Klimaatverandering en het Deltaprogramma

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is de hoofdvraag van deze tekst?

Welke maatregelen neemt de Nederlandse overheid in het kader van de verwachte gevolgen van klimaatverandering om overstromingen en wateroverlast te voorkomen, droogte tegen te gaan en te zorgen voor voldoende en kwalitatief goed zoet water?

Welke toekomstscenario's heeft het KNMI voor Nederland ontwikkeld, op basis van de toekomstscenario's van het IPCC?

  • Het KNMI heeft geen eigen scenario's ontwikkeld.
  • Het KNMI heeft toekomstscenario's ontwikkeld op basis van de emissiescenario's van het IPCC. (correct)
  • Het KNMI heeft geen toekomstscenario's ontwikkeld, alleen voorspellingen voor de temperatuur.
  • Het KNMI heeft alleen toekomstscenario's voor de zeespiegelstijging.

Wat zijn de voorspelde gevolgen van klimaatverandering voor Nederland met betrekking tot water?

De verwachte gevolgen van klimaatverandering voor Nederland zijn: een stijgende temperatuur, meer neerslag, een verandering in het neerslagpatroon, zeespiegelstijging en een onregelmatiger regiem van de Rijn en Maas.

Wat zijn de doelstellingen, deltabeslissingen en werkwijze van het Deltaprogramma?

<p>Het Deltaprogramma heeft als doel Nederland te beschermen tegen hoogwater, de inrichting van Nederland klimaatbestendig te maken en de zoetwatervoorziening te reguleren. Het programma is gebaseerd op vijf deltabeslissingen die betrekking hebben op de veiligheid van dijken, de veiligheid van het Rijnmond- en Drechtstedengebied, de rekening houden met water bij de bouw van woonwijken, de beschikbaarheid en verdeling van zoet water en het peil van het IJsselmeer.</p> Signup and view all the answers

Wat is adaptief deltamanagement?

<p>Een manier om water te beheren die zich aanpast aan veranderende omstandigheden. (C)</p> Signup and view all the answers

De aarde is met 1,1 °C opgewarmd sinds eind 19e eeuw.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

De toename van CO₂ uitstoot is de enige oorzaak van de zeespiegelstijging.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende opties is een consequentie van de zeespiegelstijging?

<p>Een afname van de biodiversiteit in de Waddenzee (B)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de twee hoofdoorzaken van de zeespiegelstijging?

<p>De twee hoofdoorzaken van de zeespiegelstijging zijn de uitzetting van opwarmend zeewater en het smelten van landijs.</p> Signup and view all the answers

Wat is één van de belangrijkste doelen van het Deltaprogramma?

<p>De bescherming van Nederland tegen overstromingen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke vier KNMI klimaatscenario's beschrijft de tekst?

<p>De vier KNMI klimaatscenario's zijn: hoge uitstoot, verdroging; hoge uitstoot, vernatting; lage uitstoot, verdroging; lage uitstoot, vernatting.</p> Signup and view all the answers

De afvoer van de Rijn is het grootst in de zomer.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de definitie van integraal waterbeheer?

<p>Integraal waterbeheer houdt in dat rekening wordt gehouden met alle belangen van en functies in een gebied, rekening houdend met ecologische en menselijke aspecten.</p> Signup and view all the answers

Wat is het verschil tussen adaptatie en mitigatie?

<p>Adaptatie is het aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering, terwijl mitigatie het voorkomen van de oorzaken is. (B)</p> Signup and view all the answers

De deltascenario's zijn een combinatie van klimaatscenario's en sociaal-economische scenario's.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Neerslagverandering

De hoeveelheid neerslag die jaarlijks valt, kan veranderen door klimaatverandering.

Verandering van de neerslagverdeling

De verdeling van neerslag over het jaar kan veranderen. Dit kan leiden tot meer regen in de winter en droge zomers.

Onregelmatiger neerslagregiem

Klimaatverandering veroorzaakt onregelmatiger neerslag. Sommige gebieden krijgen meer regen, terwijl andere gebieden minder regen krijgen.

Gevolgen van onregelmatiger neerslag

Gevolgen van een onregelmatiger neerslagregiem: Meer regen op sommige plekken en minder regen op andere plekken.

Signup and view all the flashcards

Uitzetten van zeewater

Door de hogere temperatuur zwellen oceanen uit, wat bijdraagt aan de zeespiegelstijging.

Signup and view all the flashcards

Smeltende landijs

Smeltende ijskappen, zoals in Groenland en Antarctica, veroorzaken een aanzienlijke zeespiegelstijging.

Signup and view all the flashcards

IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change)

Het IPCC is een VN-organisatie die onderzoek doet naar klimaatverandering en rapporten schrijft over de oorzaken, gevolgen en mogelijke oplossingen.

Signup and view all the flashcards

Temperatuurstijging sinds eind 19e eeuw

De aarde is sinds het einde van de 19e eeuw met 1,1°C opgewarmd.

Signup and view all the flashcards

Menselijke invloed op klimaatverandering

De mens is verantwoordelijk voor de opwarming van de aarde.

Signup and view all the flashcards

Terugdringen van broeikasgassen

Om de opwarming van de aarde te stoppen, moeten we de uitstoot van broeikasgassen drastisch verminderen.

Signup and view all the flashcards

Verwijderen van CO2 uit de atmosfeer

Het is noodzakelijk om CO2 uit de atmosfeer te halen om de opwarming van de aarde te beperken.

Signup and view all the flashcards

Onomkeerbare effecten van klimaatverandering

Sommige effecten van klimaatverandering, bijvoorbeeld het smelten van ijskappen, zijn onomkeerbaar.

Signup and view all the flashcards

Zeespiegelstijging 1901-2018

De zeespiegel is tussen 1901 en 2018 met gemiddeld 20 cm gestegen.

Signup and view all the flashcards

Versnelde zeespiegelstijging

De zeespiegelstijging gaat steeds sneller. Tussen 2006 en 2018 is de zeespiegel met 4,5 cm gestegen.

Signup and view all the flashcards

Gevolgen van klimaatverandering

Klimaatverandering heeft aanzienlijke gevolgen voor de natuur, het systeem aarde en de wereldbevolking.

Signup and view all the flashcards

Toekomstscenario's IPCC

Het IPCC gebruikt toekomstscenario's om de mogelijke impact van verschillende niveaus van broeikasgassen te voorspellen.

Signup and view all the flashcards

Temperatuurstijging scenario's

Toekomstscenario's van het IPCC die verschillende niveaus van temperatuurstijging simuleren, zoals 1,5°C, 2°C of 4°C.

Signup and view all the flashcards

Regionale verschillen in klimaatverandering

De prognose van klimaatverandering is niet in alle gebieden hetzelfde. Het noordpoolgebied zal het meest getroffen worden.

Signup and view all the flashcards

Positieve terugkoppeling in het noordpoolgebied

Het noordpoolgebied warmt sneller op dan andere gebieden vanwege positieve terugkoppeling.

Signup and view all the flashcards

KNMI scenario's voor Nederland

Het KNMI vertaalt de IPCC-scenario's naar Nederland, met hoge (H) en lage (L) CO2-uitstootscenario's en natte (n) en droge (d) scenario's.

Signup and view all the flashcards

KNMI berekeningen

Het KNMI maakt berekeningen voor temperatuurveranderingen, neerslagveranderingen en zeespiegelstijging in Nederland.

Signup and view all the flashcards

Gevolgen van klimaatverandering voor Nederland

Klimaatverandering veroorzaakt een onregelmatiger neerslagregiem in Nederland, met een verhoogd risico op wateroverlast en extreme buien.

Signup and view all the flashcards

Toenemende droogte in Nederland

Droogte wordt een toenemend probleem in Nederland, veroorzaakt door minder neerslag en snelle waterafvoer.

Signup and view all the flashcards

Onregelmatig rivierregiem

De afvoer van rivieren wordt onregelmatiger door meer neerslag en snelsmeltend ijs in de winter en minder neerslag in de zomer.

Signup and view all the flashcards

Zeespiegelbeweging

De zeespiegel is in de geologische geschiedenis voortdurend gestegen en gedaald, maar stijgt de laatste 120 jaar sneller dan in de voorgaande eeuwen.

Signup and view all the flashcards

Absolute en relatieve zeespiegelstijging

De absolute zeespiegelstijging geeft aan hoeveel de gemiddelde waterhoogte stijgt, terwijl de relatieve zeespiegelstijging de absolute stijging plus de bodemdaling aangeeft.

Signup and view all the flashcards

Gevolgen van zeespiegelstijging voor de kust

Door de zeespiegelstijging wordt het kustgebied steeds kwetsbaarder voor kustafslag, verzilting en overstromingen.

Signup and view all the flashcards

Zeereep

Een beschermende duinstrook die direct aan het strand grenst.

Signup and view all the flashcards

Advies van de Tweede Deltacommissie

De Tweede Deltacommissie heeft drie hoofdprincipes voor waterveiligheid in Nederland geformuleerd.

Signup and view all the flashcards

Deltaprogramma

Het Deltaprogramma is in 2014 gestart met als doel Nederland te beschermen tegen hoogwater, Nederland klimaatbestendig in te richten en het waterbeheer te verbeteren.

Signup and view all the flashcards

Deltabeslissingen

Het Deltaprogramma is gebaseerd op vijf belangrijke beslissingen die betrekking hebben op waterkeringen, riviermondingen, stedelijke ontwikkeling, zoetwatervoorziening en het peil van het IJsselmeer.

Signup and view all the flashcards

Integraal waterbeheer

Integraal waterbeheer houdt rekening met alle belangen en functies in een gebied, zoals de menselijke gebruiksfuncties en de natuurlijke omgeving.

Signup and view all the flashcards

Adaptief deltamanagement

Adaptief deltamanagement is een flexibele aanpak om te reageren op de uitdagingen van klimaatverandering en de gevolgen voor waterveiligheid en zoetwater.

Signup and view all the flashcards

Adaptatie

Adaptatie is het aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering.

Signup and view all the flashcards

Mitigatie

Mitigatie is het voorkomen van klimaatverandering door de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.

Signup and view all the flashcards

Acceptatie

Acceptatie is het erkennen van de realiteit van klimaatverandering en het accepteren van de noodzakelijke maatregelen.

Signup and view all the flashcards

Deltascenario's

De jaarlijkse update van het Deltaprogramma bevat deltascenario's die een combinatie zijn van klimaatscenario's en sociaal-economische scenario's om toekomstige problemen te voorspellen.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Het Delta-programma

  • Het Deltaprogramma is een programma van de Nederlandse overheid
  • Het programma richt zich op het aanpakken van de verwachte gevolgen van klimaatverandering
  • Doelen van het programma zijn het voorkomen van overstromingen en wateroverlast
  • Het programma probeert droogte tegen te gaan
  • Het programma wil zorgen voor voldoende en kwalitatief goed zoet water

Klimaatverandering en het Deltaprogramma

  • Deelvragen:
    • Welke toekomstscenario's heeft het KNMI voor Nederland opgesteld, gebaseerd op de IPCC-scenario's?
    • Wat zijn de verwachte gevolgen van klimaatverandering voor Nederland, met betrekking tot water en waterkwaliteit?
    • Wat zijn de doelen, beslissingen en werkwijze van het Deltaprogramma?
    • Wat zijn adaptief deltamanagement en integraal waterbeheer?

De temperatuur stijgt snel

  • De huidige temperatuurstijging leidt tot veranderingen in:
    • De hoeveelheid neerslag per jaar
    • De verdeling van de neerslag over het jaar
  • Veranderingen in neerslagpatronen:
    • Onregelmatiger neerslagregiem
    • Heftigere buien
    • Vernattend klimaat
    • Perioden van droogte
    • Verdrogend klimaat

Oorzaken zeespiegelstijging

  • Uitzetten van opwarmend zeewater
  • Afsmelten van landijs
    • De afsmelting van ijskappen leidt tot een toename van de zeespiegelstijging
      • Groenland: 7 meter stijging
      • Antarctica: 58 meter stijging

IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change)

  • Internationale organisatie van de Verenigde Naties
  • Werkt met wetenschappelijke onderzoeken
  • Bestudeert oorzaken, gevolgen en beleid op klimaatverandering
  • Ontwikkelt verschillende beleidsuitvoeringen

Conclusies rapport 2023

  • De aarde is opgewarmd met 1,1 °C sinds eind 19e eeuw
  • De mens is verantwoordelijk voor deze opwarming

Snel terugdringen van uitstoot broeikasgassen noodzakelijk

  • Snel terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen en het verwijderen van CO2 uit de atmosfeer is noodzakelijk
  • Effecten, zoals verder smelten van ijskappen zijn onomkeerbaar

De zeespiegelstijging

  • Tussen 1901 en 2018 een gemiddelde stijging van 20 cm
  • Tussen 2006 en 2018 sneller stijgende gemiddelde zeespiegel met 4,5 cm
  • Klimaatverandering heeft grote gevolgen voor de natuur, de aard van de aarde en de wereldbevolking

Toekomstscenario's IPCC

  • De IPCC analyseert toekomstige uitstoot van broeikasgassen
  • De analyse bekijkt de gemiddelde wereldtemperatuur, zal deze meer of minder stijgen in de toekomst.

