Mantiq - Dars 8

Мантиқ тафаккурни ўрганади.

Тафаккурнинг тушунча, ҳукм ва хулоса шакллари мавжуд.

<p>Инсон сезги органлари ёрдамида нарсаларнинг ташқи хусусиятларини билиши</p> Signup and view all the answers

<p>Воқеликни умумлаштириб ва мавҳумлаштириб, ички қонуниятларини ҳам акс эттиришни</p> Signup and view all the answers

<p>Хулоса</p> Signup and view all the answers

<p>Идрок</p> Signup and view all the answers

<p>Тушунча предмет ва ҳодисаларнинг умумий, муҳим белгиларини яхлит ҳолда акс эттирувчи тафаккур шаклидир.</p> Signup and view all the answers

<p>Ҳукм – предмет ва ҳодисаларга маълум бир белги (хосса, муносабат)нинг хослиги ёки хос эмаслигини ифодаловчи тафаккур шаклидир.</p> Signup and view all the answers

<p>Хулоса – бир ва ундан ортиқ чин мулоҳазалардан маълум қоидалар ёрдамида янги мулоҳазани келтириб чиқаришдан иборат тафаккур шаклидир.</p> Signup and view all the answers

<p>Ҳаммаси тўғри</p> Signup and view all the answers

<p>True</p> Signup and view all the answers

<p>Мил. ав. III-I минг йилликлар</p> Signup and view all the answers

<p>Милодий аср бошларидан XV асргача</p> Signup and view all the answers

<p>XV-XIX асрлар</p> Signup and view all the answers

<p>True</p> Signup and view all the answers

<p>Фалсафада қонун нарса ва ҳодисаларнинг муҳим, зарурий, умумий, нисбий барқарор муносабатларини ифодалайди.</p> Signup and view all the answers

<p>Формал мантиқда қонун фикрлаш элементлари ўртасидаги ички, муҳим, зарурий алоқадорликни ифодалайди.</p> Signup and view all the answers

<p>False</p> Signup and view all the answers

<p>True</p> Signup and view all the answers

<p>Ҳаммаси тўғри</p> Signup and view all the answers

<p>Тафаккур қонунлари айният, нозидлик ва учинчиси мустасно қонунларига бўлинади.</p> Signup and view all the answers

<p>Айният қонуни муҳокама доирасида маълум бир нарса - ҳодиса ҳақида айтилган фикр айни бир вақтда ва айни бир нисбатда ўз-ўзига тенгдир (формуласи – «А – А дир»).</p> Signup and view all the answers

<p>Нозидлик қонунига кўра, бирор нарса-ҳодиса ҳақидаги икки қарама – қараши айни бир вақтда ва айни бир нисбатда бирданига чин бўла олмайди (формуласи – «А – А эмас»).</p> Signup and view all the answers

<p>Учинчиси мустасно қонунига кўра, нарса-ҳодисанинг мазмунини тўла қамраб олувчи икки зид мулоҳазадан бири албатта, чин бўлиб, иккинчиси хатодир. Учинчи фикрнинг бўлиши мумкин эмас (формуласи – «А ёки В, ёки В эмас»).</p> Signup and view all the answers

<p>Ҳар қандай нарса-ҳодисанинг реал асоси бўлгани каби уларнинг инъикоси бўлган фикр – мулоҳазалар ҳам албатта, исботланган бўлиши керак. (формуласи – « Агар В мавжуд бўлса, унинг асоси сифатида А ҳам мавжуд»).</p> Signup and view all the answers

<p>Ҳаммаси тўғри</p> Signup and view all the answers