İnformatika haqqında əsas anlayışlar
37 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Hansı ölçü vahidi informasiyanın ən kiçik ölçü vahididir?

  • Bit (correct)
  • Bayt
  • Kbayt
  • Mbayt
  • 1 bayt nə qədər bitə bərabərdir?

  • 2 bit
  • 8 bit (correct)
  • 4 bit
  • 16 bit
  • Kompüterdə məlumat necə kodlaşdırılır?

  • Sözlərlə
  • Simvollarla
  • İkilik (binary) rəqəmləri ilə (correct)
  • Rəqəmlərlə
  • 1 Mbayt neçə bayta bərabərdir?

    <p>1024 bayt</p> Signup and view all the answers

    Hansı ölçü vahidi 240 bayta bərabərdir?

    <p>Tbayt</p> Signup and view all the answers

    Hansı kodlaşdırma üsulu elektrik siqnallarının iki vəziyyətinin təsviri kimi qəbul edilir?

    <p>İkilik</p> Signup and view all the answers

    Hansı ölçü vahidi 1024 Kbayta bərabərdir?

    <p>Gbayt</p> Signup and view all the answers

    Kompüterə daxil olunan 'A' simvolu necə kodlaşdırılır?

    <p>01000001</p> Signup and view all the answers

    Bilik nəyi ifadə edir?

    <p>Qərar qəbul etməyə imkan verən sistemləşdirilmiş informasiyanı</p> Signup and view all the answers

    İnformatika hansı elm sahəsinə aid edilir?

    <p>Tətbiqi elm sahəsi</p> Signup and view all the answers

    Informasiya mübadiləsi zamanı əsas iştirakçılar kimlərdir?

    <p>İnformasiya mənbələri və informasiya qəbulediciləri</p> Signup and view all the answers

    Verilənlər nəyi ifadə edir?

    <p>Qeydə alınmış siqnalları</p> Signup and view all the answers

    İnformatika elminin tərkib hissələrindən biri hansıdır?

    <p>Hardware</p> Signup and view all the answers

    İnformasiyanın toplanılması nə deməkdir?

    <p>Öyrəniləcək obyekt haqqında məlumatların alınması</p> Signup and view all the answers

    İnformasiyanın nə olduğunu ən yaxşı şəkildə izah edən hansı ifadədir?

    <p>Faktların, xəbərlərin və biliklərin toplanması</p> Signup and view all the answers

    Hardware nəyi öyrənən bölmədir?

    <p>Elektron hesablama maşınlarının quruluşu</p> Signup and view all the answers

    İnformasiyanın saxlanılması nəyi əhatə edir?

    <p>Toplanmış informasiyanın yaddaş daşıyıcılarında saxlanılması</p> Signup and view all the answers

    Informatika termininin yaranma ili hansıdır?

    <p>1960</p> Signup and view all the answers

    İnformasiyanın emalı nə deməkdir?

    <p>İnformasiya üzərində müəyyən dəyişikliklərin aparılması</p> Signup and view all the answers

    Software nəyi əhatə edir?

    <p>Proqram təminatını</p> Signup and view all the answers

    İnformasiyanın ötürülməsi nəyi əhatə edir?

    <p>Emal olunmuş informasiyanın istifadəçilərə çatdırılması</p> Signup and view all the answers

    İnformasiyanın əsas xassələrindən biri hansıdır?

    <p>Dinamiklik</p> Signup and view all the answers

    Hal-hazırda məlumatların saxlanılması harada baş verir?

    <p>Kompakt disk və bulud texnologiyası vasitəsilə</p> Signup and view all the answers

    Informatika hansı iki sözün birləşməsidir?

    <p>İnformasiya və avtomatika</p> Signup and view all the answers

    Hansı ifadə doğrudur? MMDCLVII ədədinin dəyəri nədir?

    <p>2657</p> Signup and view all the answers

    Mövqeli say sistemlərinin hansı xüsusiyyəti düzgün deyil?

    <p>Rəqəmlər say sistemində eyni dəyərə malikdir.</p> Signup and view all the answers

    16-lıq say sisteminin simvolları hansılardır?

    <p>0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, F</p> Signup and view all the answers

    2-lik say sistemində bir simvolun tutduğu yer neçə bitdir?

    <p>1 bit</p> Signup and view all the answers

    Hansı say sistemi 10-luq sistemdən fərqlidir?

    <p>Bütün yuxarıdakılar</p> Signup and view all the answers

    ASCII kodlaşdırma sistemində maksimum neçə simvol kodlaşdırıla bilər?

    <p>256 simvol</p> Signup and view all the answers

    ASCII cədvəlində idarəedici simvollar hansı intervalda yerləşir?

    <p>0-dan 31-ə qədər</p> Signup and view all the answers

    Unicode kod sistemində maksimum neçə simvol kodlaşdırıla bilər?

    <p>65536 simvol</p> Signup and view all the answers

    Hansı say sisteminə mövqesiz say sistemi misal göstərilə bilər?

    <p>Rum say sistemi</p> Signup and view all the answers

    Hansı kod sistemində 1 simvol 8 bit yer tutur?

    <p>ASCII</p> Signup and view all the answers

    Hansı simvollar ASCII kod sistemində 32-dən 127-yə qədər olan kodları təşkil edir?

    <p>Dünyadakı bütün kompüter sistemlərinin istifadə etdiyi simvollar</p> Signup and view all the answers

    Unicode kod sisteminin yaradılma səbəbi nədir?

    <p>Müxtəlif milli əlifbaların tam şəkildə təsvir edilməməsi</p> Signup and view all the answers

    ASCII kod cədvəlində 128-dən 255-ə qədər olan kodlar nəyə aiddir?

    <p>Milli əlifbalar üçün nəzərdə tutulmuş simvollar</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    İnformatika haqqında əsas anlayışlar

    • İnformatika, informasiya proseslərinin avtomatlaşdırılmasında istifadə olunan kompüter texnikası vasitələri və metodlarını öyrənən tətbiqi elm sahəsidir.
    • İnformatikanın əsasını informasiya, onun yaradılması, saxlanılması, ötürülməsi, qəbulu və emalı üsulları təşkil edir.
    • "İnformatika" termini 1960-cı ildə fransız mütəxəssisləri tərəfindən təqdim olunub və "informasiya" və "avtomatika" sözlərindən yaranıb.
    • İnformatika elm sahəsi üç əsas hissəyə bölünür:
      • Hardware (aparat təminatı): Elektron hesablama maşınlarının quruluşu, tərkib hissələri və istifadə qaydaları.
      • Software (proqram təminatı): EHM-lərdə istifadə olunan bütün proqramlar, onların təsnifatı və istifadə qaydaları.
      • Brainware (alqoritm təminatı): Kompüterdə məsələ həll etmək üçün lazım olan alqoritmlərin qurulması və istifadə qaydaları.

    İnformasiya anlayışı

    • İnformatika elminin predmeti informasiyadır.
    • İnformasiya, ətraf aləmdən qazandığımız biliklər, kitabdan, qəzetdən əldə etdiyimiz məlumatlar, televiziya və radio vasitəsilə eşitdiyimiz xəbərlərdir.
    • İnformasiyanın digər tərifləri arasında bilik və verilənlər də yer alır.
    • Verilənlər, texniki vasitələrlə saxlanması, emal edilməsi və ötürülməsi üçün formal şəkildə kodlaşdırılan məlumatlardır.
    • İnformasiya, verilənlərin faydalı məzmununu əks etdirir.
    • Bilik, informasiyanın dərkolunma vasitəsilə əldə edilmiş formasıdır, yeni çıxarışlar və təkliflər yaratmağa imkan verir.
    • İnformasiya mübadiləsi, siqnalların hesabına həyata keçirilir.
    • İnformasiya mübadiləsində informasiya mənbəyi və qəbuledici subyektlər iştirak edir.

