Podcast
Questions and Answers
Тіл білімі мен географияның аралығынан орын алатын лингвистикалық ғылым не?
Тіл білімі мен географияның аралығынан орын алатын лингвистикалық ғылым не?
- Диалектология (correct)
- Синтаксистикалық тіл білімі
- Психолингвистика
- Фонетика
Сөйлеу мен тілдің айырмашылығына алғаш көңіл бөлген ғалым кім?
Сөйлеу мен тілдің айырмашылығына алғаш көңіл бөлген ғалым кім?
- Лев Толстой
- Вильгельм фон Гумбольдт
- Франц Бопп
- Фердинанд де Соссюр (correct)
Диахрония сөзі қай тілден енген?
Диахрония сөзі қай тілден енген?
- Француз тілінен
- Грек тілінен
- Араб тілінен (correct)
- Латын тілінен
Адамдардың сөйлеу қызметін арнайы зерттейтін ғылым неден тұрады?
Адамдардың сөйлеу қызметін арнайы зерттейтін ғылым неден тұрады?
«Тіл – ұлттың жаны. Тіл – идеяның, сезімнің, ойдың жанды көрінісі» атты нақыл сөздің авторы кім?
«Тіл – ұлттың жаны. Тіл – идеяның, сезімнің, ойдың жанды көрінісі» атты нақыл сөздің авторы кім?
Фонема ілімінің негізін салушы ғалым кім?
Фонема ілімінің негізін салушы ғалым кім?
Тілдердің классификациясында фонетикалық принцип нені білдіреді?
Тілдердің классификациясында фонетикалық принцип нені білдіреді?
Вокал дыбыстарды көрсетіңіз.
Вокал дыбыстарды көрсетіңіз.
Лингвистика қай тілден енген сөз?
Лингвистика қай тілден енген сөз?
Тіл білімі зерттеу нысаны неден тұрады?
Тіл білімі зерттеу нысаны неден тұрады?
Тіл білімі ғылым ретінде қай ғасырда толыққанды жасалды?
Тіл білімі ғылым ретінде қай ғасырда толыққанды жасалды?
Табиғи тіл дегеніміз не?
Табиғи тіл дегеніміз не?
Ареалдық лингвистика қай салаға қатысты?
Ареалдық лингвистика қай салаға қатысты?
Омонимдердің түрлерін көрсетіңіз.
Омонимдердің түрлерін көрсетіңіз.
Сөздік мақала дегеніміз не?
Сөздік мақала дегеніміз не?
Редукция не мәселе?
Редукция не мәселе?
Артикльдер кездеспейтін тілдер қандай тілдер?
Артикльдер кездеспейтін тілдер қандай тілдер?
Тілді қондырмалы құбылыстар қатарына жатқызған ғалым.
Тілді қондырмалы құбылыстар қатарына жатқызған ғалым.
Морфологиялық жылысу процесінің нәтижесінде қандай құранды жұрнақтар пайда болады?
Морфологиялық жылысу процесінің нәтижесінде қандай құранды жұрнақтар пайда болады?
Префикс дегеніміз не?
Префикс дегеніміз не?
Сөз грамматикада қандай элементтерден қарастырылады?
Сөз грамматикада қандай элементтерден қарастырылады?
Грамматикалық мағыналар қалай аталады?
Грамматикалық мағыналар қалай аталады?
Семиотика нені зерттейді?
Семиотика нені зерттейді?
Тілдің құрылымын уақыттық өзгерістерді ескермей зерттеу тәсілі қалай аталады?
Тілдің құрылымын уақыттық өзгерістерді ескермей зерттеу тәсілі қалай аталады?
Богородскийдің грамматикалық процестерді сипаттаған ғалымдарының қатарына не жатады?
Богородскийдің грамматикалық процестерді сипаттаған ғалымдарының қатарына не жатады?
А.Байтұрсынұлының салалас құрмалас сөйлем түрлерінің саны қанша?
А.Байтұрсынұлының салалас құрмалас сөйлем түрлерінің саны қанша?
Лингвистиканың негізгі объектісі не болып табылады?
Лингвистиканың негізгі объектісі не болып табылады?
«Грамматикасыз ешкім ешқайда аттай алмайды» деген пікірдің авторы кім?
«Грамматикасыз ешкім ешқайда аттай алмайды» деген пікірдің авторы кім?
Flashcards
Лингвистика дегеніміз не?
Лингвистика дегеніміз не?
Латын тілінен шыққан, тіл туралы ғылым.
Тіл білімі нені зерттейді?
Тіл білімі нені зерттейді?
Адамдардың сөйлеу тілін зерттеу.
Тіл білімі нешеге бөлінеді?
Тіл білімі нешеге бөлінеді?
Тіл білімін шығу тегіне қарай тарихи және салыстырмалы тіл білімі деп екіге бөледі.
Тіл білімі қай ғасырда толық ғылым болды?
Тіл білімі қай ғасырда толық ғылым болды?
Signup and view all the flashcards
Тіл мен сөйлеудің айырмашылығын кім анықтады?
Тіл мен сөйлеудің айырмашылығын кім анықтады?
Signup and view all the flashcards
Табиғи тіл дегеніміз не?
Табиғи тіл дегеніміз не?
Signup and view all the flashcards
Ареалдық лингвистика нені зерттейді?
Ареалдық лингвистика нені зерттейді?
Signup and view all the flashcards
Тіл білімі қай ғылыммен байланысты?
Тіл білімі қай ғылыммен байланысты?
Signup and view all the flashcards
Тілді қондырмалы құбылыс деп кім санаған?
Тілді қондырмалы құбылыс деп кім санаған?
Signup and view all the flashcards
Тіл мен ойлауды бірдей деп кім санаған?
Тіл мен ойлауды бірдей деп кім санаған?
Signup and view all the flashcards
Ішкі флексия мен аффиксация дегеніміз не?
Ішкі флексия мен аффиксация дегеніміз не?
Signup and view all the flashcards
Күрделі құранды жұрнақтар дегеніміз не?
Күрделі құранды жұрнақтар дегеніміз не?
Signup and view all the flashcards
Сөздердің морфологиялық құрылымын өзгертетін процестерді кім зерттеді?
Сөздердің морфологиялық құрылымын өзгертетін процестерді кім зерттеді?
Signup and view all the flashcards
Префикс дегеніміз не?
Префикс дегеніміз не?
Signup and view all the flashcards
Деривациялық мағына дегеніміз не?
Деривациялық мағына дегеніміз не?
Signup and view all the flashcards
Сөз түрлендіруші аффикстердің мағынасы қалай аталады?
Сөз түрлендіруші аффикстердің мағынасы қалай аталады?
Signup and view all the flashcards
Грамматиканың неше бөлігі бар?
Грамматиканың неше бөлігі бар?
Signup and view all the flashcards
Грамматика нені зерттейді?
Грамматика нені зерттейді?
Signup and view all the flashcards
Сөз грамматикада қай қырынан қарастырылады?
Сөз грамматикада қай қырынан қарастырылады?
Signup and view all the flashcards
Диалектология дегеніміз не?
Диалектология дегеніміз не?
Signup and view all the flashcards
Тілдің күрделілігі деген не?
Тілдің күрделілігі деген не?
Signup and view all the flashcards
Фердинанд де Соссюр неге маңызды?
Фердинанд де Соссюр неге маңызды?
Signup and view all the flashcards
Диахрония дегеніміз не?
Диахрония дегеніміз не?
Signup and view all the flashcards
Тіл адамға не үшін маңызды?
Тіл адамға не үшін маңызды?
Signup and view all the flashcards
Психолингвистика дегеніміз не?
Психолингвистика дегеніміз не?
Signup and view all the flashcards
Тіл не арқылы білдіріледі?
Тіл не арқылы білдіріледі?
Signup and view all the flashcards
Тілдің эмотивті қызметі дегеніміз не?
Тілдің эмотивті қызметі дегеніміз не?
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Лингвистика
- Лингвистика латын сөзінен шыққан.
- Тіл білімінің зерттеу нысаны – адамзаттың сөйлеу тілі.
- Тіл білімі 3 бөлімге бөлінеді.
- Тіл білімі ғылым ретінде ХХ ғасырдың басында толық қалыптасқан.
- Тіл мен сөйлеудің аражігін ашқан алғашқы ғалымдар – Фердинанд де Соссюр және Шарль Балли.
- Тіл тірі организм сияқты құбылыс деген пікірді Август Шлейхер айтқан.
- «Тіл – адамның адамдық белгісінің зоры, жұмсайтын қаруының бірі» деген Ахмет Байтұрсынов болған.
- Табиғи тіл адамдардың қарым-қатынас жасау үшін табиғи жолмен дамыған дыбыстық тіл.
- Ареалдық лингвистика белгілі бір диалект шекарасын анықтайды.
- Тіл білімі философиямен методологиялық тұрғыдан байланысады.
- Тілді қондырмалы құбылыстар қатарына Марк жатқызған.
- Вильгельм фон Гумбольдт тіл мен ойлау бірдей деп санаған.
Тарихи сөздік анықтамасы
- Тарихи сөздік анықтамасы белгілі бір тіл немесе тілдер тобының тарихы мен дамуын сипаттайды.
Омонимдер
- Омонимдердің мағынасы мен формаларына қарай лексикалық және грамматикалық типтері бар.
Семантика
- Семантика сөз мағынасын зерттейтін лексиканың саласы.
Лексикография
- Лексикография сөздіктерді жасау және құрастыру ісі.
Сөздік мақаласы
- Сөздік мақаласы – тіл құрылымын және ішкі заңдылықтарын зерттейтін ғылыми еңбек.
А. Құнанбаев шығармаларының сөздігі
- А. Құнанбаев шығармаларының сөздігі 1968 жылы жарияланған.
Омоним түрі
- Бір ғана сөз табынан құралған омонимдер лексикалық түрге жатады.
Түркі тілдерінің фонетикасы
- Қазақ тіліндегі ерін үндестігі өзге түркі тілдеріне қарағанда күшті.
Фонетикалық единица
- Ең ірі фонетикалық единица - сөйлем.
Грамматика
- Грамматика сөздің грамматикалық құрылымы мен қызметін зерттейді.
Нақтылы жақты сөйлем
- Нақтылы жақты сөйлемдер іс-әрекет пен жағдайдың кімге немесе неге қатысты екенін көрсетеді.
А. Байтұрсынұлының еңбегі
- А.Байтұрсынұлы еңбегінде салалас құрмалас сөйлемнің 5 түрі бар.
Семиотика және Семантика
- Семиотика белгілер жүйесін, олардың мәндерін зерттейтін ғылым.
- Семантика тіл мағыналық аспектілерін зерттейді.
«Тіл – әдебиеттің бірінші элементі»
- Бұл пікір Горькийдің пікірі.
Черночевский
- «Грамматикасыз ешкім ешқайда аттай алмайды» пікірі Черночевскийге жатады.
Биологиялық организм және тіл
- «Тіл - биологиялық организм» пікірінің авторы А. Шлейхер.
Лингвистиканың негізгі объектісі
- Лингвистиканың негізгі объектісі - тіл.
Мылқаулар тілі
- Мылқаулар тілі - ым-ишара.
Тіл эмоциясы
- Тіл эмотивті қызметі арқылы адамның эмоциясын және сезімдерін білдіреді.
Тіл және ойлау
- Тіл мен ойлау бірлікте қарастырылады.
Фонема ілімі
- Фонема ілімінің негізін Бодуенде Гудене салыпты.
Биологиялық организм
- Франц Бопптің пікірінше, тіл биологиялық организм.
Фонетикалық және генеологиялық принцип
- Фонетикалық принцип – тілдерді дыбыстық құрылымы бойынша жіктеу әдісі.
- Генеологиялық принцип – тілдердің туыстық қарым-қатынасын зерттеу әдісі.
Салыстырмалы-тарихи тіл білімі
- Салыстырмалы-тарихи тіл білімі XVIII ғасырдың екінші жартысында қалыптасқан.
А. Шлейхер
- А. Шлейхер тіл білімін жаратылыстану ғылымы ретінде қарастырған.
Вокал дыбыстар
- Вокал дыбыстар: а, о, ә, е, ұ, ө
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
