Deel A

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is een kenmerk van natuurrecht?

Het is afhankelijk van de overheid voor erkenning.

Het wordt altijd geschreven door juristen.

Het bestaat uit universele rechtsnormen die inherent zijn aan de menselijke natuur. (correct)

Het is beperkt tot religieuze opvattingen.

Volgens Hugo de Groot, hoe kunnen mensen de regels van het natuurrecht ontdekken?

Door religieuze teksten te bestuderen.

Door goed gebruik van hun verstandelijke vermogens. (correct)

Door te vertrouwen op tradities.

Door het volgen van de overheid.

Wat is het belangrijkste verschil tussen rechtspositivisme en natuurrecht?

Natuurrecht is afhankelijk van menselijke wetgeving.

Rechtspositivisme beschouwt recht als door mensen gecreëerd. (correct)

Rechtspositivisme gelooft in universele morele principes.

Natuurrecht staat boven alle wetten.

Waarom geven juristen soms de voorkeur aan natuurrechtelijke principes volgens de tekst?

Vanwege de onduidelijkheid van positief recht in extreme situaties. Signup and view all the answers

Wat stelt het rechtspositivisme over geldend recht?

Het is alleen geldig als het door de overheid is goedgekeurd. Signup and view all the answers

Welke uitspraak is waar volgens natuurrechtsdenkers?

Positief recht is een aanvulling op natuurrecht. Signup and view all the answers

Wat wordt vaak als een voordeel van rechtspositivisme gezien?

De duidelijkheid en voorspelbaarheid in de rechtspraktijk. Signup and view all the answers

Welke denker legde een losser verband tussen natuurrecht en religie?

Hugo de Groot. Signup and view all the answers

Wat is actief kiesrecht?

Het recht om de vertegenwoordigers te kiezen. Signup and view all the answers

Hoeveel leden telt de Tweede Kamer?

150 Signup and view all the answers

Wat is het zorgvuldigheidsbeginsel?

Het principe dat belangen zorgvuldig moeten worden afgewogen. Signup and view all the answers

Wat houdt de vertrouwensregel in binnen het parlementaire stelsel?

De regering moet de steun van het parlement hebben om te kunnen regeren. Signup and view all the answers

Wat zijn klassieke grondrechten?

Fundamentele rechten die de staatsmacht beperken. Signup and view all the answers

Hoe worden de 75 leden van de Eerste Kamer gekozen?

Door de Provinciale Staten. Signup and view all the answers

Wat is het doel van het legaliteitsbeginsel?

De overheid moet altijd handelen volgens de wet. Signup and view all the answers

Wat is een gevolg als een regering geen vertrouwen meer heeft van de Kamer?

De regering moet haar ontslag aanbieden aan het staatshoofd. Signup and view all the answers

Welke van de volgende verdragen is niet relevant voor de Nederlandse grondrechten?

Verdrag van Parijs. Signup and view all the answers

Wat geeft het recht van interpellatie de Kamerleden?

Het recht om ministers vragen te stellen om inlichtingen. Signup and view all the answers

Wat verstaat men onder sociale grondrechten?

Rechten die betrekking hebben op sociale zekerheid en welzijn. Signup and view all the answers

Wat is de functie van een motie van wantrouwen?

Om de steun voor de regering in twijfel te trekken. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging?

Zetels worden verdeeld op basis van het aantal stemmen per partij. Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste functie van het Openbaar Ministerie (OM)?

Een oordeel vragen aan de rechter Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van 'losse' wetten in Nederland?

Ze kunnen zowel bestuursrechtelijke bepalingen als strafbepalingen bevatten. Signup and view all the answers

Welke instantie is bevoegd om misdrijven te berechten?

Strafrechter Signup and view all the answers

In welke zaken is de rechtbank absoluut bevoegd?

Burgerlijke zaken, strafzaken, Bestuurszaken en kantonzaken Signup and view all the answers

Wat wordt met de lex posterior-regel bedoeld?

De nieuwe wet heeft voorrang op de oude wet. Signup and view all the answers

Wie tekent een wet in formele zin?

Het staatshoofd. Signup and view all the answers

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van bestuurszaken en belastingzaken?

Behandeld door rechtbanken en gebaseerd op de Algemene wet bestuursrecht Signup and view all the answers

Wie is verantwoordelijk voor de behandeling van overtredingen?

De kantonrechter Signup and view all the answers

In welke volgorde komt de hiërarchie van wetten van hoog naar laag?

Grondwet, wetten in formele zin, AMvB’s. Signup and view all the answers

Wat is de hoofdtaak van de Staten-Generaal in Nederland?

Het controleren van de regering Signup and view all the answers

Welk soort geschillenkader heeft de kantonrechter bij burgerlijke zaken?

Zaken tot €25.000 incl. rente Signup and view all the answers

Wat beschrijft het lichaam van een wet?

De officiële inhoud van de wet. Signup and view all the answers

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van een democratie?

Er is een parlementair stelsel met vrije verkiezingen Signup and view all the answers

Wat wordt verstaan onder 'eerbiedigende werking' in het overgangsrecht?

De oude regeling blijft van kracht voor nieuwe feiten. Signup and view all the answers

Wat is de hoofdregel voor de relatieve bevoegdheid in burgerlijke zaken?

De rechter van de woonplaats van de gedaagde Signup and view all the answers

Wat is de functie van een meervoudige kamer in een rechtbank?

Het oordelen in grotere strafzaken Signup and view all the answers

Welke bevoegdheid heeft de regering als het gaat om wetgeving?

De regering kan zelfstandig nadere regels maken binnen bestaande wetten Signup and view all the answers

Wat is het doel van de bijzondere wetten in relatie tot de wetboeken?

Ze bieden specifieke bepalingen binnen een algemeen kader. Signup and view all the answers

Wat is het verschil tussen een beschikking en een vonnis?

Een beschikking betreft de vaststelling van een feit zonder geschil. Signup and view all the answers

Welke uitspraak is correct met betrekking tot de kort geding procedure?

Het kan leiden tot een vonnis Signup and view all the answers

Wat is niet toegestaan volgens artikel 120 van de Grondwet?

Een rechter mag wetten in formele zin toetsen aan de Grondwet. Signup and view all the answers

Wat gebeurt er als een lagere wet in strijd is met een hogere wet?

De lagere wet wordt onverbindend verklaard. Signup and view all the answers

Wat is de taak van de rechtbank in het bestuursrecht?

Het aanspreken van de overheid in een geschil Signup and view all the answers

Wat houdt een AMvB in binnen de Nederlandse rechtspraak?

Een AMvB is een algemene maatregel van bestuur. Signup and view all the answers

Wie heeft de bevoegdheid om een wet in formele zin aan te passen?

De wetgever. Signup and view all the answers

Wat is het doel van checks and balances in Nederland?

Te waarborgen dat geen enkele instantie alle macht kan verwerven Signup and view all the answers

Welke uitspraak over de rol van de Hoge Raad is juist?

Het doet uitspraak in cassatie Signup and view all the answers

Wat typeert de burgerlijke zaken binnen het rechtsysteem?

Het zijn geschillen tussen private partijen Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk aspect van de regelgeving rondom gemeentelijke verordeningen?

Ze moeten altijd in overeenstemming zijn met provinciale verordeningen. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de rechtsprekende macht in Nederland?

De rechter behandelt geschillen op basis van de wetgeving. Signup and view all the answers

Welk aspect is niet kenmerkend voor bestuurszaken?

Exclusief behandeld door de strafrechter Signup and view all the answers

Wie maakt deel uit van de regering in Nederland?

De Koning en de ministers Signup and view all the answers

Wat is een foutieve uitspraak over wetgeving in Nederland?

Wetten kunnen niet worden aangepast door de wetgever. Signup and view all the answers

Waarop moet gelet worden bij online opzoekingen naar wetten?

Of de website de actuele of oorspronkelijke versie weergeeft. Signup and view all the answers

Wat betekent het als Nederland een constitutionele monarchie is?

De positie van de Koning is vastgelegd in de Grondwet. Signup and view all the answers

Wat is de rol van de ministerraad in de Nederlandse regering?

De ministerraad bestaat uit alle ministers en is verantwoordelijk voor het bestuur. Signup and view all the answers

Welke uitspraak over de scheiding van recht en moraal is juist?

Recht is gebaseerd op geschreven wetten terwijl moraal op ethische principes berust. Signup and view all the answers

Hoe worden de leden van de Tweede Kamer gekozen?

In directe verkiezingen door de bevolking Signup and view all the answers

Wat is het doel van de trias politica?

Machtsmisbruik door de staat te voorkomen. Signup and view all the answers

Wat houdt de term 'representatieve democratie' in?

De bevolking kiest vertegenwoordigers om hun belangen te behartigen. Signup and view all the answers

Wat is de functie van het wetsartikel 81 Gw in Nederland?

Het wijst de wetgevende macht toe aan de regering en Staten-Generaal. Signup and view all the answers

Welke van de volgende machten zit niet binnen de trias politica?

Controlemacht Signup and view all the answers

Welke uitspraak is correct over de rechtspraak in Nederland?

De rechter beslist op basis van algemene regels uit de wetgeving. Signup and view all the answers

Volgens Montesquieu, wat is noodzakelijk naast de scheiding van machten?

Checks and balances tussen de machten. Signup and view all the answers

Wat betekent de term 'legisme' in de context van Montesquieu?

Identiteit van wet en recht. Signup and view all the answers

Welke functie kan niet gedeeld worden tussen de drie machten volgens de trias politica?

Taken uitvoeren van andere machten. Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van overlapping tussen genus en species in juridische begrippen?

Ongeschreven recht en geschreven recht. Signup and view all the answers

Wat beschrijft Montesquieu als de ideale staatsinrichting?

Een democratie met gescheiden machten. Signup and view all the answers

Wat zijn synoniemen binnen juridische jargon?

Civiel recht, burgerlijk recht en privaatrecht. Signup and view all the answers

Waarom is de rechtspraak belangrijk in Montesquieu's visie?

De rechter dient geen andere rol te vervullen dan wetten toepassen. Signup and view all the answers

Wat is een hoofdkenmerk van de uitvoerende macht volgens de trias politica?

Wetten uitvoeren. Signup and view all the answers

Wat is de rol van checks in het systeem van checks and balances?

De uitvoerende macht controleert de wetgevende macht. Signup and view all the answers

Waarop was Montesquieu tegen in zijn opvattingen over staatsinrichtingen?

Machtsmisbruik. Signup and view all the answers

Wat is de hoofdregel met betrekking tot de toegankelijkheid van rechtszittingen?

Rechtszittingen zijn openbaar voor iedere meerderjarige. Signup and view all the answers

Welke uitspraak over de rechter is juist?

De onafhankelijkheid van de rechter wordt gewaarborgd door de leer van de machtenscheiding. Signup and view all the answers

Wat betekent het wanneer juridische begrippen elkaar uitsluiten?

Er is geen overlap in toepassing. Signup and view all the answers

Wat houdt de motiveringsplicht van de rechter in?

De rechter moet zijn uitspraak goed kunnen onderbouwen. Signup and view all the answers

Wat gebeurt er als de redelijke termijn voor een rechtszaak overschreden wordt?

Er kan strafvermindering plaatsvinden in het strafrecht. Signup and view all the answers

Wie is de baas van het arrondissementsparket?

De hoofdofficier van justitie. Signup and view all the answers

Wat is de rol van het College van procureurs-generaal?

Zij geven aanwijzingen aan de leden van het OM. Signup and view all the answers

Hoe verschilt de staande magistratuur van de zittende magistratuur?

Zittende magistratuur zijn de rechters die oordelen. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke taak van de Raad voor de rechtspraak?

Ondersteuning bieden voor uniforme rechtstoepassing. Signup and view all the answers

Welke uitspraak over de Hoge Raad is correct?

De Hoge Raad beoordeelt het werk van rechtbanken en gerechtshoven. Signup and view all the answers

Wat is de juridische term voor de partijen in hoger beroep?

Appellant en geïntimideerde. Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met vrijheidsrechten?

Rechten die overheidsingrijpen minimaliseren. Signup and view all the answers

Welke van de volgende is geen voorbeeld van klassieke grondrechten?

Recht op onderwijs. Signup and view all the answers

Wat kan leiden tot een immateriële schadevergoeding?

Overschrijding van de redelijke termijn in bestuursrecht. Signup and view all the answers

Hoe zijn de verschillende gerechten in Nederland georganiseerd?

Er zijn 11 rechtbanken en 4 gerechtshoven. Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste verschil tussen klassieke en sociale grondrechten?

Sociale grondrechten vereisen actieve overheidshandeling. Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste functie van de rechter tijdens een rechtszaak?

Het geven van een onafhankelijk oordeel. Signup and view all the answers

Wat wordt verstaan onder territoriale decentralisatie?

Het delegeren van verantwoordelijkheden aan lagere overheden binnen een bepaald grondgebied. Signup and view all the answers

Hoe verschilt autonomie van medebewind in de context van lokale overheden?

Autonomie geeft lokale overheden de vrijheid om zelf beleid te bepalen. Signup and view all the answers

Welk artikel in de Grondwet betreft de onafhankelijkheid van de rechter?

Artikel 117. Signup and view all the answers

In welk artikel is de eis van hoor en wederhoor geregeld?

Artikel 19 Rv. Signup and view all the answers

Welk artikel uit de Grondwet betreft expliciet de gelijke behandeling van burgers?

Artikel 1. Signup and view all the answers

Wat houdt het recht op een eerlijk proces in volgens het EVRM?

Het recht op juridische bescherming bij iedere rechter. Signup and view all the answers

Wat zijn gevolgen als de overheid inbreuk maakt op een klassiek grondrecht?

Burgers kunnen juridische stappen ondernemen tegen de overheid. Signup and view all the answers

Wat is het juiste type uitspraak dat een rechter in eerste aanleg doet?

Vonnis Signup and view all the answers

Welke verantwoordelijkheid heeft de overheid met betrekking tot sociale grondrechten?

Actief optreden om rechten te waarborgen. Signup and view all the answers

Waar dient men beroep in cassatie tegen een uitspraak in te stellen?

Bij de Hoge Raad Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een horizontale relatie in de context van grondrechten?

Relatie tussen burgers onderling. Signup and view all the answers

Wat is de rol van provincie in territoriale decentralisatie?

Provincies hebben recht om de wetgeving te maken binnen hun grondgebied. Signup and view all the answers

Welke uitspraak doet de rechter in bestuursrechtzaken?

Uitspraak Signup and view all the answers

Wat kan een rechter doen als hij een prejudiciële vraag heeft?

De zaak stilleggen Signup and view all the answers

Wat regelt het Wetboek van Strafrecht met betrekking tot grondrechten?

De bescherming van vrijheidsrechten zoals lichamelijke integriteit. Signup and view all the answers

Wanneer kan hoger beroep worden ingesteld bij een kantonrechter?

Als de oorspronkelijke vordering meer is dan 1750 euro Signup and view all the answers

Hoe worden de klassieke grondrechten gekarakteriseerd?

Ze bieden bescherming tegen de overheid. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk kenmerk van medebewind?

Lokale overheden moeten wetten naleven die op centraal niveau zijn vastgesteld. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke taak van de procureur-generaal bij de Hoge Raad?

Het nemen van een conclusie Signup and view all the answers

Wat gebeurt er bij der agressieve grond van verzuim van vormen?

Schending van formele rechtsvoorschriften Signup and view all the answers

Wat geldt als een uitzonderingsregel voor hoger beroep in strafzaken?

Hoger beroep is niet mogelijk bij een geldboete onder de 50 euro Signup and view all the answers

Wat doet de Hoge Raad bij beroep in cassatie?

Geeft alleen een oordeel over de juridische toepassing Signup and view all the answers

Wat is de functie van de rechtspraak bij gerechtshoven?

Rechtspraak vindt plaats in meervoudige kamers Signup and view all the answers

Wat zijn de gevolgen van een uitspraak van de Hoge Raad?

Het kan de uitspraak van lagere rechters vernietigen Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de uitspraak van de Hoge Raad?

Het is altijd definitief en niet meer om te draaien Signup and view all the answers

Wat is een uitzondering op de regeling voor hoger beroep in bestuurszaken?

Zaken betreft ambtenarenrecht moeten naar de CRvB Signup and view all the answers

Wat houdt cassatierechtspraak in?

Het recht van de Hoge Raad om uitspraken te vernietigen Signup and view all the answers

Wat is subdelegatie?

De mogelijkheid om de wetgevende bevoegdheid opnieuw te delegeren. Signup and view all the answers

Welke van de volgende organen hebben wetgevende bevoegdheid volgens de huidige Grondwet?

De Provinciale Staten en de Gemeenteraad. Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met een anterieure verordening als deze lijkt op een wet van hogere regeling?

De verordening wordt ongeldig verklaard. Signup and view all the answers

Wat staat er in artikel 81 van de Grondwet?

De bevoegdheid van de Regering en de Staten-Generaal om wetten te maken. Signup and view all the answers

Onder welke voorwaarde is delegatie toegestaan volgens de Grondwet?

Bij of krachtens de wet. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk kenmerk van de wetgevende bevoegdheid verkregen door attributie?

Er zijn strikte grenzen aan de wetgevende bevoegdheid. Signup and view all the answers

Wat is vereist voor de rechtsgeldigheid van wetgeving?

Dat de wet goed is bekendgemaakt. Signup and view all the answers

Wat is de rol van het Staatsblad?

Het publicatieblad voor wetten in formele zin en AMvB’s. Signup and view all the answers

Wanneer treedt een wet in werking als deze op 24 juli bekendgemaakt wordt?

Op 1 september. Signup and view all the answers

Wat is een vereiste voor de bekendmaking van lagere overheden sinds 1 januari 2021?

Een eigen publicatieblad door de lagere overheid. Signup and view all the answers

Wat zijn codificatieartikelen in de Grondwet?

Verplichtingen tot het vaststellen van algemene wetboeken. Signup and view all the answers

Wat moet er gebeuren voordat een wet verbindende kracht krijgt?

Het moet bekendgemaakt en in werking treden. Signup and view all the answers

Wat houdt de wet in formele zin in?

Wetten die zijn vastgesteld door de centrale overheid. Signup and view all the answers

Welke beperking geldt voor delegatie in de wetgeving?

De gedelegeerde bevoegdheid mag nooit ruimer zijn dan de oorspronkelijke opdracht. Signup and view all the answers

Wat is het doel van het indienen van een bezwaarschrift volgens art. 1:5 Awb?

Om een bestuursorgaan te dwingen een besluit te heroverwegen. Signup and view all the answers

Wat is de termijn voor het indienen van een bezwaarschrift?

Zes weken Signup and view all the answers

Wat moet een beslissing op een bezwaarschrift volgens art. 7:12 Awb bevatten?

Een deugdelijke motivering Signup and view all the answers

Wie kan een beroep bij de rechtbank instellen volgens de Awb?

Alleen de belanghebbende Signup and view all the answers

Wat is een voorwaarde voor de ontvankelijkheid van een beroep bij de rechtbank?

Griffierecht moet worden betaald. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk kenmerk van het ECLI-nummer?

Het bestaat uit een landcode, gerechtscode, uitspraakjaar en volgnummer. Signup and view all the answers

Wat moet er gebeuren voordat de inhoudelijke behandeling van een zaak kan plaatsvinden?

De bevoegdheidsvraag en de ontvankelijkheidsvraag moeten beantwoord worden. Signup and view all the answers

Wat zijn avv’s in de context van bestuursrecht?

Algemene verbindende voorschriften. Signup and view all the answers

Welke instantie is in eerste aanleg bevoegd bij bestuurszaken?

De rechtbank Signup and view all the answers

Wat is het doel van de Grondwet?

Om de basis van ons staatsbestel te waarborgen. Signup and view all the answers

Welke van de volgende aspecten is geen onderdeel van de Grondwet?

Strafrechtelijke bepalingen Signup and view all the answers

Wat is vereist voor de wijziging van de Grondwet?

Een twee derde meerderheid in beide kamers. Signup and view all the answers

Wat beschrijft artikel 81 Gw?

De wetgevende macht en zijn uitoefening. Signup and view all the answers

Wat moedigt de Awb de belanghebbende aan bij een beschikking?

Indienen van een bezwaarschrift. Signup and view all the answers

Wat is de rol van de gewoonte in het recht?

Gewoonterecht is een zelfstandige rechtsbron die boven de wet kan staan. Signup and view all the answers

Wat stelt de lex posterior-regel?

Recente wetten kunnen eerdere wetten bij wet aanpassen. Signup and view all the answers

Welke van de volgende beginselen behoort niet tot de algemene rechtsbeginselen?

De grondrechten. Signup and view all the answers

Welke structuur volgen wetten meestal?

Begripsbepalingen, gedragsvoorschriften, en sancties. Signup and view all the answers

In welk rechtsgebied speelt de gewoonte vooral een rol?

Burgerlijk recht. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de redactie van een wet?

De wet begint met een groet van het staatshoofd. Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over het bestuursrecht is onjuist?

Bestuursrecht is volledig vastgelegd in de Grondwet. Signup and view all the answers

Een wet in formele zin bevat doorgaans:

Begripsbepalingen, gedragsvoorschriften, en strafbepalingen. Signup and view all the answers

Welk beginsel is niet genoemd in het strafrecht?

Gelijkheidsbeginsel. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van een 'losse' wet?

Ze kunnen zowel bestuursrechtelijke als strafrechtelijke bepalingen bevatten. Signup and view all the answers

Wat is het doel van overgangs- en slotbepalingen in een wet?

Ze regelen de invoering en intrekking van de wet. Signup and view all the answers

Wat betekent het vertrouwensbeginsel in het bestuursrecht?

Burgers mogen vertrouwen op correcte handhaving van de wet door de overheid. Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met 'de verhouding tussen bijzondere wetten en wetboeken'?

Bijzondere wetten vullen de algemene regels van wetboeken aan tenzij ze afwijken. Signup and view all the answers

Wat beschrijft de rol van de Raad van State bij de totstandkoming van wetten?

Geeft advies en behandelt bestuursrechtelijke geschillen. Signup and view all the answers

Welke fase volgt direct na de indiening van het wetsvoorstel bij de Tweede Kamer?

De behandeling in vaste commissies. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van een ministeriële regeling?

Kan eenvoudig worden gewijzigd en gepubliceerd in de Staatscourant. Signup and view all the answers

Welke van de volgende opties beschrijft de bevoegdheid tot wetgeving?

Kan zowel door attributie als door delegatie tot stand komen. Signup and view all the answers

Wat gebeurt er nadat een wetsvoorstel door de Tweede Kamer is goedgekeurd?

Het wetsvoorstel gaat naar de Eerste Kamer voor goedkeuring. Signup and view all the answers

Wat moet een wet voldoen aan om te worden beschouwd als legitiem?

Het moet komen van een bevoegd overheidsorgaan en voldoen aan vormvereisten. Signup and view all the answers

Wat houdt het recht van initiatief in welke de Tweede Kamer heeft?

De Tweede Kamer kan zelf wetsvoorstellen indienen. Signup and view all the answers

Wat is een tegenspraak in de aanname van wetten door de Eerste Kamer en de Tweede Kamer?

De Eerste Kamer kan alleen wetsvoorstellen goedkeuren of verwerpen. Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van terugwerkende kracht in de wetgeving?

De wet kan ook van toepassing zijn op gebeurtenissen die zich vóór de inwerkingtreding hebben voorgedaan. Signup and view all the answers

Wat is de functie van de memorie van toelichting (MvT) bij een wetsvoorstel?

Het biedt beweegredenen en commentaar op het wetsvoorstel. Signup and view all the answers

Hoe verschilt de toetsing door de Kroon van de toetsing door de rechter?

De Kroon toetsen ook aan het algemeen belang, in tegenstelling tot de rechter. Signup and view all the answers

Welke instantie is verantwoordelijk voor de bekendmaking van een wet?

De minister van Justitie en Veiligheid. Signup and view all the answers

Wat is de 'specialiteitsregel' in de wetgeving?

Bijzondere wetten gaan voor op algemene wetten. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk verschil tussen een wet in formele zin en een wet in materiële zin?

Een wet in formele zin is vastgesteld door de Staten-Generaal, terwijl een wet in materiële zin niet dat proces doorloopt. Signup and view all the answers

Wat is de rol van het voorlopig verslag (VV) in de wetgevende procedure?

Het geeft een overzicht van de vragen en discussiepunten die zijn opgekomen. Signup and view all the answers

Welke vier vereisten moet wetgeving voldoen om verbindend te zijn?

Afkomst van een bevoegd orgaan, wettelijke vormvereisten, geen strijd met hogere wetgeving, en overeenstemming met algemene rechtsbeginselen. Signup and view all the answers

Wat gebeurt er als een rechter vaststelt dat een wet niet voldoet aan de legaliteitsvereisten?

De wet kan geldig blijven, maar wordt niet toegepast. Signup and view all the answers

Wat houdt het proces van amendementen in?

De Tweede Kamer kan wijzigingen aanbrengen in een wetsvoorstel tijdens de plenaire vergadering. Signup and view all the answers

Wat is het resultaat als een wet onverbindend wordt verklaard door de rechter?

De wet blijft bestaan, maar is niet meer uitvoerbaar. Signup and view all the answers

Wat kan de Kroon doen met een besluit van lagere overheden?

Zij kan besluiten vernietigen wegens strijd met het algemeen belang. Signup and view all the answers

Wat is de rol van de Hoge Raad in de toetsing van wetten?

Hij kan wetten in formele zin niet toetsen aan algemene rechtsbeginselen. Signup and view all the answers

Wat zijn de drie mogelijke gevolgen als de rechter een wet onverbindend verklaart?

De wet blijft bestaan, maar kan niet meer worden toegepast, en schadevergoeding kan worden geëist. Signup and view all the answers

Wat houdt preventief toezicht in?

De Kroon moet goedkeuring verlenen voordat een besluit bindend is. Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van 'lex specialis derogat legi generali'?

Bijzondere wetten gaan voor op algemene wetten. Signup and view all the answers

Wat is het doel van begripsbepalingen in de Geneesmiddelenwet?

Ze definiëren belangrijke termen. Signup and view all the answers

Waarom is de toetsing door de Kroon ruimer dan die van de rechter?

De Kroon kan ook toetsing doen aan het algemeen belang. Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met een gelaagde structuur van wetboeken?

Algemene regels worden gevolgd door specifiekere regels. Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van het Harmonisatiearrest?

Het stelt dat wetten in formele zin niet aan rechtsbeginselen kunnen worden getoetst. Signup and view all the answers

Welke regel geeft voorrang aan specifieke regels boven algemene regels?

Specialis-regel Signup and view all the answers

Wat is het effect van een niet-toegepaste wet die door de rechter onverbindend is verklaard?

De wet blijft bestaan, maar mag niet meer toegepast worden. Signup and view all the answers

Wat geeft aan dat een bepaling naast andere bepalingen moet worden toegepast?

Onverminderd Signup and view all the answers

Wat zijn schakelbepalingen?

Regels die een regeling van toepassing verklaren op een ander onderwerp. Signup and view all the answers

Welke regel geeft de voorkeur aan de latere regel boven een oudere?

Posterior-regel Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van soevereiniteit voor een staat?

Een staat heeft volledige vrijheid om zijn eigen wetgeving te regelen. Signup and view all the answers

Wat bevat internationaal recht in de context van verdragen?

Rechtsregels over verkeer tussen staten en volkenrechtelijke organisaties. Signup and view all the answers

Wat is de functie van strafbepalingen binnen wetgeving?

Ze leggen boetes op voor overtredingen. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van een normconflict tussen wetsbepalingen?

De rechter moet een keuze maken tussen de bepalingen. Signup and view all the answers

In de Algemene wet bestuursrecht (Awb) zijn specifieke regels voor welke categorie?

Besluiten Signup and view all the answers

Hoe worden de algemene regels binnen het vermogensrecht beschreven?

Ze zijn van toepassing op zowel goederenrecht als verbintenissenrecht. Signup and view all the answers

Wat is de rol van de wetgevende intentie bij normconflicten?

Het geeft aan welke bepaling in geval van conflict voorrang heeft. Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van het volkenrecht?

Regels over het verkeer tussen staten en volkenrechtelijke organisaties. Signup and view all the answers

Wat wordt er bedoeld met een verdrag tussen staten?

Een schriftelijke, bindende regeling tussen staten onderling. Signup and view all the answers

Wat is het doel van het Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens?

Het vastleggen van grondrechten die ook in de nationale wetgeving gelden. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk kenmerk van het incorporatiesysteem?

Internationaal recht kan rechtstreeks van toepassing zijn in de nationale rechtsorde. Signup and view all the answers

Welke uitspraak over het dualistisch systeem is correct?

Internationaal recht moet eerst worden omgezet in nationale wetgeving om van toepassing te zijn. Signup and view all the answers

Wat regelt artikel 94 van de Grondwet met betrekking tot nationale en internationale regels?

Internationale regels komen voor nationale regels tenzij ze niet algemeen verbindend zijn. Signup and view all the answers

Wat is een bilateraal verdrag?

Een schriftelijke overeenkomst tussen twee landen. Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van 'pacta sunt servanda' in het internationaal publiekrecht?

Verdragen moeten worden nageleefd. Signup and view all the answers

Wat is het belang van het Verdrag van Wenen?

Het bevat de grondregels voor het sluiten van verdragen tussen staten. Signup and view all the answers

Wat is de uitgangspositie van de Nederlandse regering met betrekking tot de internationale rechtsorde volgens artikel 90 van de Grondwet?

De regering bevordert de ontwikkeling van de internationale rechtsorde. Signup and view all the answers

Welk effect heeft het systeem van de Europese Unie op nationale wetgeving?

EU-regels kunnen nationale wetgeving overrulen als ze verbindend zijn. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van gewoonterecht binnen het internationaal publiekrecht?

Het is gebaseerd op langdurige en algemene praktijk van staten. Signup and view all the answers

Wat gebeurt er als een staat zijn verplichtingen uit een verdrag niet nakomt?

Er kan diplomatieke of economische druk worden uitgeoefend. Signup and view all the answers

Wat houdt het multilaterale verdrag in?

Een overeenkomst tussen meer dan twee landen. Signup and view all the answers

Welke rol speelt jurispudentie in het internationaal publiekrecht?

Het biedt interpretaties en precedenten voor de toepassing van internationale regels. Signup and view all the answers

Wat werd aanvaard in het arrest dat voorheen ondenkbaar was?

Burgers kunnen klagen bij de rechter over onrechtmatig handelen van de staat. Signup and view all the answers

Wat is de rol van verdragen in de Nederlandse rechtsorde volgens het monisme?

Verdragen hebben directe werking in Nederland indien bekendgemaakt. Signup and view all the answers

Wat betekent de legistische opvatting met betrekking tot het recht?

Het recht kan alleen bestaan uit geschreven wetten. Signup and view all the answers

Wat impliceert de precedentwerking voor rechters?

Rechters volgen meestal de jurisprudentie van de Hoge Raad. Signup and view all the answers

Onder welke voorwaarden is er sprake van een rechtsgewoonte?

Als het gedrag langdurig en consistent is binnen een bepaalde kring. Signup and view all the answers

Wat is de positie van verdragsbepalingen ten opzichte van de nationale wetgeving?

Verdragsbepalingen staan in de rechtsorde boven nationale wetgeving. Signup and view all the answers

Welke uitspraak is correct over de toetsing van wetten door de rechter?

De rechter moet wetten toetsen aan eenieder verbindende verdragsbepalingen. Signup and view all the answers

Wat houdt het 'incorporatiesysteem' in voor verdragen in Nederland?

Verdragen worden automatisch onderdeel van de nationale wetgeving. Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van een standaardarrest?

Een arrest dat richtlijnen bevat voor juridische praktijk. Signup and view all the answers

Welke functie heeft de jurisprudentie in de rechtspraak?

Jurisprudentie dient als informele richtlijn voor rechters. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk kenmerk van de rechtszekerheid in de rechtspraak?

Rechters volgen eerdere jurisprudentie om consistentie te waarborgen. Signup and view all the answers

Wat is de relatie tussen de Grondwet en verdragen volgens de Nederlandse rechtsorde?

Verdragen kunnen niet in strijd zijn met de Grondwet. Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met de term 'bestendig gebruik' in het kader van rechtsgewoonten?

Het gedrag moet langdurig en gestaag worden herhaald. Signup and view all the answers

Wat houdt de onaantastbaarheid van de wet in volgens de Wet Algemene Bepalingen?

Rechters zijn verplicht om zich aan de wet te houden. Signup and view all the answers

Study Notes

Positief recht vs. natuurrecht

Natuurrecht: Universele, inherent menselijke rechtsregels, onafhankelijk van overheidserkenning. Voorbeeld: het is altijd fout iemand zonder reden te doden, zelfs als de wet het toestaat.
Natuurrecht denkers: Velen zagen een band tussen natuurrecht en religie, hoewel anderen een lossere link zagen. Hugo de Groot bijvoorbeeld argumenteerde dat mensen door hun verstand natuurrecht kunnen ontdekken, en dat het zou gelden ook als er geen God zou zijn.
Rechtspositivisme: Recht is puur door mensen gemaakt; geldend recht komt voort uit formele bronnen zoals wetgeving, jurisprudentie, verdragen of gewoonte. Het is duidelijker en voorspelbaarder dan natuurrecht.
Spanning tussen positief en natuurrecht: Rechtspositivisme is handig, maar in extreme omstandigheden zoals na WOII, kan natuurrecht helpen om wetten te verwerpen die in strijd zijn met fundamentele menselijke waarden.

Onderlinge samenhang van rechtsbegrippen

Genus en species: Genus is een breed begrip; species zijn subcategorieën. Voorbeeld: de genus 'dier' omvat species 'gewervelden'.
Uitsluiting vs. overlap: Juridische begrippen kunnen elkaar uitsluiten (bijv., 'geschreven' en 'ongeschreven' recht) of overlappen (bijv., 'BMW' en 'diesel').
Synoniemen en homoniemen: Synoniemen zijn verschillende termen voor dezelfde betekenis (bv., 'civiel recht', 'burgerlijk recht'). Homoniemen zijn gelijke termen met verschillende betekenis (bijv., het woord 'recht' i.c.v. een subjectief recht of 'objectief' recht).

De Trias Politica

Kernidee: De staatsmacht moet verdeeld zijn over drie machten: wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende, om machtsmisbruik te voorkomen. Dit wordt gedaan door 'checks and balances'.
Montesquieu's opvattingen: Hij onderscheidt drie staatsinrichtingen: wetgeving door adel en burgers, tirannie zonder wetten en een republiek met drie afzonderlijke machten. Hij vond dat de wetten de belangrijkste rechtsbron zijn.
Nederlandse toepassing: Volgens de Nederlandse Grondwet (Gw) delen de regering en de Staten-Generaal de wetgevende macht. De regering voert de uitvoerende macht uit, met de koning en ministers als belangrijkste organen. Rechtspreken gebeurt door de rechterlijke macht, onafhankelijk van beide andere machten.
Checks and balances: Het toezicht op elkaar van de verschillende machten in de Nederlandse democratie. Het parlement controleert de regering, de rechter toetst de wetten.

De Nederlandse democratie

Democratie: Nederland is een representatieve democratie door vertegenwoordiging van de bevolking in het parlement.
Rechtsstaat: De staat is gebonden aan de wet. burgers kunnen zich tegenover staten via rechter oproepen.
Parlementair stelsel: De regering (regering en ministers) is verantwoording verschuldigd aan het parlement en moet vertrouwen van het parlement hebben.
Grondrechten: Fundamentele rechten van burgers, staan vastgelegd in de Grondwet en internationale verdragen (zoals EVRM). Klassieke grondrechten zijn vaak gericht tegen overheidsinterventie, en sociale beschermen specifieke burgers.

Decentralisatie

Territoriale decentralisatie: Verdeling van bevoegdheden, zoals wetgeving en bestuur, over lagere overheden zoals provincies en gemeenten.
Functionele decentralisatie: Gewijde bevoegdheden aan specifieke organisaties zoals waterschappen, zodat de centrale overheid niet alles uitvoert.

Rechtspraak

Beginselen van een eerlijk proces: Openbare terechtzitting, onafhankelijke rechtbank, gemotiveerde uitspraken, hoor en wederhoor.
Gerechten: Rechters moeten bevoegdheden van verschillende rechtbanken (Rechtbanken, gerechtshoven, Hoge Raad) weten om de juiste zaken te behandelen.
Het openbaar ministerie (OM): Verfolgt misdaden en is ondergeschikt aan het college van procureurs-generaal.
Verschillen tussen staande en zittende magistratuur: Rechters geven een oordeel, terwijl het OM een vervolging verlangt, het OM is een ambtelijk apparaat met hiërarchie.
Procedure van bezwaar en beroep: Het proces met voorprocedure, bezwaar, en hoger beroep wordt besproken op verschillende levels.

Nederlandse wetgeving structuur

Wettenboeken: Belangrijkste wetten in systematische coderingen (Bv. het wetboek van Strafrecht, het Burgerlijk Wetboek).
"Losse" wetten: Specifiekere regels over specifieke onderwerpen, vaak met zowel civielrecht, strafrecht en overheidstaken.
Hiërarchie: Wetten met hogere normen (bijv. Grondwet en verdragen) hebben voorrang boven lagere wetten.
Redactie wettelijke bepalingen: De structuur van een wet is vaak vast, met bepalingen, definities, straffen, en specifieke regels.
Toetsing wetgeving: De rechter en regering hebben een rol in het controleren of de wet aan vereisten voldoet.

Internationale en Europees recht

Verbindend karakter van verdragen: Verdragen die Nederland is aangegaan zijn onderdeel van het recht en zijn juridisch bindend.
Integratie internationale regels: Verdragen in de Nederlandse rechtsorde kunnen directe rechten en plichten creëren voor burgers, afhankelijk van het verdrag.
Voorrang internationaal recht: Internationaal recht heeft vaak voorrang boven nationaal recht.
Volkenrecht: Bevat rechtsregels over het verkeer tussen staten en internationale organisaties.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Test je kennis over natuurrecht en rechtspositivisme. Dit quiz behandelt de belangrijkste concepten en denkers binnen deze juridische stromingen, zoals Hugo de Groot. Ontdek het verschil tussen deze benaderingen en hun invloed op de rechtswetenschap.