Inleiding Specialisaties 1: Psychologie en Pseudowetenschap
10 Questions
1 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Pseudowetenschap wordt vaak gebruikt omdat het mensen helpt om orde te creëren uit chaos.

True (A)

Welke van de volgende voorbeelden is geen voorbeeld van apophenia?

  • Het vinden van een reeks toevallige verbanden tussen de geboortedata van Abraham Lincoln en John F. Kennedy
  • Het vinden van een verborgen boodschap in een willekeurige tekst
  • Het geloven in de 'hot hand' in basketbal (correct)
  • Het zien van een gezicht in een wolkenformatie
  • Welke term beschrijft het zien van betekenisvolle patronen in willekeurige stimuli, zoals het zien van een gezicht in een wolkenformatie?

    Pareidolia

    Welke van de volgende is geen kenmerk van pseudowetenschap?

    <p>Het gebruik van strenge wetenschappelijke methoden om claims te onderbouwen. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is het belangrijkste gevaar van pseudowetenschap?

    <p>Opportunity cost</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende begrippen is geen onderdeel van kritisch denken?

    <p>Confirmation bias (C)</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende is een belangrijk principe van wetenschappelijk denken?

    <p>Het zoeken naar falsificatie van hypotheses. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat beschrijft het principe dat stelt dat de eenvoudigste verklaring vaak de beste is?

    <p>Occam's razor</p> Signup and view all the answers

    Het is bewezen dat alle psychologische studies betrouwbaar en herhaalbaar zijn.

    <p>False (B)</p> Signup and view all the answers

    Welke belangrijke term beschrijft het proces waarbij wetenschappers proberen om de resultaten van eerdere studies te repliceren om hun betrouwbaarheid te controleren?

    <p>Repliceerbaarheid</p> Signup and view all the answers

    Flashcards

    Wat is pseudowetenschap?

    Niet-onderbouwde psychologische beweringen die gepresenteerd worden als wetenschappelijke waarheden.

    Wat is astrologie?

    De studie van de verbanden tussen de stand van de hemellichamen en het lot van mensen.

    Wat is waarzeggerij?

    De poging om inzicht te krijgen in een vraag of situatie via een gestandaardiseerd proces of ritueel.

    Wat is grafologie?

    De studie en analyse van handschriften en schriftbeelden in relatie tot de menselijke psychologie.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is homeopathie?

    Een alternatieve geneeswijze waarbij gebruik wordt gemaakt van sterk verdunde stoffen, waarvan de klinische effectiviteit niet wetenschappelijk is bewezen.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is exorcisme?

    Een ritueel of bezwering om boze geesten uit een voorwerp, lichaam of plaats te verdrijven.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is apophenia?

    Een patroon van toevallige gebeurtenissen die men als betekenisvolle reeks ziet.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is pareidolia?

    Het zien van betekenisvolle patronen in betekenisloze stimuli.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is een denkfout die pseudowetenschap vaak gebruikt?

    Het overmatig vertrouwen op anekdotes of persoonlijke ervaringen in plaats van wetenschappelijk bewijs.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is confirmatiebias?

    De neiging om alleen op te letten op informatie die onze eigen overtuigingen bevestigt.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is een kenmerk van pseudowetenschap?

    Het overmatig gebruik van ad hoc hypotheses om negatieve resultaten te verklaren.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is een tweede kenmerk van pseudowetenschap?

    De afwezigheid van zelfcorrectie in een systeem of theorie.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is een derde kenmerk van pseudowetenschap?

    Beweren zonder te proberen ze te weerleggen.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is een vierde kenmerk van pseudowetenschap?

    Het vertrouwen op persoonlijke ervaringen of verhalen van anderen in plaats van onderzoek.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is een vijfde kenmerk van pseudowetenschap?

    Het ontbreken van herziening door peers (vakgenoten) voor publicatie.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is een zesde kenmerk van pseudowetenschap?

    Het overdrijven van de relevantie van bevindingen om een hypothese te bevestigen.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is een zevende kenmerk van pseudowetenschap?

    Gebruik van vage en onnodige technische termen om iets meer geloofwaardig te laten lijken.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is een achtste kenmerk van pseudowetenschap?

    Geen duidelijk omschreven voorwaarden of grenzen voor wanneer een theorie wel of niet van toepassing is.

    Signup and view all the flashcards

    Waarom is pseudowetenschap zo populair?

    De neiging om orde te zoeken in chaos, zelfs wanneer er geen verband is.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is apophenia?

    Het zoeken naar patronen, zelfs wanneer er geen zijn.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is pareidolia?

    Het zien van betekenis in toevallige vormen of geluiden.

    Signup and view all the flashcards

    Waarom vinden mensen pseudowetenschap aantrekkelijk?

    De behoefte om te geloven in iets, zelfs als er geen bewijs is.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is de denkfout 'emotionele redenering'?

    De neiging om informatie te beoordelen op basis van je emoties in plaats van op feiten.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is de denkfout 'bandwagon fallacy'?

    De neiging om te geloven dat iets waar is omdat veel mensen het geloven.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is de denkfout 'not me fallacy'?

    De neiging om te denken dat denkfouten alleen voor anderen gelden, niet voor jezelf.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is het principe 'ruling out rival hypotheses'?

    De noodzaak om te overwegen of er andere mogelijke verklaringen zijn voor een fenomeen.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is het principe 'correlatie is geen causaliteit'?

    Het besef dat een correlatie tussen twee variabelen geen bewijs is voor een causaal verband.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is het principe 'falsifieerbaarheid'?

    Het vermogen om een theorie te weerleggen of te falsifiëren.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is het principe 'repliceerbaarheid'?

    Het herhalen van een experiment om te zien of dezelfde resultaten worden behaald.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is het principe 'extreme claims vereisen extreem bewijs'?

    De claim dat een bewering sterker bewijs nodig heeft naarmate de bewering extremer is.

    Signup and view all the flashcards

    Wat is 'Occam's razor'?

    De wetenschappelijke voorkeur voor de meest eenvoudige verklaring die de observaties verklaart.

    Signup and view all the flashcards

    Study Notes

    Inleiding Specialisaties 1

    • Psychologie is het onderwerp van de eerste specialisatie.
    • De zes belangrijkste perspectieven van de psychologie worden besproken.

    Inhoud Basisles 1

    • Pseudowetenschap: voorbeelden worden gegeven en uitgelegd.
    • Waarom is pseudowetenschap populair?
    • Kritische analyse van psychologie en pseudopsychologie.
    • Gevaren van pseudowetenschap worden onderzocht.
    • Vertrekpunt is hoofdstuk 1, pagina's 8 tot 10.
    • Extra teksten in Canvas (Lilienfeld et al., 2011, pagina's 11 tot 26).
    • Extra informatie op dia's.

    Pseudowetenschap

    • Afslank-teenringen zijn een voorbeeld van pseudowetenschap. Het verkooppraatje beweert dat de magnetische bandjes acupressuur stimuleren om een magnetisch veld te creëren.

    • Dit komt neer op twee niet-wetenschappelijke behandelingen die niets doen om af te slanken.

    • Dit soort pseudowetenschappelijke beweringen circuleren veel online.

    • Deze beweringen zijn onschadelijk. Ze verminderen je portemonnee wel!

    • Dit was populair afgelopen zomer.

    • Luis Alvarez (Nobelprijs winnaar in de natuurkunde) ontdekte een gebeurtenis in een krant die sterk leek op zijn klasgenoot.

    • Na een tijd kwam hij het overlijden van die klasgenoot op een volgende pagina tegen.

    • Is dit puur toeval?

    • Na berekeningen op basis van het aantal mensen op Aarde en het aantal sterfgevallen per dag, kwam hij tot de conclusie dat dit soort toevalligheden zeker 3000 keer per jaar zouden moeten voorkomen.

    Wat denken jullie?

    • Worden de meeste zelfhulpboeken onderzocht?
    • Worden de meeste therapieën onderzocht?
    • Pseudopsychologie = niet wetenschappelijk onderbouwde psychologische aannamen, die als wetenschappelijke waarheden worden gepresenteerd.

    Astrologie & Horoscopen

    • Astrologie is een verzameling ideeën over de relatie tussen het lot van mensen, gebeurtenissen op aarde en de stand van de hemellichamen.

    Waarzeggerij

    • Waarzeggerij is de poging om inzicht te krijgen in een bepaalde situatie of vraag door middel van een gestandaardiseerd proces of ritueel.
    • In bepaalde samenlevingen dient dit voor religieus/regulerende doeleinde.
    • In andere culturen kan dit ook gebruikt worden als middel van macht of puur voor winst.

    Grafologie

    • Grafologie is de studie en analyse van handschriften en hun relatie tot de menselijke psychologie.
    • Het wordt vaak gebruikt bij personeelsselectie.

    Homeopathie

    • Homeopathie is een alternatieve geneeswijze, maar de toegeschreven klinische werkzaamheid wordt niet door wetenschappelijk bewijs ondersteund.
    • Het effect van homeopathie is niet groter dan dat van placebo's.

    Exorcisme

    • Exorcisme is een bezwering gericht tegen slechte geesten, met de bedoeling die uit een voorwerp, lichaam of plaats te verdrijven.

    Een getrainde duiveluitdrijver aan het woord

    • De laatste tijd trainden zij duizenden mensen.
    • Zij hebben een vragenlijst ontwikkeld.
    • Ze noemen het een 'oorzaak-gevolg'.
    • Kennis is nodig.

    De duivel is springlevend: duizend uitdrijvingen per jaar

    • De paus plaatst Satan bovenaan de Vaticaanse agenda.
    • Exorcisten van de abdij van Averbode ontvangen jaarlijks duizenden klanten.
    • Bijna drie Vlamingen klopten bij de norbertijnen aan om verlost te worden van de duivel.

    Kenmerken Pseudowetenschap

    • Overmatig gebruik van ad-hoc hypothesen.
    • Geen zelfcorrectie.
    • Overmatig vertrouwen in anekdotes.
    • Vermijden van peer review.
    • Bevestiging van hypothesen in plaats van weerleg.
    • Gebrek aan samenhang met andere disciplines
    • Onduidelijk en onnodig technisch taalgebruik.
    • Geen grenscondities.

    Waar eindigt de op feiten gebaseerde werkelijkheid en begint de fantasie?

    • (Illustraties van werkelijkheid vs fantasie.)

    De Mindfulness Business

    • Mindfulness en de businesswereld.

    Psycholoog/therapeut/consultant/coach

    • Verschillen tussen deze rollen in de psychologie.

    Therapieën

    • Verschillende therapieën. (EMDR, transpersoonlijke therapie, gevoeltherapie, aromatherapie, muziektherapie, neuro-linguïstisch programmeren, hypnotherapie, rebirthing)

    Zelfhulpboeken

    • Diverse zelfhulpboeken zijn te zien, die met afbeeldingen van de covers.

    Betrouwbare sites

    • Sites voor betrouwbare informatie over psychologie.

    Betrouwbare sites!

    • Vertraagde sites voor wetenschap.

    Waarom is pseudowetenschap zo populair?

    • Mensen hebben de neiging om orde te creëren uit chaos.
    • Voorbeelden hiervan worden gegeven.

    1.1.3 Kritisch denken

    • Kritisch nadenken over de bron, de bewering, het bewijsmateriaal, bias en verschillende invalshoeken.
    • De rol van denkfouten.

    Kritisch denken

    Emotional reasoning fallacy Bandwagon fallacy Not me fallacy (Tabel 1.5 uit artikel)

    Principes van wetenschappelijk denken

    • Ruling out rival hypotheses
    • Correlatie is geen causaliteit
    • Falsifieerbaarheid
    • Repliceerbaarheid
    • Extreme claims vereisen extreem bewijs.
    • Occam's razor (het principe van parsimony).

    Veel psychologische studies blijken niet te repliceren

    • Merendeel psychologische studies gebaseerd is op drijfzand.
    • Vaak niet herhaalbaar.

    Principes van wetenschappelijk denken (KU Leuven)

    • 270 wetenschappers doen onderzoek naar betrouwbaarheid van psychologische studies.
    • Slechts in minder dan de helft van de gevallen kwamen de resultaten overeen met de oorspronkelijke studies.
    • Dit kan aan verschillende factoren liggen (verschillen in methodes, vals positieve resultaten, toevallige resultaten).

    Principes van wetenschappelijk denken (UGent)

    • Psychologisch onderzoek is ambigu.
    • Onderzoeksresultaten kunnen de toekomst van de discipline zijn.

    Wetenschapsfraude Diederik Stapel

    • Diederik Stapel verzon delen van zijn onderzoeksdata.
    • Er werd vijftig onderzoeksartikelen aangemerkt als fraudulent.

    Gevaar van pseudowetenschap

    • Opportunity cost.
    • Niet kritisch kunnen nadenken.
    • Directe schade (voorbeeld: Candace Newman en duiveluitdrijvingsproces 2004).

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Description

    Deze quiz behandelt de eerste specialisatie in psychologie, met focus op de zes belangrijkste perspectieven. Daarnaast wordt er diepgaand ingegaan op pseudowetenschap, inclusief voorbeelden en de mogelijke gevaren ervan. Ontdek de kritische verschillen tussen wetenschap en pseudowetenschap door deze quiz te maken.

    More Like This

    Psychology Chapter 1 Flashcards
    60 questions
    Psychology Chapter: Science vs. Pseudoscience
    16 questions
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser