Kıyas: Karşılaştırma ve Örüntüleme

Kıyas’ın Tanımı

• Arapça kökenli olan “kıyas” sözcüğünün Türkçe karşılığı “karşılaştırma, oranlama, mukayese”dir.
• Kıyas, “bir şeyi takdir etmek, ölçmek, karşılaştırma ve iki şey arasındaki benzerlikleri tespit etmektir.”

İslâm Alimleri Tarafından Tanımlanması

• Çoğu İslâm alimi kıyası, “bir hüküm veya sıfatı ispat veya nefyetme bakımından aralarındaki ortak bir sebepten ötürü belli bir şeyi, belli bir şeye hamletmektir(yüklemektir, yormaktır)” şeklinde tanımlamıştır.

Hukuki Kıyas ile Mantıki Kıyas Arasındaki Fark

• Hukuki kıyasta, başlangıç noktasını oluşturan hukuk normu “değer yargısı” içerir.
• Hukuki kıyas ile mantıki kıyas arasında önemli bir fark vardır.

Hukuki Kıyasın Tanımı

• Mahmud Es’ad’a göre, hukuki kıyası “şer’i hükmü belli olmayan bir olayı, aralarındaki müşterek hüküm sebebi göz önüne alınarak, şer’i hükmü belli olan bir olaya tebşir(benzetme) ve içtihat ile hüküm vermektir.”

Kıyas’ın Tanımı

• Arapça kökenli olan “kıyas” sözcüğünün Türkçe karşılığı “karşılaştırma, oranlama, mukayese”dir.
• Kıyas, “bir şeyi takdir etmek, ölçmek, karşılaştırma ve iki şey arasındaki benzerlikleri tespit etmektir.”

İslâm Alimleri Tarafından Tanımlanması

• Çoğu İslâm alimi kıyası, “bir hüküm veya sıfatı ispat veya nefyetme bakımından aralarındaki ortak bir sebepten ötürü belli bir şeyi, belli bir şeye hamletmektir(yüklemektir, yormaktır)” şeklinde tanımlamıştır.

Hukuki Kıyas ile Mantıki Kıyas Arasındaki Fark

• Hukuki kıyasta, başlangıç noktasını oluşturan hukuk normu “değer yargısı” içerir.
• Hukuki kıyas ile mantıki kıyas arasında önemli bir fark vardır.

Hukuki Kıyasın Tanımı

• Mahmud Es’ad’a göre, hukuki kıyası “şer’i hükmü belli olmayan bir olayı, aralarındaki müşterek hüküm sebebi göz önüne alınarak, şer’i hükmü belli olan bir olaya tebşir(benzetme) ve içtihat ile hüküm vermektir.”

Kıyas’ın Tanımı

• Arapça kökenli olan “kıyas” sözcüğünün Türkçe karşılığı “karşılaştırma, oranlama, mukayese”dir.
• Kıyas, “bir şeyi takdir etmek, ölçmek, karşılaştırma ve iki şey arasındaki benzerlikleri tespit etmektir.”

İslâm Alimleri Tarafından Tanımlanması

• Çoğu İslâm alimi kıyası, “bir hüküm veya sıfatı ispat veya nefyetme bakımından aralarındaki ortak bir sebepten ötürü belli bir şeyi, belli bir şeye hamletmektir(yüklemektir, yormaktır)” şeklinde tanımlamıştır.

Hukuki Kıyas ile Mantıki Kıyas Arasındaki Fark

• Hukuki kıyasta, başlangıç noktasını oluşturan hukuk normu “değer yargısı” içerir.
• Hukuki kıyas ile mantıki kıyas arasında önemli bir fark vardır.

Hukuki Kıyasın Tanımı

• Mahmud Es’ad’a göre, hukuki kıyası “şer’i hükmü belli olmayan bir olayı, aralarındaki müşterek hüküm sebebi göz önüne alınarak, şer’i hükmü belli olan bir olaya tebşir(benzetme) ve içtihat ile hüküm vermektir.”