Middeleeuws Theater (500-1500)
29 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat wordt bedoeld met 'de grote stilte' in de middeleeuwen?

  • De Kerk had een positieve invloed op theaterproducties.
  • Er waren veel theatergebouwen niet in gebruik.
  • Er werden veel toneelstukken geschreven door monniken.
  • Er was weinig intellectuele activiteit door de val van het West-Romeinse Rijk. (correct)

Welk van de volgende vormen van theater ontstond in de vroege middeleeuwen?

  • Professionele theatergezelschappen.
  • Volledig geschreven toneelstukken in het Latijn.
  • Populaire toneelstukken uit Rome.
  • Dialogen binnen de mis en liturgische elementen. (correct)

Wat was de houding van de Kerk ten opzichte van theater tijdens de middeleeuwen?

  • Theater werd vooral gepromoot tijdens Paasvieringen.
  • De Kerk stimuleerde theater als een manier om verhalen te verspreiden.
  • De Kerk beschouwde theater als idolatrie en verboden het. (correct)
  • Acteurs werden in hoge mate gerespecteerd binnen de Kerk.

Wat was een invloed van de publieke levensstijl op theater in de middeleeuwen?

<p>Er ontstonden theatrale en rituele elementen in publieke evenementen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een vroeg middeleeuws toneelstuk?

<p>Trope Quem quaeritis (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de meifeesten zoals ze in de inheemse prechristelijke folkloristische gebruiken werden gevierd?

<p>Muziek werd vaak gemaakt met ketels als vorm van protest. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke tekst wordt beschouwd als de eerste echte volledige speeltekst die gevonden is?

<p>Ordo Stellae (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk effect van de populariteit van het toneel in de laatmiddeleeuwen?

<p>Alle teksten moesten gereguleerd worden door de koning. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was het belangrijkste doel van het Abele spel?

<p>Om kunstzinnigheid en epische thema's tot leven te brengen. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke vorm van toneel speelde een belangrijke rol in het vertellen van bijbelverhalen en levens van heiligen?

<p>Mysteriespel (B)</p> Signup and view all the answers

Wat kenmerkt het Adamspel dat ontwikkeld werd in de 12e eeuw?

<p>Het gebruik van complexe regieaanwijzingen. (A)</p> Signup and view all the answers

In welke eeuw werd de term 'zottenspel' gebruikt voor komische toneelstukken?

<p>14e eeuw (A)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft het concept van 'puy' dat in de middeleeuwse theaterpraktijk voorkomt?

<p>Een dichtersvereniging voor performers. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke verandering in het theater die optrad in de 15e eeuw?

<p>Contracten en ziekteverzekeringen voor acteurs werden geïntroduceerd. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een effect van de pestuitbraak op het theater in de 14e eeuw?

<p>Er was tijdelijk een verbod op theater. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt beschouwd als het eerste volledige toneelstuk dat is gevonden?

<p>Ordo Stellae (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is kenmerkend voor de abele spelen in de 14e eeuw?

<p>Ze zijn gericht op wereldse thema's en kunstzinnigheid. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde het mysteriespel in de late middeleeuwen?

<p>Het vertelde delen uit de Bijbel of het leven van heiligen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welk genre kan worden gezien als de voorloper van de klucht?

<p>Sotternie (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een van de gevolgen van de pestuitbraak in de 14e eeuw voor het theater?

<p>Er kwam een tijdelijk verbod op theater. (C)</p> Signup and view all the answers

Wie wordt beschouwd als de auteur van het eerste Mirakelspel?

<p>Jean Bodel (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de 'Blijde Inkomsten' ceremonie?

<p>Het was een ceremonie voor een vorst of graaf. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende elementen maakte deel uit van de theatertechnieken in de late middeleeuwen?

<p>Hijs- en trektechnieken. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is het grootste verschil tussen de vroege middeleeuwen en de hoge middeleeuwen in termen van theater?

<p>Er waren meer teksten beschikbaar in de hoge middeleeuwen. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke functie had de kerk in de vroege middeleeuwen ten aanzien van theater?

<p>De kerk was antitheatraal en verbond theater met idolatrie. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke stijl van toneel gebruikte allegorische personages in grote spektakels tijdens banketten?

<p>Allegorisch toneel (B)</p> Signup and view all the answers

Wat onderscheidde het Adamspel van andere middeleeuwse toneelstukken?

