Ньютон законнары: төшенчәләр һәм мисаллар
15 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Ньютонның бірінші заңына сәйкес, егер денеге ешқандай күш әсер етпесе, онда ол қандай күйде болады?

  • Үнемі үдемелі қозғалыста болады.
  • Тыныштық күйінде немесе бірқалыпты қозғалыс күйде болады. (correct)
  • Тек қана тыныштық күйде болады.
  • Тек қана бірқалыпты қозғалыс күйде болады.

Ньютонның екінші заңы қандай физикалық шамалар арасындағы байланысты көрсетеді?

  • Күш пен жылдамдық.
  • Күш, масса және үдеу. (correct)
  • Үдеу мен орын ауыстыру.
  • Масса мен жылдамдық.

Егер сіз қайықтан жағаға секірсеңіз, Ньютонның қай заңына сәйкес қайық кері қарай қозғалады?

  • Тартылыс заңы.
  • Бірінші заңы (Инерция заңы).
  • Үшінші заңы (Әрекет және қарсы әрекет заңы). (correct)
  • Екінші заңы (Динамика заңы).

Ньютонның қай заңы дененің инерциялық қасиетін сипаттайды?

<p>Бірінші заңы. (C)</p> Signup and view all the answers

Егер денеге түсірілген күш артса, онда үдеу қалай өзгереді (Ньютонның екінші заңына сәйкес)?

<p>Артады. (A)</p> Signup and view all the answers

Ракетаның жоғары көтерілуі Ньютонның қай заңымен түсіндіріледі?

<p>Үшінші заңы. (D)</p> Signup and view all the answers

Массасы бірдей екі денеге әртүрлі күш түсірілді. Қай дене үлкен үдеу алады?

<p>Үлкен күш түсірілген дене. (C)</p> Signup and view all the answers

Көлік кенеттен тоқтаған кезде жолаушылардың алға қарай жылжуы қандай физикалық құбылыспен байланысты?

<p>Инерция. (B)</p> Signup and view all the answers

Денеге әсер ететін күштердің тең әсер етушісі нөлге тең болса, дене қандай күйде болады?

<p>Тыныштықта немесе бірқалыпты қозғалыста болады. (A)</p> Signup and view all the answers

Екі дене бір-біріне әсер еткенде, әрбір әрекетке қандай күш пайда болады?

<p>Тең және қарама-қарсы бағытталған қарсы әрекет. (B)</p> Signup and view all the answers

Ньютон заңдары қай ғылым саласының негізін қалайды?

<p>Классикалық механика. (A)</p> Signup and view all the answers

Егер автомобильдің массасы 1000 кг және ол 2 м/с² үдеумен қозғалса, автомобильге әсер ететін күшті есептеңіз (Ньютонның екінші заңы бойынша).

<p>2000 Н. (A)</p> Signup and view all the answers

Ньютонның қай заңы күштердің өзара әсерлесуін сипаттайды?

<p>Үшінші заңы (Әрекет және қарсы әрекет заңы). (B)</p> Signup and view all the answers

Ньютон заңдарын қолдану арқылы нені түсіндіруге болады?

<p>Механикалық қозғалыстардың барлығын. (B)</p> Signup and view all the answers

Егер дене белгілі бір жылдамдықпен қозғалып келе жатса және оған ешқандай күш әсер етпесе, оның жылдамдығы не болады?

<p>Тұрақты болып қалады. (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Ньютонның 1-нче законы (Инерция)

Денегә тышкы көч тәэсир итмәсә, ул тынычлыкта яки бертигез хәрәкәттә булачак.

Ньютонның 2-нче законы (Динамика)

Көч масса белән тизләнешнең тапкырчыгына тигез: F = ma.

Ньютонның 3-нче законы (Тәэсир һәм каршы тәэсир)

Һәрбер гамәлгә каршы, ләкин тигез көч бар.

Инерция нәрсә ул?

Дене тынычлыкта яки төз сызыкта бертигез хәрәкәттә кала, әгәр көч тәэсир итмәсә.

Signup and view all the flashcards

Динамика законы нәрсә?

Көч, масса һәм тизләнеш арасындагы бәйләнешне күрсәтүче закон.

Signup and view all the flashcards

Тәэсир һәм каршы тәэсир законы нәрсә?

Көчләр һәрвакыт пар белән килә.

Signup and view all the flashcards

Көчкә мисал

Көчле этәргеч белән җиңел әйберне тизрәк хәрәкәтләндереп була.

Signup and view all the flashcards

Тәэсир һәм каршы тәэсир мисалы

Ракетаның өскә күтәрелүе.

Signup and view all the flashcards

Инерциягә мисал

Әгәр машина кинәт туктаса, пассажир алга ыргыла.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Ньютон законнары турында доклад

  • Исаак Ньютон - фән тарихында иң бөек галимнәрнең берсе.
  • Ул 1687 елда "Табигать фәлсәфәсенең математик башлангычлары" («Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica») хезмәтендә классик механикага нигез салган.
  • Әлеге хезмәттә ул үз исеме белән аталган өч төп законны формалаштыра.
  • Бу законнар механикага нигез булып тора һәм җисемнәрнең хәрәкәтен аңлатырга булыша.

Ньютонның өч законы

1-нче закон (Инерция законы)

  • "Әгәр җисемгә тышкы көч тәэсир итмәсә яки тәэсир итүче көчләрнең суммасы нульгә тигез булса, анда җисем үзенең тынычлык халәтен яки туры сызыклы беркалыптагы хәрәкәтен саклый."
  • Әлеге закон җисемнең табигый халәтен тасвирлый.
  • Әгәр тыштан бернинди көч тәэсир итмәсә, җисем хәрәкәтен үзгәртми.
  • Бу күренеш инерция дип атала.

Көндәлек тормыштан мисаллар

  • Көчле тоткарланганда, пассажирлар алга ыргыла (алар инерция буенча хәрәкәтне дәвам итә).
  • Хәрәкәт иткән туп әкренләп туктый, чөнки аңа ышкылу көче тәэсир итә.

2-нче закон (Динамика законы)

  • "Җисемгә тәэсир итүче көч аның массасы белән тизләнешенең тапкырчыгышына тигез: F = ma."
  • Бу закон җисемнең хәрәкәтен санлы яктан тасвирлый.
  • Әгәр җисемгә көч төшсә, ул билгеле бер тизләнеш белән хәрәкәт итә.
  • Тизләнеш көчкә туры пропорциональ, ә массага кире пропорциональ.

Көндәлек тормыштан мисаллар

  • Җиңел әйберне (мәсәлән, футбол тубын) тибү авыр әйберне (корыч шарны) тибүдән җиңелрәк.
  • Каты ителгән арба әкрен ителгән арбага караганда тизрәк хәрәкәт итә.

3-нче закон (Тәэсир һәм каршы тәэсир законы)

  • "Һәрбер тәэсиргә аңа тигез, ләкин капма-каршы юнәлгән каршы тәэсир була."
  • Бу закон көчләрнең үзара тәэсир итешүен тасвирлый.
  • Әгәр бер җисем икенче җисемгә көч төшерсә, анда икенче җисем дә беренче җисемгә шул ук көчне төшерә, ләкин капма-каршы юнәлештә.

Көндәлек тормыштан мисаллар

  • Ракета реактив көч ярдәмендә югары күтәрелә (яну продуктлары аска атылганда, ракета югары күтәрелә).
  • Кайдан ярга сикергәндә, каек кирегә хәрәкәт итә.

Йомгаклау

  • Ньютон законнары физиканың фундаменталь принциплары булып тора.
  • Алар механика, инженерия, аэронавтика, хәтта көндәлек тормыштагы күренешләрне аңлатырга булыша.
  • Бу законнарсыз хәзерге заман техникасы, транспорт һәм галәми тикшеренүләр мөмкин булмас иде.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Ньютонның өч законы турында доклад. Аларның механикага нигез булуы һәм җисемнәрнең хәрәкәтен аңлатуда ярдәм итүе турында мәгълүмат. Көндәлек тормыштан мисаллар китерелә.

More Like This

Newton's Laws Worksheet Flashcards
15 questions
Newton's Laws of Motion Quiz
25 questions
Physics Newton's Laws Flashcards
18 questions

Physics Newton's Laws Flashcards

WellConnectedComputerArt avatar
WellConnectedComputerArt
Use Quizgecko on...
Browser
Browser