Kasaysayan ng Wikang Pambansa

Kasaysayan ng Wikang Pambansa

Panahon ng mga Katutubo

• Ang mga unang nandayuhan sa Pilipinas ay ang mga Negrito na galing Borneo.

Negrito

• May tatlong katutubong lahi ng Negrito: Tunay na Negrito, Austrolidad-Sakai (taga Australia at Ainu Hilagang Hapon), at Proto-Malayo (tipong Mongoloid).

Tunay na Negrito

• Nanatili ang mga tunay na Negrito sa kanilang kinamihasnan; hindi sila nakipag-asawa sa ibang lahi.
• Sila ay nanirahan sa kabundukan ng Bataan at Zambales, at sa silangang bulubundukin ng Hilagang Luzon mula Cabo Engano hanggang Baler.
• Mayroon ding naninirahan sa Rizal, Bulacan, Pampanga, Tarlac, Laguna, at iba pa.

Proto-Malayo

• Ang mga Proto-Malayo ay dumami sa Luzon at Mindanao.
• Ayon kay Otley Beyer, isang Amerikanong antropologo, ang mga Negrito ay mananatili hangga’t may kabundukan, at darating ang panahon na sila ay matutulad din sa ibang lahi.

Indones

• Ang mga Indones ay nagmula sa Timog-Silangang Asya, sumakay ng mga bangka.
• Sila ay kinabibilangan ng mga Ibanag, Kalinga, at Apayao sa Hilagang Luzon, at may bahid din sa mga Inonggot at Tingguia.
• Sa Kabisayaan, sila ay naninirahan sa burol ng Panay, Negros, Samar, at Timog Mindoro.
• Ang mga katangian ng mga Indones ay makikita rin sa mga taga-Mindanao tulad ng Bukidnon, Madaya, Manobo, Bagobo, Tagakaolo, Bila-an, Tiruray, at Subanon. Kumalat ang lahi nila sa malalaking isla ng Pilipinas.

Malayo

• Sila ay sumakay sa bangkang tinatawag na "balangay".
• Matatagpuan sila sa kaloob-loobang Hilagang Luzon at Mindanao. Marami sa kanila ay nanatiling pagano.
• Ang iba ay Mohamedano o naniniwala kay Allah, naninirahan sa Sulu, Timog Palawan, Zamboanga, at Cotabato.
• Mayroon silang wikang Awstronesya.
• Ang bawat balangay o tribo ay may pinuno o datu at sariling patakaran. Marunong bumasa at sumulat ang mga katutubo.

Baybayin

• Isa itong pamamaraan ng pagsulat na ginamit ng mga katutubong Pilipino.
• Ito ay binubuo ng labimpitong titik, tatlong patinig at labing-apat na katinig.
• Binibigkas ang katinig kasama ang tunog ng patinig na /a/.
• Nilalagyan ng tuldok sa itaas ang titik kung ang patinig ay bibigkasin na may kasamang /e/ o /i/.
• Nilalagyan ang tuldok sa ibaba kung ang patinig ay /o/ o /u/.

Panahon ng mga Espanyol

• Layunin nilang ikintal sa puso at isipan ng mga katutubo ang Kristiyanismo.
• Ang mga prayleng Espanyol ang naging institusyon ng mga Pilipino.
• Hinati ang mga isla sa mga pamayanan para maisakatuparan ang layunin ng mga Espanyol.
• Limang misyonerong prayle ang namamahala: Agustino, Pransiskano, Dominikano, Heswita, at Rekoleto.
• Gobernador Tello: Iminungkahi na turuan ang mga Indio ng wikang Espanyol.
• Carlos I at Felipe II: Naniniwala na kailangang maging bilingguwal ang mga Pilipino.
• Carlos I: Nag-utos na ituro ang "Doctrina Cristiana."
• Ang Doctrina Cristiana (1593), sa panunulat ni P. Juan de Plasencia, ang unang aklat na nailimbag sa Pilipinas na tumatalakay sa katesismo ng simbahang Katolika.

Panahon ng Rebolusyong Pilipino

• Pagkatapos ng 333 taon ng pananakop, namulat ang mga Pilipino sa kaapihan.
• Itinatag ni Andres Bonifacio ang Katipunan, na may layuning magbuklod-buklod ng mga Pilipino.
• Ang wikang Tagalog ang ginamit nilang kautusan at pahayagan.
• Ang mga manghihimagsik na Pilipino ay sumibol ang kaisipang "isang bansa, isang diwa.”
• Si Rizal at iba pang propagandista ay batid na ang wika ay malaking bahagi upang mapagbuklod ang mga kababayan.

Panahon ng mga Amerikano

• Nadagdagan ang Wikang Ingles na nagkaroon ng malaking kaugnayan sa buhay ng mga Pilipino.
• Hindi naiwasan ang paggamit ng bernakular sa pagpapaliwanag sa mga mag-aaral.
• Iminungkahi ng Superintende Heneral na gamitin ang bernakular bilang wikang pantulong.
• Mga sundalo ang unang nagsipagturo ng Ingles, sumunod ang grupong kinilala sa tawag na Thomasite.
• Dahilan ng pagtataguyod ng paggamit ng Ingles: Ang pagtuturo ng bernakular ay magreresulta sa suliraning administratibo sa paglipat ng mga mag-aaral sa iba't ibang rehiyon.

Pagtataguyod ng Bernakular

• Walumpung porsiyento (80%) ng mag-aaral ang nakaabot ng ikapimang grado.
• Ang paggamit ng bernakular bilang panturo ay magiging mas epektibo.

Panahon ng mga Hapones

• Wikang Nihonggo ang itinuro sa lahat, ngunit binigyang-diin ang paggamit ng Tagalog para maalis ang paggamit ng Wikang Ingles.
• Ipinagbawal ang paggamit ng Ingles sa ano mang aspeto ng pamumuhay ng mga Pilipino, sa pagnanais na mabura ang anumang impluwensya ng mga Amerikano.
• Itinatag ang KALIBAPI (Kapisanan sa Paglilingkod sa Bagong Pilipinas).

Panahon ng Pagsasarili hanggang Kasalukuyan

• Ito ang panahon ng liberasyon hanggang sa magsarili ang Pilipinas noong Hulyo 4, 1946.
• Ipinagtibay na ang wikang opisyal ay Tagalog at Ingles sa bisa ng Batas Komonwelt Blg. 570.
• Noong Agosto 13, 1959, pinalitan ang tawag sa wikang pambansa mula Tagalog ay Pilipino sa bisa ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 7.
• Inutos ni Ferdinand Marcos sa bisa ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 96 s. 1976, na ang lahat ng edipisyo, gusali, at tanggapan ay pangalanan sa Pilipino.
• Si Corazon Aquino ang naglinaw ng mga kailangang gawin upang maitaguyod ang Wikang Filipino sa Saligang Batas 1987.
• Ipinatupad ni Pang. Corazon C. Aquino ang Executive Order No. 335 na nag-aatas na gamitin ang Filipino sa opisyal na mga transaksyon, komunikasyon, at korespondensiya.
• Ayon kay DepEd Secretary Brother Armin Luistro, ang paggamit ng wikang ginagamit sa tahanan sa mga unang baytang ng pag-aaral ay makatutulong sa pagpapaunlad ng wika at kaisipan, at makapagpapatibay sa kamalayang sosyo-kultural.