individuen te gebruiken?

Omdat individuele ervaringen in culturen kunnen variëren. Signup and view all the answers

Wat is het gevaar van het gebruik van de term 'software of the mind' in onderhandelingen?

Het kan leiden tot stereotypering van individuen binnen een cultuur. Signup and view all the answers

Wat benadrukt de constructivistische benadering van cultuur?

Cultuur is altijd voorlopig en onvolledig. Signup and view all the answers

Welke uitspraak is waar over machtsafstand volgens Hofstede?

Machtsafstand gaat over de acceptatie van ongelijkheid tussen mensen. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke eigenschap van de etische benadering?

Het streeft naar generalisatie en verklaring. Signup and view all the answers

Wat is de transactionele omgeving van een organisatie?

De partijen waarmee directe transacties plaatsvinden. Signup and view all the answers

Welke elementen behoren tot de contextuele omgeving van een organisatie?

Culturele normen en juridische regels. Signup and view all the answers

Wat beschrijft de institutionele omgeving van een organisatie?

De sociologische inbedding en gedeelde opvattingen. Signup and view all the answers

Welke vorm van coördinatie geldt binnen de organisatie?

Hiërarchische coördinatie. Signup and view all the answers

Welk van de volgende beschrijvingen geeft een belangrijke beperking van markten aan?

Er zijn afhankelijkheden en machtsverhoudingen tussen organisaties. Signup and view all the answers

Hoe wordt de standaardisatie van kwaliteitssystemen ook wel genoemd?

ISO-normen. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van culturele opvattingen binnen management?

Ze zijn vaak onbewust en diep verankerd. Signup and view all the answers

Welke uitspraak is waar over de coördinatie tussen organisaties?

Marktachtige verhoudingen kunnen ook binnen organisaties bestaan. Signup and view all the answers

Study Notes

Organisatiekunde: Geschiedenis en Ontwikkelingen

Organisatiekunde is een interdisciplinair vakgebied dat zich voortdurend aanpast aan een snelle veranderende omgeving, complexe contexten en intense concurrentie.
De nadruk verschoof van technische en gedragswetenschappelijke perspectieven naar een toenemende focus op marktgerichtheid, concurrentie, netwerken, ketenmanagement en verandermanagement.
Opvallend is de toegenomen invloed van het economisch denken en de belangstelling voor de chaostheorie, systeemtheorie en postmodern denken.

Paradigma's in Organisatiekunde

Gibson Burrell and Gareth Morgan identificeerden meerdere, vaak onverenigbare, paradigma's in de organisatiekunde.
Deze paradigma's representeren verschillende manieren van denken over organisaties, mensen en kennis. Hun aanhangers kunnen moeilijk met elkaar communiceren.
Handelings-, of actorbenaderingen benadrukken de rollen van mensen in organisaties en de sociale constructie van de werkelijkheid.

Strategie en Organisatieomgeving

Organisaties zijn open systemen die input vanuit hun omgeving ontvangen en output terugleveren.
De sociale omgeving met zijn culturen, instituten en wetten beïnvloedt de werking van organisaties.
De interactie tussen organisaties en hun omgeving wordt gekenmerkt door zowel rationele als natuurlijke systeemkenmerken.
De grenzen tussen organisaties en hun omgeving vervagen door toenemende netwerken en ketenverbanden.

Organisatieomgeving: Transactioneel en Contextueel

De omgeving van een organisatie omvat alles wat niet tot de organisatie behoort en niet onder leiding staat.
Transactionele omgeving bestaat uit direct betrokken partijen zoals leveranciers, vakbonden en banken.
Contextuele omgeving beïnvloedt de organisatie zonder directe transacties. Voorbeelden zijn wetten, normen en culturele waarden.

Coördinatie: Markt, Hiërarchie en Netwerk

Coördinatie binnen een organisatie vindt plaats via een hiërarchische structuur.
Coördinatie tussen organisaties gebeurt via de markt.
In praktijk zijn deze vormen van coördinatie complexer en vervlochten met elkaar.
De Man onderscheidt drie organisatorische paradigma's die van elkaar verschillen in coördinatie, concurrentie en strategie.

Ambachtelijk Paradigma

Kenmerken: Kleinschaligheid, geringe arbeidsdeling, coördinatie door direct toezicht.
Concurrentie: In lokale markten, customized producten, eenvoudige productieprocessen.
Voorbeelden: Gilden, coöperaties, ateliers, middenstand.

Monolithisch Paradigma

Kenmerken: Gelaagdheid, gespecialiseerde afdelingen.
Concurrentie: In massamarkten, beperkte productdifferentiatie, schaal-en scopevoordelen.
Voorbeelden: Functionele vorm, verticale integratie, matrixstructuur, business units.

Netwerk Paradigma

Kenmerken: Kleinschaligheid binnen een groot verband, samenwerking tussen partijen, coördinatie door horizontale mechanismen zoals informatietechnologie en teams.
Concurrentie: In sterk gedifferentieerde markten, geografisch gefragmenteerde markten, kennisvorming en benutting op organisatieniveau.
Voorbeelden: Netwerkorganisaties, virtualisering, externe netwerken, ketens.

Strategie

Strategie en organisatie en omgeving literatuur behandelen vaak dezelfde thema's.
Hofstede's software of the mind concept benadrukt de invloed van
cultuur* op gedrag en onderhandelingen.
Cultuur beïnvloedt opvattingen over macht, collectivisme, individualisme en tijdsperceptie.
Constructivistische benadering van cultuur benadrukt de dynamische en interpretatieve aard van cultuur.
Cultuurcompetentie stelt de vermogens om te navigeren in verschillende
culturen centraal.

Kenmerken van Culturen

Emic beschrijft een cultuur vanuit het perspectief van de betrokkenen en benadrukt unieke eigenschappen.
Etic beschrijft een cultuur via algemene, meetbare kenmerken en vergelijkt culturen met elkaar.
Managementgoden beschrijvingen van Handy zijn voorbeelden van etic benaderingen.
Emic benaderingen komen voor in geschiedenis en cultuurwetenschappen.
Etic benaderingen komen voor in empirische sociale wetenschappen zoals sociologie en psychologie.
Topologieën onderscheiden verschillende manieren om cultuur vast te leggen.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Dit quiz behandelt de geschiedenis en de belangrijkste paradigma's in de organisatiekunde. Ontdek hoe de focus is verschoven van technische en gedragswetenschappelijke perspectieven naar een marktgerichte aanpak. Leer ook over de rol van verschillende paradigma's zoals het handelen van individuen binnen organisaties.