Podcast
Questions and Answers
Czym charakteryzuje się ruchliwość pionowa jednostkowa?
Czym charakteryzuje się ruchliwość pionowa jednostkowa?
Co oznacza termin 'degradacja społeczna'?
Co oznacza termin 'degradacja społeczna'?
Jakie zmiany mogą prowadzić do zmiany hierarchii w społeczeństwie?
Jakie zmiany mogą prowadzić do zmiany hierarchii w społeczeństwie?
Co charakteryzuje nierówność dychotomiczną?
Co charakteryzuje nierówność dychotomiczną?
Signup and view all the answers
Co to oznacza pojęcie 'awans zawodowy i edukacyjny' w kontekście ruchliwości zbiorowości?
Co to oznacza pojęcie 'awans zawodowy i edukacyjny' w kontekście ruchliwości zbiorowości?
Signup and view all the answers
Jakie są dwa rodzaje wartości dóbr generujących nierówności społeczne?
Jakie są dwa rodzaje wartości dóbr generujących nierówności społeczne?
Signup and view all the answers
Czym jest wartość autoteliczna dóbr materialnych w kulturach o wartościach autonomicznych?
Czym jest wartość autoteliczna dóbr materialnych w kulturach o wartościach autonomicznych?
Signup and view all the answers
Jaką wartość instrumentalną ma władza?
Jaką wartość instrumentalną ma władza?
Signup and view all the answers
Jak wartość autoteliczna prestiżu wpływa na poczucie własnej wartości?
Jak wartość autoteliczna prestiżu wpływa na poczucie własnej wartości?
Signup and view all the answers
Jakie funkcje pełni wykształcenie w kontekście wartości autotelicznej?
Jakie funkcje pełni wykształcenie w kontekście wartości autotelicznej?
Signup and view all the answers
Która z poniższych afirmacji dotyczących wartości instrumentalnej dóbr materialnych jest prawdziwa?
Która z poniższych afirmacji dotyczących wartości instrumentalnej dóbr materialnych jest prawdziwa?
Signup and view all the answers
Jak dojście do władzy wpływa na zaspokojenie psychologicznych potrzeb jednostki?
Jak dojście do władzy wpływa na zaspokojenie psychologicznych potrzeb jednostki?
Signup and view all the answers
Jakie dobra materialne mają wartość naturalną w niektórych kulturach?
Jakie dobra materialne mają wartość naturalną w niektórych kulturach?
Signup and view all the answers
Study Notes
Nierówność Społeczna
- Nierówność społeczna to sytuacja, w której ludzie nie są równi ze względu na pozycję społeczną lub przynależność do grupy.
- Nierówny dostęp do cenionych dóbr jest ściśle związany z przynależnością do danej grupy.
Wartości Dóbr
-
Wszystkie dobra mają dwie wartości:
- Instrumentalną: wartość wymiany na inne dobra.
- Autoteliczną: związaną z satysfakcją z posiadania dobra.
- Niektóre dobra, jak zdrowie, mają tylko wartość autoteliczną.
Dobra Materialne
- Wartość autoteliczna dóbr materialnych zależy od kultury.
- Niektóre kultury postrzegają dobra materialne jako niezbędne do zaspokojenia podstawowych potrzeb.
- Inne kultury nadają im wartość autonomiczną, niezależną od ich użyteczności.
- Wartość instrumentalna dóbr materialnych jest wysoka, ze względu na możliwość ich wymiany na inne dobra. Silniejsza wartość instrumentalna skutkuje większym wpływem na nierówności społeczne.
Władza
- Wartość autoteliczna: poczucie siły, potęgi i znaczenia, zaspokajanie potrzeby bezpieczeństwa.
- Wartość instrumentalna: możliwość wymiany na inne dobra, im bardziej bezwzględna i mniej kontrolowana, tym wyższa wymienialność na pieniądze.
Prestiż
- Wartość autoteliczna: budowanie poczucia własnej wartości na podstawie społecznej oceny. Większa ocena środowiska społecznego = wyższe poczucie własnej wartości.
- Wartość instrumentalna: możliwość lepszego zarobku, lepszej pracy i zdobywania władzy.
Wykształcenie
- Wartość autoteliczna: zaspokajanie ciekawości, rozwój zainteresowań, samorealizacja.
- Wartość instrumentalna: lepsza praca, awans społeczny, prestiż.
- Kapitał kulturowy społeczeństwa wynika z wartości przypisywanej wykształceniu w danej kulturze.
Zdrowie
- Ma wyłącznie wartość autoteliczną, będąc źródłem wewnętrznej satysfakcji i warunkiem zdobywania innych dóbr.
Stratyfikacja Społeczna
- Wszystkie omówione dobra tworzą hierarchię, czyli drabinę stratyfikacji społecznej.
- Grupy i jednostki zajmują określone pozycje na tych drabinach.
- Powoduje to występowanie uwarstwienia społecznego (klasy społeczne).
Ruchliwość Społeczna
-
Ruchliwość pionowa jednostkowa: przemieszczanie się jednostek pomiędzy pozycjami społecznymi.
- Awans to poruszanie się do góry społecznej drabiny stratyfikacji.
- Kariera to seria awansów w krótkim czasie.
- Degradacja to przemieszczanie się na niższe pozycje.
- Ruchliwość zbiorowości: przemieszczanie się całych grup społecznych, np. awans zawodowy i edukacyjny chłopów i robotników po II wojnie światowej.
- Zmiana hierarchii: zmiany w drabinach stratyfikacji, np. obniżenie znaczenia inteligencji po 1989 roku.
- Nierówność dychotomiczna: podział zbiorowości na dwie nierówne grupy, prowadzący do konfliktu interesów.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Quiz dotyczy nierówności społecznej oraz wartości dóbr w kontekście ich instrumentalnej i autotelicznej funkcji. Sprawdź, jak kultura wpływa na postrzeganie dóbr materialnych oraz jakie są ich relacje z władzą i nierównościami. Zgłębiaj złożoności ekonomiczne i społeczne tego zagadnienia.