Kasaysayan ng Wikang Pambansa

Kasaysayan ng Wikang Pambansa

• Ibinatay sa Tagalog ang Wikang Pambansa sa bisa ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 ni Pangulong Quezon noong Disyembre 30, 1937.
• Ang Wikang Pambansa ay tinawag na Pilipino sa pamamagitan ng Kautusang Blg. 7 na nilagdaan ni Kalihim Jose Romero noong Agosto 12, 1959.
• Layunin ng kautusan na ito na ang pambansang wika ay tutukuyin bilang Pilipino.

Bilinggwalismo

• Tumutukoy sa kakayahang makipag-usap sa pamamagitan ng dalawang wika.

Artikulo XIV ng Konstitusyon 1987 - Wika

• Filipino ang Wikang Pambansa ng Pilipinas na dapat payabungin mula sa mga umiiral na wika sa Pilipinas at iba pang wika.
• Dapat magsagawa ng hakbangin ang Pamahalaan para itaguyod ang paggamit ng Filipino bilang opisyal na komunikasyon at wika ng pagtuturo.
• Filipino at Ingles ang mga wikang opisyal ng Pilipinas.
• Dapat isalin ang Konstitusyon sa Filipino, Ingles, at mga pangunahing panrehiyong wika.
• Dapat magtatag ng Komisyon ng Wikang Pambansa ang Kongreso.

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 335

• Nilagdaan ni Pangulong Corazon Aquino noong Agosto 25, 1988 na nagtatadhana ng paglikha ng Komisyong Pangwika.
• Pinagtibay din nito ang paggamit ng Filipino bilang midyum ng pagtuturo sa mga paaralan sa mga piling asignatura.

Ang Pakikipaglaban para sa Wikang Filipino

• Nagtulungan ang Tanggol Wika at PSLLF para igiit na manatili ang Filipino bilang asignatura sa antas tersyarya.
• Noong 2013, sinimulan ng mga iskolar, guro, estudyante, at mga tagasuporta ng wikang Filipino, sa pangunguna ng Tanggol Wika, ang paglaban para sa pananatili nito bilang asignatura sa kolehiyo.

CHED MEMO ORDER (CMO) Blg. 20, Serye 2013

• Dahil dito, inalis ang Filipino bilang subject sa Kolehiyo.
• Patricia Licuanan ang lumagda sa CMO bilang Punong Komisyoner ng CHED.

Mga Asignaturang Mananatiling Ituturo sa Kolehiyo (2018-2019)

• Pag-unawa sa Sarili / Understanding the Self
• Pagpapahalaga sa Sining /Art Appreciation
• Mga Babasahin Hinggil sa Kasaysayan ng Pilipinas / Readings in Philippine History
• Siyensiya, Teknolohiya at Lipunan / Science, Technology and Society
• Ang Kasalukuyang Daigdig / The Contemporary World
• Malayuning Komunikasyon / Purposive communication
• Matematika sa Bagong Daigdig / Mathematics in the Modern World
• Etika / Ethics

Mga Unibersidad at Institusyong Pangwika na Naglabas ng Resolusyon

• Pambansang Samahan sa Linggwistika at Literaturang Filipino
• Pamantasang De La Salle-Maynila
• Unibersidad ng Pilipinas – Maynila
• Unibersidad ng Santo Tomas
• Far Eastern University
• San Beda College
• ANAKBAYAN
• National Teacher's College
• Mindanao State University – Iligan Institute of Technology
• KATAGA
• Technological University of the Philippines
• League of Filipino Students
• Alliance of Concerned Teachers
• National Commission for Culture and the Arts

Paninindigan ng PSLLF sa Pananatili ng Filipino sa Antas Kolehiyo

• May anim (6) na Filipino sa batayang edukasyon sa kasalukuyang kalakaran sa antas tersyarya.
• Sa antas tersyarya nagaganap ang intelektwalisasyon ng Filipino.
• Higit na dapat mapaghusay ang gamit at pagtuturo ng Filipino dahil sa mga kumukuha ng mga kurso sa pagtuturo at mga kaugnay na kurso.
• Mawawala na ang Filipino sa antas tersyarya dahil sa pagpapaunlad ng K-12 Basic Education Curriculum.
• Hindi malinaw kung ituturo sa Ingles o Filipino ang panukalang Purposive Communication.
• Maaari pang dagdagan ang panukalang tatlumpu't anim (36) na yunit ng batayang edukasyon.

Argumento kung Bakit Dapat Manatili ang Filipino Bilang Asignatura sa Kolehiyo (PSLLF)

• Ipinatupad ang patakarang bilinggwal sa pamamagitan ng Department Order No. 25 Series of 1974 ng DECS na may bisa mula baitang 4 hanggang antas tersyarya.
• Kinakailangang gamiting wikang panturo ang Filipino sa social studies/sciences, music, arts, physical education, home economics, practical arts, at character education.
• Ang pagpapapalawak sa paggamit ng Filipino bilang wikang panturo sa kolehiyo ay alinsunod din sa Artikulo IV, Seksyon 3 ng 1987 Konstitusyon.
• Mas dapat ituro ang Filipino sa kolehiyo dahil sa panahon ng globalisasyon at ASEAN Integration.

Pagkakatatag ng Tanggol Wika

• Itinatag noong Hunyo 21, 2014 para tutulan ang kawalang-aksyon ng CHEd at patatagin ang boses ng mga nagtatanggol sa wika.

Panawagan ng Tanggol Wika

• Panatilihin ang pagtuturo ng asignaturang Filipino sa New General Education Curriculum sa kolehiyo.
• Rebisahin ang CHEd Memo Order 20, Series of 2013.
• Gamitin ang wikang Filipino sa pagtuturo ng iba’t ibang asignatura.
• Isulong ang makabayang edukasyon.

Pakikipaglaban ng Tanggol Wika

• Noong Abril 15, 2015, sa pangunguna ni Dr. Bienvenido Lumbera at ng mahigit 100 na propesor at iskolar, nagsampa ng iba’t ibang kaso sa Korte Suprema.
• Nagpapirma rin ng petisyon ang Tanggol Wika na nilagdaan ng humigit-kumulang 700,000.

Paglabas ng Korte Suprema ng Temporary Restraining Order

• Ipinakita noong Abril 21, 2015 na kinakatigan ang mga argumento na naitala na sa petisyon.
• Tinanggal ng Korte Suprema ang TRO laban sa CMO Bilang 20, Serye 2013 noong 2018, dahil dito tuluyan nang binura ang asignaturang Filipino at Panitikan sa antas kolehiyo.
• Nanawagan ang Tanggol Wika sa bawat unibersidad na lumikha ng mga asignatura sa Filipino.
• Naghain sina ACT Teachers Partylist Rep. Antonio Tinio at Rep. France Castro ng Panukalang Batas Bilang 8954 sa kongreso noong Enero 30, 2019.
• Pinagtibay ng Korte Suprema noong Marso 5, 2019 ang desisyon na tanggalin ang mga asignaturang Panitikan at Filipino sa antas kolehiyo.

Kahalagahan ng Filipino bilang Disiplina at Wika ng Edukasyon

• Sinimulang gamitin ang wikang Filipino bilang wikang panturo sa kolehiyo ng Sining at Agham sa Unibersidad ng Pilipinas - Diliman noong 1968-1969.
• Mas nakauunawa ang mga mag-aaral at mas epektibo ang pagtuturo kung wikang Filipino ang gagamitin.
• Pinangunahan ni Dr. Emerita S. Quito ang pagsasa-Filipino ng pagtuturo ng Pilosopiya sa Pamantasang De La Salle-Maynila.
• Nagturo si Padre Roque Ferriols, S.J ng Pilosopiya gamit ang wikang Filipino sa Ateneo De Manila.

Argumento Kung Bakit Dapat Manatili ang Filipino Bilang Wika ng Edukasyon

• Ang Filipino ay Disiplina at Asignatura, hindi lamang simpleng Wikang Panturo.
• Kailangang ituro at linangin ang Filipino bilang asignatura para maging epektibo itong wikang panturo.
• May espasyo rin sa kurikulum ang sariling wika bilang asignatura sa ibang bansa.
• May potensyal ang Filipino na maging nangungunang wikang global kaya lalong dapat itong pag-aralan sa Pilipinas.
• Ang multilinggwalismo ang kasanayang akma sa siglo 21.
• Hindi uunlad ang ekonomiya ng bansa kung nakasandig sa wikang dayuhan.