Toekomstscenario's van het KNMI (2023)

  • IPCC scenario's vertaald naar Nederland
  • Verschillende CO2-uitstoot scenario's: Hoog, Laag
  • Nat en Droog scenario's

Inzoomen op Nederland

  • Het KNMI maakt berekeningen voor temperatuurverandering
  • Het KNMI maakt berekeningen voor neerslagverandering
  • Het KNMI maakt berekeningen voor zeespiegelstijging

Gevolgen voor Nederland

  • Het neerslag patroon wordt onregelmatiger
  • Kans op wateroverlast
  • Meer extreme buien
  • Ook vaker droogte resulteert in problemen voor: natuurgebieden en landbouw in de zomer.

Toenemende droogte

  • Oorzaak 1: Minder neerslag, minder water om de grondwaterspiegel aan te vullen
  • Oorzaak 2: Snelle waterafvoer door verstening en kanalisatie, minder water om de grondwaterspiegel aan te vullen
  • Gevolg: Snellere uitdroging van de bodem door daling van grondwaterspiegel

Onregelmatiger regiem van de Rijn en Maas

  • Hogere piekafvoer in de winter door meer neerslag en smeltwater
  • Lagere afvoer in de zomer door meer verdamping

Zeespiegelbeweging

  • Het op en neer gaan van de zeespiegel in de geologische geschiedenis
  • De zeespiegel is de afgelopen 120 jaar sneller gestegen dan in de honderden jaren daarvoor

Absolute en Relatieve Zeespiegelstijging

  • Absolute zeespiegelstijging: Hoeveel het gemiddelde waterpeil stijgt
  • Relatieve zeespiegelstijging: Absolute zeespiegelstijging + bodemdaling

Kustafslag, verzilting en overstromingsgevaar

  • Zeespiegelstijging van groot belang voor waterbeheer langs de kust
  • Kustafslag is tegenwoordig een normale zaak
  • Zeebodem moet over een grote afstand vanaf de kust flauw aflopen
  • Duinafslag van belang om te voorkomen dat landde kust wordt aangetast door zware stormen

Uitgangspunten Deltaprogramma

  • Integraal waterbeheer
  • Kijkend naar gevolgen waterveiligheid en zoetwater
  • Flexibiliteit van oplossingen
  • Meerdere strategieën

Integraal waterbeheer en adaptief deltamanagement

  • Belangrijke onderdelen van klimaatbeleid:
    • Adaptatie: aanpassen aan gevolgen van klimaatverandering
    • Mitigatie: voorkomen van klimaatverandering
    • Acceptatie: belangrijk om klimaatmaatregelen te slagen

Jaarlijkse updates

  • Jaarlijkse updates van het Deltaprogramma met deltascenario's
  • Combinatie van klimaatscenario's en sociaal-economische scenario's
  • Toekomstige problemen veilig en flexibel kunnen behandelen

Tweede Deltacommissie

  • Geef advies over of en hoe we in Nederland overstromingsgevoelige gebieden kunnen aanpakken
  • Advies over waterveiligheid, beschermingsniveau, grote slachtoffers en economische schade, en vitale infrastructuur

Nationaal Deltaprogramma

  • Startte in 2014 gericht op drie thema's:
    • Nederland blijft beschermen tegen hoogwater (waterveiligheid)
    • Nederland klimaatbestendig maken (ruimtelijke adaptatie)
    • Goed en stabiel zoetwater beschikbaarheid (zoetwatervoorziening)

Vijf Deltabeslissingen

  • Veiligheid van dijken en waterkeringen
  • Rijnmond/Drechtsteden gebied veiligheid
  • Bouw van woonwijken en wegen met water in rekening
  • Beschikbaarheid en verdeling van zoet water
  • Peil van het IJsselmeer

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Use Quizgecko on...
Browser
Browser