مبانی فلسفه و آغاز آن

مبانی فلسفه و آغاز آن

• ضرب المثل "در یک رودخانه دوبار نمیتوان شنا کرد" ریشه در اندیشه های فلسفی دارد.
• فلسفه را نمیتوان از نظر زمانی یا مکانی به یک آغاز و نقطه مشخص محدود کرد.
• بسیاری از تمدن ها اندیشه های فلسفی داشتند، حتی اگر آثار مکتوبی از آن ها به جا نمانده باشد.
• تمدن های باستانی، پایه و اساس برای تمدن های بعدی بوده و دستاوردهای آن ها به نسل های بعد منتقل شده است.
• اطلاعات موجود، تاریخ دقیقی از آغاز فلسفه را ارائه نمیدهد.
• تنها از طریق آثار باقی مانده، میتوانیم به صورت اجمالی به اندیشه های فلسفی اولیه پی ببریم.
• تمدن های باستانی مانند ایران، چین، هند، بین النهرین و مصر، تفکرات فلسفی داشته اند.

فلسفه در ایران باستان

• ایران باستان از سرزمین های فلسفه خیز بوده و حکیمان و فیلسوفان خداپرست در آن زندگی می کردند.
• سهروردی، فیلسوف بزرگ اسلامی، معتقد است که در زمان کیانیان، انسان های وارسته ای وجود داشتند که هم به حکمت و فلسفه توجه داشتند و هم دارای سلوک معنوی بودند.
• این حکیمان، پیش از فیلسوفان یونان باستان یا همزمان با آنها بوده‌اند.

فلسفه در یونان

• نخستین مجموعه های فلسفی از یونان باستان به جای مانده اند.
• یونان به عنوان مهد تفکر فلسفی شناخته می شود.
• زادگاه فلسفه یونانی، منطقه ایونیا در غرب آسیای صغیر (بخش هایی از ترکیه امروزی) است.
• در حدود شش قرن پیش از میلاد، مباحث فلسفی در منطقه ایونیا پایه گذاری شدند و اولین فیلسوفان یونان به وجود آمدند.
• موضوع اصلی این اندیشمندان، دگرگونی های طبیعت بود و آنها سعی میکردند این دگرگونی ها را از نظر عقلانی تحلیل کنند.

فیلسوفان اولیه یونان

• تالس: نخستین اندیشمند یونانی با اندیشه فلسفی مشخص.
• تالس در قرن ششم پیش از میلاد می زیسته است.
• تالس عقیده داشت که آب، اولین عنصر و پایه و اساس همه چیز است.
• فیثاغورس: از پایه گذاران ریاضیات، هندسه و فلسفه.
• فیثاغورس ریاضیات را با فلسفه و عرفان در هم آمیخت و یک دستگاه فلسفی عمیق بنیان نهاد.
• ارسطو، فیثاغورس و پیروانش را، نخستین کسانی که به ریاضیات توجه کردند و آن را پیش بردند، می‌دانست.

فیلسوفان دیگر

• هراکلیتوس: او دو اندیشه مشهور دارد:
  • وحدت اضداد: اموری که با هم ضد هستند، می‌توانند در کنار هم باشند (مثل بالا و پایین کوه).
  • تغییر و تحول دائمی: همه چیز در حرکت و تغییر است، هیچ چیز ثابت نیست و دگرگونی قانون کائنات است.
• پارمنیدس: عقیده داشت که هستی، یک امر واحد ثابت و بدون تغییر است.
• پارمنیدس بین هستی و شدن (وجود و حرکت) تفاوت قائل شد.