A. Water | Waterkringloop | AK | Quizz | VMBO-TL/KB

Nederland en stroomgebieden

• Nederland is een delta gevormd door de rivieren Rijn, Maas, Schelde en IJssel.
• Een stroomgebied is het gebied dat afwatert op een rivier en haar zijrivieren.
• De grenzen van een stroomgebied worden gevormd door waterscheidingen.
• Nederland ligt in het stroomgebied van de Rijn, Maas en Schelde.
• Veel water stroomt via Nederlandse rivieren naar de Noordzee.

Debiet

• Debiet is de hoeveelheid water die per seconde door een punt in een rivier stroomt (m³/s).
• Het debiet varieert afhankelijk van neerslag, temperatuur en verdamping.
• Na hevige regenval neemt het debiet toe, in droge periodes neemt het af.

Kringloop van het water

• Verdamping: Water verandert in waterdamp door zonnewarmte.
• Condensatie: Waterdamp koelt af en vormt waterdruppeltjes in wolken.
• Neerslag: Waterdruppels vallen als regen, sneeuw, hagel of mist naar de aarde.
• Infiltratie: Neerslag dringt door de bodem en wordt grondwater.
• Afstroming: Neerslag stroomt oppervlakkig naar rivieren, meren en oceanen.
• Transport: Water wordt getransporteerd door de atmosfeer en over/onder het aardoppervlak.

Regiem

• Het regiem beschrijft de schommelingen in de waterafvoer gedurende een jaar.
• Het regiem wordt beïnvloed door neerslagpatronen, temperatuur en vegetatie.

Drinkwaterwinning in Nederland

• Nederland heeft een hoge vraag naar schoon drinkwater door bevolkingsdichtheid en landbouw.
• Drinkwater wordt gewonnen uit duinwater, grondwater en oppervlaktewater.

Duinwater

• Duinwater is grondwater in de duingebieden langs de kust.
• Regenwater wordt op natuurlijke wijze gefilterd door zandlagen.
• De duinen vormen een buffer tegen zoutwaterintrusie.

Grondwater

• Grondwater bevindt zich onder het aardoppervlak in de bodem.
• Het wordt aangevuld door infiltratie van neerslag.
• Grondwater is vaak van goede kwaliteit, maar kan verontreinigd raken.
• Bescherming van grondwatergebieden is essentieel.

Oppervlaktewater

• Oppervlaktewater bevindt zich aan de oppervlakte in rivieren, meren en kanalen.
• Oppervlaktewater is vaak meer verontreinigd en moet intensiever gezuiverd worden.
• Complexe zuiveringsprocessen worden gebruikt om het geschikt te maken voor consumptie.

Watertransport in Nederland

• Nederland heeft een uitgebreid netwerk van waterwegen.
• Watertransport is cruciaal voor Nederland en het achterland.
• De havens van Rotterdam en Amsterdam zijn belangrijk voor de toegang tot Europa.

Achterland

• Het achterland is het gebied dat via een haven verbonden is met de rest van de wereld.

Voordelen van Watertransport

• Grote capaciteit: Binnenvaartschepen vervoeren grote hoeveelheden goederen.
• Lage kosten: Watertransport is een van de goedkoopste vormen van transport.
• Milieuvriendelijker: Watertransport veroorzaakt minder CO2-uitstoot.
• Ontlasting: Het vermindert de druk op het wegennet en het spoorwegnet.

Infrastructuur

• Rivieren: Rijn, Maas, Schelde en IJssel zijn belangrijk voor transport.
• Kanalen: Het Noordzeekanaal, Amsterdam-Rijnkanaal en Julianakanaal verbinden rivieren en economische centra.
• Havens: Rotterdam en Amsterdam zijn knooppunten voor overslag van goederen.

Toenemend Watergebruik in Nederland

• De beschikbaarheid van zoetwater staat onder druk door toenemend watergebruik.
• Klimaatverandering heeft invloed op de waterbeschikbaarheid.

Sectoren watergebruik

• Landbouw gebruikt water voor irrigatie van gewassen.
• Industrie gebruikt water voor koeling, reiniging en als grondstof.
• Huishoudens gebruiken water voor drinken, koken, wassen en douchen.
• Energieproductie gebruikt water voor koeling in energiecentrales.

Oorzaken toenemend watergebruik

• Bevolkingsgroei: Meer mensen betekent hogere vraag naar drinkwater.
• Economische groei: Groei in industrie en landbouw leidt tot hoger waterverbruik.
• Consumptiepatronen: Hogere levensstandaard leidt tot meer watergebruik per persoon.
• Klimaatverandering: Droge perioden leiden tot een hogere vraag naar irrigatiewater.

Gevolgen toenemend watergebruik

• Daling van de grondwaterstand: Kan leiden tot verdroging, hogere kosten voor beregening en inklinking.
• Verzilting: Zout water dringt makkelijker zoetwaterbronnen binnen, waardoor het water ongeschikt is voor consumptie.
• Verlaging rivierafvoer: Kan de scheepvaart belemmeren en de waterkwaliteit verslechteren.
• Competitie: Leidt tot conflicten tussen verschillende watergebruikers.
• Strenger watermanagement: