Katutubong Pananaliksik: Pamamaraang Pilipino

• Ang Katutubong Pamamaraan ng Pananaliksik ay isang paraan ng pagsisiyasat na gumagamit ng mga metodong Pilipino.

Tungo sa Makapilipinong Pananaliksik

• Kinakailangan ang pananaliksik upang mapabuti ang buhay ng tao, mapaunlad ang bansa, at mapagaan ang mga paghihirap.

Mga Katangian ng Maka-Pilipinong Pananaliksik

• Gumagamit ng Wikang Filipino o iba pang katutubong wika.
• Isinasagawa sa lokal na komunidad o laboratoryo.
• Kapaki-pakinabang sa sambayanang Pilipino.
• Kumukuha ng impormasyon mula sa mas malawak na sample base.
• Binibigyang halaga ang konteksto.
• Bukas sa iba't ibang balangkas at perspektibong interdisiplinaryo.

Pagkakaiba ng Kanluranin at Katutubong Pananaliksik

• Pilosopiya:
  • Kanluranin: Lohiko-positibismo.
  • Katutubo: Interpretatibo at Makatao.
• Proseso ng Pagtuklas:
  • Kanluranin: Hypothetico-deductive.
  • Katutubo: Inductive.
• Pagkalap ng Datos:
  • Kanluranin: Mahigpit na pagsunod sa mga procedures.
  • Katutubo: Importante ang ugnayan.
• Pagsusuri ng Datos:
  • Kanluranin: Kwantitatibo.
  • Katutubo: Kwalitatibo.

Sanhi ng Paglihis ng Landas

• Kadalasang ang mga paksa ng pananaliksik sa Pilipinas ay nakabatay sa interes, layunin, at paglutas ng suliranin ng mananaliksik.
• May oryentasyong kanluranin at hindi angkop sa pag-iisip, damdamin, at kilos ng Pilipino.
• Ang mga kahulugan ay batay sa teoryang hango sa mga kulturang kanluranin.

Bakit Kailangan ang Katutubong Pananaliksik?

• Mayroong alienation ang karaniwang Pilipino sa mga namamayaning metodo ng sikolohiya.
  • Halimbawa: experiment at surveys.
  • May pagka-indibidwalistiko.
  • Ingles ang kadalasang ginagamit.
  • Makapangyarihan ang mananaliksik.
• May limitasyon ang saklaw ng kaalaman mula sa mga nasabing metodo.
  • Kadalasan, mga estudyante ang pinagmumulan ng datos.

Paano Nagiging Katutubo ang Metodo ng Pananaliksik?

• Hindi nakabatay sa pinagmulan o pagiging natatangi, kundi sa kaangkupan.

Positions of Sikolohiyang Pilipino (Sa Aspektong Psychological Practice)

• Conceptualization ng psychological practice sa kontekstong Pilipino (industriya vs. kabuhayan; klinika vs. kalusugan).
• Tumutuon sa folk practices, indigenous techniques ng healing, at popular religio-political movements.

Mga Mungkahi para sa Makapilipinong Pananaliksik

• Ibatay sa interes ng mga kalahok ang pagpili ng paksang sasaliksihin.
• Ang mga tao ay mayaman sa kaalaman mula sa karanasan.
• Iwasan ang bulag na pagpapahalaga sa resulta ng pananaliksik.
• Pahalagahan ang sariling palagay at haka-haka.
• Subukan ang isang panimulang modelo ng pananaliksik na dinedebelop batay sa pagsusuri ng pananaliksik sa nayon.

Iskala ng Pagtutunguhan ng Mananaliksik at Kalahok

• Mahalaga ang ugnayang mananaliksik-kalahok sa kalidad ng datos.
• Nakabatay sa maka-Pilipinong pananaw na ang relasyon ng mananaliksik at kalahok ay pantay lamang.
• Sa western research, ang participants ay tinatawag na "subjects," na parang ginagamit ang tao.
• Sa SP, participants ay hindi dapat ituring na parang 'guinea pigs', sila ay taong kailangan mong pakitunguhan.

Mga Antas ng Ugnayan

• Mababaw:
  • Pakikitungo.
  • Pakikisalamuha.
  • Pakikilahok.
  • Pakikibagay.
  • Pakikisama.
• Malalim:
  • Pakikipagpalagayang-Loob.
  • Pakikisangkot.
  • Pakikiisa.

Iskala ng Mananaliksik

• Ang metodong maaring gamitin para makalikom ng datos ay nakadepende sa layo ng mananaliksik sa kalahok.

Mga Halimbawa ng Metodo Ayon sa Layong Ugnayan

• Malayo sa Kalahok:
  • Pagmamasid.
  • Pakikiramdam.
  • Patatanung-tanong.
  • Pagsubok.
  • Padalaw-dalaw.
  • Pagmamatyag.
  • Pagsusubaybay.
  • Pakikialam.
  • Pakikilahok.
  • Pakikisangkot.
• Malalim na Ugnayan: Hindi nakalista ang mga halimbawa, ngunit ipinahihiwatig na mas malalim ang ugnayan.

Maka-Pilipinong Pananaliksik

• May angkop na lapit at metodo depende sa antas ng ugnayan.
• Nakasalalay ang kalidad ng datos sa lapit, metodo, at antas ng ugnayan.

Mga Batayang Prinsipyo

1. Ang pagkakapantay ng mananaliksik at kalahok.
2. Pagpapahalaga sa kapakanan ng kalahok.
3. Paggamit at pagpapatalas ng pakiramdam.
4. Paggamit ng wika ng mga kalahok.

Mga Pagkiling sa mga Pilipino

• Angkop sa gawing mga Pilipino; batay sa kanilang interes and pananaliksik.

Halaga Para sa mga Pilipino

• Isinusulong ang kapakanan ng mga kalahok.

Katuturan sa mga Pilipino

• May mapapala ang mga Pilipino sa kanilang paglahok.

Mga Temang Pinaksa sa SP

• Pambansang identidad at kamalayan (pagka-Pilipino at pagiging Pilipino).
• Pakikisangkot sa mga isyung panlipunan (pandarayuhan, karapatan ng mga bata at kabataan, isyung pangkapayapaan, boluntirismo, pagharap sa kahirapan).
• Batayan at gamit ng katutubong sikolohiya sa kalusugan, agrikultura, sining, mass media, relihiyon, at iba pa. (sikolohiya at kalusugan).
• Sikolohiya ng kilos, kaisipan, at kakayahan ng tao na angkop sa kontekstong Pilipino (kasarian at sekswalidad, pahiwatig).

Pagkapa-Kapa

• Isang paraan o approach sa pananaliksik na walang bahid ng anumang pag-aakala o "suppositionless approach".
• Hindi metodo, kundi isang lapit sa pananaliksik.
  • Walang teorya o balangkas na gagamitin.
  • Hindi muna kailangang magrebyu ng literatura.
  • Pakikiramdaman kung aling metodo ang angkop sa sitwasyon.
  • Mula datos tungo sa teorya o pag-unawa.

Pagtatanung-Tanong

• Informal interbyu at unstructured kaysa interbyu.
• Paglahok sa isang pag-uusap na maaring magtanong ukol sa mga bagay-bagay.
• Mas impormal at unstructured kaysa interbyu.
• Pwedeng magtanungan ang mananaliksik at kalahok.
• Pwedeng isahan o maramihan.

Mga Katangian ng Nagtatanunong-Tanong

• Kailangang maging alisto at sensitibo sa ilang bagay.
• Dapat nauunawaan ang kaisipan, kaalaman, at ambisyon ng mga taong nakakaharap.
• Kasarian: Mahalaga sa personal na paksa.
• Edad: Maaaring makaapekto kung magkaiba ang pag-iisip dahil sa agwat ng edad.
• Pananamit: Pakikiayon sa pananamit ng tinatanong.
• Kagandahan o Kakisigan: Maaaring magkaroon ng problema kapag ang isang nagtatanong ay napakaganda dahil siya ay maaaring ligawan.
• Lahi: Hindi naman balakid kung ang nagtatanong ay marunong ng wika ng pinagtatanungan.
• Instrumentong Pampananaliksik: tape recorder, movie camera, etc.
• Institusyong kinabibilangan: Nangangailangan ng ID ang nagtatanung-tanong.
• Pook: Kailangang matao depende sa hinihingi ng paksa.
• Panahon: Isagawa ang pagtanong sa pakatwirang panahon; natural na kondisyon, hindi nakakaabala sa pinagtatanungan.
  • Tiyakin na ang isipan ng tinatanong ay handa at nasa mabuting kondisyon.
  • Sa umaga: Kung ang tinatanong ay hindi pa nagsisimula sa gawaing bahay.
  • Sa tanghali: Pagkaligpit ng pinagkainan.
  • Sa gabi: Pagkatapos ng hapunan.

Pakikipagkwentuhan

• Malayang pagpapalitan ng ideya na ang layunin ay makabuo ng kwento.
• Pokus ay karanasan ng mga kalahok.

Ginabayang Talakayan

• Counterpart ng Focus Group Discussion.
• Isang paraan ng kolektibong pananaliksik kung saan ang isang grupo ng mga kalahok ay nakikibahagi sa pagpapalitan ng kaalaman, karanasan at opinion sa isang paksang napagkasunduan nilang talakayin.
  • Pagpapadaloy ng talakayan sa isang umpukan.
  • Mga kalahok ang nagtatakda ng pagtatalakayan.
  • Pwedeng lumahok ang mananaliksik sa usapan.
  • Pwedeng magtanong ang mga kalahok.

Ang pananaliksik na gumagamit ng mga metodong Pilipino ay mahalaga para sa pag-unlad ng bansa at pagpapabuti ng buhay ng mga Pilipino. Ito ay gumagamit ng Wikang Filipino, isinasagawa sa lokal na komunidad, at kumukuha ng impormasyon mula sa mas malawak na sample base. Binibigyang halaga nito ang konteksto at bukas sa iba't ibang perspektibo.