Podcast
Questions and Answers
Emst Gellner'in milliyetçilik üzerine önemli eserlerinden biri hangisidir?
Emst Gellner'in milliyetçilik üzerine önemli eserlerinden biri hangisidir?
Gellner'e göre feodal-tarımsal üretim ile kapitalist-sanayii üretim arasındaki en önemli fark nedir?
Gellner'e göre feodal-tarımsal üretim ile kapitalist-sanayii üretim arasındaki en önemli fark nedir?
Köylülerin üretim sürecinde dilsel iletişimin rolü nedir?
Köylülerin üretim sürecinde dilsel iletişimin rolü nedir?
Gellner’in milliyetçilik ideolojisinde önemli bir unsur nedir?
Gellner’in milliyetçilik ideolojisinde önemli bir unsur nedir?
Signup and view all the answers
Gellner'e göre, tarımsal toplumlarda bilgi aktarımı neden bireysel deneyim yoluyla gerçekleşir?
Gellner'e göre, tarımsal toplumlarda bilgi aktarımı neden bireysel deneyim yoluyla gerçekleşir?
Signup and view all the answers
Gellner’in anlattığına göre, yaşlı kuşak bilgiyi nasıl aktarır?
Gellner’in anlattığına göre, yaşlı kuşak bilgiyi nasıl aktarır?
Signup and view all the answers
Kapitalist üretimin organize edilmesi hangi unsurla ilişkilidir?
Kapitalist üretimin organize edilmesi hangi unsurla ilişkilidir?
Signup and view all the answers
Köylülerin üretim yaparken adapte olmaları gereken temel unsurlardan biri nedir?
Köylülerin üretim yaparken adapte olmaları gereken temel unsurlardan biri nedir?
Signup and view all the answers
Herder'in romantik milliyetçilerin kullandığı dil anlayışının temel özellikleri nelerdir?
Herder'in romantik milliyetçilerin kullandığı dil anlayışının temel özellikleri nelerdir?
Signup and view all the answers
Dil, insanoğlunun anlamlarını iletmek için hangi özellikleri taşır?
Dil, insanoğlunun anlamlarını iletmek için hangi özellikleri taşır?
Signup and view all the answers
Fransız Devrimi öncesi dönemde 'ulus' kavramı hangi anlamda kullanılıyordu?
Fransız Devrimi öncesi dönemde 'ulus' kavramı hangi anlamda kullanılıyordu?
Signup and view all the answers
Herder'in dil anlayışına göre dilin rolü nedir?
Herder'in dil anlayışına göre dilin rolü nedir?
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi 'nation' kelimesinin kökeniyle ilgili yanlıştır?
Aşağıdakilerden hangisi 'nation' kelimesinin kökeniyle ilgili yanlıştır?
Signup and view all the answers
Fransız Devrimi'nin halk üzerindeki etkisi nasıl tanımlanabilir?
Fransız Devrimi'nin halk üzerindeki etkisi nasıl tanımlanabilir?
Signup and view all the answers
Modern çağın başlangıcında 'millet' kavramının yükselişinin nedeni nedir?
Modern çağın başlangıcında 'millet' kavramının yükselişinin nedeni nedir?
Signup and view all the answers
Fransız Devrimi sırasında halkın yeni bir kimlik geliştirmesinde hangi etken etkili olmuştur?
Fransız Devrimi sırasında halkın yeni bir kimlik geliştirmesinde hangi etken etkili olmuştur?
Signup and view all the answers
Dilin işlevleri arasında hangisi yanlıştır?
Dilin işlevleri arasında hangisi yanlıştır?
Signup and view all the answers
Aristokrasi ile burjuvazi arasındaki fark nedir?
Aristokrasi ile burjuvazi arasındaki fark nedir?
Signup and view all the answers
Fransız Devrimi ile ne gibi bir değişim meydana gelmiştir?
Fransız Devrimi ile ne gibi bir değişim meydana gelmiştir?
Signup and view all the answers
Aşağıdaki ifadelerden hangisi 'pratik ihtiyaçlar' ile 'ideal' arasındaki ilişkiyi doğru bir şekilde tanımlar?
Aşağıdaki ifadelerden hangisi 'pratik ihtiyaçlar' ile 'ideal' arasındaki ilişkiyi doğru bir şekilde tanımlar?
Signup and view all the answers
Genç Kalemler hareketinin önemi nedir?
Genç Kalemler hareketinin önemi nedir?
Signup and view all the answers
Fransız Devrimi sırasında toplumsal sınıf tanımlamaları neden değişmiştir?
Fransız Devrimi sırasında toplumsal sınıf tanımlamaları neden değişmiştir?
Signup and view all the answers
Study Notes
Milliyetçiliğin Kökenleri ve Gelişimi Üzerine
-
Gellner'in Yaklaşımı: Yakın dönem milliyetçilik çalışmalarında önemli bir isim olan Emst Gellner (1925-95), Alman işgalinden sonra Britanya'ya yerleşmiş bir Praglı Yahudi'dir. Nations and Nationalism (1983) ve Encounters with Nationalism (1995) gibi kitaplarında milliyetçilik olgusunu ele almıştır. Özellikle Sanayi Devrimi'nin milliyetçilik üzerindeki etkisini vurgulamıştır.
-
Sanayi Devrimi ve İletişim: Gellner'e göre, feodal tarımsal üretimle kapitalist sanayi üretimi arasındaki temel fark, ikincisinin yoğun iletişime gereksinim duymasıdır. Kapitalizm öncesi toplumlarda (tarım toplumları) üretim birimi köylerdi ve üretici ile dil aracılığıyla bağlantısı olmayan arazi arasında ilişki kurulurdu. Tarımda bireysel veya ailesel emek önemliydi ve iletişim ihtiyacı düşüktü. Bilgi ve beceriler, kişisel deneyim ve gözlem yoluyla aktarılırdı. Yaşlı kuşak, ebeveyn deneyimlerini anlatırken dil kullanıyordu; ancak genç kuşak, konuşulanları anlamak için kendi deneyimleriyle ilişkilendiriyordu.
-
Dil ve Modernleşme: Yoğun iletişim, ortak bir dil gerektiriyordu. Milliyetçilik ideolojisinin en önemli öğelerinden biri, "modernleşmenin" bir sonucu olarak ortaya çıkan ortak dildir. Gellner, Herder ve onun gibi romantik milliyetçilerin görüşlerine karşı çıkarak, bu dil ihtiyacının tamamen pratik ve maddi nedenlerden kaynaklandığını savunmuştur. Romantik milliyetçilere göre dil asil, manevi bir kavramken, Gellner bunu pratik ihtiyaçların sonucu görmektedir.
-
Dil ve Milliyetçilik: Dil, insanlığın ürettiği tüm anlamları iletmenin etkili bir aracıdır. Bu bağlamda tarih, dilde saklanır. Şiir gibi manevi ifadeler ve pratik ihtiyaçlar, birbiriyle çelişmeyen ve iç içe geçen durumlar olarak değerlendirilir. Bir toplum, üretim yaparken ve sonra da şarkı dinleme ihtiyacı duyarak bunları bir araya getirir.
-
Dil, Entelektüel Hareket ve Milliyetçilik: Erken milliyetçilik aşamalarında, aydınlar ve entelektüeller (intelligentsia) dil üzerine yoğunlaşmış ve milli özlemler, siyasetin öncesinde edebiyat ve sanat gibi alanlarda şekillenmeye başlamıştır. Örneğin, Paiisi Bulgar dilinin ve Şevçenko Ukrayna dilinin "kurucuları", Türk milliyetçiliğinin beşiği sayılan Genç Kalemler hareketinde dedil üstüne tartışmalar olmuştur.
-
"Millet" Kavramının Evrimi: "Millet" kavramı, esas olarak ortak dil konuşan insan gruplarına dayanan bir kategoridir ve erken tarihte de mevcuttu. "Nation" kelimesinin Latince kökeni (doğmak anlamına gelen "nasci") var. 17. yüzyıldan itibaren anlamı günümüzdeki anlamına yaklaştı ve Fransız Devrimi'nden sonra bu anlamı kazandı.
-
"Millet" Kavramındaki Değişim: Devrim öncesinde, "millet/ulus" kavramları altında tanımlanan insanların çoğunluğu yoksuldu ve 'kitle' olarak görülüyordu yani değeri yoktu. Örneğin, Napolyon Savaşlarından sonra İngiltere'nin ulusal kahramanı ve başbakanı olan General Wellington, insanların kendilerini alkışladığı veya protesto ettiği durumlarda "pislik" (scum) kelimesini kullanmış ve bu kitleleri önemsiz görmüştü. Fransız Devrimi'nde de katılımcılara sansculotte adı verilmiştir. Bu durumlar, zamanla "millet" kavramının değer kazanmasına ve aristokrasinin haklarına meydan okunmasına yol açmıştır.
-
Aristokrasi ve "Millet" Kavramı: Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra, feodal dönemde aristokrasi, iktidarını paylaşma konusunda direnç gösteriyordu ve bu durum Fransız aristokrasisinde daha belirgindi. Mutlak monarşinin mali sorunları, soylu olmayan ama para sahibi bir yeni aristokrasi (noblesse du robe) oluşmasına yola açmıştı. Bu durum, Fransız toplumunda "soylu kan" (mavi kan) ayrıcalığına olan inancın ve bağlılığın temelini zayıflatarak "millet" fikrinin önemini artırdı. Aristokrasiye karşı çıkan burjuvazi (para sahibi sınıf), "Biz haklıyız çünkü paramız var" demek yerine "Millet adına konuşuyoruz" dedi. Bu, devrimin temelini oluşturdu.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Bu quiz, Ernst Gellner'in milliyetçilik üzerine olan görüşlerini ve Sanayi Devrimi'nin bu olgudaki etkilerini incelemektedir. Milliyetçilik tarihini ve dinamiklerini anlamak için önemli bir kaynak niteliğindedir. Gellner'in düşünceleri, modern toplumsal yapıların oluşumunu aydınlatmaktadır.