Membran Yapısı ve Proteinleri
25 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Bakteri plasma membranlarında hangi bileşik bulunmaz?

  • Karbonhidrat
  • Fosfolipid
  • Protein
  • Kolesterol (correct)
  • Membran sıvılığını belirleyen faktörlerden hangisi yanlıştır?

  • Sıcaklık
  • Lipidin uzunluğu
  • Molekül yoğunluğu (correct)
  • Kolesterol miktarı
  • Lipid hareketleri arasında hangisi sık rastlanmaz?

  • Dikey hareket (correct)
  • Rotasyon hareketi
  • Lateral difüzyon
  • Kuyrukların fleksiyonu
  • Hangi ifade membran proteinleri hakkında yanlıştır?

    <p>Membranın tamamında sabit kalırlar.</p> Signup and view all the answers

    ER membranlarında hangi enzim, fosfolipid translokatör takla hareketini katalizler?

    <p>Translokatör</p> Signup and view all the answers

    Fosfatidil serin hangi durumda dış lipid tabakasına geçer?

    <p>Apoptotik hücrelerde</p> Signup and view all the answers

    Fosfolipid translokatör işlevini yitirdiğinde hangi enzim aktifleşir?

    <p>Scramblase</p> Signup and view all the answers

    Hayvan hücreleri lipid asimetrisini ne için kullanır?

    <p>Apoptotik hücreleri sağlam hücrelerden ayırt etmek</p> Signup and view all the answers

    Fosfatidil serin dış lipid tabakasına geçerken hangi mekanizmayı kullanır?

    <p>Takla hareketi ile</p> Signup and view all the answers

    Hangi durum fosfolipid translokatörün işlevinin kaybolmasına neden olur?

    <p>Apoptoz sürecinin gerçekleşmesi</p> Signup and view all the answers

    GPI çapalı proteinlerin özelliklerinden hangisi doğrudur?

    <p>Oligosakkarit zinciri ile dış kısımda tutulurlar.</p> Signup and view all the answers

    Beta fıçı şeklindeki membran proteinlerinin bulundukları yerlerden hangisi yanlıştır?

    <p>Plazma zarının iç tabakası</p> Signup and view all the answers

    Dondurup-kırma yönteminin ilk aşaması hangisidir?

    <p>Fiksasyon</p> Signup and view all the answers

    Membran proteinlerinin hareketliliğini kanıtlayan deneyin sahibi kimdir?

    <p>Frey ve Edidin</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki protein yapılarından hangisi yalnızca yağ asidi zinciri ile tutunmaktadır?

    <p>Lipid çapalı protein</p> Signup and view all the answers

    Hangi moleküller difüzyonla hücre zarından geçemez?

    <p>Glukoz ve Amino asitler</p> Signup and view all the answers

    Myelin zarının lipid ve protein oranı nedir?

    <p>%82 lipid, %18 protein</p> Signup and view all the answers

    Fosfolipidlerin yapısında hangi bileşen bulunur?

    <p>İki hidrofobik kuyruk</p> Signup and view all the answers

    Hücre zarında en çok bulunan fosfolipid hangisidir?

    <p>Fosfatidilkolin</p> Signup and view all the answers

    Hücre zarı lipitleri amfipatik özellik taşıdığı için ne tür bir yapı oluşturur?

    <p>2 tabakalı yapı</p> Signup and view all the answers

    MHC proteinlerinin hangi sınıfı tüm nukleuslu hücre yüzeylerinde bulunur?

    <p>MHC sınıf I</p> Signup and view all the answers

    MHC moleküllerinin bireyler arasında fark göstermesi hangi özelliği ile açıklanır?

    <p>Değişken bölgeler</p> Signup and view all the answers

    MHC moleküllerinin hangi sınıfı yalnızca B lenfositleri ve makrofajlar üzerinde bulunur?

    <p>MHC sınıf II</p> Signup and view all the answers

    MHC moleküllerinin polimorfik yapısı, hangi sağlık koşulunda önemli bir rol oynar?

    <p>Doku transplantasyonu</p> Signup and view all the answers

    Hangi durum, MHC moleküllerinin diğer bireylerden farklı olacağını belirleyen bir istisna teşkil eder?

    <p>Tek yumurta ikizleri</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Membran Yapısı

    • Bakteri plazma zarlarında kolesterol bulunmaz.
    • Membran sıvılıkları birçok faktöre bağlıdır:
      • Kolesterol miktarı
      • Lipid bileşenleri
      • Sıcaklık
    • Kolesterol molekülleri, fosfolipidler arasında yerleşir.
    • Membran içindeki lipid molekülleri hareketlidir (1970).
      • Lateral difüzyon (1 sn'de 2 µ)
      • Rotasyon hareketi
      • Kuyrukların fleksiyonu
      • Takla hareketi (çok nadir)
    • ER membranlarında, Enzim:fosfolipid translokatör takla hareketini katalizler.

    Membran Proteinleri

    • Protein molekülleri küresel tanecikler halinde bulunur ve çoğunlukla lipidler içinde gömülüdür (Sıvı -Mozaik Model).
    • Membran işlevlerinin çoğunu yerine getirirler.
    • Fosfatidil serin, apoptotik hücrelerde dış lipid tabakasına geçer (Takla hareketi ile).
      • Normalde işlev gören Fosfolipid translokatör (flippase) inaktive olur.
      • Scramblase enzimi aktifleşir.
      • Hayvan hücreleri, lipid asimetrisini ölü hücreleri sağlam hücrelerden ayırt etmek için kullanır.
    • Küçük hidrofobik gazlar (O2, CO2, N2) ve küçük yüksüz moleküller (su, etanol, gliserol, üre) difüzyon ile geçer.
    • Glukoz, Amino asitler ve iyonlar difüzyon ile geçemez.