    İnformasiya prosesləri

    • İnformasiya proseslərinə informasiyanın axtarılması (toplanılması), saxlanılması, emalı və ötürülməsi daxildir.
    • İnformasiyanın toplanılması, öyrəniləcək obyekt haqqında lazım olan məlumatların alınmasıdır.
    • İnformasiyanın saxlanılması, toplanmış informasiyanın yaddaş daşıyıcılarında saxlanılmasıdır.
    • İnformasiyanın emalı, informasiya üzərində müəyyən dəyişikliklərin aparılmasıdır.
    • İnformasiyanın ötürülməsi, toplanmış informasiyanın emal olunması üçün və ya emal olunmuş informasiyanın istifadəçilərə çatdırılmasıdır.

    İnformasiya miqdarının ölçü vahidləri

    • İnformasiyanın tutumu "bit" ölçü vahidi ilə ölçülür.
    • 1 bit, kompüterin yaddaşında təsvir olunmuş "0" və ya "1" rəqəmlərindən birini göstərir.
    • İnformasiya həcmi böyüdükcə "bayt", "Kbayt", "Mbayt", "Gbayt", "Tbayt", "Pbayt" və s. kimi daha iri ölçü vahidlərinə keçilir.
    • Bu ölçü vahidləri arasında aşağıdakı əlaqələr mövcuddur:
      • 1 bayt = 8 bit
      • 1 Kbayt = 2¹⁰ bayt
      • 1 Mbayt = 2¹⁰ Kb
      • 1 Gbayt = 2¹⁰ Mb
      • 1 Tbayt = 2¹⁰ Gb
      • 1 Pbayt = 2¹⁰ Tb
      • 1 Ebayt = 2¹⁰ Pb
      • 1 Zbayt = 2¹⁰ Eb
      • 1 Ybayt = 2¹⁰ Zb

    İnformasiyanın kodlaşdırılması

    • Simvol tipli informasiyanın kodlaşdırılması üçün müxtəlif kod sistemləri istifadə olunur, məsələn ASCII, UNICODE, KOI-8, Windows-1251.
    • ASCII, ABŞ-da Milli Standartlaşdırma İnstitutu (ANSI) tərəfindən işlənmiş standartdır.
    • ASCII cədvəlində 256 simvolun kodu təsvir olunmuşdur.
    • ASCII kod sistemi 256 simvolu kodlaşdıra bilir, hər bir simvol üçün 8 bit (1 bayt) yer ayrılır.
    • UNICODE, daha geniş bir kod sistemi olub, 65536 simvolu kodlaşdıra bilir, hər bir simvol üçün 16 bit (2 bayt) yer ayrılır.

    Say sistemləri

    • Say sistemi, rəqəmlər vasitəsilə ədədlərin yazılış qaydasıdır.
    • Say sistemləri mövqeli və mövqesiz olmaqla iki qrupa ayrılır.
    • Mövqesiz say sistemində ədədin rəqəminin qiyməti durduğu mövqedən asılı deyil (məsələn, Rum say sistemi).
    • Mövqeli say sistemində hər bir rəqəm durduğu mövqedən asılı olaraq müəyyən qiymətə malikdir (məsələn, 10-luq, 2-lik, 8-lik, 16-lıq say sistemləri).
    • Mövqeli say sistemində istifadə olunan simvolların sayı, say sisteminin əsasını təşkil edir.
    • Müxtəlif mövqeli say sistemlərinə aid aşağıdakı məlumatları qeyd etmək olar:
      • 2-lik (BINary): Simvolları 0, 1, 1 simvolun tutduğu yer 1 bit.
      • 8-lik (OCTal): Simvolları 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 1 simvolun tutduğu yer 3 bit.
      • 16-lıq (HEXAdecimal): Simvolları 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, F, 1 simvolun tutduğu yer 4 bit.
      • 10-luq (DECimal): Simvolları 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    1.pdf

    Description

    Bu quizdə informatikanın əsas anlayışlarına, onun strukturlarına və hissələrinə dair suallar yer alır. İT dünyasının mürəkkəb anlayışlarını daha dərindən öyrənmək üçün bu quiz sizə yardım edəcək.

    More Like This

    The Complexity of Software Creation
    5 questions

    The Complexity of Software Creation

    BlitheWatermelonTourmaline avatar
    BlitheWatermelonTourmaline
    Concepts de base de l'informatique
    8 questions
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser