Neurotransmitters en Stemmingstoornissen

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Welk van de volgende neurotransmitters wordt niet genoemd als een essentieel onderdeel van de etiologie van depressie?

  • Glutamaat (correct)
  • Noradrenaline
  • Serotonine
  • Dopamine

Wat is de primaire focus van de permissive hypothese met betrekking tot depressie?

  • De invloed van serotonine op de gevoeligheid voor depressie. (correct)
  • De relatie tussen cortisol en neuronale atrofie.
  • De rol van dopaminetekorten.
  • De afbraakproducten van noradrenaline.

Wat impliceert de receptenhypothese over depressie?

  • Het is alleen gerelateerd aan een tekort aan monoamines.
  • Onderliggende genetische factoren zijn de enige oorzaak.
  • Er zijn overgevoelige receptoren die gereguleerd worden door antidepressiva. (correct)
  • Stress heeft geen invloed op de receptoractiviteit in de hersenen.

Welk mechanisme wordt genoemd als een factor die bijdraagt aan neurale atrofie in relatie tot depressie?

<p>Verminderde BDNF door stress. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat legt de catecholaminetheorie vooral de nadruk op in de context van depressie?

<p>De centrale rol van noradrenaline bij depressieve symptomen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de monoaminehypothese met betrekking tot depressie?

<p>Het suggereert een algemeen tekort aan monoamines in de hersenen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van een verhoogd cortisolniveau in relatie tot BDNF?

<p>Het leidt tot neuronale atrofie. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over antidepressiva is waar volgens de gepresenteerde theorieën?

<p>Ze blokkeren de heropname van monoamines. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende middelen is het meest geschikt bij een manische episode?

<p>Clozapine (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke overweging bij het gebruik van valproïnezuur bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd?

<p>Het kan leiden tot aangeboren afwijkingen (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende opties beschrijft de juiste sequens van behandeling bij gewone depressie?

<p>SSRI -&gt; TCA -&gt; Lithium -&gt; ECT (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een potentiële complicatie van carbamazepine dat artsen in overweging moeten nemen?

<p>Leverenzyminductie (C)</p> Signup and view all the answers

Welke werkwijze moet worden gevolgd bij het starten van de behandeling met lamotrigine?

<p>Langzame dosistitratie (B)</p> Signup and view all the answers

Bij welke depressieve stoornis is het meest waarschijnlijk dat een klassieke MAO-remmer als tweede keuze wordt toegepast?

<p>Atypische depressie (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke beperking van clozapine als behandeling?

<p>Het verhoogt infectierisico door agranulocytose (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren heeft een positieve relatie met de ontwikkeling van depressie?

<p>Stressvolle levensomstandigheden (B), Genetische factoren (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van de HPA-as in de ontwikkeling van depressieve stoornissen?

<p>Het is een systeem dat betrokken is bij de stressrespons. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met cortisol bij depressieve patiënten?

<p>Er zijn vaak verhoogde cortisolspiegels te zien. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren kan bijdragen aan een verminderde efficiëntie van negatieve feedbackmechanismen?

<p>Genetische variaties. (B)</p> Signup and view all the answers

Hoe beïnvloedt chronische stress cortisolproductie?

<p>Het kan de afgifte van CRH en cortisol verder verhogen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van verhoogde CRH-productie bij depressieve patiënten?

<p>Chronische activatie van de HPA-as. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelt serotonine in de neurobiologie van stemmingsstoornissen?

<p>Het is een belangrijke neurotransmitter die stemmingen beïnvloedt. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat kenmerkt melancholische depressies?

<p>Diepe somberheid en verlies van plezier. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn glucocorticoïdreceptoren (GR) belangrijk voor in de context van depressie?

<p>Ze remmen de activiteit van de HPA-as. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke factor kan bijdragen aan geheugenproblemen en verhoogde gevoeligheid voor stress als gevolg van hoge cortisolspiegels?

<p>Veranderingen in de hippocampus (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van verminderde beschikbaarheid van serotonine bij depressieve patiënten?

<p>Somberheid of anhedonie (A)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelt het serotoninetransportergen (5-HTTLPR) in relatie tot depressie?

<p>Het beïnvloedt de HPA-as-activiteit (B)</p> Signup and view all the answers

Welke aangewezen conclusie klopt met betrekking tot de kindling-theorie?

<p>Het suggereert dat herhaalde stress de gevoeligheid voor depressie verhoogt. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke invloed hebben vroege stress of trauma op de HPA-as?

<p>Ze leiden tot aanhoudende ontregeling van de HPA-as. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt deels verklaard door de monoamine-hypothese?

<p>Een tekort aan neurotransmitters zoals norepinefrine en dopamine. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van genetische factoren in relatie tot depressie?

<p>Verhoogde kwetsbaarheid voor depressie bij genmutaties. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke neurotransmitter is niet genoemd als betrokken bij stemmingsregulatie in de context van depressie?

<p>Glutamaat (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van lithium in de behandeling van een bipolaire stoornis?

<p>Lithium is een eerste keus bij onderhoudsbehandeling en vermindert recidieven. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende bijwerkingen kan optreden bij langdurig gebruik van lithium?

<p>Nierfunctieverlies en hypothyreoïdie (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom worden antidepressiva met voorzichtigheid gebruikt bij patiënten met een bipolaire stoornis?

<p>Ze kunnen manie uitlokken bij bepaalde patiënten. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke overweging bij de dosering van lithium?

<p>Het moet gedoseerd worden op basis van de bloedspiegel vanwege de smalle therapeutische breedte. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een van de vroege symptomen van lithiumintoxicatie?

<p>Misselijkheid en braken (A)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn anticonvulsiva gebruikt voor bij bipolaire stoornissen?

<p>Als stemmingsstabilisator. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat kan er gebeuren bij problemen met natrium in het lichaam betreffende lithium?

<p>Lithiumniveaus kunnen gestoord raken. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een gebruikelijke reden voor het combineren van antidepressiva met andere middelen bij bipolaire stoornissen?

<p>Om het risico op het uitlokken van manie te verminderen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de veilige rol van cortisol in het lichaam tijdens stress?

<p>Cortisol helpt het lichaam om met stress om te gaan. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke gevolgen kunnen voortkomen uit hyperactiviteit van de HPA-as?

<p>Verlies van neurogenese in de hippocampus. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met het trait-effect in het verband met de HPA-as?

<p>Genetische aanleg die leidt tot voortdurende stressgevoeligheid. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak over vroegkinderlijke trauma's en de HPA-as is juist?

<p>Ze kunnen levenslange HPA-as-dysfuncties veroorzaken. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat resulteert meestal in een verhoogde cortisolproductie bij depressieve patiënten?

<p>Een verstoorde negatieve feedback van de HPA-as. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met de negatieve feedback van cortisol bij hyperactiviteit van de HPA-as?

<p>De negatieve feedback is verstoord. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van het state-effect in de context van depressie?

<p>Tijdelijke ontregeling van de stressrespons gerelateerd aan de gemoedstoestand. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat kan een te hoge afgifte van CRH bij stress leiden tot?

<p>Verhoogde aanmaak van ACTH en cortisol. (B)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Neurotransmitters

Chemische stoffen die signalen tussen zenuwcellen overbrengen.

HPA-as

Hypothalamus-Hypofyse-Bijnieras, essentieel voor de stressrespons.

Corticotropinevrijmakend hormoon (CRH)

Hormoon dat door de hypothalamus wordt geproduceerd en HPA-as activeert.

Adrenocorticotroop hormoon (ACTH)

Hormoon dat de productie van cortisol in de bijnieren activeert.

Signup and view all the flashcards

Cortisol

Het belangrijkste stresshormoon dat invloed heeft op diverse lichaamsfuncties.

Signup and view all the flashcards

Negatieve feedbackmechanismen

Mechanismen die de HPA-as normaal onder controle houden door cortisolremming.

Signup and view all the flashcards

Verhoogde cortisolspiegels

Vaak aangetroffen bij depressieve patiënten, zelfs bij milde stress.

Signup and view all the flashcards

Melancholische depressie

Ernstige depressie gekenmerkt door somberheid en verlies van plezier.

Signup and view all the flashcards

Cortisolspiegels

Verhoogde cortisolspiegels leiden tot veranderingen in belangrijke hersengebieden.

Signup and view all the flashcards

Hippocampus

Hersengebied betrokken bij geheugen en leren, dat beïnvloed wordt door cortisol.

Signup and view all the flashcards

Serotonine

Een neurotransmitter die stemmingen, angst en eetlust reguleert.

Signup and view all the flashcards

Depressie en serotonine

Bij depressieve patiënten is de serotonine vaak verlaagd, wat bijdraagt aan somberheid.

Signup and view all the flashcards

Genetische factoren

Genen die CRH-receptoren en serotonine beïnvloeden, verhogen risico op depressie.

Signup and view all the flashcards

Kindling-theorie

Chronische stress verhoogt de gevoeligheid voor depressie zonder nieuwe stressfactoren.

Signup and view all the flashcards

Monoamine-hypothese

Verklaart depressie door een tekort aan neurotransmitters zoals serotonine en dopamine.

Signup and view all the flashcards

BDNF

Hersenneurotrofische factor die neuronale groei en gezondheid ondersteunt.

Signup and view all the flashcards

Neuronale atrofie

Afname of degeneratie van neuronen in de hersenen.

Signup and view all the flashcards

Catecholaminetheorie

Suggereert dat noradrenaline cruciaal is bij depressie.

Signup and view all the flashcards

Permissive hypothese

Voorstelt dat serotoninetekort de gevoeligheid voor depressie verhoogt.

Signup and view all the flashcards

Receptortheorie

Focus op veranderingen in postsynaptische receptoren bij depressie.

Signup and view all the flashcards

Antidepressiva

Medicijnen die helpen bij depressie door monoamineoxidase te remmen.

Signup and view all the flashcards

Valproïnezuur

Geneesmiddel voor stemmingstoornissen, vooral bij vrouwen in vruchtbare leeftijd.

Signup and view all the flashcards

Carbamazepine

Alternatief medicijn voor lithium met leverenzyminductie.

Signup and view all the flashcards

Lamotrigine

Effectief tegen bipolaire depressieve episoden, niet bij manische episoden.

Signup and view all the flashcards

Atypische antipsychotica

Medicijnen zoals quetiapine en olanzapine voor ernstige manieën.

Signup and view all the flashcards

Clozapine

Meest effectieve atypische antipsychoticum, maar risico op agranulocytose.

Signup and view all the flashcards

Behandelalgoritme

Specifieke strategie voor behandeling van verschillende types depressie.

Signup and view all the flashcards

Atypische depressie

Begin met SSRI, eventueel MAO-remmer als tweede keuze.

Signup and view all the flashcards

Psychotische depressie

Begin met TCA, soms met antipsychoticum.

Signup and view all the flashcards

Hyperactiviteit van de HPA-as

Overactieve HPA-as die leidt tot verhoogde cortisolniveaus, vaak bij depressieve patiënten.

Signup and view all the flashcards

Cortisoltoxiteit

Schadelijk effect van verhoogd cortisol op de hippocampus, wat kan leiden tot atrofie.

Signup and view all the flashcards

Chronische stress

Langdurige stress die kan leiden tot levenslange HPA-as-dysfuncties.

Signup and view all the flashcards

State-effect

Tijdelijke ontregeling van stressrespons gerelateerd aan depressieve episoden.

Signup and view all the flashcards

Trait-effect

Blijvende kenmerken van stressrespons, onafhankelijk van actuele gemoedstoestand.

Signup and view all the flashcards

Negatieve feedback van cortisol

Mechanisme dat zorgt voor het remmen van cortisolproductie bij hogere niveaus.

Signup and view all the flashcards

Depressieve symptomen

Kenmerken die vaak voorkomen bij depressie, zoals somberheid en verlies van plezier.

Signup and view all the flashcards

Hippocampus atrofie

Afname van volume in de hippocampus door hoge cortisolniveaus.

Signup and view all the flashcards

Bipolaire stoornis behandeling

Behandeling omvat meestal lithium en soms anticonvulsiva zoals valproïnezuur.

Signup and view all the flashcards

Lithium

Eerste keuze bij onderhoudsbehandeling voor bipolaire stoornis; vermindert recidieven en suïciderisico.

Signup and view all the flashcards

SSRI's en manie

SSRI's kunnen manie uitlokken, daarom vaak niet alleen gebruikt bij bipolaire stoornis.

Signup and view all the flashcards

Therapeutische breedte

De smalle range waarin lithium effectief is zonder toxiciteit.

Signup and view all the flashcards

Lithiumintoxicatie

Vroege symptomen zijn misselijkheid, braken, en tremor; late symptomen zijn nierfalen en coma.

Signup and view all the flashcards

Anticonvulsiva

Medicijnen zoals valproïnezuur worden gebruikt als stemmingsstabilisator bij bipolaire stoornis.

Signup and view all the flashcards

Bijwerkingen lithium

Langdurige behandeling kan leiden tot symptomen zoals dorst, nierfunctieverlies, en hypothyreoïdie.

Signup and view all the flashcards

Psycho-educatie

Onderwijs voor patiënten en hun omgeving over de bipolaire stoornis.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Neurotransmitters en stemmingstoornissen

  • Neurotransmitters spelen een belangrijke rol bij stemmingstoornissen, met name stressgerelateerde mechanismen.
  • De HPA-as (Hypothalamus-Hypofyse-Bijnier-as) is een cruciaal systeem bij de stressrespons en de ontwikkeling van depressieve stoornissen.
  • Het corticotropinevrijmakend hormoon (CRH) stimuleert de afgifte van adrenocorticotroop hormoon (ACTH) door de hypofyse.
  • ACTH activeert de bijnierschors om cortisol vrij te maken.
  • Bij depressieve patiënten is er vaak sprake van een verhoogde CRH-productie, wat leidt tot een chronische activatie van de HPA-as.
  • Negatieve feedbackmechanismen reguleren normaal de HPA-as, maar bij depressie kunnen deze verstoord zijn, wat leidt tot verhoogde cortisolspiegels.
  • Dit kan worden veroorzaakt door genetische variaties of chronische stress.
  • Serotonine is een monoamine-neurotransmitter die een rol speelt bij stemming, angst en eetlust.
  • Verminderde beschikbaarheid van serotonine kan bijdragen aan depressieve symptomen zoals somberheid en anhedonie.
  • Interacties tussen serotonine en de HPA-as zijn complex, en een verstoorde serotoninefunctie kan leiden tot een verhoogde HPA-as-activiteit.
  • Serotonine in de hypothalamus beïnvloedt de controle van de HPA-as.
  • Genetische factoren, vroege stress en trauma kunnen een rol spelen bij de ontwikkeling van depressie.
  • Chronische stress kan leiden tot structurele en functionele veranderingen in hersengebieden.
  • Deze veranderingen kunnen leiden tot problemen met geheugen, cognitieve controle en verhoogde gevoeligheid voor stress.

Farmacologische behandeling van stemmingstoornissen

  • Selectieve Serotonine Heropnameremmers (SSRIs) blokkeren de heropname van serotonine, wat leidt tot een hogere concentratie van serotonine in de synaps.

  • SSRIs zijn vaak de eerste keuze bij de behandeling van depressie.

  • Voorbeelden van SSRIs zijn fluoxetine (Prozac), sertraline (Zoloft) en citalopram (Celexa).

  • Tricyclische Antidepressiva (TCAs) blokkeren de heropname van serotonine en noradrenaline.

  • MAO-remmers (MAOIs) remmen het enzym monoamine-oxidase, waardoor de afbraak van neurotransmitters wordt verminderd.

  • Monoamine-Heropnameremmers (NDRIs) bevorderen de afgifte van noradrenaline en dopamine in de synaps.

  • Nieuwe antidepressiva zijn Serotonine- en Norepinefrine Heropnameremmers (SNRIs), en Norepinefrine-Dopamine Heropnameremmers (NDRIs).

  • Lithium, anticonvulsiva (zoals valproïnezuur, carbamazepine en lamotrigine) en antipsychotica worden gebruikt bij de behandeling van bipolaire stoornissen om de stemmingswisselingen te reguleren.

Nature en nurture bij stemmingstoornissen

  • Genetische factoren spelen een rol bij de vatbaarheid voor stemmingstoornissen,
  • Levensomstandigheden en ervaringen (nurture) spelen ook een belangrijke rol.
  • De interactie tussen genen en omgeving kan de ontwikkeling van stemmingstoornissen beïnvloeden.
  • Risicovol temperament of gevoeligheid voor stressvolle gebeurtenissen kunnen de kans op het ontwikkelen van stemmingstoornissen verhogen.
  • Een behandelingsplan wordt afgestemd op het type depressie en de individuele factoren.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

More Like This

Neurotransmitters Flashcards
10 questions
Neurotransmitters and HPA Axis Overview
61 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser