Kankerverwekkende stoffen en hun effect op DNA

• Kanker is een ziekte met wereldwijd voorkomen, vaak geassocieerd met moderne samenleving en milieuvervuiling. Wortel is afgeleid van Latijnse woord "cancer" (kreeft). De naam "Krebs" in Duits. Oorspronkelijk herkend aan opvallende rode, gezwollen bloedvaten bij gezwellen. Kanker is ongecontroleerde en ongeremde celmultiplicatie.
• Cellularisatiegraad toeneemt, delingscapaciteit afneemt (zenuwcellen en hartspiercellen geven geen aanleiding tot kanker). Regulering celgroei gebeurt via groeifactoren met receptoren op cellenoppervlak.
• Er zijn twee soorten genen waarvan expressie verstoord kan leiden tot ongebreideld groei en dus kanker: oncogenen en tumorsuppressorgenen. Oncogenen zijn normale genen in gezonde cellen, maar waaronder de eiwitten stimuleren de cel. Tumorsuppressorgenen verhinderen of stilleggen de cel.
• Kanker zijn goedaardige en kwaadaardige tumoren, afhankelijk van hun biologisch gedrag: invaserende en metastasiserende eigenschappen. Goedaardige tumoren geven geen aanleiding tot dood, kwaadaardige tumoren meestal.
• Kanker groeit ongeordend, maar niet noodzakelijk sneller dan gezond weefsel. Het evenwicht tussen nieuwgevormde en afstervende cellen wordt doorbroken: er komen meer cellen bij dan er afsterven.
• Oorzaak van kwaadaardige tumor vaak niet te achterhalen. Uitzondering is relatie tussen tabaksrook en longkanker.
• Chemische carcinogenese is een meertrapsproces: initiatie, promotie, en progressie. Directe carcinogenen binden covalent aan macromoleculen, indirecte carcinogenen via omzetting in reactief bestanddeel.
• Polycyclische koolwaterstoffen, uit koolteer, carcinogeen op plaats van aandoening, metaboliseerd tot electrofiele epoxidenet door P450-afhankelijke gemengde functie oxidasen.
• Chemische carcinogenen kunnen kanker veroorzaken in verschillende organen of weefsels, afhankelijk van het carcinogeen en de omgevingsfactor.
• Sir Percival Pott was de eerste om verband tussen blootstelling aan chemisch carcinogeen en kanker. Longkanker bij schoorsteenvegers in 1915.
• Chemische carcinogenes moeten eerst geactiveerd worden. Chemische carcinogenese gebeurt in meerdere stappen: initiatie, promotie, en progressie.
• Reeds in 1915 werd huidkanker experimenteel verwekt bij konijnen in Japan.
• Kankerverwekkende stoffen kunnen kanker veroorzaken in verschillende organen of weefsels, afhankelijk van het carcinogeen en de omgevingsfactor.
• Polycyclische koolwaterstoffen, uit koolteer, kankerverwekkend op plaats van aandoening, metaboliseerd tot electrofiele epoxiden door P450-afhankelijke gemengde functie oxidasen.
• Kankerverwekkende stoffen kunnen kanker veroorzaken in verschillende organen of weefsels, afhankelijk van het carcinogeen en de omgevingsfactor.
• Kanker ontstaat uit cellen die normaal nog de mogelijkheid tot celdeling bezitten: rijpe neuronen (zenuwcellen) en hartspiercellen geven geen aanleiding tot kanker.
• Er zijn twee soorten genen die als hun expressie verstoord is, aanleiding kunnen geven tot ongebreidelde groei (en dus kanker): oncogenen en tumorsuppressorgenen.
• Oncogenen zijn normale genen aanwezig in gezonde cellen, maar waarvan de genproducten eiwitten zijn die de celdeling stimuleren.
• Tumorsuppressorgenen verhinderen of stilleggen de cel, spelen een belangrijke rol bij het herstel van schade in het DNA.
• Mutaties in deze genen zijn dominant bij oncogenen en recessief bij tumorsuppressorgenen.
• Normale cellen stoppen met delen zodra ze volledig omringd zijn door naburige cellen, kankercellen delen verder.
• Kankercellen lijken vaak op primitievere voorlopercellen.
• Kankercellen hebben stoord contactinhibitie.
• Kankercellen hebben gemengde eigenschappen van goedaardige en kwaadaardige tumoren, afhankelijk van de plaats en snelheid van groei.
• Kankercellen hebben grote variabiliteit.
• Er zijn verschillende bezwaarlijke factoren voor kanker, zoals leeftijd, geslacht en genetische factoren, leefstijl, en omgevingsfactoren.
• Kanker kan voorkomen in alle organen en weefsels van het lichaam.
• Er is niet een enkele oorzaak voor kanker, maar meerdere factoren die samen bijdragen.
• Kanker kan behandeld worden met chemotherapie, radiotherapie, en/of chirurgie, afhankelijk van de plaats en omvang van de tumor.
• Kanker kan voorkomen in gezonde weefsel, maar zoals het groeit en verspreidt, kan het schadelijk worden.
• Kanker is niet altijd zichtbaar.
• Er zijn verschillende typen kanker, zoals carcinoom, sarcoom, lymfoom, en melanoom, elk met een verschillend gedrag en behandeling.
• Kanker is een van de belangrijkste oorzaken van de dood.
• Kanker is niet altijd onomkeerbaar, er kunnen zich kerntumoren ontwikkelen.
• Kanker is een belangrijke prioriteit in de gezondheidszorg.
• Kanker is een belangrijke kwestie in de vooruitgang van de wetenschap en de geneeskunde.
• Kanker kan voorkomen bij dieren, niet alleen bij mensen.
• Kanker kan voorkomen bij kinderen, hoewel het zeldzamer is dan bij volwassenen.
• Kanker kan voorkomen bij mensen van alle ras en etniciteit.
• Kanker kan voorkomen bij mensen van alle leeftijdsgroep.
• Kanker kan voorkomen bij mensen die niet risicobehaviors vertonen.
• Kanker kan voorkomen bij mensen die gezond leven, maar verkeerde genetische factoren kunnen een rol spelen.
• Kanker is een belangrijke prioriteit in de nationale en internationale politiek.
• Kanker is een belangrijke prioriteit in de wetenschap en de geneeskunde.
• Kanker is een belangrijke prioriteit in de sociaal-economische sector.
• Kanker is een belangrijke prioriteit in de onderzoeksgemeenschap.
• Kanker is een belangrijke prioriteit in de gezondheidsvoorziening.
• Kanker is een belangrijke prioriteit in de gemeenschap.
• Kanker is een belangrijke prioriteit in de wereld.
• Kanker kan voorkomen op een individueel niveau, maar ook op een grotere schaal, zoals in een gevangenis of een geheel land.
• Kanker kan

 Aflatoxine B1, product van Aspergillus flavus, wordt in de lever omgezet in een epoxide en kan binden met DNA, waarbij er mutaties kunnen plaatsvinden (initiatie) en later leverkanker ontstaan.  Aromatische aminen (bijvoorbeeld aniline) en azolkleurstoffen (bijvoorbeeld botergeel) kunnen respectievelijk blaaskanker en leverkanker veroorzaken.  Nitrosaminen kunnen mogelijk een rol spelen in het ontstaan van gastro-intestinale carcinomen (maag-darmkankers).  Metaalen, waaronder cadmium (nierkanker), kobalt, berylium, nikkel, en lood, kunnen carcinogeen zijn.

 Factoren die het chemische carcinogenese beïnvloeden:

• Activiteit van gemengde functie oxidasen (belangrijke enzymen in de cel): hoger bij pasgeborenen, makend ze gevoeliger dan volwassenen.
• Hormonale status: onvoorspelbaar. Vrouwen zijn gevoeliger aan aminoazotolueen en diethylnitrosamine dan mannen. Mannen blijken daarentegen gevoeliger te zijn aan aromatische aminen dan vrouwen.
• Dieetsamenstelling: laag eiwitgehalte vermindert gevoeligheid voor leverkanker door daling van de oxidase-activiteit.

 Chemische carcinogenese en mutageniciteit:

• Alle mutagene stoffen zijn niet carcinogeen, maar mutageniciteit is een bruikbaar criteria.
• Mutaties in het DNA kunnen aanleiding geven tot kanker.
• De Ames test is de meest bekende test voor chemische carcinogenese: gebruikmaakt van speciale stammen van Salmonella typhimurium met mutaties in hun histidine operon en gesaboteerd DNA-herstelapparaat.
• De teststof wordt in een minimaal medium met een vloeibare agar en histidine en een beetje verhit, zodat zowel groei en DNA-replicatie mogelijk zijn.
• De relatieve mutageniciteit van de teststof wordt bepaald door het aantal kolonies die groeien op de testplaat in vergelijking met een controleplaat.

 Chemische carcinogenese als een veeltrapsproces:

• Initiatie: door de carcinogeen veroorzaakt mutaties in het DNA.
• Promotie: door de promotor (niet-autonoom groeien van de cel).
• Progressie: onafhankelijk van carcinogeen of promotor (autonoom groeien van de cel).
• Kanker: verkrijgen van de mogelijkheid tot invasie en metastasering.

 Fysische carcinogenese:

• UV-licht: golflengte tussen 290 en 320 nm, carcinogeen door vorming van thymine-dimeren in DNA.

• Radioactiviteit: opgenomen en ingebouwd in lichaamscellen, uitzendt alfa- bèta- en gammastraling, immuniteit kan ernstig worden aangetast, mogelijkheid tot kanker.

• Belasting door vrije radicalen, cumulatief effect.

• Kanker is een ziekte met wereldwijd voorkomen, vaak geassocieerd met moderne samenleving en milieuvervuiling. Wortel is afgeleid van Latijnse woord "cancer" (kreeft). De naam "Krebs" in Duits. Oorspronkelijk herkend aan opvallende rode, gezwollen bloedvaten bij gezwellen. Kanker is ongecontroleerde en ongeremde celmultiplicatie.

• Cellularisatiegraad toeneemt, delingscapaciteit afneemt (zenuwcellen en hartspiercellen geven geen aanleiding tot kanker). Regulering celgroei gebeurt via groeifactoren met receptoren op cellenoppervlak.

• Er zijn twee soorten genen waarvan expressie verstoord kan leiden tot ongebreideld groei en dus kanker: oncogenen en tumorsuppressorgenen. Oncogenen zijn normale genen in gezonde cellen, maar waaronder de eiwitten stimuleren de cel. Tumorsuppressorgenen verhinderen of stilleggen de cel.

• Kanker zijn goedaardige en kwaadaardige tumoren, afhankelijk van hun biologisch gedrag: invaserende en metastasiserende eigenschappen. Goedaardige tumoren geven geen aanleiding tot dood, kwaadaardige tumoren meestal.

• Kanker groeit ongeordend, maar niet noodzakelijk sneller dan gezond weefsel. Het evenwicht tussen nieuwgevormde en afstervende cellen wordt doorbroken: er komen meer cellen bij dan er afsterven.

• Oorzaak van kwaadaardige tumor vaak niet te achterhalen. Uitzondering is relatie tussen tabaksrook en longkanker.

• Chemische carcinogenese is een meertrapsproces: initiatie, promotie, en progressie. Directe carcinogenen binden covalent aan macromoleculen, indirecte carcinogenen via omzetting in reactief bestanddeel.

• Polycyclische koolwaterstoffen, uit koolteer, carcinogeen op plaats van aandoening, metaboliseerd tot electrofiele epoxidenet door P450-afhankelijke gemengde functie oxidasen.

• Chemische carcinogenen kunnen kanker veroorzaken in verschillende organen of weefsels, afhankelijk van het carcinogeen en de omgevingsfactor.

• Sir Percival Pott was de eerste om verband tussen blootstelling aan chemisch carcinogeen en kanker. Longkanker bij schoorsteenvegers in 1915.

• Chemische carcinogenes moeten eerst geactiveerd worden. Chemische carcinogenese gebeurt in meerdere stappen: initiatie, promotie, en progressie.

• Reeds in 1915 werd huidkanker experimenteel verwekt bij konijnen in Japan.

• Kankerverwekkende stoffen kunnen kanker veroorzaken in verschillende organen of weefsels, afhankelijk van het carcinogeen en de omgevingsfactor.

• Polycyclische koolwaterstoffen, uit koolteer, kankerverwekkend op plaats van aandoening, metaboliseerd tot electrofiele epoxiden door P450-afhankelijke gemengde functie oxidasen.

• Kankerverwekkende stoffen kunnen kanker veroorzaken in verschillende organen of weefsels, afhankelijk van het carcinogeen en de omgevingsfactor.

• Kanker ontstaat uit cellen die normaal nog de mogelijkheid tot celdeling bezitten: rijpe neuronen (zenuwcellen) en hartspiercellen geven geen aanleiding tot kanker.

• Er zijn twee soorten genen die als hun expressie verstoord is, aanleiding kunnen geven tot ongebreidelde groei (en dus kanker): oncogenen en tumorsuppressorgenen.

• Oncogenen zijn normale genen aanwezig in gezonde cellen, maar waarvan de genproducten eiwitten zijn die de celdeling stimuleren.

• Tumorsuppressorgenen verhinderen of stilleggen de cel, spelen een belangrijke rol bij het herstel van schade in het DNA.

• Mutaties in deze genen zijn dominant bij oncogenen en recessief bij tumorsuppressorgenen.

• Normale cellen stoppen met delen zodra ze volledig omringd zijn door naburige cellen, kankercellen delen verder.

• Kankercellen lijken vaak op primitievere voorlopercellen.

• Kankercellen hebben stoord contactinhibitie.

• Kankercellen hebben gemengde eigenschappen van goedaardige en kwaadaardige tumoren, afhankelijk van de plaats en snelheid van groei.

• Kankercellen hebben grote variabiliteit.

• Er zijn verschillende bezwaarlijke factoren voor kanker, zoals leeftijd, geslacht en genetische factoren, leefstijl, en omgevingsfactoren.

• Kanker kan voorkomen in alle organen en weefsels van het lichaam.

• Er is niet een enkele oorzaak voor kanker, maar meerdere factoren die samen bijdragen.

• Kanker kan behandeld worden met chemotherapie, radiotherapie, en/of chirurgie, afhankelijk van de plaats en omvang van de tumor.

• Kanker kan voorkomen in gezonde weefsel, maar zoals het groeit en verspreidt, kan het schadelijk worden.

• Kanker is niet altijd zichtbaar.

• Er zijn verschillende typen kanker, zoals carcinoom, sarcoom, lymfoom, en melanoom, elk met een verschillend gedrag en behandeling.

• Kanker is een van de belangrijkste oorzaken van de dood.

• Kanker is niet altijd onomkeerbaar, er kunnen zich kerntumoren ontwikkelen.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de gezondheidszorg.

• Kanker is een belangrijke kwestie in de vooruitgang van de wetenschap en de geneeskunde.

• Kanker kan voorkomen bij dieren, niet alleen bij mensen.

• Kanker kan voorkomen bij kinderen, hoewel het zeldzamer is dan bij volwassenen.

• Kanker kan voorkomen bij mensen van alle ras en etniciteit.

• Kanker kan voorkomen bij mensen van alle leeftijdsgroep.

• Kanker kan voorkomen bij mensen die niet risicobehaviors vertonen.

• Kanker kan voorkomen bij mensen die gezond leven, maar verkeerde genetische factoren kunnen een rol spelen.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de nationale en internationale politiek.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de wetenschap en de geneeskunde.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de sociaal-economische sector.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de onderzoeksgemeenschap.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de gezondheidsvoorziening.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de gemeenschap.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de wereld.

• Kanker kan voorkomen op een individueel niveau, maar ook op een grotere schaal, zoals in een gevangenis of een geheel land.

• Kanker kan

• Kanker is een ziekte met wereldwijd voorkomen, vaak geassocieerd met moderne samenleving en milieuvervuiling. Wortel is afgeleid van Latijnse woord "cancer" (kreeft). De naam "Krebs" in Duits. Oorspronkelijk herkend aan opvallende rode, gezwollen bloedvaten bij gezwellen. Kanker is ongecontroleerde en ongeremde celmultiplicatie.

• Cellularisatiegraad toeneemt, delingscapaciteit afneemt (zenuwcellen en hartspiercellen geven geen aanleiding tot kanker). Regulering celgroei gebeurt via groeifactoren met receptoren op cellenoppervlak.

• Er zijn twee soorten genen waarvan expressie verstoord kan leiden tot ongebreideld groei en dus kanker: oncogenen en tumorsuppressorgenen. Oncogenen zijn normale genen in gezonde cellen, maar waaronder de eiwitten stimuleren de cel. Tumorsuppressorgenen verhinderen of stilleggen de cel.

• Kanker zijn goedaardige en kwaadaardige tumoren, afhankelijk van hun biologisch gedrag: invaserende en metastasiserende eigenschappen. Goedaardige tumoren geven geen aanleiding tot dood, kwaadaardige tumoren meestal.

• Kanker groeit ongeordend, maar niet noodzakelijk sneller dan gezond weefsel. Het evenwicht tussen nieuwgevormde en afstervende cellen wordt doorbroken: er komen meer cellen bij dan er afsterven.

• Oorzaak van kwaadaardige tumor vaak niet te achterhalen. Uitzondering is relatie tussen tabaksrook en longkanker.

• Chemische carcinogenese is een meertrapsproces: initiatie, promotie, en progressie. Directe carcinogenen binden covalent aan macromoleculen, indirecte carcinogenen via omzetting in reactief bestanddeel.

• Polycyclische koolwaterstoffen, uit koolteer, carcinogeen op plaats van aandoening, metaboliseerd tot electrofiele epoxidenet door P450-afhankelijke gemengde functie oxidasen.

• Chemische carcinogenen kunnen kanker veroorzaken in verschillende organen of weefsels, afhankelijk van het carcinogeen en de omgevingsfactor.

• Sir Percival Pott was de eerste om verband tussen blootstelling aan chemisch carcinogeen en kanker. Longkanker bij schoorsteenvegers in 1915.

• Chemische carcinogenes moeten eerst geactiveerd worden. Chemische carcinogenese gebeurt in meerdere stappen: initiatie, promotie, en progressie.

• Reeds in 1915 werd huidkanker experimenteel verwekt bij konijnen in Japan.

• Kankerverwekkende stoffen kunnen kanker veroorzaken in verschillende organen of weefsels, afhankelijk van het carcinogeen en de omgevingsfactor.

• Polycyclische koolwaterstoffen, uit koolteer, kankerverwekkend op plaats van aandoening, metaboliseerd tot electrofiele epoxiden door P450-afhankelijke gemengde functie oxidasen.

• Kankerverwekkende stoffen kunnen kanker veroorzaken in verschillende organen of weefsels, afhankelijk van het carcinogeen en de omgevingsfactor.

• Kanker ontstaat uit cellen die normaal nog de mogelijkheid tot celdeling bezitten: rijpe neuronen (zenuwcellen) en hartspiercellen geven geen aanleiding tot kanker.

• Er zijn twee soorten genen die als hun expressie verstoord is, aanleiding kunnen geven tot ongebreidelde groei (en dus kanker): oncogenen en tumorsuppressorgenen.

• Oncogenen zijn normale genen aanwezig in gezonde cellen, maar waarvan de genproducten eiwitten zijn die de celdeling stimuleren.

• Tumorsuppressorgenen verhinderen of stilleggen de cel, spelen een belangrijke rol bij het herstel van schade in het DNA.

• Mutaties in deze genen zijn dominant bij oncogenen en recessief bij tumorsuppressorgenen.

• Normale cellen stoppen met delen zodra ze volledig omringd zijn door naburige cellen, kankercellen delen verder.

• Kankercellen lijken vaak op primitievere voorlopercellen.

• Kankercellen hebben stoord contactinhibitie.

• Kankercellen hebben gemengde eigenschappen van goedaardige en kwaadaardige tumoren, afhankelijk van de plaats en snelheid van groei.

• Kankercellen hebben grote variabiliteit.

• Er zijn verschillende bezwaarlijke factoren voor kanker, zoals leeftijd, geslacht en genetische factoren, leefstijl, en omgevingsfactoren.

• Kanker kan voorkomen in alle organen en weefsels van het lichaam.

• Er is niet een enkele oorzaak voor kanker, maar meerdere factoren die samen bijdragen.

• Kanker kan behandeld worden met chemotherapie, radiotherapie, en/of chirurgie, afhankelijk van de plaats en omvang van de tumor.

• Kanker kan voorkomen in gezonde weefsel, maar zoals het groeit en verspreidt, kan het schadelijk worden.

• Kanker is niet altijd zichtbaar.

• Er zijn verschillende typen kanker, zoals carcinoom, sarcoom, lymfoom, en melanoom, elk met een verschillend gedrag en behandeling.

• Kanker is een van de belangrijkste oorzaken van de dood.

• Kanker is niet altijd onomkeerbaar, er kunnen zich kerntumoren ontwikkelen.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de gezondheidszorg.

• Kanker is een belangrijke kwestie in de vooruitgang van de wetenschap en de geneeskunde.

• Kanker kan voorkomen bij dieren, niet alleen bij mensen.

• Kanker kan voorkomen bij kinderen, hoewel het zeldzamer is dan bij volwassenen.

• Kanker kan voorkomen bij mensen van alle ras en etniciteit.

• Kanker kan voorkomen bij mensen van alle leeftijdsgroep.

• Kanker kan voorkomen bij mensen die niet risicobehaviors vertonen.

• Kanker kan voorkomen bij mensen die gezond leven, maar verkeerde genetische factoren kunnen een rol spelen.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de nationale en internationale politiek.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de wetenschap en de geneeskunde.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de sociaal-economische sector.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de onderzoeksgemeenschap.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de gezondheidsvoorziening.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de gemeenschap.

• Kanker is een belangrijke prioriteit in de wereld.

• Kanker kan voorkomen op een individueel niveau, maar ook op een grotere schaal, zoals in een gevangenis of een geheel land.

• Kanker kan

• De meeste lichaamstoelen bestaan uit water, maar alle binnenliggende moleculen kunnen worden getroffen door schadelijke radicaalmoleculen, zoals hydroxylradicalen.

• In 1972 werd aangetoond dat lipoproteïnemembranen, de celwanden van zoogdiercellen, erg gevoelig zijn voor kleine stralingdoses. De celmembranen breken snel onder de daaruit voortkomende vrije radicalen.

• Voedselbestraling wordt twijfelachtig geacht vanwege de vorming van vrije radicalen in het voedsel.

• Expositie aan vrije radicalen kan leiden tot vroegtijdige veroudering en verschillende degeneratieve ziekten, waaronder kanker, reuma en hart- en vaatziekten.

• Asbest, vooral de langgerekte, dunne crocidolietvezels, veroorzaakt agressieve kanker in longen en buikholte. Deze vezels kunnen diep in de luchtwegen en longblaasjes doordringen.

• Expositie aan asbest is ook met zekerheid verbonden aan longcarcinoom bij rokers.

• De mens is in het algemeen zeer weerstandig tegen kanker door vreemd lichaam, maar bij bepaalde infecties door parasieten of wormen, zoals Schistosoma haematobioum (blaaskanker) en Clonorchis sinensis (galwegkanker), wordt vermoed dat er een rol voor vreemd lichaam carcinogenese speelt.

• Virale carcinogenese bij de mens is slechts goed gedocumenteerd voor een paar tumoren: bepaalde T-cel leukemieën of lymfomen die veroorzaakt worden door het RNA-retrovirus HTLV-1 en 2, baarmoederhalskanker door het DNA-virus HPV (humaan papilloma virus), en leverkanker, vaak veroorzaakt door het Hepatitis B-virus.

• De ontdekking van virale oncogenen in retrovirussen en het ontdekken van homologe genen in alle cellen (proto-oncogenen) heeft het onderzoek naar het verband tussen virussen en kanker sterk bevorderd.

• Virussen kunnen kanker veroorzaken door een oncogen in het virus zelf in te brengen of door een cellulair protooncogene te activeren.

• De ontdekking van cellulaire oncogenen en tumorsuppressorgenen heeft het onderzoek naar de ontwikkeling van niet-virale kankers sterk bevorderd.

• De meeste DNA virussen kunnen een lytische cyclus of lysogene cyclus volgen.

• De eerste DNA tumor virussen die ontdekt werden, waren het konijn fibroma virus en het Shope papilloma virus in 1930.

• Papillomavirussen zijn kleine virussen met een genoomgrootte van ongeveer 8kb. Ze kunnen wratten bij mens en dier veroorzaken, maar ook kankers.

• Wratten zijn meestal goedaardig, maar ze kunnen transformeren in kwaadaardige carcinomas, bijvoorbeeld bij patiënten met "epidermodysplasia verruciformis", een zeldzame autosomaal recessieve mutatie die leidt tot een abnormale, ongecontroleerde replicatie van het papilloma virus.

• De meeste lichaamstoelen bestaan uit water, maar alle binnenliggende moleculen kunnen worden getroffen door schadelijke radicaalmoleculen, zoals hydroxylradicalen.

• In 1972 werd aangetoond dat lipoproteïnemembranen, de celwanden van zoogdiercellen, erg gevoelig zijn voor kleine stralingdoses. De celmembranen breken snel onder de daaruit voortkomende vrije radicalen.

• Voedselbestraling wordt twijfelachtig geacht vanwege de vorming van vrije radicalen in het voedsel.

• Expositie aan vrije radicalen kan leiden tot vroegtijdige veroudering en verschillende degeneratieve ziekten, waaronder kanker, reuma en hart- en vaatziekten.

• Asbest, vooral de langgerekte, dunne crocidolietvezels, veroorzaakt agressieve kanker in longen en buikholte. Deze vezels kunnen diep in de luchtwegen en longblaasjes doordringen.

• Expositie aan asbest is ook met zekerheid verbonden aan longcarcinoom bij rokers.

• De mens is in het algemeen zeer weerstandig tegen kanker door vreemd lichaam, maar bij bepaalde infecties door parasieten of wormen, zoals Schistosoma haematobioum (blaaskanker) en Clonorchis sinensis (galwegkanker), wordt vermoed dat er een rol voor vreemd lichaam carcinogenese speelt.

• Virale carcinogenese bij de mens is slechts goed gedocumenteerd voor een paar tumoren: bepaalde T-cel leukemieën of lymfomen die veroorzaakt worden door het RNA-retrovirus HTLV-1 en 2, baarmoederhalskanker door het DNA-virus HPV (humaan papilloma virus), en leverkanker, vaak veroorzaakt door het Hepatitis B-virus.

• De ontdekking van virale oncogenen in retrovirussen en het ontdekken van homologe genen in alle cellen (proto-oncogenen) heeft het onderzoek naar het verband tussen virussen en kanker sterk bevorderd.

• Virussen kunnen kanker veroorzaken door een oncogen in het virus zelf in te brengen of door een cellulair protooncogene te activeren.

• De ontdekking van cellulaire oncogenen en tumorsuppressorgenen heeft het onderzoek naar de ontwikkeling van niet-virale kankers sterk bevorderd.

• De meeste DNA virussen kunnen een lytische cyclus of lysogene cyclus volgen.

• De eerste DNA tumor virussen die ontdekt werden, waren het konijn fibroma virus en het Shope papilloma virus in 1930.

• Papillomavirussen zijn kleine virussen met een genoomgrootte van ongeveer 8kb. Ze kunnen wratten bij mens en dier veroorzaken, maar ook kankers.

• Wratten zijn meestal goedaardig, maar ze kunnen transformeren in kwaadaardige carcinomas, bijvoorbeeld bij patiënten met "epidermodysplasia verruciformis", een zeldzame autosomaal recessieve mutatie die leidt tot een abnormale, ongecontroleerde replicatie van het papilloma virus.