    Hücre İçi ve Dışındaki İyon Konsantrasyonları

    Yer Konsantrasyonu (mM)
    Hücre içinde
    Hücre dışında

    Membran Lipidler

    • Lipid-protein oranı değişkendir
      • Myelin membranı: %82 lipid %18 protein
      • Mitokondri iç membranı: %25 lipid %75 protein (fonksiyonel olarak aktif membran)
    • Tipik bir plazma membranında proteinler, membranın %50'sini oluşturur.
    • Membran Lipidler:
      • Fosfolipidler
      • Kolesterol
      • Glikolipidler
    • Tüm Lipidler Amfipatik moleküllerdir:
      • Bir hidrofilik ve bir hidrofobik uca sahiptirler

    Fosfolipidler

    • Membranda en çok bulunan lipidlerdir.
    • Hidrofilik bir baş grubu ve 2 hidrofobik kuyruk (hidrokarbon zinciri) içerirler.
    • Fosfolipid çeşitleri:
      • Fosfatidilkolin *
      • Fosfatidiletanolamin *
      • Fosfatidilserin * (negatif yüklü)
      • Sfingomyelin *
      • Fosfatidilinositol (az miktarda bulunur fakat hücre sinyalleşmesinde çok önemli rol oynar)
      • (*) Memranda en çok bulunan fosfolipidler

    Membran Lipidler Ve Fonksiyonları

    • Lipidler membran oluşturmak için ideal moleküllerdir.
    • Amfipatik özelliği sonucu fosfolipidler kendiliğinden 2 tabaka oluştururlar (sulu ortamda).
    • Kendiliğinden kapalı kompartman oluştururlar ve yırtılırsa kendini tamir eder.
    • Dış yapraktan fosfatidilinositole bir oligosakkarit zinciri ile tutunanlar (glikozile fosfatidil inositol GPI çapalı) - örn. membrana bağlı enzimler (alkalin fosfataz, amino peptidaz)

    Membran Proteinleri ve Bağlanma Şekilleri

    • Membran proteinleri çift tabakalı lipide çeşitli şekillerde tutunurlar.
      • Tek geçişli ɑ heliks transmembran protein
      • Çok geçişli ɑ heliks transmembran protein
      • β tabakalı fıçı
      • İç lipid tabakasına gömülü ɑ heliks
      • İç lipid tabakasına bir veya daha çok yağ asidi zinciri ile tutunan protein (lipid çapalı)
      • Glikozile fosfatidil inositol (GPI) çapalı protein
      • Periferal proteinler

    Beta Fıçı Şeklindeki Membran Proteinleri

    • Porinler, dış mitokondri membranı, kloroplast ve bakteri dış membranlarında bulunur (K ve su kanalları).

    Membran Proteinlerinin Keşfi

    • Proteinlerin membran içine gömülü yuvarlak tanecikler şeklinde olduğunun keşfi (Steere ve Moor 1961).
    • Dondurup-Kırma Yöntemi
      • Fiksasyon (glutaraldehit)
      • Kriyoprotektan içine koyma (örn. gliserin)
      • Dokuyu dondurma (-150ºC sıvı nitrojen)
      • Kırma
      • Platin ve karbonla yüzeyi kaplama (replika)
      • Elektron mikroskobunda gözleme

    Sıvı-Mozaik Model

    • Singer ve Nicholson 1972
    • Membran proteinleri hareketlidir (Frey ve Edidin 1970).
    • Membran proteinleri çift tabakalı lipid içinde lateral hareketler yaparlar.
    • Membran proteinlerinin hareketliliği hücre füzyonu deneyleri ile ispatlandı.

    Hücre Füzyonu Deneyi

    • Membran proteinlerinin hareketliliğini ispatlayan hücre-füzyonu deneyi (Frey ve Edidin 1970).

    Membran Proteinlerinin Fonksiyonları

    • Hücre içine ve dışına molekül taşıma (Transport proteinleri)
    • Hücre yüzey antijenleri (MHC proteinleri)

    Hücre Yüzey Antijenleri

    • Hücre-hücre tanıması
    • İnsanda hücre yüzey antijenleri:
      • HLA (İnsan lökosit antijenleri) = MHC molekülleri (doku uyumu antijenleri)

    MHC Proteinleri

    • MHC Sınıf I (Tüm nukleuslu hücre yüzeyleri)
    • MHC Sınıf II (B lenfosit ve makrofaj yüzeyleri)
    • Sabit Bölgeler (Tüm bireylerde aynı)
    • Değişken Bölgeler (Bireyler arasında farklılıklar var)
    • Her bireyin MHC molekülleri diğerlerinden farklı (tek yumurta ikizleri hariç).
    • En polimorfik molekül.
    • MHC değişkenliği doku transplantasyonunu önler.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Hücre Membranı

    Description

    Bu quiz, membran yapısı ve membran proteinlerinin işlevleri hakkında bilgi sağlamaktadır. Bakteri plazma zarlarındaki kolesterol, lipid hareketliliği ve fosfatidil serin gibi önemli kavramlar üzerinde durulmaktadır. Ayrıca, sıvı-mozaik modelin özellikleri ve membran içindeki proteinlerin rolleri de ele alınmaktadır.

    More Like This

    Cell Membrane Structure
    128 questions

    Cell Membrane Structure

    SnappyJasper5771 avatar
    SnappyJasper5771
    Cell Biology: Structure of Cell Membrane
    10 questions
    Cell Membrane Structure and Function
    80 questions
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser