Podcast
Questions and Answers
Który z wymienionych elementów nie wchodzi w zakres kultury żywego słowa?
Który z wymienionych elementów nie wchodzi w zakres kultury żywego słowa?
Ekstrawertyk, w kontekście mówienia, charakteryzuje się zazwyczaj:
Ekstrawertyk, w kontekście mówienia, charakteryzuje się zazwyczaj:
Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje emisję głosu?
Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje emisję głosu?
Dykcję ocenia się w kategoriach takich jak:
Dykcję ocenia się w kategoriach takich jak:
Signup and view all the answers
Co oznacza 'giętkość' w kontekście oceny dykcji?
Co oznacza 'giętkość' w kontekście oceny dykcji?
Signup and view all the answers
Melodyjność w ocenie dykcji wiąże się z:
Melodyjność w ocenie dykcji wiąże się z:
Signup and view all the answers
Kultura języka w odniesieniu do kultury żywego słowa to przede wszystkim:
Kultura języka w odniesieniu do kultury żywego słowa to przede wszystkim:
Signup and view all the answers
Która z poniższych cech charakteryzuje introwertyka w kontekście posługiwania się mową?
Która z poniższych cech charakteryzuje introwertyka w kontekście posługiwania się mową?
Signup and view all the answers
Jakie są ruchome artykulatory w aparacie mowy?
Jakie są ruchome artykulatory w aparacie mowy?
Signup and view all the answers
Która z poniższych cech dotyczy spółgłoskowych dźwięków?
Która z poniższych cech dotyczy spółgłoskowych dźwięków?
Signup and view all the answers
Jakie wyróżniamy style wymowy?
Jakie wyróżniamy style wymowy?
Signup and view all the answers
Jak klasyfikowane są głoski w języku polskim?
Jak klasyfikowane są głoski w języku polskim?
Signup and view all the answers
Jakie cechy decydują o brzmieniu spółgłoski?
Jakie cechy decydują o brzmieniu spółgłoski?
Signup and view all the answers
Jakie normy fonetyczne wyróżnia się w języku polskim?
Jakie normy fonetyczne wyróżnia się w języku polskim?
Signup and view all the answers
Jakie elementy charakterystyczne wyróżniają wysokie samogłoski?
Jakie elementy charakterystyczne wyróżniają wysokie samogłoski?
Signup and view all the answers
Jakie czynniki wpływają na różnorodność stylów wymowy?
Jakie czynniki wpływają na różnorodność stylów wymowy?
Signup and view all the answers
Jakie spółgłoski są uważane za nosowe?
Jakie spółgłoski są uważane za nosowe?
Signup and view all the answers
Co oznacza termin 'ortoepia' w kontekście językoznawstwa?
Co oznacza termin 'ortoepia' w kontekście językoznawstwa?
Signup and view all the answers
Który element jest częścią aparatu mowy odpowiedzialnego za wytwarzanie dźwięku?
Który element jest częścią aparatu mowy odpowiedzialnego za wytwarzanie dźwięku?
Signup and view all the answers
Jakie rodzaje oddechu wymienia się w kontekście aparatu mowy?
Jakie rodzaje oddechu wymienia się w kontekście aparatu mowy?
Signup and view all the answers
Które z poniższych nie jest jednym z działów retoryki?
Które z poniższych nie jest jednym z działów retoryki?
Signup and view all the answers
Jakie są skutki braku treningu w zakresie sprawności językowej i komunikacyjnej?
Jakie są skutki braku treningu w zakresie sprawności językowej i komunikacyjnej?
Signup and view all the answers
Co należy do estetyki i etyki słowa?
Co należy do estetyki i etyki słowa?
Signup and view all the answers
Czym zajmuje się logopedia artystyczna?
Czym zajmuje się logopedia artystyczna?
Signup and view all the answers
Który aparat mowy odpowiada za wytwarzanie prądu powietrza niezbędnego do powstania dźwięku?
Który aparat mowy odpowiada za wytwarzanie prądu powietrza niezbędnego do powstania dźwięku?
Signup and view all the answers
Jakie normy językowe mogą ulegać zmianom w danym czasie?
Jakie normy językowe mogą ulegać zmianom w danym czasie?
Signup and view all the answers
Jakie są skutki niepoprawnego oddychania podczas mowy?
Jakie są skutki niepoprawnego oddychania podczas mowy?
Signup and view all the answers
Która z poniższych umiejętności nie odnosi się do inwencji w retoryce?
Która z poniższych umiejętności nie odnosi się do inwencji w retoryce?
Signup and view all the answers
Jakie elementy wchodzą w skład aparatu artykulacyjnego?
Jakie elementy wchodzą w skład aparatu artykulacyjnego?
Signup and view all the answers
Dlaczego poprawność językowa jest ważna?
Dlaczego poprawność językowa jest ważna?
Signup and view all the answers
Flashcards
Kultura żywego słowa
Kultura żywego słowa
Sztuka świadomego, umiejętnego i precyzyjnego posługiwania się językiem mówionym.
Emisja głosu
Emisja głosu
Proces wydobywania się głosu i wysyłania go.
Artykulacja
Artykulacja
Ruchy narządów artykulacyjnych podczas wymawiania głosek, sposób wykorzystywania dźwięków.
Dykcja
Dykcja
Signup and view all the flashcards
Melodia języka
Melodia języka
Signup and view all the flashcards
Technika posługiwania się głosem
Technika posługiwania się głosem
Signup and view all the flashcards
Ekspresja i estetyka
Ekspresja i estetyka
Signup and view all the flashcards
Kultura języka
Kultura języka
Signup and view all the flashcards
Wiedza o języku
Wiedza o języku
Signup and view all the flashcards
Zróżnicowanie języka
Zróżnicowanie języka
Signup and view all the flashcards
Wiedza o faktach historycznych
Wiedza o faktach historycznych
Signup and view all the flashcards
Poprawność językowa
Poprawność językowa
Signup and view all the flashcards
Sprawność językowa i komunikacyjna
Sprawność językowa i komunikacyjna
Signup and view all the flashcards
Estetyka i etyka słowa
Estetyka i etyka słowa
Signup and view all the flashcards
Ortoepia
Ortoepia
Signup and view all the flashcards
Ortofonia
Ortofonia
Signup and view all the flashcards
Retoryka
Retoryka
Signup and view all the flashcards
Inwencja
Inwencja
Signup and view all the flashcards
Dyspozycja, kompozycja
Dyspozycja, kompozycja
Signup and view all the flashcards
Elokucja
Elokucja
Signup and view all the flashcards
Memoria
Memoria
Signup and view all the flashcards
Actio
Actio
Signup and view all the flashcards
Logopedia artystyczna
Logopedia artystyczna
Signup and view all the flashcards
Co tworzy nasadę aparatu mowy?
Co tworzy nasadę aparatu mowy?
Signup and view all the flashcards
Co to są artykulatory ruchome?
Co to są artykulatory ruchome?
Signup and view all the flashcards
Co to są artykulatory nieruchome?
Co to są artykulatory nieruchome?
Signup and view all the flashcards
Czym różnią się spółgłoski dźwięczne od bezdźwięcznych?
Czym różnią się spółgłoski dźwięczne od bezdźwięcznych?
Signup and view all the flashcards
Czym różnią się spółgłoski nosowe od ustnych?
Czym różnią się spółgłoski nosowe od ustnych?
Signup and view all the flashcards
Czym różnią się spółgłoski twarde od miękkich?
Czym różnią się spółgłoski twarde od miękkich?
Signup and view all the flashcards
Czy samogłoski są dźwięczne, czy bezdźwięczne?
Czy samogłoski są dźwięczne, czy bezdźwięczne?
Signup and view all the flashcards
Co decyduje o tym, czy samogłoska jest nosowa, czy ustna?
Co decyduje o tym, czy samogłoska jest nosowa, czy ustna?
Signup and view all the flashcards
Co to jest norma fonetyczna?
Co to jest norma fonetyczna?
Signup and view all the flashcards
Co to są style wymowy?
Co to są style wymowy?
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Kultura Żywego Słowa
- Sztuka świadomego, umiejętnego i precyzyjnego posługiwania się słowem mówionym.
- Obejmuje poprawność artykulacyjną, technikę mówienia, wykorzystanie głosu, ekspresję, estetykę i oddziaływanie na odbiorcę.
- Niezbędna dla wszystkich osób posługujących się mową, szczególnie dla tych, których praca jest związana z mówieniem.
Technika Głosu i Komunikacja
- Emissja głosu: Proces wydobywania i wysyłania głosu, łączący oddychanie, fonację i artykulację z rezonansem w klatce piersiowej, krtani i nasadzie.
- Artykulacja: Ruchy narządów artykulacyjnych podczas wymawiania głosek. To sposób wykorzystywania kolejnych dźwięków.
- Dyskrecja i delikatność pozajęzykowych środków ekspresji są istotne.
- Melodia języka: Dostosowanie mowy do sytuacji (np. oficjalna/nieoficjalna).
- Ekspresja i estetyka: Nie tylko słowa charakteryzują sytuację.
- Charakterystyki ekstrawertyków (mówią szybko, bez refleksji) i introwertyków (mówią wolniej, przemyślnie).
Dykcją
- Wyraźność (precyzja artykulacyjna).
- Słyszalność (nośność, moc głosu).
- Giętkość (swobodna artykulacja trudnych grup głosowych).
- Prawidłowe rozłożenie akcentów (logiczno-składniowe, emocjonalne).
- Przejrzystość i sugestywność pauz.
- Melodyjność (swobodne i celowe używanie intonacji).
Składniki Kultury Żywego Słowa
- Wiedza o języku (gramatyka, słownictwo).
- Zróżnicowanie języka (odmiany regionalne, sytuacje oficjalne/nieoficjalne).
- Wiedza historyczna (w historii języka można znaleźć odpowiedzi na obecne problemy).
- Poprawność językowa (normy językowe i przepisy ortograficzne).
- Sprawność językowa i komunikacyjna (swobodne posługiwanie się językiem, również obcym).
- Estetyka i etyka słowa (piękno, wrażliwość, rzetelność i uczciwość). Unikanie wulgaryzmów.
Ortoepia
- Dziedzina językoznawstwa zajmująca się poprawnością i poprawnym użyciem elementów systemu językowego.
- Obejmuje ortografię, ortofonię i gramatykę normatywną.
- Ortofonia: Poprawna wymowa i łączenie wyrazów.
Retoryka
- Sztuka wymowy (greckie "ars bene dicenti").
- Retor: Mówca, polityk, krasomówca.
- Działy retoryki:
- Inwencja: Sposoby wyszukiwania i opracowania tematu.
- Dyspozycja/Kompozycja: Porządkowanie argumentów i kompozycja mowy.
- Elokucja: Przekładanie myśli na słowa.
- Memoria: Zapamiętywanie.
- Actio: Sposób wygłaszania tekstu.
Logopedia Artystyczna i Medialna
- Logopedia artystyczna: Praca nad słowem mówionym, czytanym, głosem i interpretacją, np. w mediach, na scenie.
- Logopedia medialna: Praca nad słowem i głosem w kontekście wystąpień publicznych i medialnych.
Anatomia i Fizjologia Aparatu Mowy
- Aparat mowy składa się z trzech mniejszych aparatów: oddechowego, fonacyjnego i artykulacyjnego.
- Aparat oddechowy: Wytwarza prąd powietrza dla dźwięku. (Płuca, tchawica, przepona, oskrzela).
- Aparat fonacyjny: Tworzy dźwięk (krtań, wiązadła głosowe).
- Aparat artykulacyjny: Tworzy głoski (usta, język, zęby).
- Rodzaje oddechu: piersiowy, brzuszny, pełny.
- Głoski nosowe, dźwięki, i bezdźwięczne.
Klasyfikacja Głosek
- Klasyfikacja polskich spółgłosek opiera się na pięciu cechach:
- Dźwięczne/bezdźwięczne
- Ustne/nosowe
- Twarde/miękkie
- Zwarto-buchowe/szczelinowe/zwarto-szczelinowe
- Miejsce artykulacji (dwuwargowe, wargowo-zębowe, etc.)
- Samogłoski: Dźwięczne, klasyfikowane ze względu na położenie masy języka (wysokie/średnie/niskie, przód/tył/neutralne).
Normy Fonetyczne
- Norma fonetyczna: Wzorcowa i użytkowa wymowa, adekwatna do sytuacji komunikacyjnej.
- Style wymowy: szybka (allegro), wzorcowa (lento), pośrednie, staranna/niestaranne.
Polski Język
- Język polski pochodzi z kultury szlacheckiej
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Quiz omawia sztukę poprawnego posługiwania się słowem mówionym oraz techniki emisji głosu. Zawiera kluczowe informacje o artykulacji, ekspresji i dostosowywaniu mowy do różnych sytuacji. Idealny dla osób pracujących w zawodach związanych z komunikacją.