ISO 15189 Laboratoriumprocedures Quiz
47 Questions
2 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat dient er te gebeuren met klinische informatie en familiegeschiedenis volgens ISO 15189?

Er dient toestemming te zijn van de patiënt om deze informatie te delen met relevante gezondheidsprofessionals.

Welke instructies zijn noodzakelijk voor monsters die bij een patiënt verzameld zijn?

Er moeten instructies gegeven worden voor de soort monsters, afnamematerialen, en noodzakelijke toevoegingen.

Wat houdt de turn-around tijd in bij laboratoriumonderzoeken?

De turn-around tijd verwijst naar de tijd die nodig is om laboratoriumresultaten te rapporteren.

Wat wordt er bedoeld met 'biologische referentie intervallen' in de context van laboratoriumonderzoeken?

<p>Dit zijn de waarden die worden gebruikt om de resultaten van een onderzoek te interpreteren in de context van de gemiddelde populatie.</p> Signup and view all the answers

Welke procedure moet er gevolgd worden bij het in ontvangst nemen van monsters volgens ISO 15189?

<p>Het laboratorium moet specifieke vereisten hebben voor het in ontvangst nemen en verwerpen van monsters.</p> Signup and view all the answers

Waarom zijn instructies voor de voorbereiding van de patiënt zo belangrijk?

<p>Ze zijn cruciaal om te zorgen voor accurate onderzoeksresultaten en om complicaties te voorkomen.</p> Signup and view all the answers

Wat moet er inhoudelijk op een aanvraagformulier worden ingevuld volgens ISO 15189?

<p>Het aanvraagformulier dient volledig ingevuld te zijn met relevante klinische informatie en instructies.</p> Signup and view all the answers

Waarom is correcte etikettering van bloedafname tubes essentieel voor laboratoria?

<p>Correcte etikettering is essentieel om monsters juist te identificeren en te koppelen aan patiëntgegevens, wat cruciaal is voor een goede inspectie en analyse.</p> Signup and view all the answers

Welke uniekheidseisen gelden voor de etikettering van pediatrische stalen?

<p>Bij pediatrische stalen mogen etiketten niet over de dop gekleefd worden; ze moeten als een vlinder over de tube gekleefd zijn.</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met de bloedcellen in een niet-afgedraaide buis gevuld met volbloed, en wat zijn de gevolgen voor de testresultaten?

<p>De stofwisseling van de bloedcellen gaat door, wat leidt tot veranderingen in glucose, fosfaat en kaliumconcentraties.</p> Signup and view all the answers

Waarom is het belangrijk om serum of plasma zo snel mogelijk na bloedafname van de cellen te scheiden?

<p>Het is belangrijk om te scheiden om veranderingen in de samenstelling van serum of plasma te voorkomen.</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de optimale bewaarcondities voor het afgenomen bloed bij lactosebepaling?

<p>Het materiaal dient direct na afname gekoeld te worden.</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van het klinisch chemisch laboratorium met betrekking tot bewaarcondities van monsters?

<p>Het laboratorium moet de optimale bewaarcondities voor elke analytische stof in acht nemen.</p> Signup and view all the answers

Wat moet zichtbaar zijn op een correct gelabelde bloedafname tube?

<p>De inhoud van de tube, de controle van het vulvolume en de vullijn moeten zichtbaar zijn.</p> Signup and view all the answers

Waarom is het cruciaal dat de schroefdop van de bloedafname tube gemakkelijk te verwijderen is?

<p>Een gemakkelijk te verwijderen schroefdop voorkomt dat er tijdens de analyse problemen ontstaan bij het openen van de tube.</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de voornaamste symptomen van Diabetes mellitus type I?

<p>Veel plassen, veel drinken, vermoeidheid, lusteloosheid en gewichtsverlies.</p> Signup and view all the answers

Hoe verschilt de oorzaak van Diabetes mellitus type I van type II?

<p>Type I is een auto-immuunziekte met afbraak van insulin producerende cellen, terwijl type II ontstaat door insuline-ongevoeligheid.</p> Signup and view all the answers

Waarom is de behandeling van type II diabetes meestal geen insuline toediening?

<p>Omdat patiënten bij type II voldoende insuline aanmaken, maar ongevoelig zijn voor de effecten ervan.</p> Signup and view all the answers

Welke rol spelen levensstijl en erfelijkheid in de ontwikkeling van type II diabetes?

<p>Ongezonde levensstijl en erfelijkheid verhogen de kans op type II diabetes aanzienlijk.</p> Signup and view all the answers

Op welke leeftijd ontstaan meestal de eerste symptomen van Diabetes mellitus type I?

<p>De symptomen beginnen meestal op een leeftijd van 6-7 jaar of later.</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met het suikergehalte in het bloed bij diabetes type I?

<p>Het suikergehalte in het bloed stijgt door de afwezigheid van insuline.</p> Signup and view all the answers

Welke behandelingsopties zijn er voor patiënten met Diabetes mellitus type I?

<p>Behandeling bestaat uit het toedienen van exogene insuline via een insulinepen of insulinepomp.</p> Signup and view all the answers

Waarom kunnen mensen met type II diabetes vaak jarenlang zonder duidelijke symptomen leven?

<p>De typische klachten van diabetes zijn niet altijd evident, waardoor de aandoening vaak ongemerkt blijft.</p> Signup and view all the answers

Wat is het effect van anticoagulant op de stolling van bloed?

<p>Anticoagulanten voorkomen de stolling van bloed door het binden van Ca2+, wat essentieel is voor het stollingsproces.</p> Signup and view all the answers

Hoe verkrijgt men plasma uit bloed?

<p>Plasma wordt verkregen door bloed met anticoagulans in een centrifuge af te draaien, waardoor de bloedcellen onderin de buis blijven en plasma bovenop komt.</p> Signup and view all the answers

Waarom wordt EDTA vaak gebruikt voor hemocytometrie?

<p>EDTA vormt een complex met Ca2+ waardoor het bloed niet stolt, wat essentieel is voor het tellen van bloedcellen.</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met erytrocyten in een hemolyserende hypotone oplossing?

<p>Erytrocyten zwellen op door osmose en lyseren, waarbij hemoglobine vrijkomt en de oplossing een kersenrode kleur krijgt.</p> Signup and view all the answers

Wat is de functie van citraat in het bloedverzamelingproces?

<p>Citraat bindt Ca2+ en maakt het onwerkzaam, wat essentieel is voor stollingsonderzoek en bloedbezinkingsbepalingen.</p> Signup and view all the answers

Waarom zijn natriumfluoride en natriumoxalaat belangrijk voor glucoseonderzoek?

<p>Ze remmen enzymatische reacties, waaronder glycolyse, waardoor de afbraak van glucose wordt vertraagd voor nauwkeurige metingen.</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van Ca2+ in het bloedstollingsproces?

<p>Ca2+ is een cruciale factor voor de activatie van stollingsfactoren en zonder Ca2+ kan bloed niet effectief stollen.</p> Signup and view all the answers

Welke kleur geeft vrij hemoglobine aan hemolysaat en waarom?

<p>Vrij hemoglobine geeft een kersenrode kleur aan hemolysaat omdat het zich in de oplossing bevindt na het lyseren van erytrocyten.</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met het Tamm-Horsfall eiwit in een zout milieu?

<p>Het Tamm-Horsfall eiwit vormt een gelvormige neerslag.</p> Signup and view all the answers

Waaruit ontstaan korrelcilinders in de urine?

<p>Korrelcilinders ontstaan uit eiwitdeeltjes die in de tubulus aanwezig zijn.</p> Signup and view all the answers

Wat duidt de aanwezigheid van leukocytencilinders in de urine aan?

<p>Leukocytencilinders duiden op een infectie van de hogere urinewegen.</p> Signup and view all the answers

Hoe verschillen wascilinders van hyalinecilinders?

<p>Wascilinders zijn homogeen en sterker lichtbrekend dan hyalinecilinders.</p> Signup and view all the answers

Welke factoren kunnen de gelvorming van het Tamm-Horsfall eiwit versnellen?

<p>De aanwezigheid van albumine versnelt de gelvorming.</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met cilinders als het urinemonster oud wordt en de pH stijgt?

<p>De cilinders lossen op en zijn niet meer waarneembaar in het urinesediment.</p> Signup and view all the answers

Wat zijn er in hyalinecilinders te vinden?

<p>Hyalinecilinders bevatten geen cellen, alleen eiwitten.</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van de tubulus in de vorming van cilinders?

<p>De tubulus bevat componenten die kunnen worden gevangen in cilinders.</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van interne controles in het labo?

<p>Interne controles, zoals TruLab HbA1c liquid, zijn essentieel voor het uitvoeren van functiecontroles voordat het toestel gebruikt wordt.</p> Signup and view all the answers

Waarom is externe controle belangrijk bij validatie?

<p>Externe controle is belangrijk voor een volledige validatie omdat het aanvullende betrouwbaarheid aan de resultaten biedt die door het toestel worden gemeten.</p> Signup and view all the answers

Wat is de functie van de Lyphocheck Hemoglobine A1c linearity set?

<p>De Lyphocheck Hemoglobine A1c linearity set wordt gebruikt voor het uitvoeren van lineariteitsonderzoek, cruciaal voor de validatie van meetmethoden.</p> Signup and view all the answers

Hoe worden patiëntstalen geanalyseerd in relatie tot methodenvergelijking?

<p>Tien patiëntstalen worden geanalyseerd via split-samples en vergeleken met HbA1c-gehaltes gemeten in het ziekenhuis voor methodenvergelijking.</p> Signup and view all the answers

Wat betekent '2SD-grenzen' in de context van dataverwerking?

<p>De 2SD-grenzen verwijzen naar de statistische grenzen die bepalen of een meetresultaat acceptabel is, gebaseerd op de variabiliteit van de controlewaarden.</p> Signup and view all the answers

Waarom konden de laatste twee waarden (L5 en L6) niet gemeten worden met de Innovastar?

<p>L5 en L6 konden niet gemeten worden met de Innovastar vanwege mogelijke metingslimieten of technische fouten.</p> Signup and view all the answers

Hoe wordt het gemiddelde berekend voor de evaluatie van controles?

<p>Het gemiddelde wordt berekend door de resultaten van zes analyses per controle op te tellen en te delen door zes.</p> Signup and view all the answers

Wat moet er genoteerd worden in het verslag betreffende het meetbereik van de HbA1c IS test?

<p>Het meetbereik van de HbA1c IS test moet worden opgezocht in de bijsluiter en in het verslag genoteerd worden.</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Labo-locatie(s)

De locatie(s) van het laboratorium en/of bloedafnameposten.

Type klinische voorzieningen

Het type klinische diensten aangeboden door het lab, inclusief onderzoeken naar andere labs.

Labo-openingstijden

De openingstijden van het laboratorium en/of bloedafnameposten.

Patiënt-voorbereiding

Instructies voor de voorbereiding van de patiënt voor een onderzoek.

Signup and view all the flashcards

Monster-instructies

Instructies betreffende monsters (bijv. type monster, afnamematerialen, toevoegingen, transport).

Signup and view all the flashcards

Patiënten toestemming

Vereisten aan de toestemming van de patiënt voor specifieke informatie en documentatie.

Signup and view all the flashcards

Monster-accepteren

Labo-vereisten voor het in ontvangst nemen en verwerpen van monsters.

Signup and view all the flashcards

Invullen aanvraagformulier

Instructies voor het correct invullen van het elektronisch aanvraagformulier.

Signup and view all the flashcards

Bloedplasma

De vloeibare component van het bloed, waarin de bloedcellen zweven, na verwijdering van bloedcellen via centrifugeren.

Signup and view all the flashcards

Antistollingsmiddel

Stof die de bloedstolling voorkomt door Ca2+ te binden en zo de werking van Ca2+ te blokkeren.

Signup and view all the flashcards

EDTA

Een antistollingsmiddel, dat door Ca2+ te binden, de bloedstolling voorkomt.

Signup and view all the flashcards

Citraat

Een antistollingsmiddel dat de bloedstolling voorkomt door Ca2+ te binden.

Signup and view all the flashcards

Hemolysaat

Bloed waarin de rode bloedcellen (erytrocyten) kapot zijn gegaan, door een hypotone oplossing.

Signup and view all the flashcards

Hypotone oplossing

Een oplossing met een lagere concentratie opgeloste deeltjes dan de rode bloedcellen. Hierdoor zwellen ze op en gaan kapot.

Signup and view all the flashcards

Natriumfluoride

Een antistollingsmiddel dat Ca2+ bindt en ook enzymatische reacties remt, zoals de glycolyse.

Signup and view all the flashcards

Glycolyse

De afbraak van glucose (suiker), een proces dat door fluoride wordt geremd.

Signup and view all the flashcards

Monster identificatie

Het proces van identificatie van een bloedmonster, zodanig dat het gekoppeld kan worden aan de juiste patiëntgegevens.

Signup and view all the flashcards

Juiste etikettering

Bloedmonsters moeten duidelijk en eenduidig gelabeld zijn om correcte inspectie en analyse door het labo mogelijk te maken.

Signup and view all the flashcards

Pediatrische monsters

Bloedmonsters van kinderen; de etiketten worden anders bevestigd om adequate identificatie mogelijk te maken (vlinder-stijl).

Signup and view all the flashcards

Bewaarcondities

De juiste omstandigheden voor het bewaren van patiëntmateriaal om de kwaliteit van het monster te behouden tijdens de pre-analytische fase.

Signup and view all the flashcards

Centrifugeren

Het scheiden van bloedcellen van serum of plasma door middel van draaien in een centrifuge.

Signup and view all the flashcards

Pre-analytische fase

De periode tussen de bloedafname en de analyse in een laboratorium.

Signup and view all the flashcards

Stofwisseling in bloedcellen

De chemische reacties die in de bloedcellen plaatsvinden; kan leiden tot veranderingen in de samenstelling van het bloed.

Signup and view all the flashcards

Tepmeratuurcondities

Specifieke temperatuur requirements voor het opslaan van afgenomen bloed, nodig voor bepaalde tests.

Signup and view all the flashcards

Diabetes mellitus type 1

Een auto-immuunziekte waarbij het lichaam de cellen die insuline maken in de alvleesklier aanvalt en vernietigt.

Signup and view all the flashcards

Diabetes mellitus type 2

Het lichaam reageert niet goed op de insuline die het maakt.Er is vaak teveel insuline in het bloed.

Signup and view all the flashcards

Insuline

Een hormoon dat glucose uit het bloed naar de cellen transporteert.

Signup and view all the flashcards

Hyperglykemie

Een verhoogd glucosegehalte in het bloed.

Signup and view all the flashcards

Zwangerschapsdiabetes

Hyperglykemie alleen tijdens de zwangerschap.

Signup and view all the flashcards

Type 1 Diabetes

Diabetes waarbij het lichaam geen insuline meer produceert, vaak bij jonge mensen.

Signup and view all the flashcards

Type 2 Diabetes

Diabetes waarbij het lichaam niet goed reageert op insuline.

Signup and view all the flashcards

Behandeling type 1 Diabetes

Het toedienen van exogene insuline via bijvoorbeeld een insulinepen of pomp.

Signup and view all the flashcards

Staalvolume voor analyse

Voor elke analyse is 10 µl staal/controle nodig.

Signup and view all the flashcards

Functiecontrole

Controle van het toestel vóór gebruik met interne controles (TruLab HbA1c liquid).

Signup and view all the flashcards

Externe controle

Controle voor validatie met een externe bilevel controle (Bio-Rad).

Signup and view all the flashcards

Lineariteitsonderzoek

Onderzoek naar lineariteit, de Lyphocheck Hemoglobine A1c linearity set (Bio-Rad) wordt gebruikt.

Signup and view all the flashcards

2SD-grenzen

Data wordt gecontroleerd op het feit of de waarden binnen 2 standaarddeviaties van de gemiddelde.

Signup and view all the flashcards

Methodevergelijking

HbA1c-gehalte van patiëntstalen wordt gemeten met verschillende methodes.

Signup and view all the flashcards

Split-samples

Techniek waarbij elk staal wordt opgedeeld in meerdere kleinere samples voor metingen met verschillende methodes.

Signup and view all the flashcards

Evaluatie van controles

Resultaat van controles wordt vergeleken met de 2SD-grenzen, gemiddelde van 6 resultaten per controle.

Signup and view all the flashcards

Vetdruppels in urine

Vetdruppels in een urinesediment hebben een onregelmatige kruisvorm.

Signup and view all the flashcards

Kristallen in urine

Kristallen in een urinesediment hebben een symmetrische kruisvorm.

Signup and view all the flashcards

Tamm-Horsfall eiwit

Een glycoproteïne die door de nier wordt uitgescheiden en een gelvormige neerslag vormt in zout milieu.

Signup and view all the flashcards

Cilinders in urine

Eiwitafgietsels van de nierbuisjes die in de urine terechtkomen.

Signup and view all the flashcards

Leukocytencilinders

Cilinders die leukocyten (witte bloedcellen) bevatten, wijzen op een infectie.

Signup and view all the flashcards

Erytrocytencilinders

Cilinders die erytrocyten (rode bloedcellen) bevatten, duiden op glomerulonefritis.

Signup and view all the flashcards

Hyaline cilinders

Eiwitcilinders zonder cellen die in normale urine kunnen voorkomen.

Signup and view all the flashcards

Wascilinders

Homogeen maar sterker lichtbrekende eiwitcilinders, vaak breder, met scherpe contouren en soms inkervingen.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Hoofdstuk 1: Van laboratoriumaanvraag tot rapportage van uitslagen

  • Het laboratoriumwerk is verdeeld in processtappen
  • Pre-analytische fase: laboratoriumonderzoek wordt aangevraagd via een formulier
  • Bloed/urine afname: monsters worden gecodeerd en naar het lab gebracht
  • Analytische fase: laboranten voeren analyses uit met apparatuur
  • Post-analytische fase: resultaten worden geregistreerd en gerapporteerd, meestal digitaal

Hoofdstuk 2: Informeren van patiënt en het patiëntgesprek

  • Informatie aan patiënten en aanvrager kan via website, folder of telefonisch contact.
  • Informatie over onderzoeken (tijd, voorbereiding, medicatie etc.)
  • Locatie laboratorium/afnamepunten
  • Onderzoeksvelden, tijden, benodigde materialen, turnaround tijd (tijd voor resultaat)
  • Voorbereidingsinstructies
  • Instructies voor monster transport
  • Voorwaarden voor toestemming
  • Procedure voor monsteraanname/verwerping
  • Factoren die resultaten beïnvloeden
  • Klinisch advies over laboratoriumonderzoeken
  • Beschikbaarheid en procedures voor klachten
  • Procedure bij klachten

Hoofdstuk 3: Correcte bloedafname en type bloedbuizen

  • Bloedafnamemethoden: venapunctie (vene), arteriepunctie (slagader), capillaire punctie (vingerprik)
  • Volbloed, plasma en serum: na afname stolt bloed. Serum heeft geen stollingsfactoren
  •  Hemolysaat: bloedcellen kapot gemaakt door hypotone oplossing
  • Antistolling: stolling wordt geremd met stollingremmers (EDTA, citraat, natriumfluoride en natriumoxalaat en heparine).
  •  Kalium-EDTA - Citraat - Natriumfluoride en natriumoxalaat - Heparine
  • Type van buizen: type van buizen gebaseerd op kleur van deksel afhankelijk van onderzoek.
  • Vullingsgraad van bloedafnamebuizen: belangrijk om juiste hoeveelheid te verzamelen
  • Zwenken: moet worden gemengd met anticoagulans voor correct mengen.
  • Etikettering: duidelijke identificatie van de patiënt vereist

Hoofdstuk 4: correcte urine afname en bewaring van urine

  • Staalafname: containers (wegwerpbare plastic, glas) voor verschillende typen stalen
  • Vers urine monster: versheid is belangrijk voor analyse. Er kunnen verschillen zijn in de samenstelling van urine, afhankelijk van tijd van de dag.
  • Clean-voided midstream urine: voor microbiologisch onderzoek, eerste straal urine verwijderen en tweede straal verzamelen.
  • 24 uur urine specimen: analyse van een 24-uurs verzameling.
  • Bewaren en transport: urine moet gekoeld worden, max 2 uur bij kamertemperatuur, koud houden tijdens transport.

Hoofdstuk 5: Labo-opdracht diabetesonderzoek, Hoofdstuk 6: Totaal, direct en indirect bilirubine, Hoofdstuk 7: Renale klaringstesten, Hoofdstuk 8: Alkaline fosfatase bepaling in serum, Hoofdstuk 9: Methodevergelijking, Bijlage I, Bijlage II

  • Variërende inhoud betreffende methodes, pre-analytische en post-analytische procedures, referentiewaarden, kwaliteitscontrole, afvalverwerking enz. voor specifieke analyses, met inbegrip van suiker, nier, lever, pH, creatine, en verschillende enzymen.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

LABO KLINISCHE ANALYSE PDF

Description

Deze quiz behandelt belangrijke aspecten van ISO 15189, waaronder de vereiste informatie over laboratoriumlocaties, monsterverwerking, en klinische gegevens. Test uw kennis over de procedures voor patiëntvoorbereiding en etikettering van bloedstalen. Leer meer over de impact van turn-around tijden en biologische referentie-intervallen op laboratoriumonderzoeken.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser