Kërkimi Shkencor dhe Metodat e Tij

Kërkimi është një proces sistematik i zbulimit të fakteve me anë të shqyrtimit të kujdesshëm të lëndës. Ai përfshin parashtrimin e problemit, formulimin e hipotezave, mbledhjen e fakteve, analizën e të dhënave dhe nxjerrjen e konkluzioneve.

Fazat e kërkimit janë: parashtrimi i problemit, formulimin e një hipoteze, mbledhjen e fakteve, analizën e fakteve, dhe arritjen e konkluzioneve.

Fjalët kyçe që përcaktojnë kërkimi janë: proces (si etapë e parë) dhe risia (si rezultat i procesit).

Kërkimi ështe një proces systematik kërkimi të dhënave dhe hetimi, i cili është sistematik, metodik dhe etik që mund të ndihmojë në zgjidhjen e problemeve dhe rritjen e njohurive.

Qëllimi i kërkimit është zbulimi i përgjigjeve të pyetjeve nëpërmjet procedurave shkencore.

Synimi kryesor i kërkimit është gjetja e diçkaje të re për të gjithë ose për individin, e cila është e vërtetë e fshehur dhe e pa zbuluar ende.

Ekzistojnë lloje të ndryshme studimesh kërkimore, të cilat përfshijnë: eksploruese, përshkruese, diagnostikuese dhe hulumtuese.

Nevoja për kërkim lind sepse ekzistojnë pyetje të pazgjidhura dhe dijeni e kufizuar mbi lëndën.

Një metodë kërkimi që fillon nga rastet individuale ose specifike dhe përfundon me konkluzione të përgjithshme. Në vend të përdorimit të një rregulli të përgjithshëm për të përcaktuar rezultat specifik, ajo mbledh prova nga të dhëna specifike dhe krijojnë hipotezë të përgjithshme.

Kërkimi është i rëndësishëm për të çuar përpara progresin, promovuar të menduarit shkencor dhe nxitur zhvillimin e aftësive për të menduar logjikisht dhe organizuar.

Kërkimi ka një rol të rëndësishëm në fushat e ekonomisë së aplikuar, përfshirë biznesin dhe qeverinë. Në kohët e sotme, kompleksiteti në rritje të biznesit dhe qeverisë kërkon përdorimin e kërkimit për zgjidhjen e çështjeve të ndryshme.

Kërkimi ofron bazën për politikat qeveritare, siç është planifikimi i buxhetit qeveritar, duke analizuar nevojat e popullsisë dhe burimet e disponueshme.

Kërkimi luan rol kryesor në progresin dhe zhvillimin shkencor. Dëshira për të zbuluar të panjohurën dhe hulumtimet e vazhdueshme janë thelbësore për inovacionin.

Metoda induktive fillon nga të veçantat për të arritur në të përgjithshme. Metoda deduktive fillon nga të përgjithshmet për të arritur në të veçantat.

Procedura e kërkimit fillon me vëzhgimin e detajeshme të një dukurie, duke krijuar modele dhe hipotezë të provueshme për të shpjeguar të dhënat e mbledhura.

Etika është një fushë që studion konceptet e së mirës dhe të së drejtës, duke i krahasuar me të keqen dhe gabimin.

Sokrati kishte idenë që njohuri e vetes çon në etikë. Ai besonte se njohja e botës së jashtme na çon në njohuri të botës së brendshme.

Sipas Aristotelit, vetë-realizimi është arritja e potencialit tonë më të lartë si qenie njerëzore. Kjo përfshin zhvillimin e virtyteve etike.

Vlera është diçka e mirë e dëshirueshme nga shoqëria, ndërsa etika është sjellje e drejtë dhe korrekte. Etika është e pavarur nga përfitimet personale apo nga rrethanat.

Ligji dhe etika janë të lidhura, por nuk përputhen plotësisht. Ligjet mund të shprehin vullnetin e shumicës, ndërsa etika është e bazuar në parime më të thella morale.

Kodet etike nuk miratohen nga organe ligjvënëse, por nga profesionistë të fushave të ndryshme, si mjekë dhe avokatë.

Kërkesat etike të kërkimit përfshijnë ndershmërinë, objektivitetin, integritetin, kujdesin, hapurinë, respektimin e të drejtave të autorit, konfidencialitetin dhe respektimin e qenieve njerëzore dhe kafshëve.

Një seri veprimesh të rregulluara që ndiqen për të kryer kërkime efektive dhe të arrijnë rezultatet e dëshiruara.

Në fillim të një kërkimi, studiuesit duhet të shqyrtojnë me kujdes studimet, teoritë dhe konceptet ekzistuese për të përcaktuar bazën e njohurive të fushës dhe për të përcaktuar boshllëqet që kërkimi i tyre synon të adresojë.

Identifikimi i çështjes kryesore që kërkimi synon të zgjidhë ose të hetojë. Përkufizimi i qartë i problemit është esencial për të drejtuar kërkimet drejt rezultatit relevant.

Propozimet ose parashikimet që studiuesi i bën për përgjigje apo marrëdhënie të mundshme midis variablave që po studiohen. Hipotezat do të testohen gjatë kërkimeve.

Zhvillimi i një plani sistematik që përcakton si do të kryhen kërkimet. Kjo përfshin të gjitha aspektet e kërkimit, nga marrja e të dhënave deri në metodat e analizës.

Mbledhja e të dhënave që janë të nevojshme për të testuar hipotezat e formuara. Të dhënat mund të mblidhen duke përdorur metoda të ndryshme si vëzhgime, pyetje, eksperimente etj.

Përpunimi dhe interpretimi i të dhënave të mbledhura me qëllim identifikimin e modeleve, tendencave dhe përgjigjeve për hipotezat e kërkimit.

Prezantimi i rezultateve të analizës së të dhënave në një formë të qartë dhe të përmbledhur, duke përzgjedhur konkluzione të bazuara në të dhënat, duke shpjeguar rëndësinë e zbulimet dhe duke sugjeruar përfundime për kërkimet e ardhshme.

Metoda shkencore është një proces sistematik që përdoren nga shkencëtarët për të zbuluar informacione dhe për të zgjidhur probleme. Ajo përfshin një seri etapash të definuara që ndihmojnë në mbledhjen e të dhënave, analizën e tyre dhe nxjerrjen e konkluzioneve të vlefshme.

Kërkimi sasior përfshin mbledhjen e të dhënave që mund të maten dhe të analizohen me anë të statistikave. Rezultatet e këtij kërkimi shprehen zakonisht me numra, tabelë dhe grafikë.

Kërkimi prezumues përfshin mbledhjen e të dhënave nga një pjesë e vogël e popullsisë (një kampion) dhe përdor këto të dhëna për të bërë supozime për popullsinë e tërë.

Kërkimi eksperimental përfshin ndryshimin e një faktori specifik (variablës) për të parë ndikimin e tij mbi një faktor tjetër.

Kërkimi simulues përfshin ndërtimin e një modeli të artificial të realitetit për të simuluara situata të ndryshme dhe të parë si reagon një sistem.

Metodat kryesore të kërkimit janë sasiore, cilësore, themelore, të aplikuara, deduktive dhe induktive.

Kërkimi sasior përqendrohet në matje dhe analizë statistike, ndërsa kërkimi cilësor përqendrohet në kuptimin e thellë të një probleme përmes vëzhgimeve dhe intervistave.

Motivimi i kërkimit është ndikimi i shkaktarëve që nxisin individët të angazhohen në veprimtari kërkimore.

Faktorët motivues mund të jenë dëshira për të zgjidhur probleme praktike, dëshira për kënaqësi intelektuale, dëshira për të qenë në shërbim të shoqërisë, dëshira për respekt, direktivat e qeverisë, kushtet e punësimit, kurioziteti, dëshira për të kuptuar raportet shkakësore, dhe shumë të tjera.

Kërkimi eksplorues kryhet kur ekzistojnë pak ose aspak studime të mëparshme. Qëllimi është të identifikohen modele, hipoteza ose ide që do të provohen në kërkime të mëtejshme.

Kërkimet eksploruese përpiqen të gjejnë shkaqet dhe pasojat e fenomenit që studiohet. Teknikat tipike janë rastet studimore, vëzhgimet, rishikimet e studimeve të mëparshme dhe të dhënave.

Kërkimi përshkrues ka si qëllim të përcaktojë dhe përshkruajë fenomenin social që studiohet.

Kërkimi përshkrues mund të përdoret për të dokumentuar një fenomen ekzistues, me fokus te karakteristikat dhe sjelljet. Për shembull, mund të përshkruhen metodat e përpunimit të të dhënave masive ose evolucioni i aplikacioneve mobile për pagesa.

Kjo është një pyetje që mund të adresohet nëpërmjet kërkimeve eksploruese.

Kërkimi përshkrues mund të përdoret për të përcaktuar dhe përshkruar metodat më të përdorura për përpunimin e të dhënave masive.