Oedipus Rex Analyse

Oedipus Rex

• Achtergrond: Koning Laios en Koningin Lokaste krijgen een voorspelling dat hun zoon zijn vader zal doden en met zijn moeder zal trouwen.
• Oedipus' opgroei: Om dit lot te voorkomen, wordt de baby Oedipus aan zijn voeten vastgebonden en achtergelaten. Een herder vindt hem en geeft hem aan koning Polybos en koningin Merope van Korinthe, die hem Oedipus ('gezwollen voet') noemen.
• Oedipus' reis: Oedipus groeit op als prins van Korinthe, maar hoort een voorspelling dat hij zijn vader zal doden en met zijn moeder zal trouwen. Hij vlucht Korinthe uit, overtuigd dat Polybos en Merope zijn echte ouders zijn.
• Noodlot: Tijdens zijn reis ontmoet Oedipus zijn echte vader Laios en ze komen in een ruzie terecht. Oedipus doodt Laios, zonder te weten dat het zijn vader is. Hij komt in Thebe aan, waar hij de Sfinx verslaat en koning van Thebe wordt, en trouwt met zijn moeder, Lokaste.
• Waarheid onthult: Jaren later treft een plaag Thebe en wordt Oedipus gevraagd de moordenaar te vinden. Hij ontdekt dat hij zelf de moordenaar is en dat Lokaste zijn moeder is. Lokaste pleegt zelfmoord en Oedipus steekt zijn eigen ogen uit als straf.
• Thema's: Het verhaal handelt over lot versus vrije wil, onwetendheid, arrogantie, en menselijke machteloosheid om het lot te veranderen. Shakespeare benadrukt de tragische kwetsbaarheid van de mens en de onontkoombaarheid van goddelijke wetten.

Elckerlyc

• Hoofdplot: Een personage genaamd Elckerlyc leidt een werelds leven, gericht op materiële rijkdom en aardse genoegens, tot hij op de dag verschijnt van de dood.
• Zoeken naar metgezellen: Elckerlyc probeert gezelschap te vinden op zijn reis naar het hiernamaals, maar vrienden en familie blijven achter, net als rijkdom en bezittingen, kracht en schoonheid.
• Redding door deugd: Uiteindelijk ontmoet Elckerlyc Deugd (Geloof) die hem helpt zijn fouten te erkennen en berouw te tonen. Door berouw en vertrouwen in God vindt Elckerlyc een manier om zijn ziel te redden. Alleen spirituele waarden en goede daden zijn van belang in het hiernamaals.
• Einde: Elckerlyc sterft en gaat voor het oordeel. Het stuk benadrukt de noodzaak van een deugdzaam leven.

Romeo en Julia

• Act I: Een rivaliteit tussen de Montague- en Capulet-families in Verona. Romeo ontmoet Julia op een bal en ze worden verliefd.
• Act II: Romeo en Julia trouwen in het geheim, mede mogelijk gemaakt door Friar Lawrence.
• Act III: Een ruzie waarbij Tybalt Romeo's vriend Mercutio doodt. Romeo doodt vervolgens Tybalt en wordt verbannen uit Verona.
• Act IV: Julia accepteert een plan van de priester om te doen alsof ze gestorven is om tijd te kopen voor de hereniging met Romeo.
• Act V: Romeo hoort in het geheim dat Julia overleden is en reist af naar Verona. Hij vindt Julia dood in het graf. Romeo doodt zichzelf en Julia komt uit haar slaap. Beide families komen bij elkaar voor verzoening.

Mamma Medea

• Context: Een moderne hervertelling van de Griekse tragedie over Medea. Het combineert klassieke mythologie met hedendaagse thema's zoals liefde, macht, migratie en wraak.
• Hoofdplot: Medea, tovenares en prinses uit Colchis, verliefd op Jason, helpt hem het Gulden Vlies te bemachtigen. Ze vlucht met Jason naar Griekenland.
• Nieuwe leven: In Griekenland krijgt zij kinderen met Jason, maar zij wordt nooit geaccepteerd. Verraad zorgt aanleiding tot wraak.
• Wraak: Medea wordt verbannen, maar krijgt uitstel om afscheid te nemen van haar kinderen. Ze laat Glauke, de dochter van koning Kreon, vergiftigde kleding dragen. Hierdoor sterven Glauke en haar vader. Medea doodt haar eigen kinderen als ultieme wraak.
• Moderne interpretatie: Het verhaal benadrukt de psychologische worstelingen van Medea na haar verraad, en de gevolgen van haar keuzes.