Mali ve Maddi Duran Varlıklar

Diğer Mali Duran Varlıklar Karşılığı (-)

• Diğer mali duran varlıkların değerindeki sürekli veya önemli azalmaların takip edildiği hesaptır.

Maddi Duran Varlıklar

• İşletme faaliyetlerinde kullanılmak üzere alınan ve tahmini yararlanma süresi bir yıldan fazla olan fiziki varlıkların ve ilgili birikmiş amortismanların izlendiği hesap grubudur.

Arazi ve Arsalar

• İşletmeye ait tüm arazi ve arsaların izlendiği hesaptır.

Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri

• İşlerin gerçekleşmesini sağlamak veya kolaylaştırmak için yeraltında veya yerüstünde inşa edilen yol, hark, köprü, tünel, bölme, sarnıç, iskele gibi yapıların izlendiği hesaptır.

Binalar

• İşletmenin tüm binaları ve ayrılmaz parçalarının izlendiği hesaptır.

Tesis, Makine ve Cihazlar

• Üretimde kullanılan makine, tesis, cihazlar, ek parçaları ve konveyör, forklift gibi taşıma araçlarının izlendiği hesaptır.
• Hesap, kullanım amaçları ve makine çeşitlerine göre bölümlendirilebilir.

Taşıtlar

• İşletme faaliyetlerinde kullanılan tüm taşıtların izlendiği hesaptır.
• Ulaştırma sektöründe hizmet üretimi için kullanılan taşıtlar da bu hesapta izlenir.
• Ulaştırma sektöründe ana üretimde kullanılan taşıtların toplam tutarı, bilanço dipnotlarında gösterilir.

Demirbaşlar

• İşletme faaliyetlerinde kullanılan büro makine ve cihazları, döşeme, masa, koltuk, dolap ve mobilya gibi varlıkların izlendiği hesaptır.

Diğer Maddi Duran Varlıklar

• Yukarıda belirtilen hesapların hiçbirine girmeyen, kendi bölümlerinde tanımlanmayan diğer maddi duran varlıkların izlendiği hesaptır.

Maddi Duran Varlıkların İşleyişi

• Maddi duran varlık hesapları, satın alma, devir, inşa veya imal maliyetleriyle borçlandırılır.
• Satılan, devredilen veya kullanma yeteneğini kaybedenler ise alacak kaydı ile hesaplardan çıkarılır.

Birikmiş Amortismanlar (-)

• Maddi duran varlık bedellerinin, kullanılabilecekleri süre içinde hesaben yok edilmesini sağlar.
• Ayrılan amortismanlar gider hesaplarına karşılık bu hesaba alacak kaydedilir.
• Satılan, devredilen veya kullanma yeteneğini kaybedenler için hesaba borç, ilgili varlık hesabına alacak kaydedilir.

Yapılmakta Olan Yatırımlar

• İşletmede yapımı süren ve tamamlandığında ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılacak her türlü madde, malzeme, işçilik ve genel giderlerle ilgili harcamaların izlendiği hesaptır.
• Yapılmakta olan yatırım projelerine ait direkt ve endirekt harcamalar bu hesaba borç kaydedilir.
• Tamamlanan yatırım bedelleri ilgili maddi duran varlık hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

Verilen Avanslar

• Yurt içinden veya dışından sipariş edilen maddi duran varlıklarla ilgili avans ödemelerinin izlendiği hesaptır ve sipariş avans giderlerini de kapsar.
• Ödeme yapıldığında hesaba borç, sipariş edilen malzeme teslim alındığında ilgili hesabın borcuna karşılık bu hesaba alacak kaydedilir.

Maddi Olmayan Duran Varlıklar

• Fiziki varlığı olmayan, işletmenin yararlandığı veya yararlanmayı beklediği aktifleştirilen giderler, hukuken korunan haklar ve şerefiyelerin izlendiği hesap grubudur.

Haklar

• İmtiyaz, patent, lisans, ticari marka, unvan gibi hakların elde edilmesi için ödenen bedeller ile kamu otoritelerinin işletmeye tanıdığı kullanma ve yararlanma yetkileri için yapılan harcamaları kapsar.
• Edinilen haklar maliyet bedelleri ile bu hesaba borç kaydedilir.
• Yararlanma süresinin belirsiz olması durumunda, 5 yıl içinde eşit taksitlerle itfa olunarak yok edilir.

Şerefiye

• Bir işletme devralınırken katlanılan maliyet ile işletmenin rayiç bedelle hesaplanan net varlıklarının (öz varlık) değeri arasındaki olumlu farkların izlenmesinde kullanılır.
• Şerefiye hesaplanırken rayiç bedel tespit edilemezse, net defter değeri esas alınır.
• Ödenen şerefiye bedellerinin tamamı bu hesabın borcuna kaydedilir ve amortisman yoluyla 5 yıl içinde eşit taksitlerle yok edilir.

Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri

• İşletmenin kurulması, yeni şube açılması veya işlerin genişletilmesi için yapılan ve karşılığında maddi bir değer elde edilmeyen giderlerin aktifleştirilmesi durumunda izlendiği hesaptır.
• Maliyet değerleriyle bu hesaba borç kaydedilir ve amortisman yoluyla genellikle beş yılda eşit taksitlerle itfa edilir.

Araştırma ve Geliştirme Giderleri

• İşletmede yeni ürün ve teknolojiler oluşturulması, mevcutların geliştirilmesi ve benzeri amaçlarla yapılan ve aktifleşen harcamaların izlendiği hesaptır.
• Maliyet değerleri ile bu hesaba borç kaydedilir ve 5 yıl içinde eşit taksitlerle itfa edilerek yok edilir.

Özel Maliyetler

• Kiralanan gayrimenkullerin geliştirilmesi veya değerinin artırılması amacıyla yapılan giderler ile (normal bakım, onarım ve temizlik hariç) kira süresi sonunda mal sahibine bırakılacak varlıkların bedellerini kapsar.
• Yapılan harcamalar hesaba borç kaydedilir ve kira süresi içinde amorti edilir, ancak kira süresi beş yılı aşsa bile beş yılda eşit tutarlarla amorti yapılır.

Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar

• Yukarıda sayılanların dışında kalan diğer maddi olmayan duran varlık kalemlerinin izlendiği hesaptır.

Birikmiş Amortismanlar (-) (Maddi Olmayan Duran Varlıklar)

• Maddi olmayan duran varlık bedellerinin, kullanılabilecekleri süre içinde yok edilebilmesini sağlamak için kullanılır.
• Ayrılan amortismanlar, ilgili gider hesapları karşılığında bu hesaba alacak kaydedilir.
• Kullanım hakkı sona erenler veya elden çıkarılanlar hesaba borç, ilgili varlık hesabına alacak kaydedilir.

Verilen Avanslar (Maddi Olmayan Duran Varlıklar)

• Maddi olmayan duran varlıklarla ilgili yurt içi veya yurt dışındaki kişi ve kuruluşlara yapılan avans ödemelerinin izlendiği hesaptır.
• Ödeme yapıldığında hesaba borç, varlıklar elde edildiğinde ilgili hesabın borcuna karşılık bu hesaba alacak kaydedilir.

Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar

• Belirli bir maddi varlıkla ilgili veya tamamen tüketime tabi varlıklar için yapılan, üretim çalışmalarının zaman ve yoğunluğuyla sınırlı ömre sahip giderleri içerir.

Arama Giderleri

• Arama amacıyla yapılan giderlerin izlendiği hesaptır.
• Maden yatağının işletmeye uygun olup olmadığının belirlenmesi ve giriş noktalarının saptanması, petrol araştırmaları, arazi incelemeleri, sondaj gibi harcamalar bu hesaba kaydedilir.
• Arama faaliyetleri sonucunda üretilebilir cevher bulunamazsa, yapılan giderler zarar olarak kaydedilir.

Hazırlık ve Geliştirme Giderleri

• Açık işletmelerde maden üzerindeki örtüyü kaldırma veya yeraltındaki maden yataklarına girme, yatakla yerüstü arasında bağlantı kurma, maden yataklarını bölme, ulaşım ve havalandırma sağlama gibi faaliyetler için yapılan giderlerdir.
• Petrol işlemlerinde kuyu açma, temizleme, derinleştirme, bitirme ve hazırlık işleri için yapılan işçilik, yakıt, tamir, nakliye, ikmal, malzeme gibi giderler de bu hesaba dahildir.

Diğer Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar

• Kendi bölümlerinde tanımlanmayan özel tükenmeye tabi varlık değerlerinin izlendiği hesaptır.
• Belirli maddi varlıkla ilişkili harcamalar bu hesaba borç, özelliğini yitiren varlıklar ise kayıtlardan çıkarılmak üzere alacak kaydedilir.

Birikmiş Tükenme Payları (-)

• Özel tükenmeye tabi varlıklar grubundaki kalemler, özelliklerine göre "Tükenme payı" ayrılarak itfa edilir.
• Tükenme payı, maliyet ve gider hesapları karşılığında alacak, kayıtlardan çıkarıldığında borç kaydedilir

Verilen Avanslar (Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar)

• Özel tükenmeye tabi varlıklar için yapılan avans ödemelerinin izlendiği hesaptır.
• Avans ödemesi yapıldığında hesaba borç, kesinleşen ödemelerde önceki avans mahsup edilerek hesaba alacak kaydedilir.

Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları

• Bu grupta, içinde bulunulan dönemde ortaya çıkan ancak gelecek yıllara ait giderler ile faaliyet dönemine ait olup ileriki yıllarda tahsil edilebilecek gelirler yer alır.

Gelecek Yıllara Ait Giderler

• Peşin ödenen ve cari dönemde gider hesaplarına kaydedilmemesi gereken, gelecek yıllara ait giderleri izlemek için kullanılır.
• İlgili gider ve maliyet hesaplarına borç yazılacak peşin ödemeler bu hesabın borcuna kaydedilir ve ilgili hesap dönemlerinde "Gelecek Aylara Ait Giderler" hesabına aktarılır.

Gelir Tahakkukları

• Üçüncü kişilerden tahsil edilecek veya onların hesabına kesin borç kaydı ile bir yıl veya daha sonraki yıllarda yapılacak gelirlerin, içinde bulunulan döneme ait kısımlarının ilgili gelir hesabı karşılığında borç kaydedileceği hesaptır.
• Dönem sonlarında, döneme ait hesaplanan tutarlar ilgili hasılat ve gelir hesapları karşılığında bu hesaba borç kaydedilir.
• Sonraki yıllarda alacaklar kesinleşince, bu hesaptaki tutarlar alacağa geçirilerek üçüncü kişi hesaplarının borcuna aktarılıp kapatılır.

Diğer Duran Varlıklar

• Önceki bölümlerde sayılan duran varlık kalemlerine girmeyen, özellikle kendi bölümlerinde tanımlanmamış olan diğer duran varlık kalemlerinin yer aldığı gruptur.

Gelecek Yıllarda İndirilecek KDV

• Satın alınan veya imal edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlerle ilgili, bir yıldan uzun sürede indirilebilecek KDV'nin izlendiği hesaptır.
• Amortismana tabi iktisadi kıymetlerle ilgili bir yıldan uzun sürede indirilebilecek KDV bu hesaba borç, indirilebilme dönemlerine isabet eden tutarlar bilanço dönemi sonunda alacak verilirken "191. İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabı"na aktarılır.

Diğer KDV

• Ertelenen, iade edilmesi gereken, tahsil edilen ve çeşitli şekillerde ortaya çıkan KDV'nin bir yılı aşan tutarlarının kaydedildiği hesaptır.
• Belirtilen nitelikte KDV ortaya çıkarsa hesaba borç, ilgili hesaba alacak kaydedilir.

Gelecek Yıllar İhtiyacı Stoklar

• Tedbirli satın alma ve düşük stok devir hızı nedeniyle işletmede bulunan ve bir yıllık dönemde tüketilemeyecek stokların izlendiği hesaptır.
• Gelecek yıllar ihtiyacı stoklar, bu hesaba gruplar olarak borç kaydedilir.
• Kullanım dönemi bir yılın altına düştüğünde ilgili stok hesaplarına devredilerek bu hesaba alacak kaydedilir.

Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar

• İşletmede kullanılamayan ve satış olanağı kalmamış stoklar ve duran varlıklar izlenir.
• Tanımdaki niteliğe bürünen varlıklar, bulundukları varlık hesaplarından çıkarılarak bu hesaba alınır ve elden çıkarıldıklarında kapatılır.

Diğer Çeşitli Duran Varlıklar

• Bu hesap grubundaki sayılanların dışında kalan çeşitli duran varlıkların izlendiği hesaptır.

Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-)

• Yangın, deprem, su baskını, bozulma, çürüme, kırılma, çatlama, paslanma, teknolojik gelişmeler ve moda değişiklikleri sebebiyle stokların fiziki ve ekonomik değerlerinde önemli azalışların ortaya çıkması durumunda, kayıpları karşılamak üzere ayrılan karşılıkların izlendiği hesaptır.
• Dönen varlıklar grubundaki "158. Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabı"nda açıklanmıştır

Birikmiş Amortismanlar (-)

• Amortismana tabi varlıklar için ayrılan amortismanların izlendiği hesaptır.

Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar

• Dönen varlıkların ayrılmasında kullanılan ölçüye uygun olarak en çok bir yıl veya işletmenin normal faaliyet dönemi sonunda ödenecek yabancı kaynakları kapsar.
• Mali Borçlar, Ticari Borçlar, Diğer Borçlar, Alınan Avanslar, Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler, Borç ve Gider Karşılıkları, Gelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları ile Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar şeklinde bölümlenir.

Mali Borçlar

• Kredi kurumlarına olan kısa vadeli borçlar ile kısa vadeli para ve sermaye piyasası araçları ile sağlanan kredileri ve vadesine bir yıldan daha az süre kalan uzun vadeli mali borçların anapara taksit ve faizlerini kapsar.

Banka Kredileri

• Banka ve diğer finans kuruluşlarından sağlanan kısa vadeli kredilere ilişkin tutarları içeren hesap kalemidir.
• Alınan kısa vadeli krediler bu hesaba alacak, ödemeleri halinde borç kaydedilir.

Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri

• Vadeleri bir yıldan fazla olmakla birlikte, bilanço tarihinden itibaren bir yıl içinde ödenecek anapara taksitleri, vadesi bir yılın altına düşenler ve tahakkuk ettiği halde ödenmeyen faizler de bu hesapta gösterilir.
• İşletmenin uzun vadeli borçlarından, bilançonun düzenleme tarihini izleyen bir yıllık dönemde ödenecek olan taksit ve faizler bu hesaba alacak, ödenmeleri ise borç kaydedilir.

Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri

• Bilanço tarihinden itibaren bir yıl içinde ödenecek tahvil anapara borç taksitleri ile tahvillerin tahakkuk edip henüz ödenmeyen faizlerinin izlendiği hesaptır.
• Bu hesaba tahvil anapara borcu, taksit ve faizleri alacak, ödenmeleri halinde ise borç kaydedilir.

Çıkarılmış Bonolar ve Senetler

• Tedavüldeki finansman bonoları ve banka bonoları gibi kısa vadeli para ve sermaye piyasası araçları karşılığında sağlanan fonların izlendiği hesaptır.
• Bu hesapta tanımlanan menkul kıymetler ihraç edildiğinde nominal bedel üzerinden alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir. Ödenmeleri halinde hesaba borç kaydedilir.

Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler

• Çıkarılmış bono ve senetler kapsamına alınamayan diğer menkul kıymetlerin izlendiği hesaptır.
• Tanımlananlar dışında çıkarılmış diğer menkul kıymetler nominal bedel üzerinden hesaba alacak, ilgili hesaplara borç kaydedilir. Ödenmeleri durumunda borç kaydedilir.

Menkul Kıymetler İhraç Farkları (-)

• Nominal değerinin altında ihraç edilen tahvil, senet gibi menkul kıymetlerin nominal değeri ile satış fiyatı arasındaki farkın gelecek döneme ait olan kısmı bu hesapta izlenir.
• Nominal değerin altında ihraç edilen menkul kıymetlerin nominal değeri ile satış fiyatı arasındaki farklar ve "408. Menkul Kıymetler İhraç Farkı Hesabı"ndan aktarılanlar bu hesabın borcuna ve vadeye paralel itfa tutarları “66. Finansman Giderleri” grubundaki hesaplar aracılığıyla alacak kaydedilir.

Diğer Mali Borçlar

• Yukarıdaki hiçbir hesap kalemine girmeyen mali borçlar izlenir.
• Borcun doğması durumunda alacak, ödenmesi durumunda borç kaydedilir.

Ticari Borçlar

• Kuruluşun ticari ilişkileri sonucu ortaya çıkan senetli ve senetsiz borçların kaydedildiği hesaplardır.

Satıcılar

• İşletmenin faaliyet konusuyla ilgili mal ve hizmet alımlarından kaynaklanan senetsiz borçların izlendiği hesaptır.
• Ortaklara, ana kuruluşa, iştiraklere ve bağlı ortaklıklara olan senetsiz ticari borçlar, bilanço dipnotlarında gösterilmelidir.
• Senetsiz borçların oluşmasıyla hesap alacaklanır, ödenmesiyle borçlanır.

Borç Senetleri

• İşletmenin faaliyet konusuyla ilgili mal ve hizmet alımlarından kaynaklanan senetli ticari borçların izlendiği hesaptır.
• Ortaklar, ana kuruluş, iştirakler ve bağlı ortaklıklara olan senetli ticari borçlar bilanço dipnotlarında belirtilmelidir.
• Senet tutarları bu hesaba alacak, ödenmesi halinde borç yazılır.

Borç Senetleri Reeskontu (-)

• Bilanço gününde, senetli borçların tasarruf değeriyle değerlendirilmesini sağlamak amacıyla borç senetleri için ayrılan reeskont tutarlarını izlemek amacıyla kullanılır.
• Hesaplanan reeskont tutarları bu hesaba borç, "64. Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Kârlar" grubundaki “642. Faiz Gelirleri Hesabı"na gelir kaydedilir.
• İzleyen dönemlerde bu hesap "65. Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar" grubunun "652. Reeskont Faiz Giderleri Hesabına" aktarılarak kapatılır.

Alınan Depozito ve Teminatlar

• Üçüncü kişilerin belirli bir işi yapmalarını veya aldıkları bir değeri geri vermelerini sağlamak amacıyla alınan depozito ve teminat niteliğindeki değerlerin izlendiği hesaptır.
• Alınan depozito ve teminatlar bu hesabın alacağına, geri verilenler veya hesaba sayılanlar borcuna kaydedilir.

Diğer Ticari Borçlar

• Yukarıda listelenen hesap kalemlerinin hiçbirinin kapsamına girmeyen ticari borçların izlendiği hesaptır.
• Borcun doğması alacak, ödenmesi borç olarak kaydedilir.

Diğer Borçlar

• Herhangi bir ticari ilişkiye dayanmayan ve en çok bir yıl içinde ödenmesi beklenen borçların kaydedildiği hesapları kapsar.

Ortaklara Borçlar

• İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemlerden dolayı ortaklara olan borçlarının izlendiği hesaptır.
• Borcun doğması hesaba alacak, ödenmesi ise borç kaydedilir.

İştiraklere Borçlar

• İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemlerden dolayı iştiraklere olan borçlarının izlendiği hesaptır.
• Borcun doğması durumunda hesaba alacak, ödenmesi durumunda borç kaydedilir. 01.06.2021 https://www.gib.gov.tr/fileadmin/mevzuatek/eski/muhsisteb1ekmuh5c.htm

Bağlı Ortaklıklara Borçlar

• İşletmenin sermaye taahhütleri haricinde, faaliyet konusu dışındaki işlemlerden kaynaklanan bağlı ortaklıklara olan borçlarının izlendiği hesaptır.
• Borcun doğması durumunda hesaba alacak, ödenmesi durumunda borç kaydedilir.

Personele Borçlar

• İşletmenin personeline olan çeşitli borçları bu hesapta izlenir.
• Tahakkuk eden personele borçlar hesabın alacağına, ödenmesi durumunda borcuna kaydedilir.

Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-)

• Bilanço gününde, diğer borçlar grubundaki senetli borçların değerlemesini sağlamak amacıyla borç senetleri için ayrılan reeskont tutarlarının izlendiği hesaptır.
• Hesaplanan reeskont tutarları bu hesaba borç, "642.Faiz Gelirleri Hesabı"na gelir kaydedilir. İzleyen dönemde "652. Reeskont Faiz Giderleri Hesabı"na aktarılarak kapatılır.

Diğer Çeşitli Borçlar

• Ticari olmayan ve yukarıdaki hesaplardan hiçbirinin kapsamına girmeyen çeşitli borçların izlendiği hesaptır.
• Borcun doğması durumunda hesaba alacak, ödenmesi halinde ise borç kaydedilecektir.

Alınan Avanslar

• İster satış sözleşmeleri yoluyla ister diğer nedenlerle işletme tarafından üçüncü kişilerden alınan avansların izlendiği hesaptır.

Alınan Sipariş Avansları

• İşletmenin satış amacıyla gelecekte yapacağı mal ve hizmet teslimatı için peşin tahsil edilen tutarların izlendiği hesaptır.
• Alıcılardan alınan avanslar hesaba alacak, malın teslim edilmesi veya hizmetin yerine getirilmesi durumunda borcuna yazılır.

Alınan Diğer Avanslar

• Özel bölümünde izah edilen avanslar dışında, işletmenin aldığı her türlü kısa vadeli avansların izlendiği hesaptır.
• “Diğer Avanslar”, “340. Alınan Sipariş Avansları Hesabı”nda izah edilmiştir.

Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler

• İşletmenin sorumlu veya mükellef sıfatıyla ödeyeceği vergi, resim, harç, kesinti, sigorta primi, sendika aidatları ve benzeri borçların izlendiği hesap grubudur.

Ödenecek Vergi ve Fonlar

• İşletmenin ekonomik faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ve ilgili mevzuat gereğince ödenmesi gereken vergi, resim, harç ve fonların izlendiği hesaptır.
• Vergi, resim ve harçların tahakkukunu gerektiren olaylar gerçekleştikçe hesaplar alacaklanır; ödemeler yapıldıkça borçlanır.
• Bir yıldan uzun sürede ödenecek ertelenmiş veya taksitlendirilmiş vergiler varsa, bunlar "438. Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı"na aktarılır.

Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri

• İşletmenin personelin hakedişlerinden sosyal güvenlik mevzuatına göre kesmekle yükümlü olduğu, personele ait emeklilik keseneği ve sigorta primleri ile işveren paylarının ve işverence sosyal güvenlik kuruluşlarına ödenecek diğer yükümlülüklerin izlendiği hesaptır.
• Kesintiler yapıldıkça hesap alacaklandırılır, ödemeler yapıldıkça borçlandırılır.
• Bir yıldan uzun sürede ödenecek sosyal güvenlik kesintileri varsa, bunlar "438. Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı"na aktarılır.

Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler

• Kanuni süresi içinde ödenmeyen vergi ve yükümlülükler ile bilanço tarihinde erteleme veya taksitlendirme süresi bir yıldan az olan vergi ve yükümlülükleri kapsar.
• Vadelerinde ödenemeyen vergi ve diğer yükümlülüklerle erteleme ve taksitlendirme süresi bir yıldan az olanlar ve vadesi bir yılın altına düştüğü için 438 nolu hesaptan bu hesaba aktarılanlar, hesabın alacağına kaydedilir.
• Ancak, vadesi geçmiş vergi ve diğer yükümlülüklerde erteleme veya taksite bağlama süresi bir yılı aşanlar bu hesabın borcu karşılığında "438. Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı"na aktarılır.

Ödenecek Diğer Yükümlülükler

• Özel bölümlerde belirtilenler dışındaki yükümlülüklerin izlendiği hesaptır.
• Tahakkuk ettirilmesini gerektiren olaylar ve işlemler meydana geldikçe ilgili hesaplar alacaklanır, ödemeler yapıldıkça borçlanır.

Borç ve Gider Karşılıkları

• Bilanço tarihinde var olan ancak tutarı veya ne zaman gerçekleşeceği kesin olmayan kısa vadeli borçlar veya giderler için ayrılan karşılıkların izlendiği gruptur. Buradaki karşılık hesapları aktifi düzenleyici nitelikte değildir.

Dönem Kârı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları

• Dönem kârı üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi, diğer vergi ve kesintiler, fonlar ve benzeri diğer yasal yükümlülükler için ayrılan karşılıkların izlendiği hesaptır.
• Dönem kârı üzerinden hesaplanan vergiler ve yasal yükümlülükler dönem kârı hesabının borcu karşılığında alacak kaydedilir. Vergi taksitleri ödendikçe hesap kapatılır ve ilgili tutarlar "371. Dönem Kârının Peşin Ödenen Vergi ve Diğer Yükümlülükleri" ile mahsup edilerek kalan tutar "350. Ödenecek Vergi ve Fonlar" hesabına aktarılır.

Dönem Kârının Peşin Ödenen Vergi ve Diğer Yükümlülükleri (-)

• İlgili mevzuat gereğince peşin ödenen gelir ve kurumlar vergisi ile diğer yükümlülüklerin izlendiği hesaptır.
• Dönem Kârı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıklarından indirilmek üzere, 193. Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar Hesabından yapılan aktarmalar borcuna, 193 nolu hesabın alacağına kaydedilirken, gelir vergisinden mahsup edilen tutarlar hesaba alacak kaydedilmektedir.

Kıdem Tazminatı Karşılığı

• Hesapta, belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılan ve bir yıl içinde ödeneceği öngörülen kıdem tazminatları karşılıkları izlenir.

Maliyet Giderleri Karşılığı

• Aylık maliyetlerin belirlenmesinde, gelecek aylarda veya yıl sonunda kesinleşecek giderlerle aylık maliyetlere pay verilmesinde amortisman, tamir-bakım, ikramiye, finansman giderleri gibi tahmini gider karşılıkları izlenir.
• Bu hesaba aylık maliyetlere yüklenen gider karşılıkları alacak, giderlerin kesin tutarları belli olduğunda borç kaydedilir ve bilanço döneminde kapatılır.

Diğer Borç ve Gider Karşılıkları

• Kısa vadeli diğer borç ve gider karşılıklarının izlendiği hesaptır.
• Bu grubun yukarıda belirtilen hesapları içinde yer almayan ve önemlilik kavramına göre ayrı ayrı hesaplarda izlenmesi mümkün olmayan borç ve gider karşılıkları hesaba alacak, ödenmeleri halinde borç kaydedilir.

Gelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları

• Bu grup, cari dönemde ortaya çıkan ancak gelecek aylara ait gelirler ile cari döneme ait olup ödemesi gelecek aylarda olan giderlerden oluşur.

Gelecek Aylara Ait Gelirler

• Gelecek döneme ait peşin tahsil edilen gelirlerin, bir yıldan kısa süreye ait olan kısımlarının izlendiği hesaptır.
• Peşin tahsil edilen gelirler bu hesabın alacağına kaydedilmekte ve ait olduğu dönemde ilgili gelir hesaplarına devredilmektedir.

Gider Tahakkukları

• Gelecek aylarda ödemesi yapılacak ve kesin belgeye dayalı gider tahakkuklarının izlendiği hesaptır.
• Yapılan tahakkuklar ilgili gider ve zarar hesaplarına borç, bu hesaba alacak, yapılan ödemeler borç kaydedilir.

Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar

• Özellikle kendi bölümlerinde belirtilmemiş olan kısa vadeli yabancı kaynaklar bu grupta yer alır.

Hesaplanan KDV

• Teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetler üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi ile işlemi gerçekleşmeyen ya da işlemden vazgeçilen mal ve hizmetlere ilişkin Katma Değer Vergisinin izlendiği hesaptır.
• Hesaplanan KDV bu hesaba alacak kaydedilir, düzeltmeler ile borç kaydedilir. Vergilendirme dönemi sonunda, bu hesabın bakiyesi "191. İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabı" ile karşılaştırılır ve bu hesabın bakiyesi fazla ise "360. Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı"na aktarılarak kapatılır.