Nguyên Phân và Các Giai Đoạn

Các Giai Đoạn Nguyên Phân

1. Kì Trung (Prophase)

   • Tinh thể nhiễm sắc bắt đầu co lại, hình thành các nhiễm sắc thể.
   • Mỗi nhiễm sắc thể có hai cromatide chị em gắn kết tại tâm động.
   • Màng nhân biến mất, và thoi phân bào hình thành từ trung thể.

2. Kì Giữa (Metaphase)

   • Nhiễm sắc thể sắp xếp tại mặt phẳng xích đạo của tế bào.
   • Các sợi tơ của thoi phân bào gắn vào tâm động của các nhiễm sắc thể.

3. Kì Sau (Anaphase)

   • Các cromatide chị em tách rời và di chuyển về hai cực của tế bào.
   • Tế bào bắt đầu kéo dài ra.

4. Kì Cuối (Telophase)

   • Các cromatide đến cực tế bào và bắt đầu mở ra thành nhiễm sắc.
   • Màng nhân tái hình thành quanh mỗi bộ nhiễm sắc, tạo nên hai nhân.
   • Kết thúc quá trình nguyên phân, tế bào bắt đầu phân chia (cytokinesis).

Tóm tắt

• Nguyên phân diễn ra qua 4 giai đoạn: Kì Trung, Kì Giữa, Kì Sau, và Kì Cuối.
• Mục tiêu của nguyên phân là tạo ra hai tế bào con di truyền giống nhau như tế bào mẹ.

Giai Đoạn Nguyên Phân

• Kì Trung: Tinh thể nhiễm sắc co lại, hình thành các nhiễm sắc thể với hai cromatide chị em gắn kết tại tâm động.
• Màng nhân biến mất và thoi phân bào hình thành từ trung thể.

Kì Giữa

• Nhiễm sắc thể sắp xếp tại mặt phẳng xích đạo của tế bào, tối ưu hóa khả năng phân chia.
• Các sợi tơ của thoi phân bào gắn vào tâm động, đảm bảo sự di chuyển chính xác.

Kì Sau

• Các cromatide chị em tách rời và di chuyển về hai cực của tế bào, giai đoạn này kéo dài tế bào.
• Tế bào bắt đầu chuẩn bị cho sự phân chia.

Kì Cuối

• Cromatide đến cực tế bào, bắt đầu mở ra trở lại thành nhiễm sắc.
• Màng nhân tái hình thành quanh hai bộ nhiễm sắc, tạo nên hai nhân riêng biệt.
• Kết thúc nguyên phân, tế bào chuẩn bị cho quá trình phân chia (cytokinesis).

Tóm tắt

• Nguyên phân gồm 4 giai đoạn chính: Kì Trung, Kì Giữa, Kì Sau, và Kì Cuối.
• Mục tiêu chính là tạo ra hai tế bào con giống nhau về di truyền với tế bào mẹ.

Iñuvaluk Pivdluat

• Tēlāqta qitlot tâlîkñiq; tâlîkñiq tāpka ĉaḷeq naqqaq.
• Qitlot iḷaŋisuit tiṭiḳaq.

Iḷuġauraq

• Tēlāqta pitka matemat ociniq; rūbîsòm ḷuġauraq qitlot nāliq.

Nîqaŋit

• Tēlāqta nîqaŋit ūqid qitlot; ūpidluat qitlot namminanuk.
• Nîqaq nîqâk uvaŋnat qitlot ūqilat.

Qilvaşiktun

• Tēlāqta qilvaşikqaq nilliuġuq sigirniq nāliq; rūnaq qitlot qasiq mukwap.
• Qivfqak (receptor) iliq qitlot nāliq; qiqnîq nāliq.

Pivdlurat

• Tēlāqta pivdlurat (lymphocyte, macrophage) piḷuq nisuk; nîġiknut nîqit.

Uvaughter

• Nīccukq alikanunbik ālvaklók.
• Uvāgñât naqquq; uvٕauc.

Inngiq

• Tēlāqta inngiqna qitlot allakluaq; invariant ḷitserātu.
• Uqluqtak; epigenetics ukvá̱ruq nîgati.

Kaḷsvuq

• Nākta ikḷikat nîqqat.
• Qiliniq īlipi; àllnígniq iuvinauq.