Ilmiy tadqiqot jarayonlari

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Texnikaviy loyihalash jarayonida qaysi bosqichda ishchi loyihani ishlab chiqish amalga oshiriladi?

Tajribaviy namuna tayyorlash

Texnikaviy loyihalash

Ishchi loyihalash (correct)

Davlat sinovi

Tajribaviy namuna tayyorlash jarayonida qanday ishlar amalga oshiriladi?

Tajribaviy namunani davlat sinoviga topshirish

Texnikaviy daraaja va sifatni belgilash

Tajribaviy namuna detallari va qismlarini yig‘ish (correct)

Tajribaviy namunani aprobatsiya qilish (correct)

Me’yoriga yetkazish jarayonida nima amalga oshiriladi?

Tajribaviy namunaning qismi va bloklarini almashtirish (correct)

Zarur konstruktorlik hujjatlarini tayyorlash

Tajribaviy namunani davlat sinoviga topshirish

Texnologik jarayonlarni ishlab chiqish

Tajriba konstruktorlik ishlanmalari qaysi asosiy bosqichlarni o'z ichiga oladi?

Yetti asosiy bosqich Signup and view all the answers

Ilmiy tadqiqotlar qanday maqsadga qaratilganligi asosida nechta turga tasniflanadi?

Uch asosiy turga tasniflanadi Signup and view all the answers

Tadqiqotning qanday maqsad va vazifalari mavjud?

Nazariy tadqiqotlar olib borish Signup and view all the answers

Eksperimental tadqiqotlarga qaysi bosqich kirmaydi?

Nazariy modelni aniqlashtirish Signup and view all the answers

Ishchi farazni shakllantirish qaysi bosqichga tegishlidir?

Nazariy tadqiqotlar Signup and view all the answers

Tadqiqotning qanday bosqichida muammo nazariyasi ishlab chiqiladi?

Nazariy tadqiqotlar Signup and view all the answers

Tadqiqot natijalarini qanday jarayonda baholash mumkin?

Tadqiqot natijalarini taqqoslash Signup and view all the answers

Mavzuni shakllantirish jarayoni qaysi bosqichga tegishlidir?

Dolzarblikni asoslash Signup and view all the answers

Iqtisodiy samaradorlikni belgilash qaysi tadqiqot bosqichida amalga oshiriladi?

Ilmiy tadqiqotlarni tahlil qilish Signup and view all the answers

Eksperimental tadqiqotda qanday vazifalar mavjud?

Eksperimentni rejalashtirish Signup and view all the answers

Ilmiy tadqiqotlar qanday bosqichlardan iborat?

Amaliy tadqiqot, ishlanma va loyiha Signup and view all the answers

Ilmiy muammoni shakllantirish jarayoni qanday amalga oshiriladi?

Tadqiqot mavzusi va gipoteza asosida Signup and view all the answers

Birlamchi gipotezani shakllantirishda qanday ma'lumotlarni tahlil qilish zarur?

Oldingi ilmiy izlanishlar natijalarini Signup and view all the answers

Ilmiy tadqiqotning nazariy izlanishlar bosqichida nimalar amalga oshiriladi?

Matematika va nazariy bilimlar asosida yangi qonuniyatlarni ochish Signup and view all the answers

Ilmiy tadqiqot jarayonida qanday hollarda birlamchi ekspertizani o'tkazish zarur?

Birlamchi gipotezalarning ishonchliligini aniqlashda Signup and view all the answers

Ilmiy tadqiqotda bilish jarayoni nima bilan bog'lanadi?

Mavjud bilimsizlikni bartaraf etish bilan Signup and view all the answers

Fundamental tadqiqotlarning amaliy tadqiqotlarga o'zaro bog'liqligi qanday ko'rinadi?

Nazariya va amaliyotni o'zaro bog'lash Signup and view all the answers

Ilmiy tadqiqotlar qaysi asosiy tarkibiy qismlardan iborat?

Insonning maqsadli faoliyati, ilmiy mehnat predmeti, ilmiy mehnat vositalari Signup and view all the answers

Tadqiqot obyekti nima hisoblanadi?

Moddiy dunyoning har qanday materiali yoki jarayonlari Signup and view all the answers

Fundamental tadqiqotlar qaysi maqsadni ko'zlaydi?

Yangi qonunlarni yaratish va mavjud bilimlarni rivojlantirish Signup and view all the answers

Ishlanmalar yoki loyiha-konstruktorlik ishlari qaysi yo'nalishda amalga oshiriladi?

Amaliy tadqiqotlar natijalari asosida texnik yechimlarni ishlab chiqarish Signup and view all the answers

Ilmiy tadqiqotlar qaysi turlarga bo'linadi?

Fundamental, amaliy, ishchan Signup and view all the answers

Eksperimental tadqiqot qanday faoliyatni o'z ichiga oladi?

Tadqiqot obyekti bo'yicha amaliy tajriba o'tkazish Signup and view all the answers

Ilmiy tadqiqotlar qanday vositalardan foydalanishni talab qiladi?

O'lchov va hisoblash texnikalari Signup and view all the answers

Loyiha-konstruktorlik ishlari qanday maqsadni ko'zlaydi?

Amaliy tadqiqot natijalarini real hayotga tatbiq etish Signup and view all the answers

Eksperimental tadqiqotlar qanday maqsad uchun amalga oshiriladi?

Ilmiy muammo yechimini tasdiqlash Signup and view all the answers

Fundamental izlanishlar mavjud bo'lmagan hollarda eksperimental tadqiqotlar qanday yordam beradi?

Nazariy yechimlarni shakllantirishga asos yaratish Signup and view all the answers

Tadqiqot natijalarini qanday holatda o‘zgartirish kiritish yoki inkor etish kerak?

Natijalar bir-biridan farq qilsa Signup and view all the answers

Ilmiy tadqiqotdagi navbatdagi bosqich qanday o'zgarishlarni o'z ichiga oladi?

Eksperimental va nazariy tadqiqot natijalarini solishtirish Signup and view all the answers

Tadqiqot jarayonida tanlangan mavzuning dolzarbligini qanday asoslaymiz?

Muammolarni tasniflash orqali Signup and view all the answers

Ilmiy tadqiqotning yakuniy bosqichida nimalar amalga oshiriladi?

Natijalarga yakun yasash va tavsiyalar berish Signup and view all the answers

Texnika sohasida tadqiqot natijalarini o'zlashtirish nima uchun muhim?

Olingan natijalarni amalda tadbiq etish uchun Signup and view all the answers

Qanday tadqiqotlar aniq ketma-ketlikda amalga oshiriladi?

Fundamental tadqiqotlar Signup and view all the answers

Study Notes

Ilmiy Tadqiqotning Turlari va Asosiy Usullari

Tadqiqotning Mavzusi: Ilmiy tadqiqot turlari va ularni olib borishning asosiy usullari
Reja Nuqtalari:
- Ilmiy tadqiqotning turlari
- Ilmiy tadqiqotlarning tuzilishi
- Eksperimental tadqiqotlar
Ilmiy Tadqiqotning Tarkibiy Qismlari: Insonning maqsadli faoliyati, ilmiy mehnat predmeti va ilmiy mehnat vositalaridan iborat. Insonning maqsadli ilmiy faoliyati tadqiqot obyekti haqidagi yangi bilimlarni olish yoki mavjud bilimlarni to'ldirish uchun, aniq usullar va ilmiy qurilmalardan foydalanadi.
Ilmiy Mehnat Predmeti: Tadqiqot obyekti va u haqidagi oldingi bilimlar, moddiy dunyoning har qanday materiali (masalan, elektrlashtirilgan qurilmalar, mashinalar), jarayonlar (texnologik, energetik, agrotexnik, elektromagnit) va materiallar kabi tarkibiy qismlardan iborat
Ilmiy Tadqiqotlarning Turlari:
- Fundamental Tadqiqotlar: Prinsipial yangi bilimlarni yaratish va mavjud bilimlar sistemasini rivojlantirishga qaratilgan bo'lib, yangi qonunlar, hodisalar o'rtasidagi bog'liqliklarni tushunish va yangi nazariyalar yaratishga yo'naltirilgan. Masalan, elektromagnit maydon nazariyasi, energiyaning muhitdagi harakatlanishi qonunlari.
- Amaliy Tadqiqotlar: Mavjud bilimlarni amaliy hayotda qo'llash va yangiliklardan foydalanishga qaratilgan tadqiqotlar. Masalan, elektr maydoni yordamida urug'lik donlarni saralash uchun texnologiya.
- Ishlanmalar yoki loyiha-konstruktorlik ishlari (LKI): Amaliy tadqiqotlar natijalari asosida texnik yechimlar ishlab chiqarish, texnologiyalarni takomillashtirish, yangiliklarni sinash va tadbiq etish ga qaratilgan. Masalan, elektr maydoni yordamida urug'lik donlarni saralash uchun texnik qurilma.
Ilmiy Tadqiqotlarning Tuzilishi (Sxema): Fan, Ishlab Chiqarish, O'zlashtirish, Loyihalash, Ishlanmalar, Amaliy Tadqiqotlar, Fundamental Tadqiqotlar
Ilmiy Tadqiqotlarning Tuzilishi (2.2-rasm): Gipotezalar, qo'shimcha ma'lumotlar, tahlillar - Ilmiy muammo - eksperiment - xulosalar va tavsiyalar.
Ilmiy muammoni (masalani) shakllantirish: Muammoni mukammal tahlil qilish, oldingi tadqiqotlar, yaqin masalalar, tahlillar.
Eksperimental Tadqiqotlar: Ilmiy asosda olib boriladigan tajribadir, ilmiy muammoni (masalani) tasdiqlash yoki inkor etishga yo'naltirilgan, masalan muammo yoki hodisa asosida nazariyani ishlab chiqish va tekshirish.
Nazariy Tadqiqotlar: Tadqiqot obyekti, tadqiqot predmeti, farazlarning shakllantirilishi, model, muammo tahlili.
Tadqiqot Bosqichlari:
- 1-bosqich: Mavzuning dolzarbligini asoslash, muammolarni aniqlash, tadqiqotning maqsad va vazifalarini belgilash.
- 2-bosqich: Tadqiqot maqsad-vazifalarini aniqlash, adabiy manbalarni tanlash va tahlil qilish, mavzu boʻyicha annotatsiya tayyorlash.
- 3-bosqich: Nazariy tadqiqotlar: Tadqiqot obyekti va predmetini tanlash, tadqiqot topshirig'ini aniqlash, farazlarni shakllantirish, tadqiqot modelini ishlab chiqish.
- 4-bosqich: Eksperimental tadqiqotlar: Tadqiqot maqsad va vazifalarini aniqlash, eksperiment rejalarini tuzish, eksperimental vositalarni tayyorlash, o'lchov usulini aniqlash, natijalarni tahlil qilish
- 5-bosqich: Ilmiy tadqiqotlarning tahlil va rasmiylashtirish: nazariy va eksperimental tadqiqotlar, xulosalar va tahlil, ishchi farazning nazariyaga mos-mos kelishi, natijalarni baholash.
- 6-bosqich: Tadqiqot natijalarini amaliy qo'llash va iqtisodiy samaradorlikni baholash; tadqiqot natijalarini ishlab chiqarishga joriy etish.
- 7-bosqich: Tajribaviy namunani davlat sinoviga topshirish va sertifikatlash
Tadqiqotning turli bosqichlari muayyan ketma-ketlikda amalga oshiriladi.
Tadqiqot natijalarini loyihalash va amaliy qo'llash, texnikaviy topshiriq va resurslarni baholash, patentga loyiqlik tekshiruvi.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Ushbu viktorina ilmiy tadqiqot jarayonining asosiy bosqichlari va ularning o'zaro aloqalarini o'rganishga qaratilgan. Har bir savol materialni chuqur anglash va tadqiqotning muvaffaqiyatli amalga oshirilishi uchun zaruriy bosqichlarni aniqlashga yordam beradi.