Ontwikkeling van baby's tot 1 jaar

Ontwikkeling van baby's tot 1 jaar (grove motoriek)

• Boreling/Neonaat (0-30 dagen/neonatale afdeling): Baby's worden aangeduid als boreling, neonaat, of neonatus (Latijn voor 'nieuwgeborene').

• Zuigeling (1 maand-1 jaar): Na 30 dagen worden baby's zuigelingen genoemd.

• Cefalo-caudale ontwikkeling: Ontwikkeling van boven naar beneden. Eerst hoofd, dan armen, dan benen.

• Proximo-distale ontwikkeling: Ontwikkeling van binnen naar buiten. Eerst schouder, dan elleboog, dan pols, dan vingers.

• Geboorte tot 2 maanden:

  • Grote sprong in gewicht, lengte en hoofdomtrek bij de geboorte.
  • Hoofd nog niet opheffen/draaien.
  • Ruimte nodig voor vrije bewegingen.
  • Reflexmatige bewegingen (zuig- en grijpreflex).
  • Korte tijd op buik (tummy time) om nek- en schouderspieren te versterken.

• 2 tot 6 maanden:

  • Kunnen hoofd optillen.
  • Leren op de zij rollen (buik naar rug, rug naar buik).
  • Beginnen te zitten met ondersteuning.
  • Schoppen met benen en zwaaien met armen.

• 6 tot 9 maanden:

  • Zelfstandig zitten.
  • Kruipen (of commando kruipen)
  • Optrekken tot staan met hulp.

• 9 tot 12 maanden:

  • Verschillende kruipvormen.
  • Sommige baby's slaan kruipen over.
  • Beginnen zich recht te trekken met steun.
  • Leren zitten vanuit een staande houding (stabiliteit).
  • Eerste stapjes (zonder hulp).

• 12 tot 15 maanden:

  • Zelfstandig lopen.
  • Brede/onzekere stappen.
  • Gebruik van armen voor balans.
  • Hurken en opstaan.

• Algemene vaststellingen:

  • Oefening verbetert kracht en coördinatie.
  • Ontwikkeling verschilt per baby.
  • "Vallen en opstaan" is onderdeel van het leerproces.
  • Stimulatie van de grove motoriek (bv tummy time).

Ontwikkeling van de fijne motoriek (handen)

• 0-4 maanden: - Reiken naar voorwerpen (mobiel bijvoorbeeld). - Handgreep: voorwerpen proberen vast te pakken met handpalm.
• 4- 5 maanden: - Riffgreep: Voorwerpen volledig in handpalm vastnemen.
• 7- 8 maanden: - Schaargreep.
• 10- 11 maanden: - Pincetgreep: Kleine voorwerpen oppakken met duim en wijsvinger.

Visuele ontwikkeling

• Geboorte tot 1 maand:
  • Beperkt zicht (20-30 cm).
  • Voorkeur voor hoog contrast (zwart-wit).
  • Interesse in gezichten, vooral ogen.
  • Moeilijkheden met focus en oogcoördinatie.
• 1-2 maanden:
  • Verbeterde focus op nabije objecten.
  • Gezichtsherkenning.
  • Beginnen met volgen van bewegende objecten.
  • Basis kleuren begin verschijnen.
• 2-3 maanden:
  • Dieptewaarneming begint te ontwikkelen.
  • Betere oogcoördinatie.
  • Meer kleurnuances.
• 3-4 maanden:
  • Sterk verbeterde focus op verdere objecten.
  • Kleurenzicht volledig ontwikkeld.
  • Hand-oog coördinatie begint.
• 5-7 maanden:
  • Verbeterde diepteperceptie.
  • Object herkenning begint op grotere afstand.
  • Gezichtsvermogen op afstand verbetert.
• 8-12 maanden:
  • Gezichtsherkenning op afstand verbeterd.
  • Scherp zicht en hand-oog coördinatie.
  • Exploratie en visuele nieuwsgierigheid.

Auditieve ontwikkeling

• Geboorte:
  • Kunnen geluiden horen (stemmen, omgeving).
  • Reageren op hogere frequenties.
• 1-3 maanden:
  • Reacties op geluiden (schrikken, omdraaien).
  • Reactie op stem van ouders/vertrouwde geluiden.
• 4-6 maanden:
  • Geluiden lokaliseren.
  • Verschillende geluiden onderscheiden.
  • Vocalisatie.
• 6-12 maanden:
  • Reactie op naam/eenvoudige opdrachten.
  • Brabbelen/imiteren geluiden.

Ontwikkeling van baby's ouder dan 1 jaar (grove motoriek / fijne motoriek)

• 18 maanden:
  • Eerste vorkgebruik.
  • Moeite om vork naar mond te brengen.
• 2 jaar:
  • Tekenen als bewegingsspel (horizontale/verticale bewegingen).
• 3 jaar:
  • Simpele figuren (cirkel, kruis, vierkant).
  • Figuren herkennen.
  • Menselijke figuren (kopvoeters).

Proprioceptie

• Lichaamsbewustzijn en ruimtelijke oriëntatie verbeteren.
• Meesterschap over spieren en gewrichten.

Sensorische integratie

• Combineren van verschillende zintuigen om wereld te begrijpen.
• Actieve verkenning van de wereld.
• Sensorische overbelasting: peuters hebben rust en verwerking nodig.

Sensomotorisch spel

• Spel is essentieel voor sensomotorische ontwikkeling.
• Sensorisch spel (water, zand). Bouwen, bewegingsspel en fantasie.

Samenvatting:

De ontwikkeling van een baby is een continu proces van groeien, leren en zich aanpassen, waarbij elke fase opbouwt op de vorige. Het gaat van eenvoudige reflexen tot complexe vaardigheden, zoals lopen en praten. De ontwikkeling kan sterk variëren tussen baby's en het is belangrijk om een baby te ondersteunen in zijn/haar eigen tempo en manier van ontwikkelen.