مدیریت زمان و تصمیم‌گیری

اقتصاد مالی

• اقتصاد مالی، کلیات بازار پول و سرمایه در ایران را بررسی می کند.

نمای شماتیک جایگاه بازار پول و بازار سرمایه

• سیستم اقتصادی شامل بخش واقعی (کالا، خدمات، کار و ...) و بخش مالی می شود.
• بخش مالی شامل بازارهای مالی (بازار کالا، بازار خدمات، بازار کار، بازار بیمه، بازار پول، بازار سرمایه) است.
• انواع فعالیت ها در بازار کالا و بازار سرمایه متفاوت است.

ارکان بازار مالی

• ارکان بازار مالی شامل ابزار مالی، بازار مالی و نهاد مالی می باشند.
• ابزارهای مالی شامل ابزارهای پولی (اسناد خزانه، پذیرش بانکی، اوراق تجاری، گواهی‌های سپرده) و ابزارهای مالی (سهام، اوراق قرضه، مشارکت، ابزار مشتقه) هستند.
• نهادهای مالی شامل بانک‌های تجاری، موسسات اعتباری، تعاونی‌های اعتبار، کارگزاری‌ها، کارگزاران، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مشاوران سرمایه‌گذاری، شرکت‌های تامین سرمایه و مؤسسات رتبه‌بندی هستند.

بازار پول

• بازار پول شامل نهادهای پولی (بانک‌ها، مؤسسات اعتباری، و ...) و ابزارهای پولی (اسناد خزانه دولت، اوراق تجاری، و ...) است.
• نهادها و ابزارهای پولی با یکدیگر تعامل دارند.
• نیازهای وجوه نقد اشخاص حقیقی و حقوقی و تسهیلات دریافت آنها به وسیله نهادهای فعال در این بازار صورت می گیرد.

بازار سرمایه

• نهادهای مالی (کارگزاران، کارگزاران/معامله‌گران، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مشاوران سرمایه‌گذاری، مؤسسات رتبه‌بندی، شرکت‌های پردازشگر اطلاعات مالی، شرکت‌های تأمین سرمایه) در این بازار نقش دارند.
• ابزارهای مالی (سهام، اوراق قرضه، اوراق مشارکت، ابزارهای مشتقه) در این بازار مورد دادوستد قرار می‌گیرند.
• ابزارهای جدیدی برای بازار سرمایه در حال طراحی و توسعه می‌باشند.
• بورس های مختلفی (اوراق بهادار، کالا، مشتقه، فرابورس) در بازار سرمایه نقش‌آفرینی می‌کنند.

نقش بخش مالی در اقتصاد

• انتقال وجوه بین واحدهای اقتصادی.
• تشخیص قیمت سرمایه و اوراق بهادار.
• انتشار و تجزیه و تحلیل اطلاعات.
• تسهیل داد و ستد.
• توزیع ریسک.
• اشتغال به فعالیت های اقتصادی پرمخاطره
• ایجاد تنوع در سبد دارایی.
• کاهش ریسک نقدشوندگی.

دسته بندی بازارهای مالی

• بر اساس نوع دارایی مالی و نوع قرارداد (بازار بدهی و بازار سهام) طبقه بندی می شوند.
• بر حسب سررسید تعهدات مالی (بازار پول / بازار داد و ستد ابزارهای مالی با سررسید کوتاه مدت / بازار سرمایه / بازار داد و ستد ابزارهای مالی با سررسید بلند مدت) طبقه بندی می شوند.
• مراحل عرضه اوراق بهادار (بازار دست اول / بازار دست دوم)

بازار پول

• بازار پول، بازار داد و ستد پول و سایر دارایی های مالی با سررسید کوتاه‌مدت (کمتر از یک سال) است.
• نهادهای فعال در بازار پول عبارتند از: بانک‌مرکزی، بانک‌های تجاری، مؤسسات اعتباری غیربانکی.
• ریسک نقدشوندگی و عدم پرداخت در این بازار اندک است.
• نقدینگی در این بازار بالا است.

ابزارهای بازار پول

• اوراق خزانه (Treasury Bills): اوراق بهادار کوتاه‌مدتی هستند که دولت منتشر می‌کند.
• گواهی‌های سپرده (Certificates of deposit): سندی است که مؤسسات سپرده‌پذیر - عموماً بانک‌ها - در قبال دریافت مبلغی پول صادر می‌کنند.
• اوراق تجاری (Commercial Papers): اوراق قرضه کوتاه‌مدت بدون ضمانت، که شرکت‌ها برای وام کوتاه‌مدت منتشر می‌کنند.
• پذیرش بانکی (Banker’s acceptance): دستور پرداخت مبلغی در تاریخ معین به حامل آن است.

نهادهای بازار پول

• بانک مرکزی.
• بانک‌های تجاری.
• مؤسسات اعتباری غیربانکی.

بازار سرمایه

• بازار سرمایه، بازار داد و ستد ابزارهای مالی بلندمدت و دارایی های بدون سر رسید.
• نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه عبارتند از: کارگزاری‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مشاوران سرمایه‌گذاری، مؤسسات رتبه‌بندی، شرکت‌های پردازشگر اطلاعات مالی، شرکت‌های تأمین سرمایه، و ...
• ابزارهای مالی عبارتند از: سهام، اوراق مشارکت، اوراق قرضه، و ابزارهای مشتقه.

نهادهای بازار سرمایه

• کارگزارها
• معامله‌گران
• بازار گردانان
• مشاوران سرمایه گذاری
• صندوق های سرمایه گذاری
• شرکت های سرمایه گذاری
• شرکت های پردازش اطلاعات مالی
• شرکت های تامین سرمایه
• صندوق های بازنشستگی

بورس اوراق بهادار

• نهاد فعال در بازار دست دوم اوراق بهادار.
• فراهم کردن بازاری شفاف برای دادوستد اوراق بهادار.
• سیستمی برای نظارت بر معاملات و فعالیت اعضای بورسی.
• انواع سهام (معمول، حق تقدم، مشارکت) در بورس.

بورس کالا

• نهاد سازمان یافته ای برای دادوستد کالا.
• معاملات آتی و اختیار.

انواع ابزارهای مالی در بازار سرمایه ایران

• سهام عادی
• گواهی حق تقدم
• اوراق مشارکت
• قراردادهای آتی کالا

مزایای شرکت در بورس برای شرکتهای سهامی عام

• تأمین منابع مالی بلندمدت.
• افزایش شناخت و جایگاه شرکت در بازار.
• افزایش اعتماد ذینفعان.
• ارزیابی عملکرد شرکت در بازار.

نهادهای بازار سرمایه

• کارگزار
• معامله گر
• بازارگردان
• مشاور سرمایه گذاری
• صندوق های سرمایه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری

• مدیریت تخصصی سرمایه گذاری در بازار اوراق بهادار.
• صندوق های سرمایه گذار.
• شرکت های سرمایه گذاری.
• مؤسسات رتبه بندی.
• شرکت های پردازش اطلاعات مالی.

نظارت در بازار مالی

• مدل ۱: کلیه خدمات مالی و ارائه دهندگان خدمات مالی تحت نظارت یک مقام ناظر قرار دارند.
• مدل ۲: هر یک از ارائه دهندگان خدمات مالی تحت نظارت یک مقام ناظر قرار دارند.

همکاری و هماهنگی نهادهای ناظر بازارهای مالی

• MOU
• تفاهم نامه همکاری بین بانک مرکزی و سازمان بورس.

حوزه های بازار پول و بازار سرمایه.

• شرکت های ناشر اوراق بهادار.
• نهادهای مالی
• شرکت های بورسی.
• بانک مرکزی
• صرافی‌ها
• لیزینگ‌ها
• صندوق‌های اعتباری
• موسسات مالی و اعتباری
• بانک های تجاری

تاریخچه بورس اوراق بهادار در ایران

• تصویب قانون تأسیس بورس اوراق بهادار.
• شروع فعالیت بورس اوراق بهادار.
• دوره نخست (۱۳۵۷-۱۳۴۶).
• دوره دوم (۱۳۶۷-۱۳۵۸).
• دوره سوم (۱۳۸۳-۱۳۶۸).
• دوره چهارم (از ۱۳۸۴ تاکنون).

تاریخچه بورس اوراق بهادار در ایران

• تلاش های اولیه ،ملی شدن بانک ها.
• ادغام شرکت های بیمه.
• توسعه بورس بهای سهام.
• فعالیت حرفه ای.

انواع سهام

• سهام عادی
• سهام ممتاز
• سهام حق تقدم
• اوراق مشارکت
• قراردادهای آتی کالا

کارمزد معاملات

• کارمزد معاملات شامل کارمزد کارگزار و مالیات است.

فرم درخواست خرید أوراق بهادار

• فرم درخواست خرید اوراق بهادار.
• اطلاعات خریدار.
• مشخصات اوراق بهادار.
• مبلغ سرمایه گذاری.
• اطلاعات تکمیلی.

انواع درخواست خرید سهام

• خرید با قیمت بازار
• خرید با قیمت معین
• خرید با قیمت محدود.

گره معاملاتی

• گره معاملاتی
• حذف حجم مبنا

بازارهای خارج از بورس (OTC)

• معاملات اوراق بهادار در قالب شبکه ارتباط الکترونیکی یا غیر الکترونیکی.
• معاملات بر اساس مذاکره.
• مزایای پذیرش در فرابورس.

فرآیند خرید و فروش

• افتتاح حساب یا دریافت کد معاملاتی.
• تکمیل فرم سفارش خرید و فروش.
• ورود سفارش به سامانه معاملاتی.
• انجام معامله.
• تسویه معاملات.

اصول پنجگانه تشکیل پرتفوی (سبد سهام)

• پنج اصل
• انتخاب صنایع.
• انتخاب شرکت ها.
• بازار کوتاه مدت.

خصوصیات سهام ارزشی و رشدی

• سهام ارزشی
• سهام رشدی

اشتباهات سهامداران

• فروش سهام در حال تنزل
• تبدیل سهام برنده به بازنده با تاخیر در فروش.

حجم مبنا

• حداقل تعداد اوراق بهادار مورد معامله برای ثبت قیمت در پایان روز.
• برای کنترل رشد بی‌رویه قیمت سهام وضع شده است.
• ضریب برای شرکت‌های بزرگ‌تر کمتر شده است.
• حجم مبنای سهم.

تعریف شاخص ها در بورس تهران

• شاخص کل قیمت
• شاخص بازده نقدی و قیمت
• شاخص ۵۰ شرکت فعال تر
• شاخص صنعت.

ساختار سهام ها

• سهام شناور آزاد و استراتژیک.
• حقوق سهامداران.

مجمع عمومی عادی سالیانه

• گزارشات مدیریتی و مالی شرکت.
• تصویب صورتهای مالی سالانه.

مجمع عمومی فوق العاده

• مجمع فوق العاده
• تصمیمات اساسی شرکت.

سایت های مفید آنلاین

• معرفی چندین سایت اینترنتی مرتبط با بازار سهام.

این آزمون به اصول پایه‌ای تصمیم‌گیری، مدیریت زمان و بهبود کیفیت ارتباطات می‌پردازد. شرکت‌کنندگان باید به سوالاتی درباره موانع یادگیری و روش‌های ارتقاء خلاقیت پاسخ دهند. آماده‌اید تا مهارت‌های خود را بسنجید؟