Көлік тасымалы бойынша тест
47 Questions
1 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Жүкті тоқтаусыз жеткізетін және көп қызмет күшін талап етпейтін көлік түрі қандай?

  • Автомобиль
  • Құбыр көлігі (correct)
  • Теміржол көлігі
  • Теңіз көлігі

    • Дүниежүзінде жүк тасымалдаудан салмағы бойынша 1 орынды алатын көлік түрі қандай?

  • Теміржол көлігі
  • Автомобиль (correct)
  • Әуе көлігі
  • Теңіз көлігі

    • АҚШ-ғы автомобиль жолдарының жалпы ұзындығы қанша?

  • 7 млн км
  • 10 млн км
  • 5 млн км (correct)
  • 3 млн км

    • Қазақстандағы автомагистралдардың жалпы ұзындығы қанша?

    <p>100 мың км</p> Signup and view all the answers

    Құбыр көлігінің ең жиі орналасқан ауданы қайсы?

    <p>Батыс</p> Signup and view all the answers

    Теңіз көлігі елімізде мемлекеттікаралық жүк тасымалдаудың қанша пайызын құрайды?

    <p>80%</p> Signup and view all the answers

    Дүниежүзіндегі жолаушы тасымалының жартысына жуығы қай мемлекетке тиесілі?

    <p>АҚШ</p> Signup and view all the answers

    Қазақстанда әуе тасымалымен айналысатын авиакомпаниялар саны қанша?

    <p>20</p> Signup and view all the answers

    Контейнермен тасымалданатын жүктің үлесі қанша?

    <p>40%</p> Signup and view all the answers

    Еуропадағы көлік дәліздерінің саны қанша?

    <p>9</p> Signup and view all the answers

    Денсаулық сақтау саласы не функциясын атқарады?

    <p>Адамдардың денсаулығын қалпына келтіру</p> Signup and view all the answers

    Семейдің қандай рөлі бар Қазақстанның мәдени орталығы ретінде?

    <p>Мәдени орталық</p> Signup and view all the answers

    Табиғи ресурстардың қандай элементтері адам өмір сүріп, шаруашылығын жүргізу үшін қажет?

    <p>Табиғи ресурстар</p> Signup and view all the answers

    Келесі көрсеткіштердің қайсысы көліктің жұмысын бағалуға қатысты?

    <p>Тасымалдау құны</p> Signup and view all the answers

    Қазақстандағы ең алғашқы ұйымдастырылған ұлттық саябақ қайсы?

    <p>Баянауыл</p> Signup and view all the answers

    Мойылды аймағында қандай емдік қызметтер көрсетіледі?

    <p>Балшықпен емдеу</p> Signup and view all the answers

    Теміржол көлігінің қандай ерекшелігі бар?

    <p>Қозғалысы тұрақты</p> Signup and view all the answers

    Дүниежүзілік шаруашылықты не сипаттайды?

    <p>Ұлттық шаруашылықтың жиынтығы</p> Signup and view all the answers

    Қазақстанда меридиан бағытында орналасқан теміржол магистралдары қандай роль атқарады?

    <p>Көлік жүйесін күшейтеді</p> Signup and view all the answers

    Табиғи ресурстарды игеруге қатысты мәселелерді шешуге арналған саясаттың бір мысалы неден тұрады?

    <p>Минералды шикізаттарды қайта өңдеу</p> Signup and view all the answers

    Рекреацияның негізгі мақсаты не?

    <p>Денсаулықты қалпына келтіру</p> Signup and view all the answers

    Қазақстанның басты емдік туризм аймағы қайсы?

    <p>Бурабай</p> Signup and view all the answers

    Картографиялық-географиялық деректер қоры қандай деректер негізінде қалыптасады?

    <p>Деректерді автоматты түрде пайдалану</p> Signup and view all the answers

    Табиғи ресурстарды игеру процесінің құрамында нені айтуға болады?

    <p>Шикізаттарды қайталап қолдану</p> Signup and view all the answers

    Рекреациялық ресурстың түрлері арасында қайсысы бар?

    <p>Туризм</p> Signup and view all the answers

    Қарағанды облысының денсаулық сақтау орталығы қандай атқа ие?

    <p>Астана</p> Signup and view all the answers

    Карта дегеніміз не?

    <p>Картографиялық стандартқа сай жасалған туынды</p> Signup and view all the answers

    Қандай қызмет түрі тұрғындардың демалысын ұйымдастыруға бағытталған?

    <p>Рекреациялық қызмет</p> Signup and view all the answers

    Батыс Еуропада теміржол желісінің қаншалықты дамығаны неден көрінеді?

    <p>1000 км²-ге 100 км-ден астам теміржол</p> Signup and view all the answers

    «Жасыл революция» дегеніміз не?

    <p>Агротехниканың жаңа тәсілдерін енгізу.</p> Signup and view all the answers

    Қазақстанның «бау-бақшасы» деп аталатын аймақ қайсы?

    <p>Оңтүстік.</p> Signup and view all the answers

    Шошқа шаруашылығында жетекші ел қайсы?

    <p>Қытай.</p> Signup and view all the answers

    Өнеркәсіп салаларының қандай бөлінісін қазіргі таңда көтермейміз?

    <p>Ескі салалар.</p> Signup and view all the answers

    Қазіргі кезде қарқынды даму үстінде қай өнеркәсіп саласы?

    <p>Химиялық талшық.</p> Signup and view all the answers

    ҒТР заманында пайда болған сала қалай аталады?

    <p>Ең жаңа салалар.</p> Signup and view all the answers

    Азық-түлік шаруашылығының негізгі өнімдері не?

    <p>Дәнді дақылдар.</p> Signup and view all the answers

    Ауыл шаруашылығында мол өнім алу жолдарының бірі не?

    <p>Техниканы кеңінен пайдалану.</p> Signup and view all the answers

    Дүниежүзіндегі мұнай өндіретін мемлекеттер санын таңдаңыз.

    <p>80 мемлекет</p> Signup and view all the answers

    Қазақстанның уран өндіру жөніндегі дүниежүзіндегі орны қандай?

    <p>1 орын</p> Signup and view all the answers

    Қазақстанда өндірілетін темір кенінің экспортқа шығарылатын мөлшері қанша?

    <p>70%</p> Signup and view all the answers

    Қазақстанның көмір өндіру жөніндегі дүниежүзіндегі орны қандай?

    <p>9 орын</p> Signup and view all the answers

    Көмір өндіретін мемлекеттер саны қанша?

    <p>60 мемлекет</p> Signup and view all the answers

    Титан түтігін өндіру жөнінен Қазақстанның дүниежүзіндегі орны?

    <p>3 орын</p> Signup and view all the answers

    Қазақстанның мирасын тексеру жөніндегі рөлі қандай металл бойынша ең жоғары?

    <p>Уран</p> Signup and view all the answers

    Дүниежүзіндегі табиғи газдың жылдық өндірісі қанша?

    <p>2 трлн м^3</p> Signup and view all the answers

    Үшінші орын алатын минералдың өндірісі жөнінде Мәлімет? (Ниоби, Галлий, Техникалық таллий, Титан)

    <p>Галлий</p> Signup and view all the answers

    Қазақстандағы түсті металды өндіру кезеңінде қанша пайыз қолданылады?

    <p>12%</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Табиғат пен қоғам

    • Адам қоршаған ортадан алатын және өмір сүруіне, шаруашылығына қолданатын табиғат элементтерін табиғи ресурстар деп атайды.

    Табиғи ресурстар

    • Дүниежүзіндегі табиғи ресурстар: минералдық, энергетикалық (күн, жел, су, жер қойнауынан пайда болатын), топырақ, климаттық және су ресурстары.
    • Табиғи ресурстың мөлшері мен оларды қолдану өлшемі арасындағы қатынас ресурспен қамтамасыз етілуді білдіреді.

    Табиғи ресурстарды игеруге қатысты мәселелер

    • Мәселелер: ресурстардың сарқылуы, экологиялық проблемалар, табиғи ресурстардың жетіспеушілігі.
    • Ресурстардың сарқылуы - бұл минералды шикізат, ормандар, аңдар және т.б. сияқты табиғи ресурстардың қолданылатын мөлшерінен асып кету.
    • Экологиялық проблемалар - бұл ауа мен судың ластануы, топырақтың эрозиясы, адам денсаулығына зиянды заттардың шығарылуы.
    • Табиғи ресурстардың жетіспеушілігі - бұл көптеген елдердегі су, жайылым, орман және т.б. сияқты табиғи ресурстардың өсіп келе жатқан қажеттілікке жетпеуі.

    Табиғи ресурстарды игеру және қолдануға қатысты мәселелерді шешу жолдары

    • Мемлекеттің ресурстарды сақтау саясаты - бұл минералды шикізаттарды қайта өңдеу және экологиялық таза технологияларды енгізу.
    • Жаңарып отыратын ресурстарды қолдану - бұл жел, күн, су энергиясы сияқты қорларды пайдалану.
    • Табиғи ресурстарды тиімді пайдалану - бұл ресурстарды ысырапсыз қолдану, қалдықтарды қайта өңдеу.
    • Жасыл технологиялар - бұл энергияны үнемдеу, қалдықсыз өндіріс, биологиялық алуан түрлілікті сақтау.
    • Этикетки - бұл өнімнің экологиялық тазалығын көрсететін белгі.
    • Жаңартылатын энергия көздері - бұл күн, жел, гидроэнергия сияқты қорлар.
    • Экологиялық таза өндіріс - бұл қалдықсыз және ластануды азайтатын технологияларды қолдану.
    • Жасыл экономика - бұл экологиялық тұрақтылықты қамтамасыз етуге бағытталған экономика моделі.

    Деректердің экономикалық-географиялық қоры

    • Деректерді автоматты түрде пайдалану нәтижесінде қалыптасатын картографиялық-географиялық деректер қоры карта арқылы көрсетіледі.

    Картографиялық-географиялық деректер қоры

    • Карта - сапалы, әртүрлі түс қолданылған және картографиялық стандартқа сай жасалған туынды.

    Инфрақұрылым

    • Материалдық өндіріске және тұрғындарға қызмет көрсету саласының ірі тобын инфрақұрылым деп атайды.

    Көлік құрылымы

    • Бір-бірімен көлік жолдары және тораптары арқылы байланысқан барлық көлік түрлерінің жиынтығы - көлік жүйесі
    • Көліктің жұмысы бағаланатын көрсеткіштер: тасымалданатын жүктің көлемі мен қашықтығы.

    Теміржол

    • Құрлық көліктерінің арасында рөлі ерекше көлік түрі - теміржол.
    • Ауа-райы жағдайын талғамайтын көлік, тұрақты және арзан тасымалдау мүмкіндігін береді.
    • Батыс Еуропада 1000 км^2^-ге 100 км-ден астам теміржол тиесілі.
    • Қазақстанда меридиан бағытында орналасқан теміржол магистральдары:
    • Транссибір
    • Орта Азия
    • Түркістан-Сібір
    • Қазақстанда ендік бағытында орналасқан теміржол магистральдары:
    • Ақтөбе-Қарағанды
    • Ертіс
    • Жүкті жылдам және соңғы пунктке дейін жеткізумен ерекшелетін көлік - автомобиль

    Автомобиль

    • Дүниежүзінде салмағы бойынша жүк тасымалдаудан 1 орынды алатын көлік.
    • Қысқа қашықтыққа тасымалдауда жетекші орын алады
    • АҚШ-та 5 млн км автомобиль жолы бар.
    • Қазақстанда 100 мың км автомагистрал бар.

    Құбыр көлігі

    • Сұйық және газтәрізді жүктерді тасымалдауда жетекші орын алатын көлік.
    • Жүкті тоқтаусыз жеткізетін және көп қызмет күшін талап етпейтін көлік
    • Ресейдің Батыс Сібірдегі газын Батыс Еуропаға тасымалдайтын құбыр жолы - «Дружба».
    • Қазақстанда құбыр жолының ең жиі орналасқан ауданы - Батыс

    Теңіз көлігі

    • Пайдалану құны арзан және жүк тасымалынан жетекші орын алатын көлік.
    • Мемлекетаралық жүк тасымалдаудың 80% тиесілі.
    • Жүкті ұзақ қашықтыққа тасымалдайтын, жүк айналымында бірінші орын алатын көлік.
    • Дүниежүзіндегі теңіз арқылы тасымалданатын жүктің 40% тиесілі - Атлант мұхиты.

    Әуе көлігі

    • Жолаушыларды , жедел және тез бұзылатын азық-түлік жүктерін тасымалдайтын көлік.
    • Дүниежүзіндегі жолаушы тасымалының жартысына жуығы тиесілі - АҚШ
    • Қазақстанның басты «әуе айлағы» - Астана.
    • Қазақстандағы әуе тасымалымен айналысатын авиакомпаниялар саны - 20
    • Халықаралық және ішкі жолаушылардың 3/5 бөлігін тасымалдайтын Қазақстандық авиакомпания - «Эйр Астана».

    Дүниежүзілік көлік жүйесі

    • ТМД елдерінің дүниежүзілік көлік жүйесіндегі алатын үлесі - 10%.
    • Гибралтар бұғазы жағалауымен салынған магистраль - Транспиреней.
    • Еуропадағы көлік дәліздерінің саны - 9.
    • Қазақстандағы көлік дәліздерінің саны - 5.
    • Ресейдегі көлік дәліздерінің саны - 2.
    • Контейнермен тасымалданатын жүктің үлесі - 40%.

    Әлеуметтік инфрақұрылым

    • Инфрақұрылым кешенінің құрамына кіретін салалар саны - 30 сала.
    • Әлеуметтік инфрақұрылым салалары:
      • Сауда
      • Тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындары
      • Денсаулық сақтау саласы
      • Білім беру саласы
      • Халықтың демалысын ұйымдастыру саласы

    Рекреация

    • Тұрғын үйіңнен басқа жерде денсаулықты немесе жұмыс істеу қабілетін, табиғат аясында немесе туристік серуендеу кезінде демалу арқылы қалпына келтіру - рекреация.
    • Адамдардың денсаулығын қалпына келтіруіне, демалыстың жақсы өтуіне себепші болатын ресурс түрі - рекреациялық ресурс.
    • Рекреациялық ресурстың түрлері:
      • Табиғи - таулар, өзендер, көлдер, ормандар
      • Мәдени- тарихи - ескерткіштер, мұражайлар
    • Шығыс Қазақстанның мәдени орталығы - Семей.
    • Қазақстанның орталығында орналасқан ұлттық саябақ - Қарқаралы.
    • Қазақстанда ең алғашқы ұйымдастырылған ұлттық саябақ - Баянауыл.
    • 1985 жылы ұйымдастырылған ұлттық саябақ - Баянауыл.
    • Қазақстанда ең алғаш ашылған курорт - Бурабай.
    • Қазақстанның басты емдік туризм аймағы - Бурабай.
    • Балшықпен емдейтін санаторий орналасқан аймақ - Мойылды.
    • Метеорит кратері орналасқан облыс - Ақтөбе.
    • Бозжыра шатқалы орналасқан қорық - Үстірт.
    • Өнеркәсіптің, ауылшаруашылығының және басқа да экономикалық салалардың қалыпты және сапалы жұмыс істеуін қамтамасыз етеді - әлеуметтік инфрақұрылым.

    Дүниежүзілік шаруашылық салалары: ауылшаруашылығы және өнеркәсіп

    • Бір-бірімен дүниежүзілік экономика арқылы байланысып, тарихи қалыптасқан дүниежүзі елдерінің ұлттық шаруашылығының жиынтығы - дүниежүзілік шаруашылық.

    ХХ ғасырдың басы

    • Тауарлы ауыл шаруашылығы - интенсивті егіншілік және жемшөп даярлайтын мал шаруашылығы, бау-бақша, ауыспалы егіншілік, жайылымдық малшаруашылығы.

    «Жасыл революция»

    • ХХ ғасырдың 50-60 жылдарындағы заманауи агротехниканы қолдану арқылы ауыл шаруашылығын түрлендіру - «Жасыл революция».
    • Тез пісетін дәнді дақылдарды егу, ирригация көлемін ұлғайту, техниканы және тыңайтқыштарды кеңінен қолданып, мол өнім алу жолдары - Жасыл революция.

    Азық-түлік шаруашылығы құрылымының басты өнімдері

    • Дәнді дақылдар
    • Астық (бидай, күріш, жүгері, арпа, сұлы)
    • Мақта
    • Жемшөп
    • Бау-бақша дақылдары
    • Қазақстанның «бау-бақшасы» деп аталатын аймақ - Оңтүстік.
    • Шошқа шаруашылығы бойынша жетекші ел - Қытай.

    Өнеркәсіп

    • Материалдық өндірістің жетекші саласы - өнеркәсіп.

    Өнеркәсіп салаларының қалыптасуына қарай бөлінісі

    • Ескі салалар - өнеркәсіптік революция кезінде пайда болғандар (таскөмір, металлургия, тоқыма, бу машиналарын жасау).
    • Жаңа салалар - ХХ ғасырдың бірінші жартысындағы ғылыми-техникалық прогреспен анықталатын салалар (автомобиль жасау, пластмасса, химиялық талшық).
    • Ең жаңа салалар - ҒТР заманында пайда болды және ғылымды көп қажет ететін салалар (микроэлектроника, микробиология, робот жасау) - жоғары технологиялар саласы.

    Дүниежүзі шаруашылығының салалық құрылымының құрамы

    • Ауыл шаруашылығы
    • Өнеркәсіп
    • Қызмет көрсету

    Отын-энергетика

    • ХХ ғасырдың 70 жылдарындағы мұнай мен энергетика дағдарысынан кейін қарқыны бәсеңдеген өнеркәсіп саласы - отын-энергетика.
    • Дүниежүзіндегі мұнай өндіретін мемлекеттер саны - 80 мемлекет.
    • Дүниежүзіндегі табиғи газдың жылдық өндірісі - 2 трлн м^3^.
    • Дүниежүзіндегі көмір өндіретін мемлекеттер саны - 60 мемлекет.

    Қазақстанның дүниежүзіндегі кен байлықтары бойынша орны

    • Берилли өндіру жөнінен - 1-4 орын.
    • Ниоби өндіру жөнінен - 3 орын.
    • Галлий өндіру жөнінен - 3 орын.
    • Техникалық таллий өндіру жөнінен - 3 орын.
    • Титан түтігін өндіру жөнінен - 3 орын.
    • Рений өндіру жөнінен - 1-5 орын.
    • Уран өндіру жөнінен - 1 орын.
    • Көмір өндіру жөнінен - 9 орын.
    • Күміс өндіру жөнінен - 9 орын.
    • Мырыш өндіру жөнінен - 10 орын.
    • Глинозем өндіру жөнінен - 10 орын.
    • Тантал, ниобий қоры жөнінен ТМД елдері арасында - 1 орын.

    Өнеркәсіп географиясы

    • Түсті металлургия саласы отар және жартылай отар болып тұрған кездерінен бастап дамыған мемлекеттер - Чили, Перу, Индонезия.
    • Қазақстанда өндірілетін темір кенінің экспортқа шығарылатын мөлшері - 70%.
    • Қазақстандағы түсті металды өндіру көлемі - 12%.
    • Қазақстанда орналасқан дүниежүзіндегі ең ірі алпауыт қара металлургия компанияларының бірі - Mittal Steel.

    Машина жасау

    • Қызмет көрсету саласы жағынан және өндірілген өнім құны көрсеткіші бойынша 1 орын алатын шаруашылық саласы - машина жасау.
    • Машина жасау саласындағы өнімнің 9/10 бөлігін шығаратын елдер - Дамыған елдер.
    • Дүниежүзіндегі негізгі машина жасау аймақтары:
      • Еуропа (Германия, Франция, Ұлыбритания)
      • Солтүстік Америка (АҚШ, Канада)
      • Шығыс Азия (Жапония, Қытай, Корея)

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Экономикалық география PDF

    Description

    Бұл тест әлемдегі көлік тасымалының тарихы, түрлері және Қазақстандағы жағдайы туралы. Сіздің көлік тасымалы жөніндегі білімдеріңізді тексеру үшін көптеген қызықты сұрақтар дайындалған.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser