Kwalitatief Onderzoek: Tien Fundamenten

Kwalitatief Onderzoek: Tien Fundamenten

• Focus op betekenis, niet getallen: Kwalitatief onderzoek richt zich op de betekenisgeving van mensen, niet op numerieke data.

• Variatie in interpretaties: Verschillende interpretaties van de data zijn mogelijk en acceptabel. Er wordt één verhaal verteld, maar andere verhalen kunnen evengoed bestaan. Deze verhalen zijn subjectief en contextueel bepaald.

• Context is cruciaal: De data is altijd ingebed in een context. Zowel de verzamelde informatie als de interpretatie door de onderzoeker worden door de context beïnvloed.

• Experiential vs. kritisch: Kwalitatief onderzoek kan ervaringsgericht (experiential) zijn, waarbij de visies en ervaringen van de deelnemers centraal staan. Alternatief, het kan kritisch zijn, zoekend naar factoren die de betekenissen beïnvloeden en de context analyseren.

• Ontologie: Ontologie bepaalt de manier waarop de onderzoeker de werkelijkheid ziet. Dit is een continuüm van opvattingen, variërend van een werkelijkheid los van menselijke ervaringen tot een werkelijkheid die gevormd en beïnvloed wordt door menselijke interpretaties.

• Epistemologie: Epistemologie, of kennisleer, stelt vragen over de geldigheid en betekenis van kennis. Het definieert welke kennis betrouwbaar en betekenisvol is op basis van de onderzoeksvraag. Ook dit is een continuüm van opvattingen.

• Methodologie: Kwalitatief onderzoek gebruikt een specifieke methodologie als kader, bestaande uit theorieën en praktijken voor het uitvoeren van onderzoek. Methodes zijn instrumenten voor data verzameling en analyse.

• Diverse data-bronnen: Kwalitatief onderzoek maakt gebruik van diverse data-bronnen. Dit omvat interviews (opnames, transcripten), focusgroepen (opnames, transcripten, video’s), participerende observatie (veldaantekeningen, observatieprotocollen) en kwalitatieve inhoudsanalyse. Data kan verbale of visuele material zijn.

• Kvalitatieve manier van denken: Kwalitatief onderzoek vereist een andere manier van denken dan kwantitatief onderzoek. De nadruk ligt op verschillende denkwijzen, zoals relativisme (de werkelijkheid is afhankelijk van de waarnemer), kritisch realisme (er bestaat een werkelijkheid buiten ons, maar we kennen die via onze interpretatie), constructivisme (de werkelijkheid en kennis zijn geconstrueerd) en contextualisme (kennis is afhankelijk van de context).

• Subjectiviteit en reflexiviteit: Subjectiviteit van zowel de onderzoeker als de participant is inherent aan kwalitatief onderzoek. Reflexiviteit vereist kritische zelfreflectie op de onderzoeksmethode en de rol van de onderzoeker. Functionele en persoonlijke reflexiviteit zijn essentieel.