Kwalitatief Onderzoek: Abstractieniveaus, Onderzoeksvraag en Kenmerken

DazzledProbability avatar
DazzledProbability
·
·
Download

Start Quiz

Study Flashcards

35 Questions

Wat zijn de drie mogelijke abstractieniveaus van theorie in kwalitatief onderzoek?

Metatheorieën of grand theories, Midden-range theorieën, Publicaties als theorie

Wat zijn de basiselementen van een onderzoeksvraag in kwalitatief onderzoek?

Alle bovenstaande

Een literatuurstudie voorafgaand aan het eigenlijke onderzoek is altijd zinvol volgens de tekst.

False

Wat is de definitie van onderzoek volgens Van Dale?

De handeling van het onderzoeken, teneinde door de verzameling van gegevens tot een oplossing voor een bepaald probleem te komen

Wat is het belangrijkste kenmerk van kwalitatief onderzoek volgens Denzin en Lincoln?

Gericht op beter begrip & interpreteren van fenomeen

Kwalitatief onderzoek is altijd inductief.

True

Waar richt kwalitatief onderzoek zich voornamelijk op? De betekenis en _____ centraal.

insiderperspectief

Leg het verschil uit tussen het principieel standpunt en het pragmatisch standpunt over de complementariteit van onderzoeksmethoden.

Het principieel standpunt stelt dat de verenigbaarheid tussen twee onderzoeksmethoden principieel problematisch is vanwege verschillende uitgangspunten, terwijl het pragmatisch standpunt ervan uitgaat dat de methoden elkaar aanvullen en dat ze elk hun bijdrage leveren.

Wat wordt bedoeld met 'mixed-method' onderzoek?

Mixed-method onderzoek houdt in dat zowel kwalitatieve als kwantitatieve benaderingen gebruikt worden in één studie.

Welke twee modaliteiten om te denken worden onderscheiden door Jerome Bruner?

Narratieve modaliteit

Kwalitatief onderzoek richt zich voornamelijk op de rol van socio-culturele en talige context van elke vorm van psychisch functioneren, terwijl kwantitatief onderzoek vaak vertrekt vanuit een __________ model.

natuurwetenschappelijk

Wat is een waarnemingseenheid in onderzoek?

Wie je effectief gaat bevragen.

Wat is een voorbeeld van een hoofdvraag in een onderzoek?

Hoe ervaren depressieve patiënten een tijdslimiet in cognitieve gedragstherapie?

Moet een onderzoeksvraag concreet zijn?

True

Wat is belangrijk bij het formuleren van een onderzoeksvraag? De onderzoeksvraag moet haalbaar en __________ zijn.

ethisch

Match de vormen van generalisatie met hun omschrijving:

Formele of statistische generalisatie = Grotere steekproeven en representativiteit Analytische generalisatie = Overtuigingskracht op basis van data en analyses Transfereerbaarheid = Besluiten of bevindingen overdraagbaar zijn naar andere contexten

Wat is de definitie van een kwalitatief interview?

Een vorm van informatieverzameling waarbij de interviewer respondenten bevraagt op grond van een onderzoeksvraag.

Wat is de rol van de onderzoeker bij participerende observatie?

Actief deelnemen met interactie met participanten/omgeving, maar toch een zekere afstand behouden.

Wordt er bij een gestructureerd interview exact dezelfde volgorde van vragen aan alle respondenten gesteld?

True

Wat is het doel van het zoeken naar een balans tussen homogeniteit en heterogeniteit in een kwalitatieve steekproef?

Diepgang en diversiteit verkrijgen

Wat wordt bedoeld met theoretische saturatie in relatie tot steekproefgrootte?

Geen verdere concepten kunnen vinden

Wat is convenience sampling ook wel bekend als? ______

opportunistische steekproef

Het doel van purposive sampling is om een willekeurige steekproef te verkrijgen.

False

Wat is een iteratief proces in datacollectie en analyse?

Een proces waarbij fases van dataverzameling, sampling en data-analyse elkaar herhaaldelijk opvolgen om inzicht in het onderzoeksthema te verkrijgen.

Hoe worden inzichten weerlegd of bevestigd in constant comparatief analyseren?

Door nieuwe data te vergelijken met oudere data

Onderzoeksstrategieën in kwalitatief onderzoek betekenen dat men de wereld op een objectieve manier waarneemt.

False

Wat is de focus van Interpretatieve Fenomenologische Analyse (IPA)?

De unieke betekenissen van een specifieke groep mensen die eenzelfde ervaring delen.

Waar staat GT voor?

Grounded Theory

Wat is het doel van data coderen in GT?

Een brug vormen tussen gegevensverzameling en theorievorming.

Met welke benadering vertrekt Thematische Analyse niet?

een specifieke theorie of epistemologische uitgangspunten

Een onderzoeker moet bewust zijn van eigen vooroordelen bij het observeren en coderen van gegevens.

True

Wat is het verschil tussen breed en eng observeren?

Bij breed observeren ligt de focus op specifieke thema's, terwijl bij eng observeren algemeen inzicht wordt gezocht in de leefwereld van de participant.

Is het tijdsintensief om verslagen te maken tijdens observaties?

True

Waarom wordt informed consent soms als een probleem gezien bij observerend onderzoek?

Soms is het onhaalbaar om iedereen informed consent te laten tekenen, wat kan leiden tot minder rijke data.

Transcriptie van data omvat het letterlijk uitwerken van wat gezegd is, inclusief de ______ communicatie.

non-verbale

Study Notes

Wat is Kwalitatief Onderzoek?

  • Definitie van onderzoek volgens Van Dale: het onderzoeken om door de verzameling van gegevens tot een oplossing voor een bepaald probleem te komen
  • Onderzoek Mcleod: een systematisch proces van kritisch onderzoek dat leidt tot geldige stellingen en conclusies die aan geïnteresseerde anderen worden gecommuniceerd

Eigenschappen van Kwalitatief Onderzoek

  • Gesitueerde activiteit binnen bepaalde context
  • Onderzoeker wordt gelokaliseerd in de wereld die hij bestudeert
  • Meer dan 1 kwalitatieve onderzoeksmethode gericht op beter begrip en interpreteren van fenomeen
  • Betekenis en insiderperspectief centraal
  • Naturalistische setting
  • Niet 1 ultieme beschrijving maar vele manieren
  • Focus op betekenis en contextueel begrijpen
  • Industriefe implicatie van de onderzoeker
  • Iteratieve karakter van onderzoek

Algemeen Karakteriseren van Kwalitatief Onderzoek

  • InDUCTIEVE benadering: van data naar theorie
  • Concepten en theorie worden geground in data
  • Methode: uitgangspunten, analyse, theorie of kader opbouwen
  • Geen hypotheses
  • Onderzoek is dynamisch
  • Volledig onderzoek verloopt niet inductief

Belang van Context

  • Focus op belevingen, ervaringen en betekenisgeving van participant in rekening gebracht
  • Persoonlijke context, sociaal netwerk en maatschappelijke kenmerken
  • Volledige context van iemand kan nooit volledig in kaart gebracht worden

Emic en Etic Perspectief

  • Emic perspectief: insider- of bottom-up perspectief, hoe participant het ervaart
  • Etic perspectief: outsider- of top-down perspectief, reeds bestaande theorieën, hypotheses en concepten als startpunt
  • In realiteit zal elk onderzoek gaandeweg afwisselen tussen emic en etic

Taal als Sleutel

  • Taal: context waarin we als mens mens worden, we worden gevormd door taal en construeren onze werkelijkheid via taal
  • Cognitieve vermogens, onze ideeën over wat goed en fout is, worden bepaald door onze taal
  • Taal is fundamenteel meerduidig
  • Kwalitatief onderzoek is een narratieve benadering, bestuderen hoe taal gebruikt om iets op een bepaalde manier over te brengen

Onderzoek in Naturalistische Contexten

  • Onderzoeker moet de leefwereld van de participanten leren kennen
  • Immersion: onderzoeker treedt binnen in het alledaagse leven van de participanten
  • Onderzoeker: naïeve observator die vanzelfsprekendheden doorprikt en diepgaand inzicht hanteert

Nadruk op Rijke Beschrijving

  • Thick description/Rijke beschrijvingen: volledige en diepgaande beschrijving van onderzoeksproces, onderzoekscontext en onderzoeksresultaten is belangrijk
  • Thick description heeft oog voor biografische, historische, situationele, relationele en interactionele gegevens en geeft de lezer op die manier een inkijk in de concrete situatie van de deelnemers

Rol van de Onderzoeker

  • Kwalitatief onderzoeker is mede-actor: moet zich bewust zijn van invloed uitgeoefend op onderzoek/pp
  • Bracketing: eigen veronderstellingen tussen haakjes plaatsen, aan de kant zetten
  • Reflexiviteit: bewuste analyse van eigen rol doorheen onderzoeksproces
  • Wederzijds vertrouwen
  • Bewust van ethische dimensie

Kwalitatief en Kwantitatief Onderzoek

  • Verschillen:
    • Cijfers vs. Woorden
    • Perspectief van de onderzoeker vs. perspectief van de participanten
    • Theorie testen vs. Theorie bouwen
    • Statisch vs. Proces
    • Gestructureerd vs. Ongestructureerd
    • Generalisatie vs. Contextueel begrijpen
  • Gelijkenissen:
    • Gemeenschappelijke doelen: data-reductie, beantwoorden van onderzoeksvragen, relateren van data-analyse aan onderzoeksliteratuur, variatie blootleggen/begrijpen, vermijden van bewuste vertekening, belang van transparantie### Wetenschappelijke vooronderstellingen
  • Er is geen enkele manier om over wetenschap te denken
  • Wetenschap is niet neutraal, maar er zijn meerdere manieren om over wetenschap te denken
  • De manier waarop het wetenschappelijke proces wordt benaderd, heeft een grote invloed op alle stappen in het onderzoeksproces

Paradigma's en benaderingen

  • Kwalitatief onderzoek: idiografisch, inductief, open en flexibel
  • Kwantitatief onderzoek: nomothetisch, deductief, gesloten en strikt
  • Reflexiviteit: relatie tussen onderzoeker en participant is niet neutraal, beide hebben invloed op elkaar
  • Bracketing: nadenken over eigen waarden om deze tussen haken te zetten voor participanten
  • Onderzoek kan nooit waardenneutraal zijn

Literatuurstudie en onderzoeksvraag

  • Iteratief karakter:-literatuurstudie is een proces dat heen en weer gaat tussen verschillende stappen
  • Startpunt van onderzoek: brede vragen en interesses, vernauwen van vragen en focussen
  • Relatie theorie en onderzoek: onvermijdelijk en noodzakelijk

Theorieën en abstractieniveaus

  • Theorie: verklaring voor geobserveerde regelmatigheden of patronen voor een bepaald fenomeen
  • 3 Types van theorieën:
    • Metatheorieën of grand theories (paradigmatisch niveau): hoogste abstractieniveau
    • Midden-range theorieën: sluiten aan bij een beperkt domein of fenomeen
    • Publicaties als theorie: term "theorie" verwijst naar de bestaande literatuur

Theorie bouwen of theorie testen

  • Inductieve benadering (kwalitatief onderzoek): observaties of data → zelf een theorie opstellen
  • Deductieve benadering (kwantitatief onderzoek): wat reeds gekend is → van bestaande theorie hypothese afleiden → toetsen adhv empirisch onderzoek

Plaats van literatuurstudie

  • Klassiek idee: onderzoek vertrekt van een literatuurstudie
  • Verschillende opvattingen over zinvolheid van literatuurstudie voorafgaand aan het eigenlijke onderzoek

Onderzoeksvraag

  • Onderzoeksvraag: weerspiegelt (impliciet) de wetenschapsfilosofische assumpties
  • Goede onderzoeksvraag: duidelijkheid over doel van de studie
  • Opstelling vraag: afhankelijk van wetenschapsfilosofisch kader waaruit je denkt

Aard en opbouw van kwalitatieve onderzoeksvragen

  • Open (gericht op inductief onderzoek)
  • Flexibiliteit: kunnen doorheen onderzoeksproces aangepast worden
  • Helder, duidelijke focus, bondig geformuleerd, onderzoekbaar
  • Totale structuur: Wat/hoe + (ww) + kenmerk/fenomeen + bij/voor + onderzoekseenheid (setting)?

Openheid en neutraliteit in kwalitatieve onderzoeksvragen

  • Onderzoeksvraag moet aanwijzingen geven over steekproef en dataverzameling
  • Openheid: gerichtheid op het maximaliseren van de ruimte voor participanten om hun ervaringen te delen
  • Assumpties vermijden we op 2 niveaus: aard en richting/hierarchische ordening

Causaliteit in kwalitatieve onderzoeksvragen

  • Ondanks openheid, kunnen er toch verwachtingen zijn door literatuurstudie
  • Formuleren kwalitatieve onderzoeksvragen: causale taal vermijden
  • Procestheorie (kwalitatieve interpretatie): begrijpen hoe bepaalde situatie, beslissing, gebeurtenis, ervaring...tot stand komen
  • Variantie-theorie (kwantitatieve interpretatie): bestudeert het meten van verklarende variabelen en op een rechtsreeks verband tussen een of meerdere verklarende factoren en het fenomeen dat men wil verklaren### Steekproef in Kwalitatief Onderzoek
  • Doel van steekproeven in kwalitatief onderzoek: rijke en diepgaande data verzamelen om de onderzoeksvraag te beantwoorden
  • Steekproeven worden doelbewust samengesteld om relevante mensen te selecteren voor het onderzoek

Analyse-eenheid

  • Analyse-eenheid: het niveau waarop de analyse zich zal richten (moet bekend zijn)
  • Voorbeeld: organisatie, individu, groep mensen
  • Analyse-niveaus: kan verschillende niveaus beslaan, zoals binnen een organisatie individuen van die afdeling kiezen

Generalisatie

  • Generalisatie: brede conclusies trekken door specifiek voorkomen
  • Belang van generalisatie: transfereerbaarheid van de resultaten naar andere contexten en mensen
  • Drie vormen van generalisatie:
    • Formele of statistische generalisatie: kwantitatief onderzoek, representatieve steekproef, random sampling
    • Analytische generalisatie: kwalitatief onderzoek, overtuigingskracht van de data en analyses, theoretische opbouw
    • Transfereerbaarheid: mate waarin de lezer basis van de rapportage van het onderzoek kan besluiten of de bevindingen al dan niet transfereerbaar zijn naar een andere context

Homogeniteit en Heterogeniteit

  • Homogeniteit: mensen moeten een gemeenschappelijke ervaring hebben, anders kunnen ze niet met elkaar vergeleken worden
  • Heterogeniteit: mensen verschillen van elkaar, zodat attributie aan iets toegewezen kan worden
  • Balans tussen homogeniteit en heterogeniteit zoeken in de steekproef

Flexibiliteit in Kwalitatieve Steekproeven

  • Flexibiliteit in kwalitatieve steekproeven: stapsgewijs verder selecteren van participanten aan de hand van brede begincriteria, vervolgd door meer specifiekere criteria naarmate het onderzoek verder gaat
  • Sequentieel steekproef trekken: stapsgewijs selecteren van participanten aan de hand van brede begincriteria
  • Niet-sequentieel steekproef trekken: criteria is vanaf het begin vastgelegd, meer gecontroleerd en minder afhankelijk van bevindingen

Steekproefgrootte

  • Omvang: kleiner dan bij kwalitatief onderzoek
  • Steekproef moet klein genoeg zijn om grondige analyses toe te laten en groot genoeg om saturatie (wanneer er geen nieuwe concepten/dimensies kunnen gevonden worden) te bereiken
  • Steekproefgrootte hangt af van diepgaande of korte interviews en homogeniteit of heterogeniteit van de steekproef

Technieken van Steekproefselectie

  • Convenience/ Opportunistic Sampling: mensen selecteren die relatief eenvoudig te bereiken zijn
  • Purposive Sampling: doelgericht steekproeftrekken die niet direct gericht is op het ontwikkelen van theorie
  • Extreme/ Afwijkende Case Sampling: selecteren van cases die ongewone/ extreme manifestaties van een fenomeen vertonen
  • Typische Case Sampling: selecteren van cases die typisch zijn voor een bepaalde groep
  • Kritische Case Sampling: selecteren van cases die kritische informatie genereren
  • Maximale Variatie Sampling: selecteren van cases die een brede range aan variatie in relevante dimensies vertonen
  • Homogene Sampling: selecteren van cases die een grote variatie vertonen, maar wel een gelijkaardige groep vormen
  • Doelgerichte Random Sampling: combo van verschillende strategieën
  • Gestratificeerde Doelgerichte Sampling: combo van verschillende strategieën
  • Theoretische Sampling: selecteren van nieuwe participanten op basis van gegenereerde inzichten in de resultaten
  • Sneeuwbal of Chain Referral Sampling: onderzoeker zoekt participanten die op hun beurt mogelijke participanten kunnen aanreiken

Aandachtspunten: Ethische Aspecten en Haalbaarheid

  • Ethische overwegingen: reflecteren over de impact die het onderzoek kan hebben op mensen en of de veiligheid en vertrouwelijkheid kunnen worden gegarandeerd
  • Haalbaarheid: niet haalbaar om 100 interviews heel diepgaand te bestuderen, masterproef mindere capaciteiten dan universitair onderzoek

Toets uw kennis over kwalitatief onderzoek! Leer de abstractieniveaus van theorie, basiselementen van een onderzoeksvraag en kenmerken van kwalitatief onderzoek kennen.

Make Your Own Quizzes and Flashcards

Convert your notes into interactive study material.

Get started for free

More Quizzes Like This

Research Methodology in Qualitative Studies
10 questions
Méthodes qualitatives en recherche
42 questions

Méthodes qualitatives en recherche

AgreeableHammeredDulcimer avatar
AgreeableHammeredDulcimer
Research Methodology Chapter 4
16 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser