Kekemelik Nedenleri ve Genetik Etkileri
31 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Kekemelik anında hangi kas grupları aynı anda kasılmaktadır?

  • Anatomi kasları
  • Kardiyak kaslar
  • Skeletal kaslar
  • Adductor ve abductor kaslar (correct)
  • Oral kasların hangi bölümü ile ilgili bulgular daha yavaş hızda olduğu tespit edilmiştir?

  • Yumuşak damak
  • Alt dudak ve çene (correct)
  • Dil kasları
  • Üst dudak
  • Motor stabilite indeksi uygulandığında, kekeleyen bireylerin hangi durumu gözlemlenmiştir?

  • Feragat edilmiş artikülasyon
  • Anlamsız sözcük tekrarı sırasında daha az tutarlı koordinasyon (correct)
  • Yüksek motor stabilite
  • İleri düzey koordinasyon yeteneği
  • Kekemelik analizi sırasında hangi özellikler incelenmektedir?

    <p>Artikülasyon koordinasyonu</p> Signup and view all the answers

    Zimmermann'ın 1980'de yaptığı çalışmaya göre kekemelik sırasında hangi özellikler gözlemlenmiştir?

    <p>Koordinasyon paternlerinde az tutarlılık</p> Signup and view all the answers

    Kekemelik, hangi tür bir işlem ile şekillendirilir?

    <p>Daralma işlemi</p> Signup and view all the answers

    Wendell Johnson'un kekemelik ile ilgili görüşüne göre, çocukların konuşmalarını en çok ne şekillendirir?

    <p>Verilen tepkiler</p> Signup and view all the answers

    Wendell Johnson hangi üniversitede bu fikirleri öne sürmüştür?

    <p>Iowa Üniversitesi</p> Signup and view all the answers

    Çocukların konuşmalarını etkileyen faktörler arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

    <p>Bağışıklık sistemi</p> Signup and view all the answers

    Kekemelik, hangi tür bir davranış olarak sınıflandırılmaktadır?

    <p>Reaktif kaçınma davranışı</p> Signup and view all the answers

    Bosshardt'ın araştırmasında hangi tür bireylerin konuşmaları incelenmiştir?

    <p>Yetişkinler ve kekeleyenler</p> Signup and view all the answers

    Deneyde hangi işlem aktiviteleri yer almaktadır?

    <p>Sıralı sözcük tekrarı, sessiz okuma ve sözcük hatırlama</p> Signup and view all the answers

    Bosshardt'ın araştırmasında sözcükler ne açısından karşılaştırılmıştır?

    <p>Benzeyen ve benzemeyen sözcükler</p> Signup and view all the answers

    Bosshardt'ın 2002 yılında yaptığı araştırmada hangi metod kullanılmamıştır?

    <p>Dinleme becerileri analizi</p> Signup and view all the answers

    Araştırmanın amacı nedir?

    <p>Eş zamanlı psikolinguistik işlem aktivitelerinin etkilerini araştırmak</p> Signup and view all the answers

    Kekeleyen çocukların duygu regülasyon düzeyleri, kekelemeyen çocuklarla karşılaştırıldığında nasıldır?

    <p>Daha düşüktür.</p> Signup and view all the answers

    Kekeleyen çocukların çevresel değişimlere adaptasyon sağlamasında karşılaştıkları zorluk nedir?

    <p>Daha fazla güçlük yaşarlar.</p> Signup and view all the answers

    Kekeleyen çocukların fizyolojik fonksiyonları nasıldır?

    <p>Daha reaktif ve düzensiz.</p> Signup and view all the answers

    Kekeleyen çocukların dikkatlerini dağıtan temel faktör nedir?

    <p>Görevlerine odaklanma zorluğu.</p> Signup and view all the answers

    Kekeleyen çocukların çevresel değişikliklere karşı duyarlılığı hakkında ne söylenebilir?

    <p>Kekeleyen çocuklarla değil, kekelemeyen çocuklarla karşılaştırıldığında daha duyarlıdırlar.</p> Signup and view all the answers

    Kekemeliğin başlarında kaygılı olmayan pek çok küçük çocuk, hangi argümanı zayıflatmaktadır?

    <p>Kekemenin öğrenildiği argümanı</p> Signup and view all the answers

    Birçok küçük çocuğun kekemeliğe aniden başlaması, hangi tezi zayıflatmaktadır?

    <p>Kekemeliğin zamanla öğrenildiği</p> Signup and view all the answers

    Olumsuz uyaranın yok olduğu durumlarda ne beklenir?

    <p>Kekemeliğin azalması</p> Signup and view all the answers

    Kekemeliğin azalması durumunda hangi psikolojik durumun da azalması beklenir?

    <p>Kaygı</p> Signup and view all the answers

    Kekemeliğin başında çocukların kaygılı olmaması, hangi kuramsal görüşün eleştirisine yol açar?

    <p>Kekemeliğin öğrenilen bir durum olduğu</p> Signup and view all the answers

    Psikolinguistik teorilerin kekemeliği açıklama yöntemi nedir?

    <p>Dil ve konuşma üretiminin altında yatan bilişsel süreçler</p> Signup and view all the answers

    Psikoduygusal teorilerin genel varsayımına göre kekemelik nereden kaynaklanır?

    <p>Psikolojik travmalardan veya kişilik özelliklerinden</p> Signup and view all the answers

    Psikoduygusal teorilerin yaygınlık kazandığı dönem hangisidir?

    <p>1920'lerde ve 1950'lerde</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi psikoduygusal teorilerin araştırmalarını etkileyen bir faktör değildir?

    <p>Dil becerileri</p> Signup and view all the answers

    Kekemeliği psikolinguistik bir bakış açısıyla ele almak neyi ifade eder?

    <p>Dil ve konuşma süreçlerinin bilişsel temellerini analiz etmek</p> Signup and view all the answers

    Signup and view all the answers

    Study Notes

    Kekemelik Nedenleri

    • Kekemeliğin fiziksel ve/veya fizyolojik anomaliler gibi biyolojik bir temeli bulunup bulunmadığı araştırılıyor.
    • Kekemelik, altta yatan nörofizyolojik bir semptom olabilir mi?
    • Kekemelik yapısal bir anomaliden kaynaklanıyor olabilir mi?
    • Kekemeliğin genetik bir temeli var mıdır?

    Genetik Perspektifler

    • Kekemeliğin büyük oranda genetik geçişlilik gösterdiği düşünülüyor.
    • Yapısal beyin özellikleri, fonksiyonel beyin özellikleri, motor anomaliler, kişilik ve mizaç özellikleri gibi çeşitli faktörler rol oynayabilir.
    • Kekemeliğe neden olan faktörlerin hangisi veya hangilerinin sorumlu olduğu henüz bilinmiyor.

    Aile Çalışmaları

    • Aynı zamanda kekemelik yatkınlığını artıran belirli bir özellik tek başına kekemeliğe neden olmayabilir.
    • Belirli özelliklerle birlikte olduğunda kekemelik ortaya çıkabilir. Yani, genetik olarak aktarılan bir özellik yalnızca belirli durumlarda kekemeliğe yol açıyor olabilir.
    • Kekemeliği olmayan ebeveynin çocuğunun kekemeliği dedesinden aktarıldığına tanık olunduğu düşünülüyor.
    • Ebeveynlerde belirli (özellikler/yatkınlıklar) bulmakla birlikte kendisinde açığa çıkmamış bir durum olabilir mi?

    Aile Ensidansı Çalışmaları

    • 28 çalışmanın derlendiği bir araştırmada kekeleyen bireylerin ailelerinde kekeleme oranının %30 ila %60 arasında değiştiği, normal akıcı bireylerde ise %10'dan az olduğu bulunmuştur.
    • Bu araştırmacılar kekeleyen çocukların %71'inin hem yakın (aile ve kardeşler) hem de uzak akrabalarında kekeleme öyküsü bulduğunu bildirmiştir.

    İkiz Çalışmaları

    • İkiz çalışmalarında tek yumurta ikizlerinde kekeleme oranı %30 ile %60 arasındayken, iki yumurta ikizlerinde bu oran %10'dan azdır.
    • Tek yumurta ikizlerinde birinin kekelemesi durumunda, diğerininde kekeleme olasılığı yüksektir.

    Net Bir Biçimde

    • Genetik veya çevresel etmenlerin kekemeliğe etki eden olası rollerini görmek için bu tür araştırmalar önemlidir.
    • Kekeleyen ikiz çiftlerinde birinin kekelemesi durumunda, diğerinin de kekeleme olasılığı yüksektir.

    Bir Çalışmada (Howie, 1981)

    • Tek yumurta ikizlerinin üçte ikisinde ikisi de kekeleyen bireyler vardır.
    • Bu, kekemeliğin genetik faktörlere bağlı olabileceğini destekliyor.

    Japonyada Araştırma (Ooki, 2005)

    • Monozigotik (tek yumurta) ikizlerin konkordans oranı (%52) dizigotik (iki yumurta) ikizlerin oranından (%12) daha yüksektir.
    • Bu da kekemeliğin genetik bileşenin %80-85 oranında olduğunu göstermektedir.

    Aile Kümelemesi

    • Aile öyküsünde kekemelik olup olmadığını araştıran anket çalışmaları ile "aggregation" çalışmaları, kekemeliğin aile ağacındaki patternleri incelemektedir.
    • Cinsiyet, aile büyüklüğü ve ilişki derecesi gibi faktörleri ele almaktadır.

    Genetik Bileşenler

    • Genetik bileşenler yok
    • Çok faktörlü poligenik (çevresel faktörler + çeşitli genler)
    • Tek majör lokus (bir veya birkaç temel gen dahil)
    • Karışık (Hem MFP hem de SML bileşenleri)

    İlk Aggregation Çalışmaları

    • İkisi de Birleşik Krallık'tan olan Kay ile Gaiside tarafından yapılmıştır.
    • Andrews ve Harris'in (1964) raporunda kekemeliğin aile dağılımının temel genlerce (SML) kontrol edildiğini belirtmektedir.
    • Veri setleri, birkaç genin (MFP) katılımı yönünde işaret etmektedir.

    Yale Üniversitesindeki Geniş Çaplı Araştırma

    • Araştırmalar, veri setlerinin çok faktörlü poligenik, tek majör lokus ve mikst modellerine uyabileceği sonucuna varmıştır.

    Biyolojik Genetik

    • Özel çalışma örnekleri listeleri ve bulguları vardır.
    • Loci'ler üzerinde daha detaylı çalışmalar yapılmaktadır.

    Genel Bulgular

    • Erkekler için 13. kromozom, kadınlar için 21. kromozomda en güçlü bağlantı sinyalleri görülmüştür.
    • Farklı kromozom kombinasyonlarında gen olasılıkları olabileceği belirtilmiştir. (2 ve 9, 7 ve 12, 7 ve 18).

    Ayrıca...

    • Genetik faktörlerin kekemeliğe yatkınlığı artırıp artırmadığı hala belirlenememektedir.
    • Faktörlerin etkileşimleri karmaşık ve anlaşılması güçtür.
    • Başka faktörler (motor, linguistik, mizaç vs) etkili olabilir mi?

    Nörolojik Perspektifler

    • Genetik faktörler kekemeliğin major bir rol oynadığını destekliyor.
    • Beyin hasarı ve gelişmesel kekemelik benzeri davranışlar sıklıkla görülüyor.
    • Kekeleyen ve akıcı konuşan kişilerde beyin yapı ve/veya fonksiyonlarda farklılıklar olduğu gösterilmiştir.
    • Terapi sonrası kekemelikteki iyileşmeler beyin aktivitelerindeki değişimlerle ilgili olabilir.

    Serebral Hemisfer Baskınlığı

    • Lee Travis (1931), kekemeliğin bir beyin hemisferinin baskın olmasından kaynaklandığını öne sürmüştür (serebral dominans teorisi).
    • Bu teori simultane hareketlerin koordineli iş bölümü gerektiğini varsaymaktadır.
    • Kekeleyen bireylerin beyinlerinin bu baskınlığa sahip olmadığı düşünülmektedir.

    Serebral Dominans Eksikliği

    • Kekeleyen bireylerde sağ hemisfer baskınlığı ile açıklanması denemişti,
    • Bu teori konuşmada sağ hemisfer baskınlığı ile solak olma şeklinde açıklanmıştır.
    • Konuşmadaki sağ ve sol hemisferler arasındaki iletişimsizlik ve çatışmanın kekemeliğe neden olacağı düşünülmüştür.

    Serebral Dominans Etkisi

    • Kekemeliğin daha da artma olasılığı vardır.
    • Beyin dalgalarından tutulan sonuçlar, teorinin gelecekte başarılı olamayacağını ve destek bulamayacağını belirtmektedir.

    Beyin Araştırma Alanları

    • Farklı beyin bölümlerinin farklı rol aldığını belirten araştırmalar mevcuttur.

    Gri Madde

    • Serebral hemisferlerin yüzeyinde (korteks) ve beynin diğer bölgelerinde (talamus ve bazal ganglia gibi) bulunur.
    • Gri madde, kas kontrolü, duyusal algı ve bilişsel işlevler gibi çeşitli işlevlerden sorumludur.
    • Beyaz cevher, sinir fiberleri(aksonlar) ve sinir yollarıdan oluşur; beyin bölgeleri arasında sinyalleri iletir.

    Beyin Yapısı Bulguları

    • Kekemelikte sol planum temporalın sağdakinden küçüldüğü, atipik bir beyin asimetrisi olduğu bulunmuştur.
    • Kekeleyen kişilerde sol planum temporaldaki gri cevher yoğunlaşması normal konuşanlara göre daha yüksektir.
    • Sağ hemisfer ağı içerisindeki dil ve konuşma alanlarında beyaz cevher volümündeki artış gözlenmiştir.

    Beyin Fizyolojisi Bulguları

    • Kekeleyen bireylerin fonksiyonel MRI (fMRI) çalışmaları, çeşitli konuşma ortamlarında (örn., işitsel geri bildirim altında ya da altında değil) normal konuşanlara göre, sağ hemisfer korteksinde daha yüksek aktivite gösterdiğini göstermiştir.
    • Sağ frontal lobda (sol hemisferdeki Broca alanının homoloğu) aşırı aktivite gözlenmiştir.
    • Bulgular aynı zamanda işitsel kortekste bilateral aktivitede azalma olduğunu da göstermiştir.

    Bazal Ganglia

    • Atipik aktivasyon yalnızca korteksle sınırlı değil, bazal ganglionlar, serebellum gibi diğer yapıları etkileyebilir.

    Pozitif Emisyon Tomografisi (PET) Çalışmaları

    • Fozal aktivite alan bulguları ile ilgili detaylı özel çalışmalar mevcuttur.

    Araştırmalar

    • Kekemelikte, terapi yöntemleri kekeleyen yetişkin bireylerde konuşmayı artırmak için etkili olabilir.

    Psikolojik Teoriler

    • Kekemeliği psikolojik travma, belirli kişilik özellikleri, bilinçdışı çatışmalar/zorlamalar vb. ile ilişkilendirir.

    Psikanalitik Teori

    • Kekemeliğin eski travmalar, id(dürtüsel), ego(kabul edebilme), süperego(vicdan) çatışmalarından kaynaklanabileceğini öne sürmüştür.
    • Erken çocukluk döneminde yaşanan deneyimler kekemeliğe neden olabilir.
    • Basitçe, Freud'un psikodinamik anlayışına dayanmaktadır;

    Kekemelikte Kaygı

    • Kekemelik ve kaygı arasında bir bağlantı olabileceğine dair kanıtlar mevcuttur.
    • Kişilerin farklı kaygı düzeylerine göre kekemelik seviyelerini inceleyen çalışmalar vardır.
    • Kekemeliği azaltmada terapi yöntemlerin etkililikleri belirlenmiştir.

    Mizaç

    • Kişilik ve mizaç birbirine yakın olmasına rağmen farklıdır. Kişilik yaşam deneyimleriyle şekillenir ve zaman alır, mizaç genetik olur ve bebeklikten itibaren gözlenebilir.
    • Mizaç, reaktivite ve öz-düzenleme özelliklerini içerir.
    • Mizaçla ilgili çalışmalar, kişilikteki farkları gözlemleyerek kekemeliğe katkıda bulunup bulunmadığını anlamaya çalışır.

    Diğer Etkileyici Faktörler

    • Farklı koşullar altında kekemelikteki değişiklikleri ve tutarlılığı inceleyen araştırmalar yapılmaktadır.
    • Özel mekanizmalar kekemeliğe katkıda bulunabilir.

    Motor öğrenme Teorileri

    • Motor öğrenme teorisi, beceri gerektiren eylemlerin gelişimi üzerine odaklanır.
    • Kekemeliğin tekrar etme ve tekrar eden bir beceri olması gerektiğini düşündürmektedir.
    • Motor öğrenme teorisi kekemeliğin nedeni ve giderilmesi üzerine bilgiler sağlıyor.

    Motor Farklılıklar

    • Respirasyon ve konuşma arasında ilişki olabilir.
    • Vokal perde ve larengeal kaslarda işlevsel değişiklikler olabilir.
    • Artikülasyon koordinasyonuna ilişkin farklılıklar tespit edilmiştir.

    Diğer Motor Beceriler

    • Özellikle kekeleyen bireyler ve sağlıklı kontrol grubundaki bireyleri farklı kinematik yaklaşımlar kullanarak inceleyen çalışmalar mevcuttur.

    Kekemeliğin Biyolojik Faktörleri

    • Farklı nörolojik modeller, fiziksel işlev farklılıkları, beynin yapısal ve fonksiyonel farklılıklarına odaklanmaktadır.

    Sonuç

    • Kekemeliğin nedenlerini anlamak için, biyolojik, genetik, psikososyal ve çevresel bileşenler dahil olmak üzere pek çok faktörün etkileşim halinde değerlendirilmesi gerekir.
    • Araştırmalar kekemelik özelliklerini ve olası gelişimsel yönlerini açıklamak için çeşitli teorik yaklaşımlar sunmaktadır.
    • Klinik sonuçlar kekemelik tedavilerinin etkililiğini artırmak açısından yeni yaklaşımların geliştirilmesi konusunda yol göstermektedir.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Kekemelik Nedenleri PDF

    Description

    Bu quiz, kekemeliğin nedenleri üzerine derinlemesine bir inceleme sunuyor. Fiziksel, nörofizyolojik ve genetik faktörlerin kekemelik üzerindeki etkilerini keşfedin. Ayrıca, aile çalışmaları ve yapıların rolünü anlamaya yönelik bilgiler edineceksiniz.

    More Like This

    Stuttering
    5 questions

    Stuttering

    KeenConnemara612 avatar
    KeenConnemara612
    Stuttering Treatment Strategies
    12 questions
    Stuttering and Fluency Disorders
    10 questions
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser