Inleiding Narcisme: Psychopathologie en Klinische Beschrijving

Inleiding Narcisme

• Narcisme kan gezien worden op een dimensioneel continuüm, waardoor het zowel gezond als klinisch kan zijn.
• Het concept narcisme is breed en heeft een grote klinische waarde voor het persoonlijk functioneren, de eigenwaarde en emotieregulatie.

Oorsprong

• Het concept narcisme is ontstaan vanuit de mythe van Narcissus, een persoon wiens eigenliefde zo hoog was dat hij niet van een ander kon houden.
• Er bestaat een dilemma tussen zelfliefde en liefde voor een ander.
• Narcisme in klinische zin wordt gekenmerkt door overmatige zelfliefde of zelfzuchtige liefde.

Geschiedenis

• De term narcisme werd voor het eerst gebruikt door Näcke in 1899, die het omschreef als een seksuele interesse stoornis.
• Freud ontwikkelde in 1911 en 1957 theorieën over seksualiteit en persoonlijkheid, waarbij hij stelde dat mensen met narcisme voor zichzelf kiezen en zichzelf als object gaan zien van libidinaal belang.
• In de 20ste eeuw werd narcisme als psychologisch construct gebruikt, met een focus op zelfwaarde en de relatie met depressie en hypochondrie.
• Kernberg zag in 1967 meer samenhang in het construct en sprak van de narcistische persoonlijkheidsstructuur.
• Kohut omschreef in 1971 de narcistische persoonlijkheidsstoornis als zelfwaarde dysregulatie.

Kenmerken Narcistische Persoonlijkheid

• Narcisten hebben een fragiel, opgeblazen zelfbeeld, waardoor ze heel gevoelig zijn voor 'narcistisch letsel' en woede.
• Ze kunnen erg kwaad worden als ze kritiek krijgen, wat via een mechanisme kan leiden tot verschillende vormen van geweld.

Normaal vs. Pathologisch Narcisme

• Dimensionele modellen van persoonlijkheid onderscheiden drie soorten narcisme:
  • Gezond/normaal narcisme: het goed voelen over jezelf is essentieel voor het leven, met functies als zelfbehoud, eigenwaarde en affectregulatie en gezonde interpersoonlijke relaties.
  • Kwaliteit, samenhang en stabiliteit van het zelfbeeld, affectregulatie/regulatie van eigenwaarde en psychologische en emotionele investering in anderen & de aarde en kwaliteit van interacties.