<p>Het bevatte duidelijke regieaanwijzingen en een evolutie in rolconcepten. (A)</p> Signup and view all the answers

Waarover gaat het verhaal in het 'Robin et Marion' spel?

<p>Het verhaal van Robin Hood. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was de impact van de WRR op de theaterontwikkeling?

<p>Het bevorderde de ontwikkeling van theater in het Westen. (B)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Middeleeuwen

De periode tussen 500 en 1500 waarin Europa na de val van het Romeinse rijk nieuwe culturele invloeden en identiteit ontwikkelde.

Presentisme

Het gebruik van je eigen wereldbeeld om de geschiedenis te beoordelen, alsof je weet hoe het afloopt.

Liturgisch theater

Een vorm van amateurtoneel dat binnen de kerk plaatsvond, waarbij dialogen tijdens de mis werden opgevoerd.

Quem Quaeritis

Een vroeg voorbeeld van liturgisch theater dat de ontmoeting van Maria en de vrouwen met het lege graf van Jezus verbeeldde.

Signup and view all the flashcards

Passiespelen

Toneelstukken die het lijdensverhaal van Jezus Christus verbeelden, vooral rond Pasen opgevoerd.

Signup and view all the flashcards

Ordo

De eerste middeleeuwse toneelstukken die werden gespeeld op christelijke feestdagen. Ze waren in het Latijn en hadden een simpel kader.

Signup and view all the flashcards

Ordo Stellae

Een toneelvorm waarin Jezus' geboorte en jeugd worden uitgebeeld. Het was een van de eerste complete middeleeuwse toneelstukken.

Signup and view all the flashcards

Antichirstspel

Liturgische toneelstukken die in de tijd van de kruistochten werden gespeeld. Ze waren anti-paus, maar niet anti-christelijk.

Signup and view all the flashcards

Ordo virtutum

Een koor met goddelijke personages, zoals engelen en deugdzaamheden, zongen in harmonie. Het demonstreerde de macht van goed boven kwaad.

Signup and view all the flashcards

Adamspel

Toneelstukken met een duidelijk verhaallijn waarin personages replieken in plaats van zangteksten gebruiken. Het had concrete regie-aanwijzingen.

Signup and view all the flashcards

Mirakelspel

De eerste Mirakelspelen waren liturgische drama's met spannende verhalen en deus ex machina (god uit de machine).

Signup and view all the flashcards

Sotternie

De eerste kluchten waren komische toneelstukken met ridderlijke thema's en eenvoudige figuurtypes.

Signup and view all the flashcards

Abele spelen

Toneelstukken die epische verhalen uit de riddertijd vertolkten, zoals die van Lancelot en de Ronde Tafel.

Signup and view all the flashcards

Blijde Inkomsten

Een processie die werd uitgevoerd bij het bezoek van een belangrijke persoon zoals een vorst of hertog.

Signup and view all the flashcards

Mysteriespel

Toneelstukken die delen uit de Bijbel of het leven van heiligen uitbeelden. Ze waren vaak groots en spektakelrijk.

Signup and view all the flashcards

Liturgisch drama

Een middeleeuwse vorm van toneel dat werd opgevoerd tijdens christelijke feestdagen. De dialogen werden in Latijn uitgesproken.

Signup and view all the flashcards

Dialogen in de mis

Vroege middeleeuwse toneelstukken die werden opgevoerd tijdens de mis. Deze dialogen werden later uitgegroeid tot volledige toneelstukken.

Signup and view all the flashcards

Trope Quem quaeritis

Een korte, gezongen dialoog uit de mis die tijdens het paasfeest werd uitgevoerd. Het is een van de eerste voorbeelden van een toneeltekst.

Signup and view all the flashcards

Calvaires

Zowel toneelstukken als 3D-sculpturen die het verhaal van Jezus beschrijven, met een nadruk op het lijden.

Signup and view all the flashcards

Stedelijke toneel

Een middeleeuwse vorm van toneel dat zich afspeelt in steden. Het is een overgang van religieus toneel naar wereldse thema's.

Signup and view all the flashcards

Feesten en plechtigheden

Spektakels die plaatsvonden tijdens feesten en vieringen, vaak met een mix van toneel, muziek en dans.

Signup and view all the flashcards

Theaterevolutie

Een term voor de ontwikkeling van toneel in de middeleeuwen. Het is een complex proces met veel factoren.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Middeleeuws Theater (500-1500)

  • De val van het West-Romeinse rijk (476) leidde tot een verlies van kennis en bronnen, waardoor een periode van stilte en mondelinge overlevering ontstond.
  • Geschiedschrijving over dit tijdperk is vaak beïnvloed door het presentisme, wat leidt tot vooroordelen.
  • De kerk had veel macht en was vaak antitheatraal.
  • Er waren weinig duidelijke bronnen over theater tot rond het jaar 1000, maar er bestonden epische teksten, liederen en Latijnse komedies.
  • De periode van 1300 tot 1600 kenmerkt zich als een bloeiperiode voor middeleeuws theater, dat na de 15e eeuw verder evolueerde.
  • Het publieke leven had een theatraal en ritueel karakter, hoewel er geen speciale theatergebouwen waren.

Vroege Middeleeuwen (500-1000)

  • Eerste termen over theater (historio, ludus, mimus) hadden een onduidelijke betekenis.
  • Scenica lectio verwees naar "mensen op het podium spelen."
  • Het woord Spiel (Duits) markeert een eerste zekerheid over theater.
  • De Kerk was antitheatraal, maar bepaalde vormen van amateurtoneel werden wel toegestaan, wat tot een wedergeboorte binnen de kerk leidde.
  • Vormen van theater in deze periode waren:
    • Dialogen in de mis, waaronder de Quem quaeritis-trope (een vroege toneeltekst).
    • Passiespelen, drama's over de laatste dagen van Jezus.
    • Calvaires, 3D stenen sculpturen die het verhaal van Jezus illustreerden.
    • Epische zangers die chanson de geste zongen.
    • Inheemse prechristelijke gebruiken (later met een christelijke betekenis).
    • Latijnse komedies van Hrosvitha van Ganderheim (voorgelezen).

Hoge Middeleeuwen (1000-1300)

  • Ordo was een term die naar toneel verwees.
  • De Ordo Stellae (1130) is een vroege volledige speeltekst.
  • Toneel werd op christelijke feestdagen opgevoerd met Latijnse dialogen.
  • De 12e eeuw kenmerkte zich door:
    • Antichristspel, een liturgisch stuk met anti-pauselijke thema's.
    • Ordo virtutum van Hildegard von Bingen, een koorspel met goddelijke personages.
    • Stukken in de volkstaal.
    • Het Adamspel met duidelijke regie-aanwijzingen, replieken en een evolutie in rol, lay-out en dialoog.
  • Toneel kwam los van de kerk en ontwikkeld in stedelijke centra (Atrecht en Doornik). Dichtersverenigingen en performers verenigden zich.
  • Jean Bodel schreef een eerste Mirakelspel. Adam de la Halle schreef Robin et Marion.

Late Middeleeuwen (1300-1600)

  • De 14e eeuw kende een tijdelijk verbod op theater en controle over teksten door de koning.
  • De midden 14e eeuw bracht:
    • Abele spelen, werelddrama's met epische thema's.
    • Sotternie, komische stukken, voorloper van de klucht.
    • Poppenspel.
  • De Bourgondiërs stimuleerden theatervoorstellingen tijdens feesten.
  • Theaterfestivals (zoals de Passie van Atrecht) werden populair.
  • Mysteriespelen (bijbelse of heilige verhalen) werden in een hoefijzervormige opstelling gespeeld voor het publiek.
  • De kerk was een belangrijke financiële steunpilaar.
  • Blijde Inkomsten waren speciale ceremonies met machtsvertoon. Vaste figuren voerden rollen uit in de voorstelling.
  • Er waren grote technologische vooruitgang in theatertechnieken, affiches en professioneel toneel.
  • Er ontstonden:
    • Contracten en verzekeringen voor acteurs.
    • Scheiding tussen beroepstoneel en occasionele vormen.
    • Hostie-ontwijdingsspel (komedie).
    • Allegorisch toneel (abstracte voorstellingen).
    • Kluchten en zottenspelen (komische elementen).

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Deze quiz verkent het middeleeuws theater van 500 tot 1500, inclusief de invloed van de kerk en de opkomst van epische teksten en komedies. Ontdek hoe de theatercultuur evolueerde en welke kenmerken het publiek leven vormgaf in deze periode. Test je kennis over de belangrijke ontwikkelingen en bronnen van deze tijd.

More Like This

Medieval Theater History
2 questions

Medieval Theater History

CostEffectiveCourage avatar
CostEffectiveCourage
Middeleeuws Theater (500-1500)
15 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser