Podcast
Questions and Answers
Pseudowetenschap wordt vaak gebruikt omdat het mensen helpt om orde te creëren uit chaos.
Pseudowetenschap wordt vaak gebruikt omdat het mensen helpt om orde te creëren uit chaos.
True
Welke van de volgende voorbeelden is geen voorbeeld van apophenia?
Welke van de volgende voorbeelden is geen voorbeeld van apophenia?
Welke term beschrijft het zien van betekenisvolle patronen in willekeurige stimuli, zoals het zien van een gezicht in een wolkenformatie?
Welke term beschrijft het zien van betekenisvolle patronen in willekeurige stimuli, zoals het zien van een gezicht in een wolkenformatie?
Pareidolia
Welke van de volgende is geen kenmerk van pseudowetenschap?
Welke van de volgende is geen kenmerk van pseudowetenschap?
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste gevaar van pseudowetenschap?
Wat is het belangrijkste gevaar van pseudowetenschap?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende begrippen is geen onderdeel van kritisch denken?
Welke van de volgende begrippen is geen onderdeel van kritisch denken?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende is een belangrijk principe van wetenschappelijk denken?
Welke van de volgende is een belangrijk principe van wetenschappelijk denken?
Signup and view all the answers
Wat beschrijft het principe dat stelt dat de eenvoudigste verklaring vaak de beste is?
Wat beschrijft het principe dat stelt dat de eenvoudigste verklaring vaak de beste is?
Signup and view all the answers
Het is bewezen dat alle psychologische studies betrouwbaar en herhaalbaar zijn.
Het is bewezen dat alle psychologische studies betrouwbaar en herhaalbaar zijn.
Signup and view all the answers
Welke belangrijke term beschrijft het proces waarbij wetenschappers proberen om de resultaten van eerdere studies te repliceren om hun betrouwbaarheid te controleren?
Welke belangrijke term beschrijft het proces waarbij wetenschappers proberen om de resultaten van eerdere studies te repliceren om hun betrouwbaarheid te controleren?
Signup and view all the answers
Study Notes
Inleiding Specialisaties 1
- Psychologie is het onderwerp van de eerste specialisatie.
- De zes belangrijkste perspectieven van de psychologie worden besproken.
Inhoud Basisles 1
- Pseudowetenschap: voorbeelden worden gegeven en uitgelegd.
- Waarom is pseudowetenschap populair?
- Kritische analyse van psychologie en pseudopsychologie.
- Gevaren van pseudowetenschap worden onderzocht.
- Vertrekpunt is hoofdstuk 1, pagina's 8 tot 10.
- Extra teksten in Canvas (Lilienfeld et al., 2011, pagina's 11 tot 26).
- Extra informatie op dia's.
Pseudowetenschap
-
Afslank-teenringen zijn een voorbeeld van pseudowetenschap. Het verkooppraatje beweert dat de magnetische bandjes acupressuur stimuleren om een magnetisch veld te creëren.
-
Dit komt neer op twee niet-wetenschappelijke behandelingen die niets doen om af te slanken.
-
Dit soort pseudowetenschappelijke beweringen circuleren veel online.
-
Deze beweringen zijn onschadelijk. Ze verminderen je portemonnee wel!
-
Dit was populair afgelopen zomer.
-
Luis Alvarez (Nobelprijs winnaar in de natuurkunde) ontdekte een gebeurtenis in een krant die sterk leek op zijn klasgenoot.
-
Na een tijd kwam hij het overlijden van die klasgenoot op een volgende pagina tegen.
-
Is dit puur toeval?
-
Na berekeningen op basis van het aantal mensen op Aarde en het aantal sterfgevallen per dag, kwam hij tot de conclusie dat dit soort toevalligheden zeker 3000 keer per jaar zouden moeten voorkomen.
Wat denken jullie?
- Worden de meeste zelfhulpboeken onderzocht?
- Worden de meeste therapieën onderzocht?
- Pseudopsychologie = niet wetenschappelijk onderbouwde psychologische aannamen, die als wetenschappelijke waarheden worden gepresenteerd.
Astrologie & Horoscopen
- Astrologie is een verzameling ideeën over de relatie tussen het lot van mensen, gebeurtenissen op aarde en de stand van de hemellichamen.
Waarzeggerij
- Waarzeggerij is de poging om inzicht te krijgen in een bepaalde situatie of vraag door middel van een gestandaardiseerd proces of ritueel.
- In bepaalde samenlevingen dient dit voor religieus/regulerende doeleinde.
- In andere culturen kan dit ook gebruikt worden als middel van macht of puur voor winst.
Grafologie
- Grafologie is de studie en analyse van handschriften en hun relatie tot de menselijke psychologie.
- Het wordt vaak gebruikt bij personeelsselectie.
Homeopathie
- Homeopathie is een alternatieve geneeswijze, maar de toegeschreven klinische werkzaamheid wordt niet door wetenschappelijk bewijs ondersteund.
- Het effect van homeopathie is niet groter dan dat van placebo's.
Exorcisme
- Exorcisme is een bezwering gericht tegen slechte geesten, met de bedoeling die uit een voorwerp, lichaam of plaats te verdrijven.
Een getrainde duiveluitdrijver aan het woord
- De laatste tijd trainden zij duizenden mensen.
- Zij hebben een vragenlijst ontwikkeld.
- Ze noemen het een 'oorzaak-gevolg'.
- Kennis is nodig.
De duivel is springlevend: duizend uitdrijvingen per jaar
- De paus plaatst Satan bovenaan de Vaticaanse agenda.
- Exorcisten van de abdij van Averbode ontvangen jaarlijks duizenden klanten.
- Bijna drie Vlamingen klopten bij de norbertijnen aan om verlost te worden van de duivel.
Kenmerken Pseudowetenschap
- Overmatig gebruik van ad-hoc hypothesen.
- Geen zelfcorrectie.
- Overmatig vertrouwen in anekdotes.
- Vermijden van peer review.
- Bevestiging van hypothesen in plaats van weerleg.
- Gebrek aan samenhang met andere disciplines
- Onduidelijk en onnodig technisch taalgebruik.
- Geen grenscondities.
Waar eindigt de op feiten gebaseerde werkelijkheid en begint de fantasie?
- (Illustraties van werkelijkheid vs fantasie.)
De Mindfulness Business
- Mindfulness en de businesswereld.
Psycholoog/therapeut/consultant/coach
- Verschillen tussen deze rollen in de psychologie.
Therapieën
- Verschillende therapieën. (EMDR, transpersoonlijke therapie, gevoeltherapie, aromatherapie, muziektherapie, neuro-linguïstisch programmeren, hypnotherapie, rebirthing)
Zelfhulpboeken
- Diverse zelfhulpboeken zijn te zien, die met afbeeldingen van de covers.
Betrouwbare sites
- Sites voor betrouwbare informatie over psychologie.
Betrouwbare sites!
- Vertraagde sites voor wetenschap.
Waarom is pseudowetenschap zo populair?
- Mensen hebben de neiging om orde te creëren uit chaos.
- Voorbeelden hiervan worden gegeven.
1.1.3 Kritisch denken
- Kritisch nadenken over de bron, de bewering, het bewijsmateriaal, bias en verschillende invalshoeken.
- De rol van denkfouten.
Kritisch denken
Emotional reasoning fallacy Bandwagon fallacy Not me fallacy (Tabel 1.5 uit artikel)
Principes van wetenschappelijk denken
- Ruling out rival hypotheses
- Correlatie is geen causaliteit
- Falsifieerbaarheid
- Repliceerbaarheid
- Extreme claims vereisen extreem bewijs.
- Occam's razor (het principe van parsimony).
Veel psychologische studies blijken niet te repliceren
- Merendeel psychologische studies gebaseerd is op drijfzand.
- Vaak niet herhaalbaar.
Principes van wetenschappelijk denken (KU Leuven)
- 270 wetenschappers doen onderzoek naar betrouwbaarheid van psychologische studies.
- Slechts in minder dan de helft van de gevallen kwamen de resultaten overeen met de oorspronkelijke studies.
- Dit kan aan verschillende factoren liggen (verschillen in methodes, vals positieve resultaten, toevallige resultaten).
Principes van wetenschappelijk denken (UGent)
- Psychologisch onderzoek is ambigu.
- Onderzoeksresultaten kunnen de toekomst van de discipline zijn.
Wetenschapsfraude Diederik Stapel
- Diederik Stapel verzon delen van zijn onderzoeksdata.
- Er werd vijftig onderzoeksartikelen aangemerkt als fraudulent.
Gevaar van pseudowetenschap
- Opportunity cost.
- Niet kritisch kunnen nadenken.
- Directe schade (voorbeeld: Candace Newman en duiveluitdrijvingsproces 2004).
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Deze quiz behandelt de eerste specialisatie in psychologie, met focus op de zes belangrijkste perspectieven. Daarnaast wordt er diepgaand ingegaan op pseudowetenschap, inclusief voorbeelden en de mogelijke gevaren ervan. Ontdek de kritische verschillen tussen wetenschap en pseudowetenschap door deze quiz te maken.
