Kasaysayan ng Sinaunang Greece

Ang Kabihasnang Greece

• Matatagpuan ang Greece sa timog na dulo ng Balkan Peninsula, sa Timog Silangang Europa.
• Mabundok ang lupain ng Greece, kaya ang kabihasnang nabuo ay watak-watak.
• Ang klima ay angkop para sa pagtatanim ng ubas, olibo, trigo, at barley.
• Ang baybayin ng Greece ay liko-liko at may maraming daungan.

Panahong Hellenic (800-338 B.C.E)

• Ang mga Greek ay tinatawag nilang sarili na Hellenes.
• Ang salitang Hellas ay tumutukoy sa kabuuang lupain ng sinaunang Greece.
• Ang simula ng pamamayagpag ng kabihasnan ay ang unang pagtatanghal ng paligsahan ng mga laro bilang parangal kay Zeus (Olympics).
• Ang mga lungsod-estado sa Greece ay tinatawag na polis.
• Ang mga polis ay malaya at may sariling pamahalaan.
• Ang buhay ng mga tao sa isang polis ay nakasentro sa lungsod.
• Ang mga polis ay karaniwang hindi nagtutulungan maliban kung may banta sa kanilang kaligtasan.
• Ang gitna ng lungsod ay isang bukas na lugar kung saan maaaring magtipon-tipon ang mga tao, ang agora.

Athens: Isang Demokratikong Polis

• Dalawang malakas na lungsod-estado ang naging tanyag: ang Athens at Sparta.
• Ang Athens ay naging sentro ng kalakalan at kultura sa Greece.

Sparta: Isang Manddirigmang Polis

• Ang Sparta ay isang oligarkiya at isang lungsod-estado militar.
• Ang pangunahing layunin ng Sparta ay lumikha ng magagaling na sundalo.
• Ang mga mahihina o may kapansanan ay pinatay.
• Tanging ang malulusog at malalakas lamang ang pinapayagang mabuhay.

Ang Banta ng Persia (499-479 B.C.E)

• Hangarin ng Persia na palawakin ang imperyo nito sa kanluran.
• Sinalakay ni Cyrus the Great ang Lydia sa Asia Minor noong 546 B.C.E.
• Ipinagpatuloy ni Darius I ang hangaring ito.
• Sinalakay at sinakop ni Xerxes ang Athens noong 480-479 B.C.E.
• Itinalo ng Athens ang humigit kumulang 25,000 na sundalo ng Persia na may 10,000 sundalo.

Panahon ni Pericles (461-429 B.C.E)

• Ang Panahon ni Pericles ay isang mahalagang panahon sa Athens.
• Nangibabaw ang impluwensya ni Pericles sa loob ng 32 taon.
• Naniwala si Pericles na ang paglahok ng mamamayan ay mahalaga sa pamahalaan.

Ang Digmaang Peloponnesian

• Sinikap ni Pericles na pagbuklod-buklod ang mga lungsod estado sa isang malawak na pederasyon na tinawag na Delian League.
• Ginamit ng Athens ang salapi ng Delian League upang patayuin ang malalaking barko at pagpapatayo ng magagandang gusali.
• Nagsama-sama ang Peloponnesian League upang labanan ang Athens.
• Kasapi nito ang Sparta, Argos, Corinth, Delphi at Thebes.

Imperyong Macedonian (336-263 B.C.E)

• Hinangad ni Philip, hari ng Macedonia, na pag-isahin ang mga lungsod-estado sa Greece sa ilalim ng kanyang pamamahala.
• Bumuo siya ng malakas na hukbo at sinanay ito sa pakikipagdigma.
• Sinalakay ng magkasanib na puwersa ang Macedonia noong 338 BK.

Unlad ng Kabihasnang Greek

• Umunlad ang kabihasnang Greek sa dalawang yugto.
• Ang Panahong Hellenistic ay naghahalo ng kulturang Silangan at Kanluran.

Pananampalata

• Binubuo ng mga diyos at diyosa ang kanilang Pananampalataya.

Mga diyos at diyosa

• Aphrodite - diyosa ng pag-ibig
• Hestia - diyosa ng apuyan
• Hephaestus - diyos ng apoy, bakal at pagpapanday
• Poseidon - diyos ng karagatan
• Apollo - diyos ng araw
• Hera - diyosa ng pag-aasawa.

Sining

• Hangad ng mga eskultor ng Greece na lumikha ng mga pigura na ganap at eksakto ang hubog.
• Ang mga mukha ng mga pigura ay nagpapakita ng katiwasayan.

Pagpipinta

• Ipinakita ng mga Greek ang kahusayan nila sa pagpipinta sa kanilang mga palayok.

Pilosopiya

• Tatlong pinakamagaling na pilosopo ng kabihasnang Greek ay sina Socrates, Plato, at Aristotle.
• Ayon kay Socrates, "Ang hindi napag-isipan na buhay ay hindi nagkakahalaga."
• Sinulat ni Plato ang akdang The Republic.
• Nag-aral ni Aristotle ng mga hayop, halaman, astronomiya, at pisika.

Pagsulat ng Kasaysayan

• Ang salitang history ay unang ginamit ni Herodotus.
• Sinulat ni Herodotus ang History of the Persian Wars bilang isang ulat ng mga pangyayari sa digmaan sa Greece at Persia.

Matematika

• Magaling ang mga Greek sa matematika.
• Pinaunlad ni Pythagoras ang mga prinsipyo ng geometry.
• Nakilala si Euclid bilang "Ama ng Geometry".
• Nakatuklas si Aristarchus na umiikot ang daigdig sa araw at umiikot sa sarili.
• Nakalkula ni Eratosthenes ang circumference ng daigdig.

Medisina

• Itinatag ni Hippocrates ang isang paaralan para sa pag-aaral ng medisina.
• Ginamit ni Hippocrates ang siyentipikong pamamaraan upang kilalanin at gamutin ang sakit.

Subukan ang iyong kaalaman sa mga pangunahing aspeto ng sinaunang Greece. Mula sa kanilang mga pamayanan at layunin ng Sparta, hanggang sa mga sakripisyo para kay Zeus. Alamin din ang tungkol sa mga pangunahing produkto at estratehiya ng mga polis upang mapanatili ang kanilang kalayaan.