Klinische Neuropsychologie HC 10: Aandacht

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is een belangrijk kenmerk van selectieve aandacht?

Aandacht is een oneindige bron van cognitieve capaciteit.

Aandacht kan zowel bewust als onbewust zijn. (correct)

Aandacht is altijd gericht op meerdere objecten tegelijk.

Aandacht vereist geen inspanning.

Welke van de volgende beschrijvingen past het beste bij automatische processen?

Ze zijn vaak vrijwillig en bewust.

Ze vragen meestal om aandacht.

Ze zijn altijd moeilijk te herkennen.

Ze verlopen parallel en kosten geen inspanning. (correct)

Wat is een kenmerk van gecontroleerde processen?

Ze kosten geen moeite.

Ze zijn onbewust en vrijwillig.

Ze zijn altijd gelimiteerd tot visuele stimuli.

Ze vragen om gerichte aandacht. (correct)

Wat beschrijft het 'top down' proces in aandacht?

Het wordt gedreven door persoonlijke intenties en verwachtingen. Signup and view all the answers

Bij wie zijn Posner en Petersen's aandachtmodel bekend?

Voor hun model van de verschillende aandachtssystemen. Signup and view all the answers

Welke van de volgende kenmerken is GEEN eigenschap van aandacht?

Aandacht is onbeperkt en altijd beschikbaar. Signup and view all the answers

Wat is de rol van aandacht bij motorische handelingen?

Aandacht helpt bij het coördineren van bewegingen. Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van 'bottom up' verwerking?

Een hard geluid dat je aandacht trekt. Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste functie van selectieve aandacht?

Het richten van aandacht op een specifieke stimulus. Signup and view all the answers

Welke hersengebieden zijn voornamelijk betrokken bij selectieve aandacht voor kleur en vorm?

Parietale cortex en occipitotemporale cortex. Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van verdeelde aandacht?

Het maakt gebruik van de anterieure cingulate cortex. Signup and view all the answers

Welk systeem heeft invloed op het 'orienting network' in het model van Posner & Petersen?

Het cholinerge systeem. Signup and view all the answers

Wat zijn de twee 'executive control' netwerken volgens het model van Posner & Petersen?

DLPFC en achterste pariëtale cortex. Signup and view all the answers

Hoe draagt chronische stress bij aan aandacht?

Het verstoort de verdeling van aandacht. Signup and view all the answers

Wat betekent 'sustained attention' in de context van aandacht?

Het volhouden van aandacht op een taak over een langere periode. Signup and view all the answers

Wat definiëren Posner & Petersen als de functie van de ascenderende noradrenerge projectie?

Het verhogen van algemene alertheid. Signup and view all the answers

Wat is de rol van selectieve aandacht in de verwerking van visuele stimuli?

Het beïnvloedt neuraal gedrag door facilitation of inhibitie. Signup and view all the answers

In welk hersengebied wordt activiteit verwacht bij selectieve aandacht voor visuele kenmerken?

Secundaire en associatiegebieden van de cortex Signup and view all the answers

Wat kan de responsiviteit van neuronen in de sensorische cortex bereiken?

Neuronen leren selectief te reageren op informatie binnen hun receptieve veld. Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste manier waarop de aandacht in mentale processen functioneert?

Het werkt relatief automatisch in sensorische en motorische processen. Signup and view all the answers

Welke van de volgende processen wordt beschouwd als automatisch?

Selectieve aandacht voor bekende visuele stimuli. Signup and view all the answers

Hoe beïnvloedt het aantal distractors de tijd om een doelfiguur te vinden?

Het aantal distractors vertraagt de zoektocht. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk aspect van Treisman’s model van kenmerkenzoektocht?

Het integreert verschillende kenmerken in één zoektocht. Signup and view all the answers

Wat steunt de neurobiologie achter selectieve aandacht?

De activiteit van neuronen kan beïnvloed worden door de aandacht op verschillende stimuli. Signup and view all the answers

Study Notes

Inleiding Klinische Neuropsychologie - HC 10: Aandacht en Bewustzijn

De les bestrijkt hoofdstuk 22 over aandacht en bewustzijn.
Vorige colleges hebben zich gericht op emotie, het sociale brein en ruimtelijk gedrag.
Aandacht heeft te maken met selectie in waarneming, geheugen, cognitie en motoriek (mentaal zoeklicht).
Automatische reacties op omgevingsstimuli (bij eenvoudigere organismen) contrasteren met gecontroleerde processen.
Een "aandachtsbundel" kan bewust of onbewust zijn.
Bewustzijn is de combinatie van alle relevante informatie voor het individu en de omgeving.

Automatische vs. Gecontroleerde Processen

Automatische processen zijn onbewust en onvrijwillig; objecten dringen spontaan tot bewustzijn door.
Ze vereisen geen inspanning, en kunnen gelijktijdig verlopen.
Gecontroleerde processen zijn bewust en vrijwillig.
Ze vereisen opzettelijke doelen en gerichtheid op objecten.
Deze verlopen vaak serieel, één voor één.

Feature Search en Conjunction Search

Feature search (extra kenmerk) verloopt automatisch.
Conjunction search (combinatie kenmerken) requires meer mentale inspanning en is serieel (volgorde).

Treisman's Model van Feature Search

Het model beschrijft hoe de aandacht een zoeklicht is dat specifieke kenmerken scant.
De aandacht schakelt kenmerkemps met vergelijkbare kenmerken in de opslag.

Aandacht Biologisch Bepaald

Sensorische en motorische processen die bioligisch belangrijk zijn, verlopen relatief meer automatisch.
Een voorbeeld hiervan is de verwerking van emotionele stimuli door de amygdala.

Selectieve Aandacht - Kenmerken Zoeken

Selectieve aandacht faciliteert/inhibeert neuronactiviteit.
Neuronen in sensorische en associatie gebieden in de cortex reageren op specifieke kenmerken.
De plaats van een stimulus in het receptieve veld van een neuron is ook essentieel voor de responsiviteit.

Selectieve Aandacht en Motorische Handelingen

Selectieve aandacht voor objecten tijdens motorische handelingen activeren specifieke neuronen in de parietale cortex.

Moeilijke Sensorische Discriminiatie Taken

Moeilijke taken vereisen meer verwerking, aandacht en activiteit van sensorische neuronen.
Selectieve activiteit is zowel intra- als intermodaal.

Verdeelde Aandacht

Verdeelde aandacht is hetgelijktijdig focussen op meerdere aspecten van een stimulus, stimuli of stimulusmodaliteiten.
Deze aandacht wordt vooral aangestuurd door frontale structuren: dorsolaterale prefrontale cortex en anterior cingulate cortex.

Aandacht Verleggen

Het verleggen van aandacht resulteert in meer activiteit in de posterieure pariëtale cortex.

Selectieve vs. Verdeelde Aandacht

Selectieve aandacht vereist meer gefocuste aandacht voor locatie (parietaal) en kleur/vorm (occipitotemporeaal).
Verdeelde aandacht vereist meer werkgeheugen (DLPFC, anterior cingulate).

Petersen & Posner's Aandachtsmodel

Het model beschrijft verschillende neurale netwerken: oplopende noradrenerge projecties (activering), oriëntatie netwerken (ruimte en modaliteiten).
Dorsaal en ventraal netwerk.
Twee "executive control" netwerken (DLPFC, achterste pariëtale cortex, en mediale frontale cortex): top-down regulatie, allocatie aandacht en volhouden van aandacht.

Mechanismen van Aandacht

De mechanismen van aandacht zijn niet volledig gespecificeerd in het Petersen & Posner model.
Een hypothese is dat neuronen in frontopariëtale netwerken hun ritme synchroniseren voor een sterkere reactie op stimuli.

Synchronisatie Neuronen

Synchronie in vuren van neuronen vergemakkelijkt neuronale communicatie.

Selectieve Aandacht: Synchronisatie tussen Gebieden

Selectieve aandacht gaat gepaard met synchronisatie in activiteit tussen verschillende hersengebieden.

Stoornissen Geassocieerd met Aandachtsnetwerken

Diverse stoornissen (bv. ADHD, angststoornissen, OCD, etc.) laten problemen zien op verschillende aandachtsnetwerken.

Inattentie

Verschillende vormen van inattentie bestaan: onoplettendheid, veranderingblindheid en aandachtflitsering.

Sensorisch Neglect

Sensorische cortex gebieden laten tekenen van neglect zien.
Temporoparietale kruising (TPJ), parietaal en voorkwab betrokken

Bewustzijn

Bewustzijn is het product van corticale gebieden en interacties.
Voorwaarden voor bewustzijn zijn arousal, perceptie, aandacht en werkgeheugen.
Een hypothese is dat synchronisatie van vuurfrequenties van neuronen ("binding") essentieel is voor bewustzijn.

Bewustzijn en Emoties

Er is geen directe relatie tussen bewustzijn en emoties; er is dubbele dissociatie.
Externe stimuli kunnen emotionele, maar onbewuste reacties hebben.

Onbewuste Verwerking

Aandacht en bewuste ervaringen zijn niet essentieel voor cognitieve processen.
Er zijn zowel automatische als bewuste controlesystemen.

Samenvatting

Aandacht en bewustzijn zijn verschillende processen.
Richting van aandacht kan zorgen voor inattentie.
Bewustzijn is een functie van verschillende cerebrale systemen.

Het Richten van Aandacht

Het richten van aandacht kan leiden tot onoplettendheid tegenover andere informatie.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Deze quiz behandelt hoofdstuk 22 van de Inleiding Klinische Neuropsychologie, dat zich focust op de concepten van aandacht en bewustzijn. Leer over de verschillen tussen automatische en gecontroleerde processen en hoe deze van invloed zijn op waarneming en cognitie. Test je kennis over hoe aandacht en bewustzijn werken binnen het mentale proces.