Podcast
Questions and Answers
Неолиттік дәуірдің хронологиялық шеңбері қандай кезеңді қамтиды?
Неолиттік дәуірдің хронологиялық шеңбері қандай кезеңді қамтиды?
Қазақстандағы неолиттік тұрақтардың қандай түрлері анықталды?
Қазақстандағы неолиттік тұрақтардың қандай түрлері анықталды?
Неолиттік тұрақтарда табылған негізгі құрал-саймандар қандай?
Неолиттік тұрақтарда табылған негізгі құрал-саймандар қандай?
Дала неолитінің хронологиялық шеңбері қандай кезеңге сәйкес келеді?
Дала неолитінің хронологиялық шеңбері қандай кезеңге сәйкес келеді?
Signup and view all the answers
Неолиттік революция дегеніміз не?
Неолиттік революция дегеніміз не?
Signup and view all the answers
Қазақстанда неолиттік ескерткіштердің саны қанша?
Қазақстанда неолиттік ескерткіштердің саны қанша?
Signup and view all the answers
Неолит дәуірінде адамзаттың қандай шаруашылығының негіздері қалыптасты?
Неолит дәуірінде адамзаттың қандай шаруашылығының негіздері қалыптасты?
Signup and view all the answers
Неолиттік тұрақтарда материалдар не үшін іріктеліп алынды?
Неолиттік тұрақтарда материалдар не үшін іріктеліп алынды?
Signup and view all the answers
Неолит дәуіріндегі халықтар арасында шаруашылықтың қандай түрі кеңінен таралған?
Неолит дәуіріндегі халықтар арасында шаруашылықтың қандай түрі кеңінен таралған?
Signup and view all the answers
Қазақстанның неолиттік ескерткіштері қандай белгілермен бөлінеді?
Қазақстанның неолиттік ескерткіштері қандай белгілермен бөлінеді?
Signup and view all the answers
Неолит дәуірінде халықтың негізгі азық-түлік көзі не болды?
Неолит дәуірінде халықтың негізгі азық-түлік көзі не болды?
Signup and view all the answers
Неолит дәуірінде малдарды қолға үйрету қай кезеңде жүзеге асты?
Неолит дәуірінде малдарды қолға үйрету қай кезеңде жүзеге асты?
Signup and view all the answers
Неолит дәуіріндегі жаңа еңбек құралдары не үшін қажет болды?
Неолит дәуіріндегі жаңа еңбек құралдары не үшін қажет болды?
Signup and view all the answers
Неолит қоғамының әлеуметтік құрылымы қандай болды?
Неолит қоғамының әлеуметтік құрылымы қандай болды?
Signup and view all the answers
Неолит кезеңінде қандай өнер түрлері пайда болды?
Неолит кезеңінде қандай өнер түрлері пайда болды?
Signup and view all the answers
Неолиттік қоғамдық құрылыс қай деңгейде болды?
Неолиттік қоғамдық құрылыс қай деңгейде болды?
Signup and view all the answers
Келіс тіршілік еткен неолиттік адам қандай заттарды молаға ұмытпай қалдырды?
Келіс тіршілік еткен неолиттік адам қандай заттарды молаға ұмытпай қалдырды?
Signup and view all the answers
Неолит дәуірінде адамдардың қандай мәдени-тұрмыстық өзгерістері болды?
Неолит дәуірінде адамдардың қандай мәдени-тұрмыстық өзгерістері болды?
Signup and view all the answers
Неолиттік революция терминін кім енгізді?
Неолиттік революция терминін кім енгізді?
Signup and view all the answers
Неолит мәдениеттері қалай бөлінеді?
Неолит мәдениеттері қалай бөлінеді?
Signup and view all the answers
Неолиттік қоғамда адамдардың отырықшылыққа көшуі қандай белгілерді көрсетеді?
Неолиттік қоғамда адамдардың отырықшылыққа көшуі қандай белгілерді көрсетеді?
Signup and view all the answers
Неолит кезеңінде халық санының артуына не себеп болды?
Неолит кезеңінде халық санының артуына не себеп болды?
Signup and view all the answers
Дәнді дақылдарды сақтау және пайдалануға мүмкіндік берген не?
Дәнді дақылдарды сақтау және пайдалануға мүмкіндік берген не?
Signup and view all the answers
Study Notes
Неолит дәуірі (Жаңа тас дәуірі)
- Неолит – тас дәуірінің соңғы кезеңі, шамамен б. з. б. 5500-3000 жылдар аралығын қамтиды.
- Ұзақтығы мен қалыптасуы аймақтарға қарай әр түрлі болды. Еуропа, Азия және Африканың көптеген аймақтарында б. з. б. 6-4 мыңжылдықтардан б. з. б. 3 мыңжылдыққа дейін созылды.
- Таяу Шығыстағы егіншілік пен малшылық б. з. б 8-7 мыңжылдықтарда пайда болған.
- Қытайда (Яншао мәдениеті) б. з. б. 4-3 мыңжылдықтарда, Солтүстік Македонияда б. з. б. 7 мыңжылдықтың соңында пайда болған.
- Қазақстан аумағында 600-нан астам неолиттік және энеолиттік ескерткіш табылған.
Неолиттік тұрақтар:
- Тұрақтар орналасу сипатына қарай бұлақтық, өзендік, көлдік және үңгірлік болып бөлінеді.
- Өзендік және көлдік тұрақтарда көп заттар табылған, бұл тұрақты тұрғын орын болуы мүмкін дегенді білдіреді.
- Қазақстанның шөлді және шөлейтті аймақтарында бұлақтық тұрақтар көбірек кездеседі.
- Бұлақтық тұрақтар көбінесе қозғалмалы аңшылардың маусымдық тұрғын орны болған.
- Қазақстанның шөл даладағы неолиттік тұрақтардан көбісі ашық алаңдарда.
Құрал-саймандар және технологиялар:
- Тас құралдар (жебелер мен найзалардың ұштары, балталар, қашаулар, пышақтар, қырғыштар) кеңінен қолданылды.
- Тас өңдеудің жалтырата тегістеу, бұрғылау және аралау сияқты жаңа әдістері пайда болды.
- Шикізаттың әртүрлілігі құралдарды жасау әдістерінің дамуына және жетілуіне себеп болды.
Шаруашылық және әлеуметтік жай-күй:
- Өндіруші шаруашылықтың негіздері қалыптасты ("неолиттік революция").
- Егіншілік пен мал шаруашылығы Ежелгі Шығыста дамыды.
- Аң аулау және жинау оңтүстік аймақтарда қосымша тамақ көзі болған.
- Қазақстанның шөлді аймақтарында аң аулау негізгі тағам көзі болып қалды.
- Рулық қауымдардың қалыптасуы басталды.
- Неолит кезеңінде аналық рулық құрылым үстемдік құрды.
Қабірлер:
- Неолит дәуіріне жататын бірнеше қабір Қазақстаннан, негізінен Солтүстік Қазақстаннан табылған.
- Молаларда еңбек құралдары, аң аулау құралдары (найза, жебе ұштары) және қыш ыдыстар табылған.
- Кейбір қабірлерде күнге табынуға байланысты рәсімдер байқалады.
Зерттеушілер:
- Ә. Марғұлан, С. С. Черников, Х. Алпысбаев, А. Г. Медоев, В. Ф. Зайберт, В. Логвин, және Ж. Таймағамбетов неолит дәуіріне зерттеуге елеулі үлес қосқан.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Неолит дәуірі - тас дәуірінің соңғы кезеңі, дамуы әртүрлі аймақтарда орын алды. Бұл квизде неолит кезеңінің ерекшеліктері, тұрақтары және тарихи аспектілері туралы сұрақтар қамтылады. Сіз тарихты қаншалықты білетініңізді тексеріңіз!